ΜΟΝΑΧΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ
ΜΕΡΟΣ 1ον
Μένοντας στήν ἄκρη τοῦ κόσμου, στήν ἀπομόνωση τῆς ἐρήμου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, κοινωνοῦμε ἐν Χριστῷ μέ τόν Τριαδικό Θεό, τούς Ἀγγέλους, τούς Ἁγίους, τήν Παναγία καί συναντοῦμε συγχρόνως τούς ἀδελφούς συνανθρώπους μας ἐν Χριστῷ προσωπικά, εἰλικρινά, ἐκστατικά. «Ὁ μοναχός εἶναι φίλος μέ ὅλους καί ξένος πρός ὅλους» (Ἅγιος Μάξιμος Ὁμολογητής).
Ἡ μοναχική πολιτεία εἶναι μία τέλεια χριστιανική κοινωνία, πού ἀποτελεῖται ἀπό τελείως «ἀποτυχημένους», ὅπως λέει ὁ κόσμος, μοναχούς.
Ἡ μοναχική πολιτεία εἶναι μία τέλεια χριστιανική κοινωνία, πού ἀποτελεῖται ἀπό τελείως «ἀποτυχημένους», ὅπως λέει ὁ κόσμος, μοναχούς.
Ἰδίως ὁ Ἁγιορείτης μοναχός εἶναι τρία πράγματα : α) εἶναι τρελλός, β) παιδί καί γ) γλεντζές. α) Εἶναι τρελλός, («ἡμεῖς μωροί διά Χριστόν»[1]). β) Εἶναι παιδί, («ἐάν μή στραφῆτε καί γένησθε ὡς τά παιδία, οὐ μή εἰσέλθητε εἰς τήν Βασιλείαν των Οὐρανῶν», δηλ. ἐάν δέν μετανοήσετε καί δέν γίνετε σάν τά παιδιά, δέν θά μπῆτε στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν[2],
«Ἀδελφοί, μή παιδία γίνεσθε ταῖς φρεσίν, ἀλλά τῇ κακίᾳ νηπιάζετε, ταῖς δέ φρεσί τέλειοι γίνεσθε», δηλ. Ἀδελφοί, μή γίνεσθε παιδιά κατά τόν νοῦν, ἀλλά νά εἶσθε νήπια κατά τήν κακία, κατά δέ τόν νοῦν νά γίνεσθε τέλειοι[3]). γ) Εἶναι γλεντζές, («ψαλῶ τῷ Θεῷ μου ἕως ὑπάρχω», δηλ. θά ψάλλω συνέχεια στόν Θεό μου ὅσο ὑπάρχω σέ αὐτή τη ζωή καί θά συνεχίσω μετά καί στήν αἰώνιο ζωή νά ψάλλω. Ἡ ζωή του μοναχοῦ εἶναι μία συνεχής θυσιαστική δοξολογία καί εὐχαριστία πρός τόν Τριαδικό Θεό).
Τό Ἅγιον Ὄρος πάντοτε ἦταν καί εἶναι ἕνας τόπος ἕλξεως καί ἁγίων καί ἀγγέλων καί ἀνθρώπων καί δαιμόνων. Οἱ ἅγιοι, λόγῳ τῆς ἁγιότητος, ἀσκητικότητος καί Θείου ἔρωτος, ἔρχονταν καί ἔρχονται ἐδῶ, γιά νά ἀπολαύσουν τήν ἄρρητη θέα τοῦ ἀκτίστου Φωτός τῆς Μεταμορφώσεως, τοῦ προσώπου τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας. Οἱ ἄγγελοι ἔρχονται ἐδῶ, γιά νά ἐνισχύσουν καί φυλάξουν τούς ἀγωνιζομένους μοναχούς στήν πνευματική τους πάλη μέ τόν Θεό, τά πάθη, τήν ἁμαρτία καί τόν διάβολο.
Ὁ Θεός βέβαια δέν ἐχθρεύεται τούς μοναχούς, ἀλλά παλεύει μαζί τους, γιά νά τούς προπονήση, νά τούς ἐνισχύση στήν πίστη, ἐλπίδα καί ἀγάπη πρός τόν ἑαυτό Του καί τούς συνανθρώπους τῶν μοναχῶν. Ὁ Θεός δέν ἐπάλεψε μέ τόν Ἰακώβ στόν καιρό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης; Οἱ ἄνθρωποι ἔρχονται ἐδῶ γιά τρεῖς λόγους : Πρῶτον, γιά νά σωθοῦν, γιά νά ἁγιάσουν, γιά νά κερδίσουν τήν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, γιά νά δείξουν τήν καθαρή ἀγάπη τους πρός τόν Θεό εἴτε ὡς μοναχοί, εἴτε ὡς λαϊκοί χριστιανοί. Δεύτερον, ἄλλοι ἔρχονται γιά περιέργεια, γιά τουρισμό, γιά διασκέδαση. Καί τρίτον, ἄλλοι ἔρχονται, γιά νά ἐκμεταλλευθοῦν μέ κακό τρόπο τό Ἅγιον Ὄρος καί τούς ἑκάστοτε Ἁγιορεῖτες εἴτε οἰκονομικά, εἴτε πολιτικά, εἴτε ἐκκλησιαστικά, εἴτε γιά ἡδονή, χρῆμα καί δόξα.
Οἱ δαίμονες ἔρχονται ἐδῶ, γιατί φθονοῦν τό ἀνθρώπινο γένος γενικά καί εἰδικά τούς Ἁγιορεῖτες. Δέν θέλουν τό Ἅγιον Ὄρος νά σώζη, νά ἁγιάζη τούς ἀνθρώπους καί τήν κτίση, ἀλλά θέλουν νά μετατρέψουν τό Ἅγιον Ὄρος σέ κακώνυμο, δαιμονικό καί μισάνθρωπο Ὄρος. Γι' αὐτό τό Ἅγιον Ὄρος εἶναι καί λέγεται «Περιβόλι τῆς Παναγίας», διότι ἡ Παναγία ὡς Βασίλισσα, Ἡγουμένη, Ἔφορος καί Ἰατρός τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἐπιτρέπει σέ ὅλους ὅσοι θέλουν νά ἔρχονται ἐδῶ γιά ὁποιοδήποτε λόγο. Δέν ἐπιτρέπει μόνο ἕνα πράγμα : Νά καταστραφῆ τό Ἅγιον Ὄρος ἀπό ὁποιονδήποτε.
Μερικοί, λοιπόν, νέοι ἄνθρωποι, ἀναζητητές τῆς ἀλήθειας, ἀγάπης, ἐλευθερίας, ἑνότητος, ἁγιασμοῦ καί θεώσεως, ἔρχονται στό Ἅγιον Ὄρος, μή ἔχοντας ποῦ ἀλλοῦ νά πᾶνε, γιά νά ἀνακαλύψουν αὐτό, πού ποθοῦν ὑπαρξιακῶς, προσωπικῶς καί διακαῶς. Ἔτσι, ἦλθα καί ἐγώ τόν Φεβρουάριο τοῦ 1976 στό Ἅγιον Ὄρος μαζί μέ τρεῖς συμφοιτητές μου τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἐγώ ἔμεινα ἐδῶ καί ἐλπίζω νά μείνω μέχρι τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς μου. Οἱ δύο ἔγιναν ἔγγαμοι ἱερεῖς καί ὁ τρίτος ἔγγαμος καθηγητής θρησκευτικῶν στή Μέση Ἐκπαίδευση.
«Ἀδελφοί, μή παιδία γίνεσθε ταῖς φρεσίν, ἀλλά τῇ κακίᾳ νηπιάζετε, ταῖς δέ φρεσί τέλειοι γίνεσθε», δηλ. Ἀδελφοί, μή γίνεσθε παιδιά κατά τόν νοῦν, ἀλλά νά εἶσθε νήπια κατά τήν κακία, κατά δέ τόν νοῦν νά γίνεσθε τέλειοι[3]). γ) Εἶναι γλεντζές, («ψαλῶ τῷ Θεῷ μου ἕως ὑπάρχω», δηλ. θά ψάλλω συνέχεια στόν Θεό μου ὅσο ὑπάρχω σέ αὐτή τη ζωή καί θά συνεχίσω μετά καί στήν αἰώνιο ζωή νά ψάλλω. Ἡ ζωή του μοναχοῦ εἶναι μία συνεχής θυσιαστική δοξολογία καί εὐχαριστία πρός τόν Τριαδικό Θεό).
Τό Ἅγιον Ὄρος πάντοτε ἦταν καί εἶναι ἕνας τόπος ἕλξεως καί ἁγίων καί ἀγγέλων καί ἀνθρώπων καί δαιμόνων. Οἱ ἅγιοι, λόγῳ τῆς ἁγιότητος, ἀσκητικότητος καί Θείου ἔρωτος, ἔρχονταν καί ἔρχονται ἐδῶ, γιά νά ἀπολαύσουν τήν ἄρρητη θέα τοῦ ἀκτίστου Φωτός τῆς Μεταμορφώσεως, τοῦ προσώπου τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας. Οἱ ἄγγελοι ἔρχονται ἐδῶ, γιά νά ἐνισχύσουν καί φυλάξουν τούς ἀγωνιζομένους μοναχούς στήν πνευματική τους πάλη μέ τόν Θεό, τά πάθη, τήν ἁμαρτία καί τόν διάβολο.
Ὁ Θεός βέβαια δέν ἐχθρεύεται τούς μοναχούς, ἀλλά παλεύει μαζί τους, γιά νά τούς προπονήση, νά τούς ἐνισχύση στήν πίστη, ἐλπίδα καί ἀγάπη πρός τόν ἑαυτό Του καί τούς συνανθρώπους τῶν μοναχῶν. Ὁ Θεός δέν ἐπάλεψε μέ τόν Ἰακώβ στόν καιρό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης; Οἱ ἄνθρωποι ἔρχονται ἐδῶ γιά τρεῖς λόγους : Πρῶτον, γιά νά σωθοῦν, γιά νά ἁγιάσουν, γιά νά κερδίσουν τήν βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, γιά νά δείξουν τήν καθαρή ἀγάπη τους πρός τόν Θεό εἴτε ὡς μοναχοί, εἴτε ὡς λαϊκοί χριστιανοί. Δεύτερον, ἄλλοι ἔρχονται γιά περιέργεια, γιά τουρισμό, γιά διασκέδαση. Καί τρίτον, ἄλλοι ἔρχονται, γιά νά ἐκμεταλλευθοῦν μέ κακό τρόπο τό Ἅγιον Ὄρος καί τούς ἑκάστοτε Ἁγιορεῖτες εἴτε οἰκονομικά, εἴτε πολιτικά, εἴτε ἐκκλησιαστικά, εἴτε γιά ἡδονή, χρῆμα καί δόξα.
Οἱ δαίμονες ἔρχονται ἐδῶ, γιατί φθονοῦν τό ἀνθρώπινο γένος γενικά καί εἰδικά τούς Ἁγιορεῖτες. Δέν θέλουν τό Ἅγιον Ὄρος νά σώζη, νά ἁγιάζη τούς ἀνθρώπους καί τήν κτίση, ἀλλά θέλουν νά μετατρέψουν τό Ἅγιον Ὄρος σέ κακώνυμο, δαιμονικό καί μισάνθρωπο Ὄρος. Γι' αὐτό τό Ἅγιον Ὄρος εἶναι καί λέγεται «Περιβόλι τῆς Παναγίας», διότι ἡ Παναγία ὡς Βασίλισσα, Ἡγουμένη, Ἔφορος καί Ἰατρός τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἐπιτρέπει σέ ὅλους ὅσοι θέλουν νά ἔρχονται ἐδῶ γιά ὁποιοδήποτε λόγο. Δέν ἐπιτρέπει μόνο ἕνα πράγμα : Νά καταστραφῆ τό Ἅγιον Ὄρος ἀπό ὁποιονδήποτε.
Μερικοί, λοιπόν, νέοι ἄνθρωποι, ἀναζητητές τῆς ἀλήθειας, ἀγάπης, ἐλευθερίας, ἑνότητος, ἁγιασμοῦ καί θεώσεως, ἔρχονται στό Ἅγιον Ὄρος, μή ἔχοντας ποῦ ἀλλοῦ νά πᾶνε, γιά νά ἀνακαλύψουν αὐτό, πού ποθοῦν ὑπαρξιακῶς, προσωπικῶς καί διακαῶς. Ἔτσι, ἦλθα καί ἐγώ τόν Φεβρουάριο τοῦ 1976 στό Ἅγιον Ὄρος μαζί μέ τρεῖς συμφοιτητές μου τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἐγώ ἔμεινα ἐδῶ καί ἐλπίζω νά μείνω μέχρι τό τέλος τῆς ἐπιγείου ζωῆς μου. Οἱ δύο ἔγιναν ἔγγαμοι ἱερεῖς καί ὁ τρίτος ἔγγαμος καθηγητής θρησκευτικῶν στή Μέση Ἐκπαίδευση.
Ὁ πρῶτος μοναχός, πού συναντήσαμε τότε, ἦταν ὁ μακαριστός ἅγιος Γέρων Παΐσιος Καππαδόκης Ἁγιορείτης. Πρός τό τέλος τῆς παρούσης μελέτης θά ἐκθέσω τίς ἀρχές ὀρθοδόξου θεολογίας, πού μᾶς εἶπε μέ ἁπλό καί συγχρόνως βαθύ τρόπο. Τώρα θά γράψω μόνο τήν ἑξῆς στιχομυθία μεταξύ ἐμοῦ καί τοῦ Γερο-Παϊσίου :
Γερο-Παΐσιος : - Πόσων χρονῶν εἶσαι;
Κυριάκος (νῦν π. Νεόφυτος) : - Εἴκοσι χρονῶν, Γέροντα.
Γερο-Παΐσιος : - Ἀπό πού εἶσαι καί τί σπουδάζεις;
Κυριάκος (νῦν π. Νεόφυτος) : - Εἶμαι ἀπό τήν Κύπρο καί σπουδάζω στήν Θεολογική Σχολή Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν.
Γερο-Παΐσιος : - Σέ ποιό ἔτος εἶσαι;
Κυριακός (νῦν π. Νεόφυτος) : - Εἶμαι στό δεύτερο ἔτος.
Γερο-Παΐσιος : - Ἀκόμη εἶσαι ἐκεῖ στήν Θεολογική Σχολή;
Κυριάκος (νῦν π. Νεόφυτος) : - Γιατί Γέροντα μέ ἐρωτᾶτε ἔτσι;
Γερο-Παΐσιος : - Διότι, παιδί μου εὐλογημένο, στίς Θεολογικές Σχολές μπαίνεις 90% εὐσεβής καί βγαίνεις 90% ἀσεβής.
Κυριάκος (νῦν π. Νεόφυτος) : - Γέροντα Παΐσιε, αὐτό, πού λέτε, τό ζῶ αὐτή τήν στιγμή, τό αἰσθάνομαι, τό διεπίστωσα προσωπικά. Ἔχω ἀμφιβολίες γιά τό τί εἶναι ἐπιτέλους θεολογία ὀρθόδοξη καί πώς θά τήν σπουδάσω μέ σωστό τρόπο.
Γερο-Παΐσιος : - Θεολογία εἶναι ἡ θεοπτία. Αὐτός, πού βλέπει τόν Θεό, αὐτός καί γράφει καί κηρύττει τόν Θεό, αὐτός δηλαδή πού αἰσθάνεται ἐμπειρικά τόν Θεό ἤ ἀκολουθεῖ τούς θεόπτες ἁγίους ἀνθρώπους, πατέρες παλαιούς καί νέους, αὐτός εἶναι σωστός ὀρθόδοξος θεολόγος.
Μοῦ εἶπε καί ἄλλα πολλά. Συνεζητήσαμε τρεῖς ὧρες. Δέν ἔχει σημασία γιά ὅλους ὅλα ὅσα εἴπαμε. Σημασία ἔχει ὅτι ἐγώ, δι' εὐχῶν τοῦ ἁγίου Γέροντος Παϊσίου, ἐπῆρα τήν ἀπόφαση νά μείνω γιά πάντα στό Ἅγιον Ὄρος, γιά νά σώσω τήν ψυχή μου, νά μελετήσω καί ζήσω τήν Ὀρθόδοξη Θεολογία καί ἐκθέσω μέ ταπείνωση καί ἀγάπη αὐτά, πού εἶδα, ἔμαθα καί ἔζησα στό Περιβόλι τῆς παναγίας.
Εἴπαμε στήν ἀρχή ὅτι ἡ μοναχική πολιτεία εἶναι μιά τέλεια χριστιανική κοινωνία, πού ἀποτελεῖται ἀπό τελείως «ἀποτυχημένους», ὅπως λέει ὁ κόσμος, μοναχούς. Δηλαδή ἡ κοινωνία τῆς ἐρήμου εἶναι ζωντανή, ἐνῶ ἡ ἔρημος τῶν πόλεων, τοῦ κόσμου, εἶναι νεκρή (ὡς ἐπί τό πλεῖστον. Ὑπάρχουν καί ἐξαιρέσεις, πού ὅμως ἐπιβεβαιώνουν τόν κανόνα). Ἡ τέλεια αὐτή χριστιανική κοινωνία, γιά νά ἐκπληρώνει τόν σκοπό της, δηλαδή τήν ἐπικοινωνία καί μέ τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο, πρέπει νά ἔχει τίς τρεῖς αὐτές προϋποθέσεις :
α) Πρέπει νά ἔχη «κοινό λόγο», δηλαδή νά ἔχουμε κοινή συνείδηση, λόγο, σκέψη, γραφή καί πράξη μέ τήν Θεολογία καί πνευματικότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐλεύθερα καί ἀβίαστα, χωρίς καταπίεση, ἐξαναγκασμό καί πλύση ἐγκεφάλου.
Συνεχίζεται
«Πᾶνος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου