Στὸ ἔργο αὐτὸ ἔχει κυριαρχήσει τὸ ὁλοκληρωτικὸ καθεστὼς τοῦ Μεγάλου Ἀδελφοῦ, τὸ ὁποῖο ἄγρυπνα καὶ μὲ τὸ διαπεραστικό του βλέμμα παρακολουθεῖ κάθε πολίτη. Βασικὰ δικαιώματα, ὅπως ἡ ἐλευθερία στὴν ἔκφραση καὶ στὴν σκέψη, θεωροῦνται ἐγκλήματα, καὶ ὅποιος τολμᾷ νὰ ἀσκήσει κριτική, ἔστω καὶ ἀσυνείδητα, «ἐξατμίζεται».
Πρωταγωνιστής εἶναι ὁ Γουίνστον Σμίθ, ἕνα μέλος τοῦ ἐξωτερικοῦ κόμματος καὶ ὑπάλληλος στὸ Ὑπουργεῖο Ἀλήθειας. Δουλειά του εἶναι νὰ παραποιεῖ ἔγγραφα καὶ ἐπιστολές, ὥστε νὰ ταιριάζουν μὲ τὰ πολιτικὰ δεδομένα ποὺ ἔχει ὑποδείξει τὸ Κόμμα. Εἶναι ἕνα ἔργο δυστοπικὸ ποὺ λειτουργεῖ ὡς μία προειδοποίηση, ἡ ὁποία ἀγνοήθηκε.
Ὁ Πόλεμος εἶναι Εἰρήνη, ἡ Ἄγνοια εἶναι Δύναμη, ἡ Ἐλευθερία εἶναι Σκλαβιά
Αὐτὰ εἶναι τὰ τρία σλόγκαν τὰ ὁποῖα προωθεῖ τὸ Ὑπουργεῖο Ἀλήθειας. Μὲ αὐτὰ ὡς γνώμονα ὀφείλει ὁ σωστὸς καὶ νομοταγὴς πολίτης νὰ ζεῖ. Εἶναι ὁ ὁρισμὸς τοῦ διττοῦ τρόπου σκέψης ποὺ ἀναφέρει στὸ βιβλίο του ὁ Ὄργουελ. Ὅτι δηλαδὴ δύο ἀντιφατικὲς ἔννοιες μποροῦν νὰ συνυπάρχουν μεταξύ τους. Ἔτσι τὸ κόμμα μέσῳ τῆς προπαγάνδας καὶ τοῦ φόβου δὲν ἐπιτρέπει στοὺς πολῖτες νὰ σκέφτονται λογικά, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀποδέχονται χωρὶς τὸν παραμικρὸ δισταγμὸ ὁτιδήποτε τοὺς πεῖ. Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα εἶναι ὅτι τὰ Ὑπουργεῖα Εἰρήνης, Ἀγάπης καὶ Ἀλήθειας ἀσχολοῦνται ἀντίστοιχα μὲ τὸν πόλεμο, τὰ βασανιστήρια κρατουμένων καὶ τὴν προπαγάνδα.
Ὁ Πόλεμος εἶναι Εἰρήνη
Εἶναι τὸ πιὸ ἀντιφατικὸ σλόγκαν ἀπὸ τὰ τρία. Βασίζεται στὴν ἄποψη ποὺ ἔχει ἐμφυσήσει τὸ Κόμμα στοὺς πολῖτες, πὼς γιὰ νὰ ἐπιτευχθεῖ δηλαδὴ ἡ εἰρήνη πρέπει πρῶτα νὰ ὑπομείνουν τίς φρικαλεότητες τοῦ πολέμου. Ἀποτελεῖ ἕνα μέσο γιὰ νὰ ἀποσπάσει τὴν προσοχὴ τῶν κατοίκων ἀπὸ τὸ τί ὄντως κάνει τὸ καθεστὼς καὶ δὲν τοὺς ἐπιτρέπει νὰ τὴν στρέψουν στὰ δικά τους προβλήματα. Τοὺς ἑνώνει ἀπέναντι σὲ ἕνα κοινὸ ἐχθρὸ καί, ἐκμεταλλευόμενο τὰ πατριωτικά τους αἰσθήματα, τοὺς δημιουργεῖ τὴν ψευδαίσθηση πὼς ἀγωνίζονται καὶ θυσιάζονται γιὰ ἕνα καλύτερο μέλλον. Μὲ τὸν συνεχῆ φόβο γιὰ μία ἐπικείμενη ἐπίθεση νὰ κυριαρχεῖ στὸ μυαλό τους, οἱ πολῖτες εἶναι ἀνίκανοι νὰ συνειδητοποιήσουν ὅτι ἔχουν ἤδη χάσει τὸν πόλεμο γιὰ τὴν ἀτομικὴ ἐλευθερία.
Παράδειγμα τέτοιας κατάστασης ἀποτελεῖ ὁ πόλεμος τῶν Ἀμερικανῶν στὸ Ἰράκ. Μὲ τὴν πρόφαση πὼς ἡ Βαγδάτη κατεῖχε πυρηνικὰ ὅπλα καὶ πὼς στόχος τους ἦταν νὰ ἀπελευθερώσουν τοὺς κατοίκους του καὶ νὰ συνθλίψουν τὴν ὑποτιθέμενη σχέση μεταξὺ τοῦ Σαντὰμ Χουσεΐν καὶ τῶν τρομοκρατῶν τῆς 11ης Σεπτεμβρίου, ὁδήγησαν μία χώρα στὴν καταστροφή. Οἱ «εἰρηνευτικὲς» δυνάμεις τους βομβάρδισαν καὶ σκότωσαν ἀμέτρητους ἀθώους πολῖτες, οἱ ὁποῖοι χαρακτηρίστηκαν ὡς παράπλευρες ἀπώλειες. Μὲ τὸν φόβο καὶ τὴν ἀγωνία γιὰ τὸ μέλλον νὰ βασανίζουν τὸν μέσο Ἀμερικανό, δὲν ἄργησε νὰ προταθεῖ νὰ παραδοθοῦν δῆθεν προσωρινὰ ὁρισμένες ἐλευθερίες γιὰ νὰ ὑπάρχει μεγαλύτερη προστασία.
Τὸ ἴδιο γίνεται καὶ σήμερα μὲ τὴν πανδημία. Μὲ ὅπλο τὴν προπαγάνδα ἐπαναλαμβάνεται καθημερινὰ στὸν τρομοκρατημένο πολίτη πώς, γιὰ νὰ νικηθεῖ αὐτὸς ὁ ἀόρατος ἐχθρός, ὀφείλει νὰ τοποθετήσει στὴν προκρούστεια κλίνη τίς ἐλευθερίες του. Σὲ περίπτωση ποὺ ἀρνηθεῖ νὰ συναινέσει, χαρακτηρίζεται ὡς ἀνεύθυνος ἐγωιστής, ὁ ὁποῖος τοποθετεῖ τὸν ἑαυτό του πάνω ἀπὸ τὸ καλὸ τῆς κοινωνίας. Οἱ πολῖτες ἐπικεντρώνουν ὅλη τὴν προσοχὴ τους ἐκεῖ, ἀγνοῶντας τὴν μεγαλύτερη εἰκόνα, ἐνῶ οἱ διαχειριστὲς ἢ αὐτουργοὶ συνεχίζουν διακριτικὰ νὰ βυσσοδομοῦν καὶ νὰ ὑλοποιοῦν τὰ σχέδια τους γιὰ τὸ μέλλον ποὺ θέλουν νὰ φτιάξουν.
Ἡ Ἐλευθερία εἶναι Σκλαβιά
Μάλιστα, γιὰ νὰ προφυλάξει τοὺς πολῖτες ἀπὸ τὸν ἑαυτό τους, τοὺς κατασκοπεύει ἀδιάκοπα. Ἐλέγχει ἐξονυχιστικὰ κάθε κίνησή τους μὲ τὴν πρόφαση πὼς ἐνδιαφέρεται γιὰ τὸ κοινὸ καλό. Ὁποιοσδήποτε παραβεῖ, ἔστω καὶ ἀσυνείδητα, τοὺς κανόνες, ἢ τὸ καθεστὼς τὸν κατηγορήσει ὡς ἐπικίνδυνο, πρέπει νὰ ὑπομένει βασανιστήρια, ἀπαξιωτικὰ καὶ ἐπώδυνα. Ὑπάρχει μόνο ἡ ἐλευθερία νὰ κάνεις ὅ,τι ἀκριβῶς σε διατάξει τὸ Κόμμα χωρὶς δεύτερη σκέψη.
Ἐν μέσῳ πανδημίας, παρὰ τὴν ἀρχικὴ ἐπιμονὴ ὅλων τῶν κρατῶν ὅτι τὸ ἐμβόλιο ἦταν προσωπικὴ ἐπιλογή, ἀμέτρητοι ἄνθρωποι ἔχασαν τίς δουλειές τους, τοὺς ἀπαγορεύτηκε νὰ εἰσέρχονται σὲ χώρους καὶ χρεώθηκαν μέχρι καὶ πρόστιμα. Ἐπειδὴ τόλμησαν νὰ ἀσκήσουν τὰ βασικά τους δικαιώματα, βαπτίστηκαν ἐχθροὶ τοῦ κράτους. Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἦταν ἐλεύθεροι νὰ κάνουν μόνο ὅ,τι τοὺς διατάξει ἡ κυβέρνηση, ἀλλιῶς ἔπρεπε νὰ ὑποστοῦν τίς συνέπειες. Αὐτὴ δὲν δείχνει κατανόηση καὶ σεβασμὸ στὴν ἐπιλογή, ἀλλὰ ἀντίθετα μία ἐκδικητικὴ συμπεριφορὰ ποὺ ταιριάζει περισσότερο στὰ ὁλοκληρωτικὰ καθεστῶτα τοῦ εἰκοστοῦ αἰῶνα. Ἐξάλλου, δὲν εἶναι εἰρωνικὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ ἐκστρατεία ἐμβολιασμοῦ στὴν Ἑλλάδα ὀνομάστηκε «ἐπιχείρηση ἐλευθερία», ἐνῶ μόνο ἐπιχείρηση ἀπελευθέρωσης δὲν ἦταν;
Τὸ τρίτο αὐτὸ σλόγκαν εἶναι τὸ σημαντικότερο. Σὲ αὐτὸ στηρίζεται ἡ δομὴ ὅλου τοῦ καθεστῶτος τοῦ Μεγάλου Ἀδελφοῦ. Γιὰ νὰ ἐπιβιώσουν οἱ πολῖτες, πρέπει νὰ σταματήσουν νὰ ἀσκοῦν κριτικὴ στὴν ὑλοποιούμενη προπαγάνδα. Πρέπει νὰ ἀποδέχονται ἀκόμη καὶ τίς μεγαλύτερες ἀντιφάσεις καὶ νὰ μὴν ἔχουν τὴν ἐπιθυμία νὰ ἀνακαλύψουν τὴν ἀλήθεια.
Ἡ γνώση εἶναι τὸ σημαντικότερο ὅπλο κατὰ τῆς προπαγάνδας, καὶ τὸ Κόμμα τὸ γνωρίζει αὐτό. Ἡ γνώση ἐπιτρέπει στὸν ἄνθρωπο νὰ διευρύνει τοὺς πνευματικούς του ὁρίζοντες. Μέσῳ αὐτῆς, οἱ ἀδικίες καὶ τὰ ψέματα ποὺ ὑπάρχουν στὸν κόσμο γίνονται εὐδιάκριτα καὶ οἱ ἐπιτήδειοι ποὺ τὰ προκάλεσαν ἀποκαλύπτονται. Γι᾿ αὐτὸ τὸν λόγο ὁτιδήποτε εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένο μὲ τὴν καλλιέργεια τῆς κριτικῆς σκέψης, ὅπως τὰ βιβλία καὶ ἡ καταγραφὴ ἰδεῶν, εἶναι παράνομο, καὶ ἡ ποινὴ γιὰ αὐτὸ τὸ «εἰδεχθὲς» ἔγκλημα εἶναι χειρότερη καὶ ἀπὸ τὸν θάνατο.
Στὴν σύγχρονη ἐποχὴ εἶναι φανερὲς οἱ προσπάθειες τῆς Νέας Τάξης Πραγμάτων νὰ δημιουργήσουν μία γενιὰ ἀνερμάτιστη καὶ ἀνίδεη, ποὺ δὲν ἔχει τὴν διάθεση νὰ ἐπιμορφωθεῖ. Ἡ ὑποβάθμιση τῆς παιδείας ποὺ λαμβάνει χώρα ἐδῶ καὶ χρόνια καὶ ἡ καλλιέργεια ἀπέχθειας πρὸς τὰ βιβλία ἀποτελοῦν τὴν ἀρχή. Ἤδη στοὺς πολῖτες ἔχουν δημιουργήσει τὴν αἴσθηση πὼς τὰ δικαιώματά τους εἶναι ἀσήμαντα, καθὼς γιὰ νὰ χρησιμοποιήσουν ὁποιαδήποτε ἱστοσελίδα πρέπει νὰ συναινέσουν στὴν παραβίασή τους. Ἀπὸ ἐφαρμογὲς ὅπως Instagram καὶ Facebook ἔχουν ἀντλήσει πληροφορίες γιὰ κάθε ἄτομο. Μάλιστα, σὲ ἐκπομπὲς ριάλιτι, ὅπως τὸ Survivor καὶ τὸ Big Brother, παῖκτες ἐθελοντικά, καὶ μάλιστα μὲς στὴν τρελὴ χαρά, ἀποδέχονται νὰ παρακολουθοῦνται συνεχῶς καὶ νὰ προβάλλεται ὁτιδήποτε κάνουν στὴν τηλεόραση.
Ἐπίσης, ἡ τρομοκρατία τῆς πανδημίας βασίστηκε στὴν ἄγνοια. Τὰ κανάλια καθημερινὰ ἐπαναλάμβαναν ὅτι ὁ πολίτης ὀφείλει νὰ ἔχει ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὰ μέτρα ποὺ πάρθηκαν καθὼς οἱ εἰδικοὶ γνωρίζουν καλύτερα. Ὡστόσο, ὅσο πιὸ πολὺ ἀναλύει κανεὶς αὐτὰ τὰ μέτρα, τόσο περισσότερο ἀντιλαμβάνεται ὅτι δὲν ὑπάρχει καμία λογικὴ σὲ αὐτά, καὶ τὰ σαθρά τους θεμέλια στηρίζονται στὴν πεποίθηση ὅτι ὁ πολίτης θὰ τὰ ἀκολουθήσει τυφλά.
- Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα ἀποτελεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ ἀνεμβολίαστος ἐργαζόμενος μὲ ράπιντ τὲστ μποροῦσε νὰ δουλέψει κανονικά, ἐνῶ μὲ τὸ ἴδιο ράπιντ δὲν τοῦ ἐπιτρεπόταν ἡ εἴσοδος μέσα στὸν χῶρο ὅπου πρὶν λίγο βρισκόταν.
- Ἐπίσης, πῶς εἶναι δυνατὸ ὅταν κάθεσαι νὰ μὴν κολλᾷς καὶ ὅταν εἶσαι ὄρθιος νὰ κολλᾷς; Ὁ ἰὸς δὲν γίνεται νὰ διαχωρίσει τέτοιες συνθῆκες, κάτι τὸ αὐτονόητο γιὰ τοὺς περισσότερους ἀλλὰ ὄχι γιὰ τοὺς εἰδικούς.
- Ἐπιπροσθέτως, πρέπει νὰ ἀναφερθεῖ ἡ κωμικοτραγικὴ ἀπόφαση νὰ μεταφερθεῖ ἡ Ἀνάσταση στὶς 9:00 μ.μ., γιὰ νὰ ἀποφευχθεῖ τάχα ἡ μετάδοση τοῦ ἰοῦ. Αὐτὸ τὸ μέτρο μπορεῖ νὰ χαρακτηριστεῖ μόνο ὡς ἀστεῖο.
- Ἄραγε, γιατί οἱ εἰδικοὶ στὴν ἀρχὴ δήλωναν ὅτι οἱ μάσκες δὲν χρειάζονται καὶ στὴ συνέχεια τίς ἐπέβαλαν; Γιατί ἀποκλείστηκε καὶ χλευάστηκε ἡ ἀντίθετη ἄποψη; Γιατί θεσπίστηκε τὸ ἀκαταδίωκτο τῶν εἰδικῶν;
- Πρῶτο σενάριο: οἱ ὑποτιθέμενοι εἰδικοὶ εἶναι ἀνίκανοι καὶ δὲν ἀξίζουν τὴν θέση τους.
- Δεύτερο σενάριο: οἱ εἰδικοὶ βρίσκονται σὲ διατεταγμένη ὑπηρεσία ἔμμεσης ἐπίθεσης στοὺς ἀνεμβολίαστους πολῖτες μὲ σκοπὸ νὰ τοὺς τιμωρήσουν.
Οἱ πολῖτες, ἔχοντας πλέον ὑποσυνείδητα ἀφομοιώσει αὐτὰ τὰ τρία σλόγκαν καὶ τὸν διττὸ τρόπο σκέψης, εἶναι ἕτοιμοι νὰ ἀμφισβητήσουν καὶ τὴν ἀντικειμενική, μαθηματικὴ πραγματικότητα τῆς ἐξίσωσης 2 + 2 = 4. Δὲν διαθέτουν δική τους συνείδηση καὶ γίνονται ἕνα ἐργαλεῖο ποὺ θὰ χρησιμοποιηθεῖ καὶ ἀναπόφευκτα θὰ καταστραφεῖ ὅταν παύσει νὰ εἶναι χρήσιμο. Οἱ ζωές τους εἶναι ἀσήμαντες γιὰ τίς Ἐλίτ, οἱ ὁποῖες τοὺς βλέπουν μόνο ὡς ἀριθμοὺς καὶ ἀντικείμενα, ἐκμηδενίζοντας τὴν προσωπικότητα καὶ τὰ στοιχεῖα ποὺ τοὺς διαφοροποιοῦν ἀκόμη περισσότερο. Εἶναι πρόθυμοι νὰ κάνουν τὰ πάντα καὶ δὲν ἔχουν ὅρια. Εἶναι τὰ τέλεια πειθήνια καὶ ἄβουλα ὄργανα, ἕτοιμα νὰ ἱκανοποιήσουν ὁποιαδήποτε διαταγὴ τοῦ ἀφέντη χωρὶς δισταγμό.
Αὐτὴ ἡ μπότα δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο ἀπὸ τὴν ἑκάστοτε ἐξουσία καὶ τίς δυνάμεις καταστολῆς ποὺ διαθέτει. Ἡ κλωτσιὰ στὸ πρόσωπο δὲν ἑρμηνεύεται μόνο ὡς πόνος, ἀλλὰ καὶ ὡς ἐξευτελισμὸς καὶ ὑποδούλωση τοῦ ἀτόμου. Ἡ ἐξουσία δὲν θέλει τὸν ἄνθρωπο μὲ πρόσωπο, δὲν θέλει τὸ ἀτομικό, τὸ διαφορετικό. Ἡ ἐξουσία θέλει νὰ εἶναι ὅλοι ἴδιοι, μιὰ ὁμογενοποιημένη μᾶζα. Τὸ πρόσωπο ἀποτελεῖ τὸ πιὸ διακριτὸ κομμάτι τοῦ ἀνθρώπινου σώματος καὶ ἡ κλωτσιὰ τὸ συντρίβει. Ὡστόσο, ὁ σαδισμὸς τῆς ἐξουσίας δὲν τελειώνει ἐκεῖ. Ὅπως στὸ τέλος τοῦ 1984, τὸ Κόμμα δὲν ἱκανοποιεῖται ἀπὸ τὴν ἁπλὴ ἐξόντωση τῶν «ἀδίστακτων» ἐγκληματιῶν, ἀλλὰ πρὶν ἀπὸ τὸ τέλος τους πρέπει νὰ ἀγαπήσουν τὸ ὁλοκληρωτικὸ καθεστώς.
Χαρακτηριστικά, ὁ Γουίνστον Σμὶθ μετατρέπεται μέσῳ βασανιστηρίων ὄχι ἁπλῶς σὲ ἕναν ὑποστηρικτὴ ἀλλὰ σὲ λάτρη τοῦ Μεγάλου Ἀδελφοῦ. Ὅλη του ἡ ἱκανοποίηση, χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση προέρχεται ἀπὸ ἐκεῖνον. Αὐτὲς οἱ Ἐλὶτ δὲν ἀρκοῦνται μονάχα στὸν παγκόσμιο ἔλεγχο. Θέλουν νὰ τιμωρήσουν ὅποιον τολμάει νὰ σταθεῖ ἀπέναντί τους. Ὁ θάνατος, ὅσο ἐξευτελιστικὸς καὶ ἂν εἶναι, δὲν θὰ τοὺς ἱκανοποιήσει ποτέ. Ὁ «ἁμαρτωλὸς» πρέπει νὰ μετανοήσει, νὰ ἐγκαταλείψει τίς «αἱρετικές» του πεποιθήσεις καὶ νὰ τοὺς ἀγαπήσει ὡς θεούς. Μόνο ἔτσι ἡ βουλιμικὴ ἐκδικητική τους διάθεση θὰ ἱκανοποιηθεῖ. Ἡ ἀπόλυτη ταπείνωση γιὰ ἕναν ἄνθρωπο, νὰ λατρέψει τὸν συνάνθρωπό του ὡς θεό!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου