Ἰωάννης Ἀσλανίδης: Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα τροφός τῶν εὐρωπαϊκῶν γλωσσῶν

 

Γράφει ὁ Ἰωάννης Μ. Ασλανίδης
.

   -  Όλες οἱ τέχνες καὶ οἱ ἐπιστῆμες γεννήθηκαν, ἀναπτύχθηκαν καὶ ἀκόμη διευθύνονται ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ λεξιλόγιο. Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα τροφοδοτεῖ ὅλες ἐκεῖνες τῆς ὑψηλῆς πνευματικότητας λέξεις, ποὺ μποροῦν νὰ ἐκφράσουν ὅλες τὶς ἀφῃρημένες ἔννοιες. Χωρὶς καμία ἐξαίρεση σὲ ὅλες τὶς εὐρωπαϊκὲς (καὶ ὄχι μόνο) γλῶσσες, ἀκόμη καὶ ἡ πλειοψηφία τῆς καθημερινῆς ὁμιλίας ἐμπεριέχει ἑλληνικῆς προελεύσεως λέξεις. Ἀναφέρομαι σὲ χιλιάδες λέξεων ποὺ στὸ πρῶτο ἄκουσμά των δὲν μποροῦν νὰ ἀναγνωρισθοῦν ὡς ἑλληνικές, λόγῳ τῆς ἀλλοιώσεως, ποὺ ἔχουν ὑποστεῖ στὸ χρόνο ἢ λόγῳ τοῦ ὅτι, προέρχονται ἀπὸ ἀρχαιοελληνικὲς λέξεις ἢ ὀνόματα ποὺ οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες ἀδυνατοῦν ν᾿ ἀναγνωρίσουν.

   Ἡ λεξιλογικὴ ἀνάλυση, ποὺ εἶναι ἡ ἐτυμολογικὴ καὶ ἱστορικὴ ἀνάλυση μιᾶς λέξεως, φανερώνει τὸν ἀρχαῖο ἀλλὰ οἰκεῖο ἑλληνικὸ λόγο. Πολλὲς φορές, αὐτὲς οἱ ἑλληνικὲς πρωτολέξεις δηλ. αὐθεντικὲς ἑλληνικὲς λέξεις, ἐπιστρέφουν στὴν ὁμιλούμενη ἑλληνικὴ γλῶσσα ὡς ξένες. Εἶναι τὰ λεγόμενα ἀναδάνεια. Μποροῦμε ἀκόμη νὰ δοῦμε ὅτι, ὄχι μόνο οἱ ἑλληνικὲς λέξεις ἀλλὰ καὶ ἡ Ἑλληνικὴ μυθολογία καὶ ἡ Ἱστορία ἔχουν ἐμπλουτίσει τὶς δυτικὲς γλῶσσες μὲ ὅρους καὶ νοήματα, τῶν ὁποίων, τὶς περισσότερες φορὲς ἀγνοοῦμε τὴν ἑλληνικὴ προέλευση.

   - Ὀνόματα ὅπως Εὐρώπη, Ἰβηρία, Ἰταλία, Αἴγυπτος, Αἰθιοπία, Ἱσπανία, Κέλτες, Λισαβόνα ἔχουν ἑλληνικὴ προέλευση.

    -  Λέξεις ὅπως:
     zante (σεϊντ) = ζάντες, προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀρχαία λέξη «Άντυγες», ἀπὸ τὶς ρόδες τῶν ἀρχαίων ἁρμάτων.
     tour (τουρ) = γῦρος, περιοδεία, περιοδεύω, ἑλληνικὰ λέμε   τουρισμός, προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ λέξη ‘τόρνος' = κύκλος, περιφέρεια.

   - Δὲν πρέπει νὰ ἀγνοοῦμε τὸ γεγονὸς ὅτι παλαιότερα, οἱ Ἕλληνες ἦσαν ναυτικὸς λαός, ὅπου πήγαιναν μετέφεραν καὶ τὴν γλῶσσα των. Εἶναι ἐπίσης γνωστὸ ὅτι, μὲ τὸν καιρό, οἱ ἀκουστικοὶ ἦχοι ἔτειναν νὰ γίνουν σύντομοι καὶ ὀξεῖς. Τὸ ταξίδι τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας στὸν χρόνο γίνεται συναρπαστικό, ὅπου ἡ γλῶσσα περνᾶ ἀπὸ τὴν μιὰ χώρα στὴν ἄλλη, ἀπὸ τὴν μιὰ γενιὰ στὴν ἄλλη, ἡ προφορὰ ἀλλάζει καὶ μερικὲς φορὲς ἀλλάζει καὶ τὸ νόημα. Ἔτσι παρατηροῦμε!

   - Ἡ λέξη βάρβαρος κατέληξε στὰ ἀγγλικὰ σὲ bravo (μπρέϊβοου) = βάρβαρος, πληρωμένος δολοφόνος.
     -  Ἡ λέξη ἐλεημοσύνη κατέληξε στὰ ἀγγλικὰ alms (aams) = ἐλεημοσύνη.
    -  Ἡ λέξη βαλανεῖον = λουτρό, κατέληξε στὰ ἀγγλικὰ bath (μπάθ) καὶ στὰ Γερμανικὰ Bad (μπάτ) καί, οἱ Γερμανοὶ ὀνόμασαν τὴν διάσημη γιὰ τὰ ἰαματικὰ λουτρὰ πόλη τῶν Baden baden.
    - Ἡ λέξη ἐμπόριο ἔγινε στὴν Ἀγγλικὴ emporium (εμπόουριμ).
      -   Ἡ λέξη κούρα (ἐπιμέλεια, φροντίδα, ἰατρικὴ θεραπεία), ἔγινε στὴν ἀγγλικὴ cure (κιούρ) = θεραπεία, θεραπεύω.

   Ἡ ἀναπαραγωγὴ τῶν ἰσχυρῶν ἑλληνικῶν πρωτολέξεων ἀπό τὸν Εὐρωπαϊκὸ λόγο, ἔλαβε χώρα σταδιακὰ διαμέσου ποικίλων φάσεων καὶ σταθμῶν στὴν Λατινικὴ γλῶσσα καὶ σὲ ἄλλες γλῶσσες ἐξίσου. Ἡ κορύφωση ὅλων τῶν ἐποχῶν ἦταν ἡ ἐποχὴ τοῦ Αὐγούστου Γάϊου Α! αἰῶνα μ.Χ., ὅταν χιλιάδες ἑλληνικῶν λέξεων διείσδυσαν στὸ λατινικὸ λεξιλόγιο. Πολὺ ὑλικὸ ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ λεξιλόγιο ἐξόρμησε γιὰ μιὰ ἀκόμη φορὰ στὴ Δύση, ὅταν τὸ Εὐαγγέλιο καὶ ἄλλα θρησκευτικὰ κείμενα μεταφράστηκαν στὰ Λατινικά, Γερμανικά, Ἀγγλικά, κατ᾿ εὐθεῖαν ἀπὸ τὸ Ἑλληνικὸ πρωτότυπο.

   Ἡ Ἀπαρχὴ ὅλων αὐτῶν τῶν εἰσροῶν χάνεται στὰ βάθη τῆς Ἱστορίας, ὅταν οἱ Ἕλληνες, σὰν ἐφευρέτες καὶ πρωτοπόροι, πλημμύρισαν μὲ τὴν διαλεκτική τους ποικιλία, τὶς πτωχὲς γειτονικὲς γλῶσσες τῆς ἑσπερίας, τοῦ Βορρᾶ, τῆς ἀνατολῆς καὶ τοῦ Νότου. Αὐτὸ τὸ συμπέρασμα πηγάζει ἀπὸ τὰ τελευταῖα ἀποδεικτικὰ στοιχεῖα, ποὺ πολλαπλασιάζονται, χρόνο μὲ τὸν χρόνο. Μὲ τὴν χρήση ὑπολογιστῶν, οἱ τελευταῖες ἀνακαλύψεις τῆς ἀρχαιολογίας, γλωσσολογίας καὶ τῆς χειρογραφίας, πείθουν τὴν σύγχρονη ἐπιστήμη γιὰ τὸ τί ἦταν γνωστό, ὄχι μόνο στοὺς Ἕλληνες συγγραφεῖς ἀλλὰ καὶ στοὺς Λατίνους. 

 

   Συγγραφεῖς σὰν τὸν Κικέρωνα, τὸν Τάκιτο, τὸν Κοϊντιλιανὸ καὶ τὸν Τυραννίωνα, στὰ ἔγγραφά τους ἀναφέρουν σαφῶς περὶ τῆς Ρωμαϊκῆς Διαλέκτου, «ὅτι ἐστὶν ἐκ τῆς Ἑλληνικῆς» ἢ «Aeolica ratione est sermo noster simillibus» (ἡ γλῶσσα μας εἶναι πολὺ κοντινὴ μὲ τὴν Αἰολικὴ διάλεκτο). Παλαιότεροι καὶ σύγχρονοι ἐπιστήμονες, συγγραφεῖς καὶ ἐρευνητὲς γνωρίζουν ὅτι, ἡ μητέρα ὅλων τῶν δυτικῶν γλωσσῶν, εἶναι ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα.

  Ὁ δανεισμὸς ἀπὸ τὸν ἀστείρευτο θησαυρὸ τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας δὲν ἔχει ποτὲ σταματήσει καὶ οὔτε πρόκειται νὰ σταματήσει, διότι νέες ἰδέες, νοήματα, ἀντικείμενα καὶ καταστάσεις γεννιοῦνται συνεχῶς, οἱ ὁποῖες χρειάζονται τὸν ἀστείρευτο πλοῦτο τῆς νοηματικῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας, γιὰ νὰ ἀποδίδεται πλήρως τὸ νόημά των.

  Δὲν εἶναι τυχαῖο αὐτὸ ποὺ λένε οἱ Ἀμερικανοὶ ὅταν ἀντιμετωπίζουν πρόβλημα κυριολεξίας «οἱ Ἕλληνες ἔχουν τὴν κατάλληλη λέξη» (the Greeks have word for it).
Δὲν εἶναι συμπτωματικὸ ἄλλωστε ὅτι οἱ βασικὲς ἔννοιες σκέψης καὶ ἔκφρασης στὴν Ἀγγλική, ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλες εὐρωπαϊκὲς γλῶσσες, εἶναι λέξεις καθαρὰ Ἑλληνικές. Παρακάτω ἀναφέρω στοιχειωδῶς μερικὲς ἐννοιολογικὲς λέξεις καὶ μάλιστα μὲ τὴν ἡμερομηνία εἰσόδου στὸ Ἀγγλικὸ λεξιλόγιο:

•    analysis (1667) = ἀνάλυσις, ἀναλύων, ἀναλυτικός
•    synthesis (1611) = σύνθεσις
•    antithesis (1529) = ἀντίθεσις
•    problem (1382) = πρόβλημα
•    hypothesis (χαϊποθεσάϊζ) (1596) = ὑπόθεσις
•    method (μέθοντ) (1541) = μέθοδος, σύστημα
•    ideology (αϊντιόλοτζι) (1796) = ἰδεολογία
•    κ.λπ.

   Βλέποντας κανεὶς λέξεις τῆς ἐποχῆς τοῦ Ὁμήρου καὶ τοῦ Ἀριστοτέλη νὰ εἰσάγονται στὴν Ἀγγλικὴ μετὰ ἀπὸ 15 αἰῶνες, δὲν μπορεῖ  νὰ μὴν ἐκτιμήσει τὴν προσφορὰ αὐτῆς τῆς γλώσσας στὴν ἐξέλιξη τῆς Ἀνθρωπότητας καὶ βέβαια ὡς ἐκ τούτου τὴν βαριὰ κληρονομιὰ ποὺ φέρουμε.

   Εἶναι ἀλήθεια περίεργη, σχεδὸν ἀνεξήγητη, ἡ προτίμηση τῶν Ἑλλήνων στὶς ξενόφερτες λέξεις καὶ ἰδιαίτερα στὸ χῶρο τῆς διαφήμισης καὶ τῶν ἐπιγραφῶν. Εἶναι ὅμως ἀκόμη πιὸ ἀνεξήγητη ἡ ἀδιαφορία του Ὑπουργείου Παιδείας μας, γιὰ τὸ γεγονὸς τῆς χρόνιας νόθευσης τῆς γλώσσας μας. Ἀλήθεια, Πῶς! ἐπιτρέπει τόση δυτικοπληξία;

   -Δυστυχῶς οἱ ἀπόγονοι τῶν Ἀργοναυτῶν ὑπέστησαν μία χρονίζουσα ναυτία. Ὅταν ὁ Κολόμβος ἀνακάλυψε τὴν Ἀμερική, ὁ ποταμὸς Ἀμαζὼν ἔφερε ἤδη τὴν ἑλληνικὴ ὀνομασία καὶ οἱ Περουβιανοὶ ἔπαιζαν τὴν φλογέρα τοῦ Πανός, γνωστὴ στοὺς μὴ Ἕλληνες ὡς «pan's Flute». Ἐμεῖς ὅμως τὴν μετονομάσαμε σὲ «περουβιανὸ φλάουτο», ὑποκύπτοντας στὴν ξενομανία τῶν Μ.Μ.Ε.

   Κλείνω αὐτὴν τὴν στοιχειώδη ἀναφορὰ στὴν Ἑλληνικὴ γλῶσσα, μὲ μία περικοπὴ ἀπὸ τὴν Ὀδύσσεια τοῦ Ὁμήρου.

   Ὅπως ἀναφερθήκαμε προηγουμένως ὑπάρχουν πὰμπολλες Ὁμηρικὲς λέξεις στὶς εὐρωπαϊκὲς γλῶσσες, ποὺ δὲν ἐμπίπτουν στὴν κατηγορία τῶν «ἀμιγῶς ἑλληνικῶν» ὅπως π.χ. εἶναι ἡ γνωστὴ λέξη «Kiss» ποὺ σημαίνει φίλημα, φιλί, φιλῶ, ὁ φιλῶν. Στὰ ἀρχαῖα Ἑλληνικὰ ἔχουμε τὸ ρῆμα κυνέω-κυνὼ ποὺ σημαίνει φιλῶ καὶ στὴν προστακτική, τὸ ρῆμα γίνεται «κύσον».
Ὅταν ὁ Ὀδυσσέας ἐπέστρεψε στὴν Ἰθάκη καὶ ἀπάλλαξε τὴν σύζυγό του Πηνελόπη ἀπὸ τοὺς ἐνοχλητικοὺς μνηστῆρες στὸ ‘Παλάτι', τότε! ἡ Πηνελόπη μόλις ἀναγνώρισε τὸν σύζυγό της καὶ ὅπως ἀναφέρει ὁ Ὅμηρος: Ἔτρεξε πρὸς αὐτὸν μὲ ἀνοικτὲς τὶς ἀγκάλες της καὶ τοῦ εἶπε «κύσον με» δηλ. «φίλησέ με». Ἀκριβῶς ὅπως θὰ ἔλεγε κάποια σήμερα στὴν Ἀγγλικὴ γλῶσσα «Kiss me». Σύμπτωσις, δὲν νομίζω.

Ἰωάννης Μ. Ἀσλανίδης 

Ἀντγος ἐ.ἀ.
Ἐπίτιμος Διοικητὴς τῆς Σ.Σ.Ε.

«Πᾶνος»