Ἡ ἀξία τῆς ψυχῆς
Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 16 Σεπτεμβρίου 2018, μετά τὴν ὕψωση τοῦ Τιμ. Σταυροῦ (Μάρκ. η΄ 34 – θ΄ 1)
Εἶπεν ὁ Κύριος· ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι. ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.
Εἶπεν ὁ Κύριος· ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι. ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.
«Τί ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχήν αὐτοῦ;»
Σήμερα εἶναι Κυριακὴ μετὰ τὴν Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Στὸ
εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας ἀκούσαμε ὅτι ὅποιος θέλει νὰ γίνει
ἀληθινὸς μαθητὴς τοῦ Κυρίου, ὀφείλει νὰ Τὸν ἀκολουθήσει μὲ ἀπόφαση
σταυρικοῦ θανάτου.
Ἀκούγεται σκληρὸς ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ Κυρίου, παρακάτω
ὅμως ὁ Ἴδιος δίνει ἐξηγήσεις. Λέει δηλαδή: Τί θὰ ὠφελήσει τὸν ἄνθρωπο
ἐὰν κερδίσει τὸν κόσμο ὅλο, ἀλλὰ στὸ τέλος χάσει τὴν ψυχή του; Ἂς δοῦμε
λοιπὸν πολὺ σύντομα ποιὰ εἶναι ἡ ἀξία τῆς ψυχῆς καὶ τί σημασία ἔχει αὐτὸ
γιὰ τὴ ζωή μας.
1. Ἡ ἀνεκτίμητη ἀξία τῆς ψυχῆς
Κατ᾿ ἀρχὰς νὰ ἐπισημάνουμε ὅτι στὴ συγκεκριμένη περικοπὴ ὁ Κύριος
ἀναφέρεται στὴν ἀξία τῆς ψυχῆς ὄχι γενικά, ἀλλὰ σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο, τί
ἀξία ἔχει γιὰ τὸν καθένα μας ἡ ψυχή μας, ἡ σωτηρία της.
Γιὰ νὰ τονίσει λοιπὸν τὴν ἀξία της, διατυπώνει μία ἀπίθανη ὑπόθεση:
Ἂς ὑποθέσουμε, λέει ὁ Κύριος, ὅτι ἕνας ἄνθρωπος κερδίζει ὅλο τὸν κόσμο,
δηλαδὴ ὅλα τὰ ἀγαθὰ αὐτῆς τῆς ζωῆς. Ὅλος ὁ πλοῦτος τοῦ κόσμου εἶναι
δικός του. Μπορεῖ νὰ ἀγοράσει ὅ,τι θέλει, μπορεῖ νὰ ἀπολαύσει ὅ,τι
θέλει. Μπορεῖ νὰ ταξιδέψει ὅπου θέλει, νὰ πληρώσει ὅποιον γιατρὸ καὶ
Νοσοκομεῖο θέλει.
Καὶ ὅλη ἡ δόξα τοῦ κόσμου εἶναι δική του. Ἔχει μόνο
ἐπιτυχίες καὶ δοξάζεται ἀπὸ ὅλους. Ἔχει ὅλη τὴν ἐξουσία τοῦ κόσμου.
Εἶναι πανίσχυρος καὶ ἀνίκητος, ἐπιβάλλει παντοῦ τὴν κυριαρχία του. Τὰ
πάντα εἶναι στὰ χέρια του… Μὰ εἶναι δυνατὸν κάτι τέτοιο; Ὄχι· ἀλλὰ ἂς
ὑποθέσουμε, μᾶς λέει ὁ Κύριος, ὅτι κάποιος τὸ πέτυχε.
