ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ; ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ

Αν και ο λόγος του Ευαγγελίου, μέρος του οποίου καταγράφτηκε στα κείμενα της Καινής Διαθήκης, είναι ξεκάθαρος πάνω στο θέμα αυτό, θα παραθέσουμε παρακάτω μερικές μαρτυρίες από τους αγίους Πατέρες και Διδασκάλους της Εκκλησίας.

Ο Κύριος Ιησούς Χριστός απαγόρευσε σαφώς τον όρκο, λέγοντας: «Πάλιν ηκούσατε ότι ερρέθη εις τους αρχαίους, Μη επιορκήσης, αλλά εκπλήρωσον εις τον Κύριον τους όρκους σου. 

Εγώ όμως σας λέγω να μη ομόσητε μηδόλως· μήτε εις τον ουρανόν, διότι είναι θρόνος του Θεού· μήτε εις την γην, διότι είναι υποπόδιον των ποδών αυτού· μήτε εις τα Ιεροσόλυμα, διότι είναι πόλις του μεγάλου βασιλέως· μήτε εις την κεφαλήν σου να ομόσης, διότι δεν δύνασαι μίαν τρίχα να κάμης λευκήν ή μέλαιναν. Αλλ' ας είναι ο λόγος σας Ναι ναι, Ου, ού· το δε πλειότερον τούτων είναι εκ του πονηρού» (Κατά Ματθαίον, 5:33-37).

Όπως θα δούμε και παρακάτω από τα λόγια των αγίων Πατέρων, ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη ανέχονταν τον όρκο εξ αιτίας της σαρκικότητας και νηπιότητας του λαού Ισραήλ. Κατά την εποχή όμως που στο προσκήνιο είναι η Εκκλησία, ο όρκος είναι απαγορευμένος. 

Και αυτό, διότι ο Χριστός καλεί στην Εκκλησία Του για μια ανώτερη και πνευματική ζωή, στην οποία κυριαρχεί η Αλήθεια, που είναι ο ίδιος ο Χριστός. Επομένως, όταν υπάρχει η Αλήθεια, ο όρκος όχι μόνο περιττεύει αλλά και αντιστρατεύεται σε αυτήν.

«Προ πάντων δε, αδελφοί μου, μη ομνύετε μήτε τον ουρανόν μήτε την γην μήτε άλλον τινά όρκον· αλλ' έστω υμών το ναι ναι, και το ου ου, διά να μη πέσητε υπό κρίσιν» (Ιακώβου επιστολή, 5:12).

 Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, «[..] ο επιφανέστερος, ο άριστος θεολόγος της Εκκλησίας μετά τον ευαγγελιστή Ιωάννη» (Β’ Τόμος Πατρολογίας Στ. Παπαδόπουλου, σελ. 495), αναφέρει στον λόγο του «Εις το Πάσχα», ότι είναι εντολή το να μην ορκιζόμαστε. Μάλιστα, τόσο για μικρό όρκο, όσο και για μεγάλο.

«Ο νόμος λέγει· ουκ επιορκήσεις, ενώ εσύ παίρνεις την εντολή να μην ορκισθείς καθόλου, ούτε μικρόν ούτε μεγαλύτερον όρκον, επειδή ο όρκος γεννά την επιορκίαν» (ΕΠΕ 5, σελ. 191).

Άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης

Ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης, «[..] μία από τις εξοχότερες φυσιογνωμίες της Παράδοσης της Ορθοδοξίας» (Εισαγωγή στα έργα του αγίου Ισ. Πηλουσιώτη, ΕΠΕ 1, σελ. 7), σε επιστολή του προς τον Θεόφιλο (επιστολή 155), γράφει:

«Αν είσαι ένας από το ποίμνιό μας και υποτάσσεσαι στον καλό ποιμένα, αρνήσου τη φύση και την ομοιότητα με τα θηρία, και ακολούθησε τη φωνή του, που μας προστάζει να μην ορκιζόμαστε καθόλου» (ΕΠΕ 1, σελ. 177).

Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο σπουδαίος αυτός Πατέρας της Εκκλησίας και διδάσκαλος του Ησυχασμού, στο έργο «Δεκάλογος της Κατά Χριστόν νομοθεσίας», ένα έργο στο οποίο ερμηνεύει τις 10 Εντολές υπό το φως του Χριστιανικού Ευαγγελίου, γράφει:

«Γι’ αυτό δεν πρέπει να ορκίζεσαι καθόλου, αλλά να αποφεύγεις τελείως τον όρκο, διότι από τον όρκο προκαλείται η επιορκία και αποξενώνει από τον Θεό και συγκαταλέγει τον επίορκο με τους ανόμους· αλλά αληθεύοντας σε όλα με τους λόγους σου, θα δώσεις βεβαιότητα όρκου» (ΕΠΕ 8, σελ. 491).

Άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης

Ο άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης, ο πολυγραφότατος άγιος με βίωμά του την Ορθοδοξία, στο έργο του «Χρηστοήθεια Χριστιανών», ένα βαθιά πνευματικό και ταυτόχρονα πρακτικό έργο, γράφει: «Διότι τόσο η Παλαιά και η Νέα Διαθήκη όσοι και οι θείοι Πατέρες απαγορεύουν να κάνει κάποιος όρκο» (σελ. 217).

Και λίγο παρακάτω, εξηγεί:
«Και μολονότι στην Παλαιά Διαθήκη επιτρέπονταν οι αληθινοί  και οι νόμιμοι όρκοι λόγω της ατέλειας και της νηπιότητας των Ιουδαίων, και για να μην ορκίζονται στα είδωλα, όπως λέει ο Χρυσόστομος· ‘’Την παλαιά εποχή γι’ αυτό νομοθετήθηκε ο όρκος, για να μην ορκίζονται στα είδωλα’’ (Ομιλία ιζ στο κατά Ματθαίον), στην Νέα Γραφή, όμως, είναι εντελώς απαγορευμένος ο όρκος και ασυγχώρητος, καθώς προστάζει ο Κύριος [..]» (σελ. 217).

Σε σχόλιο που παραθέτει για τον κανόνα 94 της ΣΤ’ Οικουμενικής Συνόδου, στην «συμφωνία του κανόνος», ο άγιος Νικόδημος επαναλαμβάνει τα λόγια του Χριστού:

«Λέγει γαρ ο Κύριος να μη ομνύωμεν παντελώς, και με  την ολότητα, ούτε εις τον ουρανόν, ούτε εις την γην, ούτε εις τα Ιεροσόλυμα, ούτε εις την ιδίαν μας κεφαλή, αλλ’ αντί δια κάθε όρκον να λέγωμεν μόνον το , ναι, ναι, και το ου, ου. Ό,τι δε άλλο ειπούμεν παραπάνω από αυτά, είναι εκ του διαβόλου» («Πηδάλιο», σελ. 301).

Μέγας Βασίλειος, άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

[Πηγή]http://www.agiameteora.net/

«Τριβέλι Πᾶνος»