Κέρδισε ὅλο τὸν κόσμο ἀφενός, ἀφετέρου ὅμως ἔχασε τὴν ψυχή του. Ὅταν
ἔφυγε ἀπὸ αὐτὴ τὴ ζωή, δὲν πῆγε στὸν Παράδεισο ἀλλὰ στὸν Ἅδη· ἡ ψυχή του
κατέληξε στὴν Κόλαση. Ποιὸ τὸ ὄφελος ὅλης τῆς ἐγκόσμιας εὐτυχίας του;
Στὸ τέλος βγῆκε τραγικὰ ζημιωμένος. Ἡ ἀπώλεια τῆς ψυχῆς του δὲν
ἰσοφαρίζεται μὲ ὅλες μαζὶ τὶς ἄλλες ἐπιτυχίες καὶ ἀπολαύσεις. Γιατί;
Διότι ἡ ψυχὴ εἶναι ἀθάνατη, ἐνῶ ὅλα τὰ ἄλλα εἶναι πρόσκαιρα.
Ἀλλὰ ἡ ἀξία τῆς ψυχῆς φανερώθηκε κατ᾿ ἐξοχὴν μὲ τὸ ὅτι γιὰ τὴ σωτηρία
της ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος καὶ σταυρώθηκε, ἔχυσε τὸ αἷμα Του
γι᾿ αὐτήν. «Τιμὴ ἀνθρώπου τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ», μᾶς διδάσκει ὁ Μέγας
Βασίλειος (PG 29, 476A).
Ἑπομένως ἡ ἀξία τῆς ψυχῆς μας εἶναι ἀνεκτίμητη, καὶ ἡ σωτηρία της
εἶναι τὸ ἀσύγκριτα πολυτιμότερο ἀγαθό, τὸ μόνο ὄντως ἀγαθό, γιὰ τὸ ὁποῖο
ἀξίζει κάθε προσπάθεια καὶ θυσία. Τί λοιπὸν πρέπει νὰ κάνουμε;
2. Πάνω ἀπὸ ὅλα ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς
Στὴν καθημερινή μας ζωὴ φροντίζουμε νὰ κάνουμε οἰκονομία στὰ ἔξοδά
μας, νὰ ἐπωφελούμαστε ἀπὸ τὶς ποικίλες προσφορές· καὶ ἀντίστροφα
λυπούμαστε γιὰ τὶς περικοπὲς ποὺ μᾶς ἐπιβάλλουν, ὅπως καὶ ὅταν μᾶς
συμβαίνει κάποια ζημιὰ στὸ σπίτι, στὸ αὐτοκίνητο, στὴν ἐπιχείρηση, κάτι
ποὺ εἶναι λογικὸ καὶ ἑπόμενο…
Γιὰ τὴν ψυχή μας ὅμως δείχνουμε τέτοιο ἐνδιαφέρον; γιὰ τὸ αἰώνιο
κέρδος της; Καὶ λυπούμαστε γιὰ τὴ ζημία τῆς ψυχῆς μας, ποὺ ἔχει αἰώνιες
συνέπειες; Καὶ ποιὰ εἶναι ἡ ζημία της; Οἱ ἁμαρτίες καὶ τὰ πάθη μας, τὰ
ὁποῖα πρέπει νὰ προσπαθοῦμε νὰ ἐξαλείψουμε μὲ τὴν ἀληθινὴ μετάνοια.
Ἀγωνιοῦμε γιὰ τὰ παιδιά μας· φροντίζουμε γιὰ τὴν ὑγεία τους, τὴ
διατροφή, τὴ μόρφωσή τους… Ἀγωνιοῦμε ὅμως καὶ γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς
τους; Τὰ πηγαίνουμε στὸ Κατηχητικό, στὸν Πνευματικό; Τοὺς μαθαίνουμε τὸ
θέλημα τοῦ Θεοῦ;…
Τὰ παραπάνω δὲν σημαίνουν ὅτι ὡς Χριστιανοὶ δὲν μποροῦμε νὰ
ἀπολαμβάνουμε τὰ ἐπίγεια ἀγαθά, ἀλλὰ ὅτι εἶναι ἀνόητο νὰ ἐπιδιώκουμε τὴν
κατάκτησή τους βλάπτοντας τὴν ψυχή μας ἢ ἁπλῶς παραμελώντας τὴ σωτηρία
της.
Ὁ ἀληθινὸς πιστὸς ἀγωνίζεται μὲ ὅλες του τὶς δυνάμεις γιὰ νὰ σωθεῖ,
καὶ σιγά-σιγά, ὅσο ὡριμάζει πνευματικά, θέτει σὲ δεύτερη μοίρα τὶς
νόμιμες ἐγκόσμιες ἀπολαύσεις καὶ ἐπιδιώξεις ἢ καὶ τὶς ἐγκαταλείπει
τελείως, διότι τοῦ στέκονται ἐμπόδιο στὸ νὰ ἀγαπήσει ὁλοκληρωτικὰ τὸν
Θεό. Ἔτσι ἔζησαν οἱ Ἅγιοι, οἱ ὁποῖοι ἔδειξαν τέλειο ζῆλο γιὰ τὴ σωτηρία
τῆς ψυχῆς τους. Ἔζησαν τὴ σταυρικὴ ζωὴ στὴν τελειότητά της. Ἔτσι
ὀφείλουμε νὰ ζήσουμε καὶ μεῖς.
***
Ὁ Κύριος διαβεβαιώνει πάνω ἀπὸ τὸν Σταυρό Του, τοῦ ὁποίου τὴν Ὕψωση
ἑορτάσαμε, ὅτι ἡ ψυχή μας ἀξίζει περισσότερο ἀπὸ ὅλο τὸν κόσμο. Ἂς Τὸν
πιστέψουμε. Διότι Ἐκεῖνος γνωρίζει περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τὴν ἀξία
της. Ἐκεῖνος τὴν δημιούργησε καὶ Ἐκεῖνος σταυρώθηκε γιὰ τὴ σωτηρία της.
Νὰ μᾶς φωτίζει ὁ Κύριος ὥστε νὰ συνειδητοποιήσουμε τὴν ἀνυπολόγιστη ἀξία
της καὶ νὰ ἀγωνιζόμαστε μὲ ὅλες μας τὶς δυνάμεις γιὰ τὴ σωτηρία της.
Τότε θὰ εἴμαστε οἱ ἀληθινὰ ἐπιτυχημένοι, οἱ αἰώνια λυτρωμένοι.
«Ζῌ ΕΝ ΕΜΟΙ ΧΡΙΣΤΟΣ»
ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Μετὰ τὴν Ὕψωσιν: Γαλ. β΄ 16-20
Ἀδελφοί, εἰδότες ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν ἐπιστεύσαμεν, ἵνα δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου, διότι οὐ δικαιωθήσεται ἐξ ἔργων νόμου πᾶσα σάρξ. εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἆρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; μὴ γένοιτο. εἰ γὰρ ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω. Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.
«Ζῌ ΕΝ ΕΜΟΙ ΧΡΙΣΤΟΣ»
1. Η ΙΣΧΥΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ
Στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς μετὰ τὴν ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπολογεῖται ἀπέναντι σὲ πολλοὺς Ἰουδαί-ους ἐπικριτές του, οἱ ὁποῖοι τὸν κατηγοροῦσαν ὅτι ἐγκατέλειψε τὸν ἰουδαϊκὸ νόμο. Καὶ λέει:
Ἐπειδὴ μάθαμε ἀπὸ τὴν προσωπική μας πείρα ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ σωθεῖ μὲ τὴν τήρηση τῶν διατάξεων τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου ἀλλὰ μόνο μὲ τὴν πίστη στὸν Ἰησοῦ Χριστό, κι ἐμεῖς πιστεύσαμε σ’ Αὐτὸν γιὰ νὰ σωθοῦμε ἀπὸ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ἀπὸ τὰ ἔργα τοῦ νόμου.
Διότι, ὅπως ἀναφέρεται στοὺς Ψαλμούς, μὲ τὰ ἔργα τοῦ νόμου δὲν θὰ σωθεῖ κανένας ἄνθρωπος. Ἀλλὰ ἐὰν ὑποθέσουμε ὅτι ἡ τήρηση τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου εἶναι ἐπιβεβλημένη καὶ συνεπῶς ἐμεῖς ποὺ τὸν ἀφήσαμε ἁμαρτήσαμε, τότε γεννιέται τὸ ἄτοπο ἐρώτημα: Ἄρα ὁ Χριστὸς μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἁμαρτία, ἀφοῦ μᾶς ὤθησε νὰ ἀφήσουμε τὸν νόμο; Μὴ συμβεῖ νὰ ποῦμε μιὰ τέτοια βλασφημία.
Διότι, ἂν ἐκεῖνα ποὺ κατάργησα ὡς ἀνώφελα, αὐτὰ πάλι τὰ τηρῶ ὡς ἀναγκαῖα, ἀποδεικνύω τὸν ἑαυτό μου παραβάτη· διότι βεβαιώνω ἔμπρακτα ὅτι ἔκανα λάθος ποὺ ἄφησα τὸ νόμο· καὶ ἁμάρτησα ὅταν προτίμησα τὴ σωτηρία ποὺ δίνει ὁ Χριστός. Ὅμως δὲν ἁμάρτησα.
«Ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω». Ἐγὼ μὲ κριτήριο τὸ μωσαϊκὸ νόμο, ποὺ τιμωρεῖ μὲ θάνατο κάθε παραβάτη του, πέθανα ὡς πρὸς τὸν νόμο, γιὰ νὰ ζήσω γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ.
Βέβαια ἐμεῖς σήμερα δὲν μποροῦμε νὰ κατανοήσουμε τί σήμαινε γιὰ τὸν ἀπόστολο Παῦλο αὐτὴ ἡ ἐπιλογή του. Ἦταν ἕνας Ἰουδαῖος, ξακουστὸς νομοδιδάσκαλος καὶ τηρητὴς τῶν ἰουδαϊκῶν παραδόσεων.
Καὶ τὰ ἐγκατέλειψε ὅλα αὐτά, ἀπαρνήθηκε μιὰ παράδοση αἰώνων καὶ μιὰ νοοτροπία συνυφασμένη μὲ τὴ ζωὴ τοῦ ἔθνους του. Αὐτὸ ὅμως ἦταν ἐπανάσταση γιὰ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη. Καὶ τοῦ στοίχισε τὴν ἴδια του τὴ ζωή.
Καὶ στὸ ἀποστολικὸ αὐτὸ ἀνάγνωσμα τεκμηριώνει τὴν ἐπιλογή του αὐτὴ βασισμένος στὸν ἴδιο τὸν νόμο καὶ κάνοντας κυρίως τὸν ἑξῆς συλλογισμό:
Ὁ νόμος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἦταν καλός, ἀλλὰ δὲν ἔδινε στοὺς ἀνθρώπους καὶ τὴ χάρη καὶ τὴ δύναμη νὰ τὸν τηρήσουν. Κι ἐπιπλέον τιμωροῦσε μὲ θάνατο κάθε παραβάτη τῶν ἐντολῶν του. Ποιὸς ὅμως Ἰουδαῖος θὰ μποροῦσε νὰ τηρήσει ὅλες τὶς διατάξεις τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου; Κανείς.
Ἄρα λοιπόν, κανεὶς δὲν μποροῦσε νὰ σωθεῖ τηρώντας τὶς διατάξεις αὐτές, καὶ μάλιστα ὅπως τὶς ἑρμήνευαν οἱ νομοδιδάσκαλοι.
Σύμφωνα δὲ μὲ τὶς διατάξεις τοῦ νόμου ἔπρεπε νὰ θανατωθεῖ κάθε παραβάτης του. Ἀφοῦ λοιπόν, λέει ὁ θεῖος Παῦλος, οὕτως ἢ ἄλλως ἦταν χαμένος καὶ καταδικασμένος σὲ θάνατο ὡς πρὸς τὸν νόμο, γιατί νὰ τὸν ἀκολουθεῖ; Γιατί νὰ τηρεῖ τὶς διατάξεις του, ἀφοῦ δὲν θὰ τὸν ὁδηγοῦσαν στὴ σωτηρία; Αὐτὸς ἤθελε πάνω ἀπ’ ὅλα τὴ σωτηρία του, γιὰ νὰ ζεῖ μὲ τὸν Θεὸ αἰωνίως.
2. Η ΝΕΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤῼ ΖΩΗ
Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος στὴ συνέχεια μᾶς περιγράφει μέσα ἀπὸ τὴν προσωπική του ἐμπειρία τὸ μυστήριο τῆς νέας ἐν Χριστῷ ἐσταυρωμένης καὶ ἀναστημένης ζωῆς. Λέει λοιπόν: Μὲ τὸ Βάπτισμα ἔχω σταυρωθεῖ κι ἔχω πεθάνει μαζὶ μὲ τὸν Χριστό. Κι ἀφοῦ εἶμαι πεθαμένος, δὲν ἔχει πλέον καμία ἰσχὺ γιὰ μένα ὁ νόμος.
Ἔγινα κοινωνὸς τοῦ σταυρικοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ. «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός». Δὲν ζῶ πλέον ἐγώ, ἀλλὰ ζεῖ μέσα μου ὁ Χριστός. Καὶ τὴ ζωὴ ποὺ ζῶ, τὴ ζῶ ἐμπνεόμενος ἀπὸ τὴν πίστη στὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος μὲ ἀγάπησε καὶ παρέδωσε τὸν Ἑαυτό του σὲ θάνατο γιὰ τὴ σωτηρία μου.
Βέβαια εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ ἐξηγήσει κανεὶς μέσα σὲ λίγες γραμμὲς τὸ μυστήριο τῆς νέας ἐν Χριστῷ ζωῆς ποὺ ζοῦσε ὁ ἀπ. Παῦλος. Ἂς περιγράψουμε ἐδῶ σὲ γενικὲς γραμμὲς κάποια βασικὰ στοιχεῖα της.
Γιὰ νὰ ζήσει ὁ ἄνθρωπος τὴ νέα αὐτὴ ζωή, πρέπει πρῶτα νὰ πεθάνει. Αὐτὸς ὁ θάνατος πραγματοποιεῖται μυστηριακῶς μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα. Νεκρώνεται ὁ παλιὸς ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας καὶ παίρνει ὁ πιστὸς τὴν ἀπόφαση νὰ ζεῖ μόνο γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ μὲ τὸν Χριστό. Ἀποτάσσεται τὸν σατανὰ καὶ τὰ ἔργα του καὶ συντάσσεται μὲ τὸν Χριστὸ καὶ τὶς ἅγιες ἐντολές του. Μὲ τὸ ἱερὸ Χρίσμα ἐφοδιάζεται μὲ τὰ χαρίσματα καὶ τὶς δωρεὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ εἰσέρχεται σὲ μιὰ νέα ζωή.
Τώρα πλέον ἀγωνιζόμενος καθημερινὰ νὰ ζεῖ κατὰ τὸ ἅγιο θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀνανεώνεται καὶ μεταμορφώνεται διαρκῶς καὶ ζεῖ ἐμπειρίες πνευματικὲς καὶ ἅγιες. Κι ἐπειδὴ ὡς ἄνθρωπος ρέπει πρὸς τὴν ἁμαρτία, ἀγωνίζεται καθημερινὰ νὰ τηρεῖ τὶς ὑποσχέσεις ποὺ ἔδωσε πρὶν ἀπὸ τὸ ἅγιο Βάπτισμά του. Ἀγωνίζεται δηλαδὴ καθημερινὰ μὲ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τῶν ἱερῶν Μυστηρίων νὰ νεκρώνει μέσα του τὴν ἁμαρτία καὶ νὰ ζεῖ μιὰ ζωὴ πλήρους ἀφοσιώσεως στὸν Θεό.
Σταυρώνεται ὡς πρὸς τὸν κόσμο, ἀλλὰ ζεῖ γιὰ τὸν Χριστό. Τώρα πιὰ μέσα στὴν ψυχή του δὲν ἐνεργεῖ ὁ παλαιὸς ἄνθρωπος ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Αὐτὸς κυριαρχεῖ στὶς σκέψεις του, στὶς ἐπιθυμίες του, στὶς ἀποφάσεις του, στὰ λόγια του, στὶς ἐνέργειές του. Αὐτὸς ἀκτινοβολεῖ τὸ φῶς του.
Καὶ ὁ ἄνθρωπος προγεύεται ἀπὸ αὐτὴ τὴ ζωὴ τὸν Παράδεισο. Αὐτὴν τὴν ἐμπειρία εἶχαν ὅλοι οἱ ἅγιοι. Αὐτὸ τὸ ἅγιο βίωμα καλούμαστε νὰ ἀποκτήσουμε καὶ μεῖς. Ἂς ξεκινήσουμε λοιπὸν ἕναν καθημερινὸ ἀγώνα θανάτου καὶ ζωῆς, νεκρώσεως καὶ ἀναστάσεως.
Μετὰ τὴν Ὕψωσιν: Γαλ. β΄ 16-20
Ἀδελφοί, εἰδότες ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν ἐπιστεύσαμεν, ἵνα δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου, διότι οὐ δικαιωθήσεται ἐξ ἔργων νόμου πᾶσα σάρξ. εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἆρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; μὴ γένοιτο. εἰ γὰρ ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω. Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.
«Ζῌ ΕΝ ΕΜΟΙ ΧΡΙΣΤΟΣ»
1. Η ΙΣΧΥΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ
Στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς μετὰ τὴν ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπολογεῖται ἀπέναντι σὲ πολλοὺς Ἰουδαί-ους ἐπικριτές του, οἱ ὁποῖοι τὸν κατηγοροῦσαν ὅτι ἐγκατέλειψε τὸν ἰουδαϊκὸ νόμο. Καὶ λέει:
Ἐπειδὴ μάθαμε ἀπὸ τὴν προσωπική μας πείρα ὅτι ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ σωθεῖ μὲ τὴν τήρηση τῶν διατάξεων τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου ἀλλὰ μόνο μὲ τὴν πίστη στὸν Ἰησοῦ Χριστό, κι ἐμεῖς πιστεύσαμε σ’ Αὐτὸν γιὰ νὰ σωθοῦμε ἀπὸ τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ ὄχι ἀπὸ τὰ ἔργα τοῦ νόμου.
Διότι, ὅπως ἀναφέρεται στοὺς Ψαλμούς, μὲ τὰ ἔργα τοῦ νόμου δὲν θὰ σωθεῖ κανένας ἄνθρωπος. Ἀλλὰ ἐὰν ὑποθέσουμε ὅτι ἡ τήρηση τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου εἶναι ἐπιβεβλημένη καὶ συνεπῶς ἐμεῖς ποὺ τὸν ἀφήσαμε ἁμαρτήσαμε, τότε γεννιέται τὸ ἄτοπο ἐρώτημα: Ἄρα ὁ Χριστὸς μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἁμαρτία, ἀφοῦ μᾶς ὤθησε νὰ ἀφήσουμε τὸν νόμο; Μὴ συμβεῖ νὰ ποῦμε μιὰ τέτοια βλασφημία.
Διότι, ἂν ἐκεῖνα ποὺ κατάργησα ὡς ἀνώφελα, αὐτὰ πάλι τὰ τηρῶ ὡς ἀναγκαῖα, ἀποδεικνύω τὸν ἑαυτό μου παραβάτη· διότι βεβαιώνω ἔμπρακτα ὅτι ἔκανα λάθος ποὺ ἄφησα τὸ νόμο· καὶ ἁμάρτησα ὅταν προτίμησα τὴ σωτηρία ποὺ δίνει ὁ Χριστός. Ὅμως δὲν ἁμάρτησα.
«Ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω». Ἐγὼ μὲ κριτήριο τὸ μωσαϊκὸ νόμο, ποὺ τιμωρεῖ μὲ θάνατο κάθε παραβάτη του, πέθανα ὡς πρὸς τὸν νόμο, γιὰ νὰ ζήσω γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ.
Βέβαια ἐμεῖς σήμερα δὲν μποροῦμε νὰ κατανοήσουμε τί σήμαινε γιὰ τὸν ἀπόστολο Παῦλο αὐτὴ ἡ ἐπιλογή του. Ἦταν ἕνας Ἰουδαῖος, ξακουστὸς νομοδιδάσκαλος καὶ τηρητὴς τῶν ἰουδαϊκῶν παραδόσεων.
Καὶ τὰ ἐγκατέλειψε ὅλα αὐτά, ἀπαρνήθηκε μιὰ παράδοση αἰώνων καὶ μιὰ νοοτροπία συνυφασμένη μὲ τὴ ζωὴ τοῦ ἔθνους του. Αὐτὸ ὅμως ἦταν ἐπανάσταση γιὰ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη. Καὶ τοῦ στοίχισε τὴν ἴδια του τὴ ζωή.
Καὶ στὸ ἀποστολικὸ αὐτὸ ἀνάγνωσμα τεκμηριώνει τὴν ἐπιλογή του αὐτὴ βασισμένος στὸν ἴδιο τὸν νόμο καὶ κάνοντας κυρίως τὸν ἑξῆς συλλογισμό:
Ὁ νόμος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἦταν καλός, ἀλλὰ δὲν ἔδινε στοὺς ἀνθρώπους καὶ τὴ χάρη καὶ τὴ δύναμη νὰ τὸν τηρήσουν. Κι ἐπιπλέον τιμωροῦσε μὲ θάνατο κάθε παραβάτη τῶν ἐντολῶν του. Ποιὸς ὅμως Ἰουδαῖος θὰ μποροῦσε νὰ τηρήσει ὅλες τὶς διατάξεις τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου; Κανείς.
Ἄρα λοιπόν, κανεὶς δὲν μποροῦσε νὰ σωθεῖ τηρώντας τὶς διατάξεις αὐτές, καὶ μάλιστα ὅπως τὶς ἑρμήνευαν οἱ νομοδιδάσκαλοι.
Σύμφωνα δὲ μὲ τὶς διατάξεις τοῦ νόμου ἔπρεπε νὰ θανατωθεῖ κάθε παραβάτης του. Ἀφοῦ λοιπόν, λέει ὁ θεῖος Παῦλος, οὕτως ἢ ἄλλως ἦταν χαμένος καὶ καταδικασμένος σὲ θάνατο ὡς πρὸς τὸν νόμο, γιατί νὰ τὸν ἀκολουθεῖ; Γιατί νὰ τηρεῖ τὶς διατάξεις του, ἀφοῦ δὲν θὰ τὸν ὁδηγοῦσαν στὴ σωτηρία; Αὐτὸς ἤθελε πάνω ἀπ’ ὅλα τὴ σωτηρία του, γιὰ νὰ ζεῖ μὲ τὸν Θεὸ αἰωνίως.
2. Η ΝΕΑ ΕΝ ΧΡΙΣΤῼ ΖΩΗ
Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος στὴ συνέχεια μᾶς περιγράφει μέσα ἀπὸ τὴν προσωπική του ἐμπειρία τὸ μυστήριο τῆς νέας ἐν Χριστῷ ἐσταυρωμένης καὶ ἀναστημένης ζωῆς. Λέει λοιπόν: Μὲ τὸ Βάπτισμα ἔχω σταυρωθεῖ κι ἔχω πεθάνει μαζὶ μὲ τὸν Χριστό. Κι ἀφοῦ εἶμαι πεθαμένος, δὲν ἔχει πλέον καμία ἰσχὺ γιὰ μένα ὁ νόμος.
Ἔγινα κοινωνὸς τοῦ σταυρικοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ. «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός». Δὲν ζῶ πλέον ἐγώ, ἀλλὰ ζεῖ μέσα μου ὁ Χριστός. Καὶ τὴ ζωὴ ποὺ ζῶ, τὴ ζῶ ἐμπνεόμενος ἀπὸ τὴν πίστη στὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος μὲ ἀγάπησε καὶ παρέδωσε τὸν Ἑαυτό του σὲ θάνατο γιὰ τὴ σωτηρία μου.
Βέβαια εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ ἐξηγήσει κανεὶς μέσα σὲ λίγες γραμμὲς τὸ μυστήριο τῆς νέας ἐν Χριστῷ ζωῆς ποὺ ζοῦσε ὁ ἀπ. Παῦλος. Ἂς περιγράψουμε ἐδῶ σὲ γενικὲς γραμμὲς κάποια βασικὰ στοιχεῖα της.
Γιὰ νὰ ζήσει ὁ ἄνθρωπος τὴ νέα αὐτὴ ζωή, πρέπει πρῶτα νὰ πεθάνει. Αὐτὸς ὁ θάνατος πραγματοποιεῖται μυστηριακῶς μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα. Νεκρώνεται ὁ παλιὸς ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας καὶ παίρνει ὁ πιστὸς τὴν ἀπόφαση νὰ ζεῖ μόνο γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ μὲ τὸν Χριστό. Ἀποτάσσεται τὸν σατανὰ καὶ τὰ ἔργα του καὶ συντάσσεται μὲ τὸν Χριστὸ καὶ τὶς ἅγιες ἐντολές του. Μὲ τὸ ἱερὸ Χρίσμα ἐφοδιάζεται μὲ τὰ χαρίσματα καὶ τὶς δωρεὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ εἰσέρχεται σὲ μιὰ νέα ζωή.
Τώρα πλέον ἀγωνιζόμενος καθημερινὰ νὰ ζεῖ κατὰ τὸ ἅγιο θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀνανεώνεται καὶ μεταμορφώνεται διαρκῶς καὶ ζεῖ ἐμπειρίες πνευματικὲς καὶ ἅγιες. Κι ἐπειδὴ ὡς ἄνθρωπος ρέπει πρὸς τὴν ἁμαρτία, ἀγωνίζεται καθημερινὰ νὰ τηρεῖ τὶς ὑποσχέσεις ποὺ ἔδωσε πρὶν ἀπὸ τὸ ἅγιο Βάπτισμά του. Ἀγωνίζεται δηλαδὴ καθημερινὰ μὲ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τῶν ἱερῶν Μυστηρίων νὰ νεκρώνει μέσα του τὴν ἁμαρτία καὶ νὰ ζεῖ μιὰ ζωὴ πλήρους ἀφοσιώσεως στὸν Θεό.
Σταυρώνεται ὡς πρὸς τὸν κόσμο, ἀλλὰ ζεῖ γιὰ τὸν Χριστό. Τώρα πιὰ μέσα στὴν ψυχή του δὲν ἐνεργεῖ ὁ παλαιὸς ἄνθρωπος ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Αὐτὸς κυριαρχεῖ στὶς σκέψεις του, στὶς ἐπιθυμίες του, στὶς ἀποφάσεις του, στὰ λόγια του, στὶς ἐνέργειές του. Αὐτὸς ἀκτινοβολεῖ τὸ φῶς του.
Καὶ ὁ ἄνθρωπος προγεύεται ἀπὸ αὐτὴ τὴ ζωὴ τὸν Παράδεισο. Αὐτὴν τὴν ἐμπειρία εἶχαν ὅλοι οἱ ἅγιοι. Αὐτὸ τὸ ἅγιο βίωμα καλούμαστε νὰ ἀποκτήσουμε καὶ μεῖς. Ἂς ξεκινήσουμε λοιπὸν ἕναν καθημερινὸ ἀγώνα θανάτου καὶ ζωῆς, νεκρώσεως καὶ ἀναστάσεως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου