Γράφει ὁ Δημήτριος Νικ. Δασκαλάκης, Δικηγόρος Ἀθηνῶν
«Χρωστᾶτε καὶ σὲ ὅσους ἦρθαν, πέρασαν, θά' ρθοῦνε, θὰ περάσουν. Κριτές, θὰ μᾶς δικάσουν οἱ ἀγέννητοι, οἱ νεκροί» (Κωστῆς Παλαμᾶς)
Κυρίαρχο διπλωματικὸ δόγμα ποὺ διέπει διαχρονικὰ τὴν ἄσκηση τῆς τουρκικῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς εἶναι ἡ νομιμοποίηση τῶν ἐπεκτατικῶν βλέψεων τῆς Ἄγκυρας, μέσῳ τῆς ἐπίκλησης εὐλογοφανῶν λόγων ποὺ στηρίζονται στὸ διεθνὲς δίκαιο ἢ σὲ διεθνεῖς συνθῆκες.
Ἡ Τουρκία, ὑπηρετῶντας μὲ ἀπόλυτη προσήλωση καὶ συνέπεια τὴν στρατηγικὴ ἐπιδίωξή της γιὰ τὴν ἐπαναχάραξη τῶν συνόρων μὲ τὰ γειτονικά της κράτη (γιὰ δικό της ὄφελος), δὲν διστάζει νὰ προσφεύγει στὴν χρήση (Ἰράκ, Συρία) ἢ στὴν ἀπειλὴ χρήσης (Ἑλλάδα) στρατιωτικῆς βίας, ἐπιχειρῶντας νὰ ἐκφοβίσει τοὺς λαοὺς τῶν ὅμορων χωρῶν καὶ ὑπονομεύοντας σταθερὰ τὴν ἐθνική τους κυριαρχία.
Ἡ Τουρκία, ὑπηρετῶντας μὲ ἀπόλυτη προσήλωση καὶ συνέπεια τὴν στρατηγικὴ ἐπιδίωξή της γιὰ τὴν ἐπαναχάραξη τῶν συνόρων μὲ τὰ γειτονικά της κράτη (γιὰ δικό της ὄφελος), δὲν διστάζει νὰ προσφεύγει στὴν χρήση (Ἰράκ, Συρία) ἢ στὴν ἀπειλὴ χρήσης (Ἑλλάδα) στρατιωτικῆς βίας, ἐπιχειρῶντας νὰ ἐκφοβίσει τοὺς λαοὺς τῶν ὅμορων χωρῶν καὶ ὑπονομεύοντας σταθερὰ τὴν ἐθνική τους κυριαρχία.
Τὸ ἑπόμενο ἔτος συμπληρώνονται ἑκατὸ χρόνια ἀπὸ τὴν ὑπογραφὴ τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάνης (24-7-1923), ἡ ὁποία καθόρισε τὰ σύνορα τοῦ σύγχρονου τουρκικοῦ κράτους. Κατὰ τὸ διάστημα αὐτό, ἡ Τουρκία δὲν ἐγκατέλειψε οὔτε γιὰ μιὰ στιγμὴ τὴν ἐπίμονη προσπάθεια ἀνατροπῆς καὶ ἀκύρωσης τῶν ὅρων τῆς συνθήκης ποὺ ἐναντιώνονταν στὴν ὑλοποίηση τῶν γεωπολιτικῶν της σχεδιασμῶν.
Σύμφωνα μὲ τὸ 14ο ἄρθρο τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάνης, ἀποφασίστηκε τὰ νησιὰ Ἴμβρος καὶ Τένεδος (ἐκ τῶν ὁποίων τὸ μὲν πρῶτο κατοικοῦνταν ἐξ ὁλοκλήρου ἀπὸ ἑλληνικὸ πληθυσμό, ἐνῶ στὸ δεύτερο ἡ ἑλληνικὴ παρουσία ἔφθανε ἀντιστοίχως σὲ ποσοστὸ 80%) νὰ παραμείνουν ὑπὸ τουρκικὴ κυριαρχία, μὲ τὴν ρητὴ ὅμως πρόνοια νὰ ὑπαχθοῦν σὲ εἰδικὸ διοικητικὸ καθεστώς, τὸ ὁποῖο θὰ διασφάλιζε συνθῆκες ἐλευθερίας καὶ οἰκονομικῆς ἀνάπτυξης τῶν αὐτόχθονων Ἑλλήνων κατοίκων.
Ἐντούτοις, ἡ τουρκικὴ κυβέρνηση ἔσπευσε μόλις τρία χρόνια μετὰ τὴν ὑπογραφή της (τὸ 1926) νὰ ἀκυρώσει τὴν εὐεργετικὴ διάταξη τῆς Συνθήκης, θέτοντας τὰ θεμέλια τοῦ βίαιου ἐκτουρκισμοῦ τοῦ τοπικοῦ πληθυσμοῦ.
Μὲ τὴν συνθήκη τῆς Λωζάνης ὑπῆρξε ἡ de jure ἀναγνώριση τῆς ἑλληνικῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας στὰ νησιὰ τοῦ Ἀνατολικοῦ Αἰγαίου, δηλ. στὴν Λέσβο, Χίο, Σάμο, Λῆμνο, Ἰκαρία καὶ Σαμοθράκη. Ἡ Ἄγκυρα ὅμως, στὰ μέσα περίπου τῆς δεκαετίας τοῦ ΄60, υἱοθετῶντας (ἀπὸ τότε) ἐπιθετικὴ στάση, ἐγκατέστησε στὴν ἐνδοχώρα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας τὴν Στρατιὰ τοῦ Αἰγαίου, ἐνῶ στὸ λιμάνι τῆς Σμύρνης ναυλοχούσαν μόνιμα πολεμικὰ ἀποβατικὰ σκάφη, ἐποφθαλμιῶντας τὴν ἐδαφικὴ ἀκεραιότητα τῶν ἑλληνικῶν νησιῶν.
Ἡ Ἑλλάδα, ἀσκῶντας τὸ δικαίωμα τῆς νόμιμης ἄμυνας ποὺ προβλέπεται ρητὰ στὸν Καταστατικὸ Χάρτη τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν (ἄρθρο 51), μερίμνησε γιὰ τὸν στρατιωτικὸ ἐξοπλισμὸ καὶ τὴν ἀμυντικὴ θωράκιση τῶν νησιῶν, προκειμένου νὰ ἀποτρέψει τὴν ἐκδήλωση τουρκικῆς στρατιωτικῆς ἐπιχείρησης ποὺ θὰ ἔθετε σὲ κίνδυνο τὴν ἐθνική μας κυριαρχία.
Δυστυχῶς, ἡ Τουρκία ἐξελίσσεται σὲ σοβαρὴ περιφερειακὴ δύναμη ποὺ προωθεῖ τὸν ἱστορικὸ ρεβιζιονισμὸ (ἀναθεωρητισμό), ἐπιδιώκοντας σταθερὰ τὴν ἀκύρωση ἢ τὴν τροποποίηση τῶν ὅρων τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάνης, ἐνῶ ἡ διαχρονικὰ ἐνδοτικὴ στάση τῶν ἑλληνικῶν κυβερνήσεων ἀπέναντι στὴν προκλητικότητα τῆς Ἄγκυρας, ἀνατροφοδοτεῖ τὸν τουρκικὸ ἐπεκτατισμὸ ποὺ ἀπειλεῖ σήμερα νὰ ἀνατρέψει τὸ ὑφιστάμενο status quo στὸ Αἰγαῖο.
Σύμφωνα μὲ τὸ 14ο ἄρθρο τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάνης, ἀποφασίστηκε τὰ νησιὰ Ἴμβρος καὶ Τένεδος (ἐκ τῶν ὁποίων τὸ μὲν πρῶτο κατοικοῦνταν ἐξ ὁλοκλήρου ἀπὸ ἑλληνικὸ πληθυσμό, ἐνῶ στὸ δεύτερο ἡ ἑλληνικὴ παρουσία ἔφθανε ἀντιστοίχως σὲ ποσοστὸ 80%) νὰ παραμείνουν ὑπὸ τουρκικὴ κυριαρχία, μὲ τὴν ρητὴ ὅμως πρόνοια νὰ ὑπαχθοῦν σὲ εἰδικὸ διοικητικὸ καθεστώς, τὸ ὁποῖο θὰ διασφάλιζε συνθῆκες ἐλευθερίας καὶ οἰκονομικῆς ἀνάπτυξης τῶν αὐτόχθονων Ἑλλήνων κατοίκων.
Ἐντούτοις, ἡ τουρκικὴ κυβέρνηση ἔσπευσε μόλις τρία χρόνια μετὰ τὴν ὑπογραφή της (τὸ 1926) νὰ ἀκυρώσει τὴν εὐεργετικὴ διάταξη τῆς Συνθήκης, θέτοντας τὰ θεμέλια τοῦ βίαιου ἐκτουρκισμοῦ τοῦ τοπικοῦ πληθυσμοῦ.
Μὲ τὴν συνθήκη τῆς Λωζάνης ὑπῆρξε ἡ de jure ἀναγνώριση τῆς ἑλληνικῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας στὰ νησιὰ τοῦ Ἀνατολικοῦ Αἰγαίου, δηλ. στὴν Λέσβο, Χίο, Σάμο, Λῆμνο, Ἰκαρία καὶ Σαμοθράκη. Ἡ Ἄγκυρα ὅμως, στὰ μέσα περίπου τῆς δεκαετίας τοῦ ΄60, υἱοθετῶντας (ἀπὸ τότε) ἐπιθετικὴ στάση, ἐγκατέστησε στὴν ἐνδοχώρα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας τὴν Στρατιὰ τοῦ Αἰγαίου, ἐνῶ στὸ λιμάνι τῆς Σμύρνης ναυλοχούσαν μόνιμα πολεμικὰ ἀποβατικὰ σκάφη, ἐποφθαλμιῶντας τὴν ἐδαφικὴ ἀκεραιότητα τῶν ἑλληνικῶν νησιῶν.
Ἡ Ἑλλάδα, ἀσκῶντας τὸ δικαίωμα τῆς νόμιμης ἄμυνας ποὺ προβλέπεται ρητὰ στὸν Καταστατικὸ Χάρτη τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν (ἄρθρο 51), μερίμνησε γιὰ τὸν στρατιωτικὸ ἐξοπλισμὸ καὶ τὴν ἀμυντικὴ θωράκιση τῶν νησιῶν, προκειμένου νὰ ἀποτρέψει τὴν ἐκδήλωση τουρκικῆς στρατιωτικῆς ἐπιχείρησης ποὺ θὰ ἔθετε σὲ κίνδυνο τὴν ἐθνική μας κυριαρχία.
Δυστυχῶς, ἡ Τουρκία ἐξελίσσεται σὲ σοβαρὴ περιφερειακὴ δύναμη ποὺ προωθεῖ τὸν ἱστορικὸ ρεβιζιονισμὸ (ἀναθεωρητισμό), ἐπιδιώκοντας σταθερὰ τὴν ἀκύρωση ἢ τὴν τροποποίηση τῶν ὅρων τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάνης, ἐνῶ ἡ διαχρονικὰ ἐνδοτικὴ στάση τῶν ἑλληνικῶν κυβερνήσεων ἀπέναντι στὴν προκλητικότητα τῆς Ἄγκυρας, ἀνατροφοδοτεῖ τὸν τουρκικὸ ἐπεκτατισμὸ ποὺ ἀπειλεῖ σήμερα νὰ ἀνατρέψει τὸ ὑφιστάμενο status quo στὸ Αἰγαῖο.
Ἡ παραπομπὴ τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν ποὺ ἑδρεύει στὴν Χάγη τῆς Ὁλλανδίας (Δ.Δ.Χ.) (κύριο δικαστικὸ ὄργανο τοῦ Ο.Η.Ε. μὲ σκοπὸ τὴν εἰρηνικὴ ἐπίλυση καὶ διευθέτηση τῶν διακρατικῶν διενέξεων σχετικὰ μὲ τὴν ἑρμηνεία μιᾶς συνθήκης ἢ ἑνὸς νομικοῦ θέματος διεθνοῦς δικαίου) ὀφείλει νὰ γίνει ἐντὸς τοῦ πλαισίου τοῦ ἀμοιβαίου σεβασμοῦ τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας καὶ τῶν διεθνῶν συνθηκῶν, χωρὶς τὴν προβολὴ μαξιμαλιστικῶν ἀπαιτήσεων, μέσα σὲ κλίμα καλῆς γειτονίας καὶ ἀποφυγῆς προκλητικῶν ἐνεργειῶν ἢ δηλώσεων.
Ἀξίζει στὸ σημεῖο αὐτὸ νὰ ὑπενθυμίσουμε μὲ ἔμφαση ὅτι κατὰ τὴν πάγια ἀρχὴ τῆς ἑλληνικῆς διπλωματίας, ὡς ἑλληνοτουρκικὴ διαφορὰ ποὺ χρήζει παραπομπῆς στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης ἀναγνωρίζεται μόνο ἡ ὁριοθέτηση τῆς ὑφαλοκρηπῖδας τῶν νησιῶν καὶ τῆς Ἀποκλειστικῆς Οἰκονομικῆς Ζώνης (Α.Ο.Ζ.) στὸ Αἰγαῖο καὶ στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο, καὶ ὄχι οἱ ὑπόλοιπες «ἑλληνοτουρκικὲς διαφορές», τίς ὁποῖες μέχρι πρότινος ἡ ἑλληνικὴ διπλωματία χαρακτήριζε (καὶ ὀρθὰ) ὡς «παράλογες τουρκικὲς ἀξιώσεις».
Ἑπομένως, ὡς διμερὴς διαφορὰ σύμφωνα μὲ τὴν καθιερωμένη ἀτζέντα τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διπλωματικῶν σχέσεων νοεῖται:
Ἀξίζει στὸ σημεῖο αὐτὸ νὰ ὑπενθυμίσουμε μὲ ἔμφαση ὅτι κατὰ τὴν πάγια ἀρχὴ τῆς ἑλληνικῆς διπλωματίας, ὡς ἑλληνοτουρκικὴ διαφορὰ ποὺ χρήζει παραπομπῆς στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης ἀναγνωρίζεται μόνο ἡ ὁριοθέτηση τῆς ὑφαλοκρηπῖδας τῶν νησιῶν καὶ τῆς Ἀποκλειστικῆς Οἰκονομικῆς Ζώνης (Α.Ο.Ζ.) στὸ Αἰγαῖο καὶ στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο, καὶ ὄχι οἱ ὑπόλοιπες «ἑλληνοτουρκικὲς διαφορές», τίς ὁποῖες μέχρι πρότινος ἡ ἑλληνικὴ διπλωματία χαρακτήριζε (καὶ ὀρθὰ) ὡς «παράλογες τουρκικὲς ἀξιώσεις».
Ἑπομένως, ὡς διμερὴς διαφορὰ σύμφωνα μὲ τὴν καθιερωμένη ἀτζέντα τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διπλωματικῶν σχέσεων νοεῖται:
μόνο ἐκείνη ποὺ ἀφορᾷ τὸν καθορισμὸ τοῦ εὕρους τῆς νησιωτικῆς ὑφαλοκρηπῖδας καὶ τῆς Ἀποκλειστικῆς Οἰκονομικῆς Ζώνης στὸ Αἰγαῖο καὶ στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο.
Κάθε ἄλλη ἐπιπρόσθετη «διαφορὰ» ποὺ τυχὸν ἐμφιλοχωρήσει στὴν διπλωματικὴ διαπραγμάτευση θὰ συνιστᾷ προκλητική, μονομερῆ, αὐθαίρετη καὶ ἀναβαθμισμένη τουρκικὴ ἀξίωση, ἡ ὁποία γεννήθηκε μετὰ τὴν ἐθνικὰ καταστροφικὴ διαχείριση τῆς κρίσης τῶν Ἰμίων (1996), στὴν ὁποία ἑδραιώθηκε μεταγενέστερα τὸ τουρκικὸ δόγμα τῆς «γαλάζιας πατρίδας».
Μετὰ τὴν κρίση τῶν Ἰμίων, ἡ τουρκικὴ διπλωματία εἰσήγαγε γιὰ πρώτη φορά τὸν καινοφανῆ ὅρο τῶν «θαλάσσιων γκρίζων ζωνῶν», δίνοντας τὸ ἔναυσμα στὸ στρατιωτικὸ κατεστημένο τῆς Ἄγκυρας νὰ «ἁλωνίζει» στὸ Αἰγαῖο, ἀμφισβητῶντας προκλητικὰ τὰ ἐθνικὰ κυριαρχικὰ δικαιώματα τῆς Ἑλλάδας.
Μολονότι, σύμφωνα μὲ τὴν Σύμβαση τοῦ Δικαίου τῆς Θάλασσας (ἄρθρο 121 παρ. 2), ὅλα τὰ νησιὰ διαθέτουν θαλάσσιες ζῶνες, δηλαδὴ χωρικὰ ὕδατα (αἰγιαλίτιδα ζώνη), συνορεύουσα ζώνη, ἀποκλειστικὴ οἰκονομικὴ ζώνη (Α.Ο.Ζ.) καὶ ὑφαλοκρηπῖδα, ἐντούτοις ἡ Τουρκία διακηρύσσει σὲ ὅλους τοὺς τόνους (κατὰ παράβαση κάθε ἔννοιας δικαίου καὶ διεθνοῦς νομιμότητας) ὅτι τὰ νησιὰ «παράγουν» μειωμένη ἢ μηδενικὴ ἐπήρεια, ἀναγνωρίζοντας ὅτι ἔχουν μόνο χωρικὰ ὕδατα ἕξι ναυτικῶν μιλίων.
Ἡ τυχὸν προσφυγὴ στὸ Δικαστήριο τῆς Χάγης, ὑλοποιούμενη ὑπὸ τὸ κράτος τῶν ἀπειλητικῶν κραυγῶν καὶ προειδοποιήσεων τῆς Ἄγκυρας, ποὺ ὑποσκάπτουν τὴν ἐθνικὴ κυριαρχία ἢ τὰ διεθνῶς κατοχυρωμένα κυριαρχικὰ δικαιώματα τῆς Ἑλλάδας ἤ, ἀκόμη χειρότερα, ἂν συμφωνηθεῖ ὑπὸ τὸ καθεστὼς ἑνὸς πολεμικοῦ τετελεσμένου στὸ Αἰγαῖο ἢ στὴν Θράκη, δὲν μπορεῖ καὶ δὲν πρέπει σὲ καμία περίπτωση νὰ ἀποτελεῖ ἐθνικὴ ἐναλλακτικὴ ἐπιλογὴ τῆς ἑλληνικῆς πολιτικῆς τάξης.
Σύσσωμος ὁ ἑλληνικὸς πολιτικὸς κόσμος ὀφείλει νὰ ἀντισταθεῖ σθεναρὰ στὸ πολιτικὸ πρέσινγκ τοῦ διεθνοῦς παράγοντα ποὺ θὰ «ἐνθαρρύνει» τὴν Ἑλλάδα νὰ ἀκολουθήσει τὴν ὁδὸ τῆς «ἡττοπαθοῦς διπλωματίας».
Γιὰ νὰ ἱδρυθεῖ ἡ ὑποχρεωτικὴ δικαιοδοσία τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου τῆς Χάγης, ἐπιβάλλεται προηγουμένως ἡ ὑπογραφὴ ἀπὸ τὰ ἐμπλεκόμενα κράτη ἑνὸς συνυποσχετικοῦ, στὸ ὁποῖο θὰ περιγράφονται τὰ κρίσιμα ἀμφισβητούμενα ζητήματα, ὡς πρὸς τὰ ὁποῖα θὰ καλεῖται τὸ Δικαστήριο νὰ ἀποφανθεῖ.
Ἡ ἐνδεχόμενη συμπερίληψη στὸ συνυποσχετικὸ τῶν τουρκικῶν ἀξιώσεων, ὅπως ὁ περιορισμὸς τοῦ εὕρους τοῦ ἑλληνικοῦ ἐθνικοῦ ἐναέριου χώρου, ὁ καθορισμὸς τῆς ἔκτασης τοῦ FIR Ἀθηνῶν, ἡ παραίτηση ἀπὸ τὸ δικαίωμα ἐπέκτασης τῶν ἑλληνικῶν χωρικῶν ὑδάτων στὰ 12 ν.μ., ὁ καθορισμὸς ἁρμοδιοτήτων στὴν ἔρευνα καὶ στὴν διάσωση, ἡ ἀποστρατιωτικοποίηση ὁρισμένων νησιῶν τοῦ Ἀνατολικοῦ Αἰγαίου, «ἡ ἀμφισβητούμενη κυριαρχία νησίδων καὶ βραχονησίδων» κ.λπ., θὰ εἶναι καταστροφικὴ γιὰ τὰ ζωτικὰ συμφέροντα τῆς Ἑλλάδας καὶ πρέπει νὰ ἀποφευχθεῖ πάσῃ θυσίᾳ.
Μολονότι, σύμφωνα μὲ τὴν Σύμβαση τοῦ Δικαίου τῆς Θάλασσας (ἄρθρο 121 παρ. 2), ὅλα τὰ νησιὰ διαθέτουν θαλάσσιες ζῶνες, δηλαδὴ χωρικὰ ὕδατα (αἰγιαλίτιδα ζώνη), συνορεύουσα ζώνη, ἀποκλειστικὴ οἰκονομικὴ ζώνη (Α.Ο.Ζ.) καὶ ὑφαλοκρηπῖδα, ἐντούτοις ἡ Τουρκία διακηρύσσει σὲ ὅλους τοὺς τόνους (κατὰ παράβαση κάθε ἔννοιας δικαίου καὶ διεθνοῦς νομιμότητας) ὅτι τὰ νησιὰ «παράγουν» μειωμένη ἢ μηδενικὴ ἐπήρεια, ἀναγνωρίζοντας ὅτι ἔχουν μόνο χωρικὰ ὕδατα ἕξι ναυτικῶν μιλίων.
Ἡ τυχὸν προσφυγὴ στὸ Δικαστήριο τῆς Χάγης, ὑλοποιούμενη ὑπὸ τὸ κράτος τῶν ἀπειλητικῶν κραυγῶν καὶ προειδοποιήσεων τῆς Ἄγκυρας, ποὺ ὑποσκάπτουν τὴν ἐθνικὴ κυριαρχία ἢ τὰ διεθνῶς κατοχυρωμένα κυριαρχικὰ δικαιώματα τῆς Ἑλλάδας ἤ, ἀκόμη χειρότερα, ἂν συμφωνηθεῖ ὑπὸ τὸ καθεστὼς ἑνὸς πολεμικοῦ τετελεσμένου στὸ Αἰγαῖο ἢ στὴν Θράκη, δὲν μπορεῖ καὶ δὲν πρέπει σὲ καμία περίπτωση νὰ ἀποτελεῖ ἐθνικὴ ἐναλλακτικὴ ἐπιλογὴ τῆς ἑλληνικῆς πολιτικῆς τάξης.
Σύσσωμος ὁ ἑλληνικὸς πολιτικὸς κόσμος ὀφείλει νὰ ἀντισταθεῖ σθεναρὰ στὸ πολιτικὸ πρέσινγκ τοῦ διεθνοῦς παράγοντα ποὺ θὰ «ἐνθαρρύνει» τὴν Ἑλλάδα νὰ ἀκολουθήσει τὴν ὁδὸ τῆς «ἡττοπαθοῦς διπλωματίας».
Γιὰ νὰ ἱδρυθεῖ ἡ ὑποχρεωτικὴ δικαιοδοσία τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου τῆς Χάγης, ἐπιβάλλεται προηγουμένως ἡ ὑπογραφὴ ἀπὸ τὰ ἐμπλεκόμενα κράτη ἑνὸς συνυποσχετικοῦ, στὸ ὁποῖο θὰ περιγράφονται τὰ κρίσιμα ἀμφισβητούμενα ζητήματα, ὡς πρὸς τὰ ὁποῖα θὰ καλεῖται τὸ Δικαστήριο νὰ ἀποφανθεῖ.
Ἡ ἐνδεχόμενη συμπερίληψη στὸ συνυποσχετικὸ τῶν τουρκικῶν ἀξιώσεων, ὅπως ὁ περιορισμὸς τοῦ εὕρους τοῦ ἑλληνικοῦ ἐθνικοῦ ἐναέριου χώρου, ὁ καθορισμὸς τῆς ἔκτασης τοῦ FIR Ἀθηνῶν, ἡ παραίτηση ἀπὸ τὸ δικαίωμα ἐπέκτασης τῶν ἑλληνικῶν χωρικῶν ὑδάτων στὰ 12 ν.μ., ὁ καθορισμὸς ἁρμοδιοτήτων στὴν ἔρευνα καὶ στὴν διάσωση, ἡ ἀποστρατιωτικοποίηση ὁρισμένων νησιῶν τοῦ Ἀνατολικοῦ Αἰγαίου, «ἡ ἀμφισβητούμενη κυριαρχία νησίδων καὶ βραχονησίδων» κ.λπ., θὰ εἶναι καταστροφικὴ γιὰ τὰ ζωτικὰ συμφέροντα τῆς Ἑλλάδας καὶ πρέπει νὰ ἀποφευχθεῖ πάσῃ θυσίᾳ.
Ἡ τελικὴ κατάρτιση τοῦ συνυποσχετικοῦ ποὺ τυχὸν θὰ ἐνσωματώνει τίς πιὸ πάνω παράλογες τουρκικὲς διεκδικήσεις δὲν θὰ θεωρηθεῖ ἁπλᾶ ὡς μιὰ ἄτακτη ὑποχώρηση τῆς ἑλληνικῆς διπλωματίας ἀπὸ τὴν πάγια ἀρχὴ καὶ θέση της, ἀλλὰ θὰ καταγραφεῖ ἀπὸ τὸν Ἱστορικὸ τοῦ Μέλλοντος ὡς τὸ κυλώνειο ἄγος ὁλόκληρου τοῦ πολιτικοῦ συστήματος ἄσκησης ἐξουσίας.
Στὴν περίπτωση κατὰ τὴν ὁποία ἡ πολιτική, διπλωματικὴ καὶ στρατιωτικὴ ἐλὶτ τῆς Ἑλλάδας προχωρήσει (κατ᾿ ἀπαίτηση τῆς Ἄγκυρας ἢ ὑποκύπτοντας σὲ ἀσφυκτικὲς πιέσεις τοῦ ἐξωτερικοῦ) σὲ συνολικὴ διαπραγμάτευση τῶν ἑλληνοτουρκικῶν «διαφορῶν», θέτοντας ἀψήφιστα καὶ ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ στὴν (εὐάλωτη) κρίση τοῦ δικαστηρίου ζητήματα ποὺ ἅπτονται τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας (ὅπως εἶναι τὸ καθεστὼς καὶ ἡ ἀποστρατιωτικοποίηση τῶν νησιῶν καὶ τῶν νησίδων, τὸ εὗρος τοῦ ἐναέριου χώρου, τὸ δικαίωμα τῆς ἐπέκτασης τῆς αἰγιαλίτιδας ζώνης στὰ 12 ν.μ. κ.λπ.), τοῦτο θὰ προκαλέσει ἀνυπολόγιστη ζημία στὰ κρίσιμα γεωπολιτικὰ καὶ γεωοικονομικὰ συμφέροντα τῆς πατρίδας μας, ναρκοθετῶντας τὸ μέλλον τῶν ἑπόμενων γενεῶν.
Κατὰ τὴν προσωπικὴ θέση τοῦ γράφοντος, ὡς μόνη θεσμικὰ ἀποδεκτὴ καὶ νόμιμη συνθήκη γιὰ τὴν παραπομπὴ τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν στὸ Δ.Δ.Χ. νοεῖται ἡ περιγραφὴ (στὸ συνυποσχετικὸ) ὡς μοναδικοῦ ἐπίδικου ζητήματος πρὸς δικαστικὴ ἐξέταση ἐκείνου τῆς ὁριοθέτησης τῆς νησιωτικῆς ὑφαλοκρηπῖδας καὶ τῆς Ἀποκλειστικῆς Οἰκονομικῆς Ζώνης στὸ Αἰγαῖο καὶ στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο, μὲ τὴν ταυτόχρονη ἀναγνώριση τῆς πλήρους ἐπήρειας τῶν ἑλληνικῶν νησιῶν, ὅπως ἄλλωστε ἐπιτάσσει τὸ Δίκαιο τῆς Θάλασσας. Ἡ συμπερίληψη ὁποιασδήποτε ἄλλης «διαφορᾶς» θὰ πλήξει καίρια καὶ ἀνεπανόρθωτα τὸν πυρῆνα τῆς ἑλληνικῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας.
Ἀπὸ τὸ 19951 κάθε ἑλληνικὴ κυβέρνηση ποὺ εἶχε τὴν εὐθύνῃ τῆς ἄσκησης ἐξουσίας ὄφειλε, ἀσκῶντας τὸ δικαίωμα ποὺ ρητῶς ἀναγνωρίζεται καὶ προβλέπεται στὸ Διεθνὲς Δίκαιο τῆς Θάλασσας (ἄρθρο 3), νὰ ἐπεκτείνει τὸ εὗρος τῶν χωρικῶν ὑδάτων μέχρι ἀποστάσεως τῶν 12 ν.μ. πρὶν ἀπὸ τὴν προσφυγὴ στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, ἰσχυροποιῶντας τὴν διαπραγματευτικὴ ἐπιχειρηματολογία τῆς πατρίδας μας, στὸ πλαίσιο τῆς ἐπίλυσης τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν.
Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι ἡ Τουρκία, μολονότι δὲν ἔχει ἐπικυρώσει τὴν Σύμβαση τοῦ Δικαίου τῆς Θάλασσας, ἐντούτοις ἔχει ἐπεκτείνει τὰ χωρικά της ὕδατα στὰ 12 ν.μ. στὸν Εὔξεινο Πόντο καὶ στὴν Μεσόγειο, ἐνῶ θεωρεῖ ὡς αἰτία πολέμου (casus belli) τὴν ἄσκηση τοῦ ἀντίστοιχου δικαιώματος ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα στὴν θαλάσσια περιοχὴ τοῦ Αἰγαίου!
Ἡ συγγραφέας Ἀναστασία Στρατὴ σημειώνει πολὺ εὔστοχα τὰ ἑξῆς ἄκρως σημαντικὰ ποὺ ἀξίζουν νὰ προσεχθοῦν ἀπὸ τοὺς γραφειοκράτες τῶν Ὑπουργείων Ἐξωτερικῶν καὶ Ἄμυνας:
Κατὰ τὴν προσωπικὴ θέση τοῦ γράφοντος, ὡς μόνη θεσμικὰ ἀποδεκτὴ καὶ νόμιμη συνθήκη γιὰ τὴν παραπομπὴ τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν στὸ Δ.Δ.Χ. νοεῖται ἡ περιγραφὴ (στὸ συνυποσχετικὸ) ὡς μοναδικοῦ ἐπίδικου ζητήματος πρὸς δικαστικὴ ἐξέταση ἐκείνου τῆς ὁριοθέτησης τῆς νησιωτικῆς ὑφαλοκρηπῖδας καὶ τῆς Ἀποκλειστικῆς Οἰκονομικῆς Ζώνης στὸ Αἰγαῖο καὶ στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο, μὲ τὴν ταυτόχρονη ἀναγνώριση τῆς πλήρους ἐπήρειας τῶν ἑλληνικῶν νησιῶν, ὅπως ἄλλωστε ἐπιτάσσει τὸ Δίκαιο τῆς Θάλασσας. Ἡ συμπερίληψη ὁποιασδήποτε ἄλλης «διαφορᾶς» θὰ πλήξει καίρια καὶ ἀνεπανόρθωτα τὸν πυρῆνα τῆς ἑλληνικῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας.
Ἀπὸ τὸ 19951 κάθε ἑλληνικὴ κυβέρνηση ποὺ εἶχε τὴν εὐθύνῃ τῆς ἄσκησης ἐξουσίας ὄφειλε, ἀσκῶντας τὸ δικαίωμα ποὺ ρητῶς ἀναγνωρίζεται καὶ προβλέπεται στὸ Διεθνὲς Δίκαιο τῆς Θάλασσας (ἄρθρο 3), νὰ ἐπεκτείνει τὸ εὗρος τῶν χωρικῶν ὑδάτων μέχρι ἀποστάσεως τῶν 12 ν.μ. πρὶν ἀπὸ τὴν προσφυγὴ στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, ἰσχυροποιῶντας τὴν διαπραγματευτικὴ ἐπιχειρηματολογία τῆς πατρίδας μας, στὸ πλαίσιο τῆς ἐπίλυσης τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν.
Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι ἡ Τουρκία, μολονότι δὲν ἔχει ἐπικυρώσει τὴν Σύμβαση τοῦ Δικαίου τῆς Θάλασσας, ἐντούτοις ἔχει ἐπεκτείνει τὰ χωρικά της ὕδατα στὰ 12 ν.μ. στὸν Εὔξεινο Πόντο καὶ στὴν Μεσόγειο, ἐνῶ θεωρεῖ ὡς αἰτία πολέμου (casus belli) τὴν ἄσκηση τοῦ ἀντίστοιχου δικαιώματος ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα στὴν θαλάσσια περιοχὴ τοῦ Αἰγαίου!
Ἡ συγγραφέας Ἀναστασία Στρατὴ σημειώνει πολὺ εὔστοχα τὰ ἑξῆς ἄκρως σημαντικὰ ποὺ ἀξίζουν νὰ προσεχθοῦν ἀπὸ τοὺς γραφειοκράτες τῶν Ὑπουργείων Ἐξωτερικῶν καὶ Ἄμυνας:
«...θὰ ἦταν σκόπιμο ἡ κήρυξη ΑΟΖ νὰ συνδυάζεται μὲ τὴν ἐπέκταση τῶν χωρικῶν ὑδάτων, ἀπαραίτητο δὲ σὲ περίπτωση δικαστικῆς ἐπίλυσης τῆς διαφορᾶς ὁριοθέτησης μὲ τὴν Τουρκία. Καὶ τοῦτο διότι ἐὰν ὁριοθετηθεῖ ἡ ὑφαλοκρηπῖδα/ΑΟΖ μὲ τὸ ἰσχῦον εὗρος τῶν χωρικῶν ὑδάτων καὶ δὲν ἀποδοθεῖ πλήρης ἐπήρεια σὲ ὁρισμένα ἑλληνικὰ νησιά, ἡ Ἑλλάδα δὲν θὰ δικαιοῦται νὰ ἐπεκτείνει τὰ χωρικά της ὕδατα στὸ μέλλον στὶς περιοχὲς ποὺ θὰ ἔχουν ἤδη ὁριοθετηθεῖ καὶ θὰ ἐπηρεάζονται ἀπὸ τὴν ἐν λόγῳ ἐπέκταση. Ὑπενθυμίζεται ὅτι τὰ διεθνῆ δικαιοδοτικὰ ὄργανα ἔχουν ἀποδεχθεῖ τὴν ὑπεροχὴ τοῦ δικαιώματος σὲ αἰγιαλίτιδα ζώνῃ ἔναντι τοῦ δικαιώματος σὲ ὑφαλοκρηπῖδα/ΑΟΖ γειτονικοῦ κράτους, σὲ περίπτωση δὲ ἐπέκτασης τῶν ἑλληνικῶν χωρικῶν ὑδάτων στὰ 12 ν.μ., τὸ 71,2% τοῦ Αἰγαίου θὰ περιέλθει ὑπὸ ἑλληνικὴ κυριαρχία2».(Ἐπ΄αυτοῦ βλέπετε περισσότερα σὲ προγενέστερο ἄρθρο τοῦ γράφοντος μὲ τὸν τίτλο «Τὸ Oruc Reis καὶ οἱ διαχρονικὲς παθογένειες τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτικοῦ συστήματος. Ποιός θὰ ὑπερασπιστεῖ τὰ ἐθνικὰ κυριαρχικὰ δικαιώματα στὸ Αἰγαῖο;», ΕΔΩ
Ἡ ὑπαγωγὴ ἀδιακρίτως ὅλων τῶν παράλογων καὶ ἐξωπραγματικῶν τουρκικῶν ἀξιώσεων στὴν ἁρμοδιότητα τοῦ Δικαστηρίου τῆς Χάγης ἐνέχει τεράστια ἀπειλὴ γιὰ τὴν κρατικὴ ὑπόσταση τῆς χώρας μας, καθόσον ἀπαράγραπτα δικαιώματα ἐθνικῆς κυριαρχίας θὰ τεθοῦν ὑπὸ τὴν ἀμφισβητούμενη κρίση ἑνὸς διεθνοῦς δικαστικοῦ ὀργάνου τὸ ὁποῖο ἀναμένεται νὰ δεχθεῖ ἀφόρητες πολιτικὲς καὶ διπλωματικὲς πιέσεις ποὺ θὰ ἀπομειώσουν τὴν νομικὴ ἐγκυρότητα καὶ ἀρτιότητα τῆς ἀπόφασής του.
Στὴν παραπομπὴ τῶν διαφορῶν Ἑλλάδας-Τουρκίας στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης ὑποκρύπτονται τεράστια διεθνῆ γεωπολιτικά, γεωστρατηγικὰ καὶ γεωοικονομικὰ συμφέροντα ποὺ συνδέονται ἄμεσα μὲ τὴν ἀξιοποίηση τῶν πλουτοπαραγωγικῶν πόρων τοῦ Αἰγαίου καί, ὡς ἐκ τούτου, πρέπει νὰ πιθανολογηθεῖ μὲ μαθηματικὴ βεβαιότητα ὁ ἐπηρεασμὸς τῆς κρίσης τοῦ δικαστηρίου ἀπὸ τὸ ἐμπλεκόμενο κράτος ποὺ θὰ διαθέτει τὰ ἰσχυρότερα ἐρείσματα στὴν διεθνῆ πολιτικὴ καὶ διπλωματικὴ σκηνή.
Μὲ ἁπλὰ λόγια, δηλαδή, κρίνεται πολὺ πιθανὸ ἡ δικαιοδοτικὴ κρίση τοῦ δικαστηρίου νὰ χειραγωγηθεῖ ἀπὸ πολιτικοὺς καὶ διπλωματικοὺς κύκλους τῆς Ε.Ε. καὶ τοῦ ΝΑΤΟ ποὺ θὰ ἐπιχειρήσουν νὰ ἐργαλειοποιήσουν τὸν θεσμὸ τοῦ διεθνοῦς δικαστηρίου μὲ σκοπὸ τὴν ἱκανοποίηση τῶν γεωπολιτικῶν τους ἐπιδιώξεων καὶ σκοπιμοτήτων, ζημιώνοντας ἀνεπανόρθωτα τὰ ἐθνικὰ συμφέροντα τῆς πατρίδας μας.
Ἡ παροῦσα γεωπολιτικὴ συγκυρία, ὅπως αὐτὴ διαμορφώνεται μὲ τὴν ρωσικὴ εἰσβολὴ στὰ ἐδάφη τῆς Οὐκρανίας καὶ τὴν ἀλλαγὴ τῶν διεθνῶν συνόρων ἑνὸς εὐρωπαϊκοῦ κράτους, εὐνοεῖ τὸν ἱστορικὸ ἀναθεωρητισμὸ τῆς Τουρκίας, ἡ ὁποία ἐπιδιώκει διαχρονικὰ τὴν «ἐπικαιροποίηση» τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάνης σύμφωνα μὲ τίς γεωπολιτικές της ἐπιδιώξεις.
Οἱ ἑπόμενοι μῆνες ἀπαιτοῦν τὸν ὕψιστο βαθμὸ ἑτοιμότητας καὶ ἐγρήγορσης τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων τῆς χώρας μας, καθόσον ἡ Ἄγκυρα θὰ ἐπιχειρήσει νὰ ἐκμεταλλευτεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ προσοχὴ τῆς νατοϊκῆς συμμαχίας εἶναι στραμμένη στὰ τεκταινόμενα τῆς Ἀνατολικῆς Εὐρώπης, προβαίνοντας σὲ προκλητικὴ ἐπιθετικὴ ἐνέργεια σὲ βάρος τῆς Ἑλλάδας καὶ δημιουργῶντας μιὰ νέα ἑστία ἀνάφλεξης καὶ γεωπολιτικῆς ἔντασης στὸ Αἰγαῖο καὶ στὴν νοτιοανατολικὴ Μεσόγειο.
Συνεπῶς, ἡ Τουρκία οὖσα τυφλωμένη ἀπὸ τὴν στείρα καὶ ἄγονη μεγαλομανία της γιὰ τὴν ἀναβίωση τοῦ Ὀθωμανικοῦ της παρελθόντος, θὰ ἐπιδιώξει τὸ ἑπόμενο χρονικὸ διάστημα νὰ ὑλοποιήσει τὰ γεωπολιτικά της σχέδια, εἴτε φωνασκῶντας καὶ ἀπειλῶντας ἀκατάπαυστα, εἴτε καὶ προκαλῶντας θερμὸ πολεμικὸ ἐπεισόδιο μὲ ἀποκλειστικὸ σκοπὸ νὰ σύρει τὴν Ἑλλάδα (εἴτε μὲ τίς ἀπειλητικὲς κραυγές, εἴτε μὲ τὴν χρήση βίας) στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, γιὰ τὴν συνολικὴ (μέχρι νεωτέρας) ἐπίλυση τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν.
Σὲ κάθε περίπτωση ὁ κ. Μητσοτάκης, στὸ πλαίσιο τῆς ἐπίσημης ἐπίσκεψής του στὴ Νέα Ὑόρκη (κατά την 77η Γενικὴ Συνέλευση τοῦ Ο.Η.Ε.), σὲ τηλεοπτικὴ τοῦ συνέντευξη ποὺ παραχώρησε στὸ ἀμερικανικὸ δίκτυο Bloomberg, μᾶς προϊδέασε γιὰ τὸ μέτρο τῆς ἑλληνικῆς ἀντίδρασης σὲ ἐνδεχόμενη τουρκικὴ προκλητικὴ ἐνέργεια, δηλώνοντας μεταξὺ ἄλλων ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς:
Ἡ συγκεκριμένη φράση τοῦ κ. Μητσοτάκη «δὲν χρειαζόμαστε ἄλλη πηγὴ γεωπολιτικῆς ἀστάθειας στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο...» δύναται νὰ (παρ)ἑρμηνευθεῖ ἀπὸ τὴν Ἄγκυρα ὅτι ἐκπέμπει περισσότερο «προσκλητήριο σῆμα ἐνδοτισμοῦ» (εἶναι δηλαδὴ σὰν νὰ λέει ἐμμέσως πλὴν σαφῶς στὸν Ἐρντογὰν «ἔλα νὰ τὰ βροῦμε»), παρὰ σθεναρὴ πατριωτικὴ βούληση ὑπεράσπισης τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας καὶ τῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων τῆς πατρίδας μας, ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ διεθνοῦς δικαίου.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἀξίζει νὰ ὑπογραμμιστεῖ τὸ ἑξῆς ἐντυπωσιακὸ στοιχεῖο: ὁ δημόσιος λόγος τοῦ κ. Μητσοτάκη περιορίζεται πάντοτε (ἄραγε ἐσκεμμένα;) σὲ ἀναφορὲς ποὺ συνδέονται μόνο μὲ τὴν «ἐθνικὴ κυριαρχία», ἐνῶ παραλείπει συστηματικὰ ὁποιαδήποτε νύξη ποὺ συσχετίζεται μὲ τὰ ἐθνικὰ κυριαρχικὰ δικαιώματα (ὅπως εἶναι ἡ Α.Ο.Ζ. καὶ ἡ ὑφαλοκρηπῖδα τῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου), διαχωρίζοντας ἐπιμελῶς τὴν «ἐδαφικὴ ἀκεραιότητα» ἀπὸ τὴν διαφύλαξη τῶν θαλάσσιων συνόρων τῆς Ἑλλάδας.
Ἐπιχειρεῖ, δηλαδή, κατὰ τρόπο πρωτοφανῆ καὶ ἀνήκουστο νὰ διασπάσει τὴν ἔννοια τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας, διακρίνοντας ἀνάμεσα στὸν «σκληρὸ πυρῆνα τῆς κυριαρχίας», ποὺ καταλαμβάνει μόνο τὸ χερσαῖο ἔδαφος, καὶ στὴν «ἐξωτερικὴ κυριαρχία», ἡ ὁποία ἐμφανίζεται «ἀποδυναμωμένη καὶ ἥσσονος σημασίας» καὶ καταλαμβάνει τὴν θάλασσα, τὸν ἐναέριο χῶρο καὶ τὰ κυριαρχικὰ δικαιώματα. (Α.Ο.Ζ. καὶ ὑφαλοκρηπῖδα).
Μὲ τὴν τακτικὴ αὐτή, ἐπιδιώκεται νὰ ἐξαλειφθεῖ ἀπὸ τὴν συλλογικὴ μνήμη τῶν Ἑλλήνων ἡ διεθνῶς ἀναγνωρισμένη καὶ κατοχυρωμένη στὸ Διεθνὲς Δίκαιο τῆς Θάλασσας ἔννοια «τῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων», ἐνῶ διαχέεται παράλληλα στὴν παγκόσμια κοινότητα ἡ ἐντύπωση ὅτι εἴμαστε χώρα περιορισμένης καὶ μειωμένης κυριαρχίας.
Στὸ πλαίσιο αὐτό, δὲν ἀποκλείεται (ὡς ἐνδεχόμενο σενάριο) νὰ ἐκδηλωθεῖ διπλὴ ἐπιθετικὴ ἐνέργεια ἀπὸ τὴν Τουρκία καὶ στὸν Ἕβρο (μαζικὸ κῦμα μεταναστῶν ποὺ θὰ ἐπιχειρήσει νὰ διασπάσει τὴν συνοριακὴ γραμμὴ εἰσβάλλοντας στὴν χώρα μας) καὶ στὸ Αἰγαῖο (ἀεροναυτικὸς ἀποκλεισμὸς νησιοῦ ἢ νησιῶν), προκειμένου νὰ ἐπέλθει ἕνα ἰσόπαλο ἀποτέλεσμα μεταξὺ τῶν δύο χωρῶν ποὺ θὰ ἐπιτρέψει ὅμως στὴν Ἑλληνικὴ κυβέρνηση νὰ διαπλάσει τὸ νέο ἐπικοινωνιακὸ ἀφήγημά της, τὸ ὁποῖο πιθανῶς νὰ ἔχει τὸ ἑξῆς περιεχόμενο:
Ἔχοντας πλήρη ἐπίγνωση ὅτι τὸ παρὸν κείμενο πραγματεύεται θέματα ποὺ ἀφήνουν παγερὰ ἀδιάφορη τὴν συντριπτικὴ πλειονότητα τοῦ ἐμβολιασμένου ἑλληνικοῦ λαοῦ, ὁ ὁποῖος ἐξακολουθεῖ νὰ βρίσκεται σὲ «κατάσταση νιρβάνας», ἐν τούτοις ἀπευθύνεται στοὺς ἐλάχιστους πλέον ἐναπομείναντες, γρηγοροῦντες καὶ ἀφυπνισμένους Ἕλληνες πολῖτες ποὺ καλοῦνται νὰ διατηρήσουν ἄσβεστη στὴν ψυχή τους τὴν φλόγα τῆς ἁγνῆς φιλοπατρίας, φυλάσσοντας «Θερμοπύλες».
Μὲ ἁπλὰ λόγια, δηλαδή, κρίνεται πολὺ πιθανὸ ἡ δικαιοδοτικὴ κρίση τοῦ δικαστηρίου νὰ χειραγωγηθεῖ ἀπὸ πολιτικοὺς καὶ διπλωματικοὺς κύκλους τῆς Ε.Ε. καὶ τοῦ ΝΑΤΟ ποὺ θὰ ἐπιχειρήσουν νὰ ἐργαλειοποιήσουν τὸν θεσμὸ τοῦ διεθνοῦς δικαστηρίου μὲ σκοπὸ τὴν ἱκανοποίηση τῶν γεωπολιτικῶν τους ἐπιδιώξεων καὶ σκοπιμοτήτων, ζημιώνοντας ἀνεπανόρθωτα τὰ ἐθνικὰ συμφέροντα τῆς πατρίδας μας.
Ἡ παροῦσα γεωπολιτικὴ συγκυρία, ὅπως αὐτὴ διαμορφώνεται μὲ τὴν ρωσικὴ εἰσβολὴ στὰ ἐδάφη τῆς Οὐκρανίας καὶ τὴν ἀλλαγὴ τῶν διεθνῶν συνόρων ἑνὸς εὐρωπαϊκοῦ κράτους, εὐνοεῖ τὸν ἱστορικὸ ἀναθεωρητισμὸ τῆς Τουρκίας, ἡ ὁποία ἐπιδιώκει διαχρονικὰ τὴν «ἐπικαιροποίηση» τῆς Συνθήκης τῆς Λωζάνης σύμφωνα μὲ τίς γεωπολιτικές της ἐπιδιώξεις.
Οἱ ἑπόμενοι μῆνες ἀπαιτοῦν τὸν ὕψιστο βαθμὸ ἑτοιμότητας καὶ ἐγρήγορσης τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων τῆς χώρας μας, καθόσον ἡ Ἄγκυρα θὰ ἐπιχειρήσει νὰ ἐκμεταλλευτεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ προσοχὴ τῆς νατοϊκῆς συμμαχίας εἶναι στραμμένη στὰ τεκταινόμενα τῆς Ἀνατολικῆς Εὐρώπης, προβαίνοντας σὲ προκλητικὴ ἐπιθετικὴ ἐνέργεια σὲ βάρος τῆς Ἑλλάδας καὶ δημιουργῶντας μιὰ νέα ἑστία ἀνάφλεξης καὶ γεωπολιτικῆς ἔντασης στὸ Αἰγαῖο καὶ στὴν νοτιοανατολικὴ Μεσόγειο.
Συνεπῶς, ἡ Τουρκία οὖσα τυφλωμένη ἀπὸ τὴν στείρα καὶ ἄγονη μεγαλομανία της γιὰ τὴν ἀναβίωση τοῦ Ὀθωμανικοῦ της παρελθόντος, θὰ ἐπιδιώξει τὸ ἑπόμενο χρονικὸ διάστημα νὰ ὑλοποιήσει τὰ γεωπολιτικά της σχέδια, εἴτε φωνασκῶντας καὶ ἀπειλῶντας ἀκατάπαυστα, εἴτε καὶ προκαλῶντας θερμὸ πολεμικὸ ἐπεισόδιο μὲ ἀποκλειστικὸ σκοπὸ νὰ σύρει τὴν Ἑλλάδα (εἴτε μὲ τίς ἀπειλητικὲς κραυγές, εἴτε μὲ τὴν χρήση βίας) στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, γιὰ τὴν συνολικὴ (μέχρι νεωτέρας) ἐπίλυση τῶν ἑλληνοτουρκικῶν διαφορῶν.
Ἑπομένως, κρίνεται πολὺ πιθανό, μὲ τὴν «βοῦλα» τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου καὶ μὲ τὴν σύμφωνη γνώμη καὶ ὑπογραφὴ τῆς πάντοτε ξενόδουλης ἑλληνικῆς πολιτικῆς τάξης, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν συνευδοκία τοῦ ἀποχαυνωμένου ἑλληνικοῦ λαοῦ, νὰ ἀποφασιστεῖ ὁ διαμοιρασμὸς καὶ ἡ συνεκμετάλλευση τοῦ Αἰγαίου, κατὰ τρόπο ποὺ θὰ ἐξυπηρετεῖ σχεδὸν ἀπόλυτα τίς γεωπολιτικὲς ἐπιδιώξεις τῆς Ἄγκυρας καὶ τῶν ἰσχυρῶν διεθνῶν «παικτῶν» τῆς γῆς.Στὴν δύσμοιρη Ἑλλάδα θὰ πετάξουν (ὅπως πάντοτε) ἐλάχιστα «ψίχουλα γεωπολιτικῆς ἐλεημοσύνης» μὲ μοναδικὸ σκοπὸ τὴν μακροημέρευση τοῦ βυσσοδομοῦντος, παρασιτικοῦ καὶ διεφθαρμένου ἑλληνικοῦ πολιτικοῦ συστήματος ἐξουσίας καθὼς καὶ τῶν ἀργυρώνητων Μ.Μ.Ε. (Μέσα Μαζικῆς Ἐπιρροῆς καὶ Ἐξαπάτησης) τὰ ὁποῖα θὰ προπαγανδίσουν (πάντοτε μὲ τὸ ἀζημίωτο) ὡς μεγάλη «ἐθνικὴ ἐπιτυχία» τὴν προσφυγὴ στὸ Δικαστήριο τῆς Χάγης, ἐνῶ τὴν (ἐνδεχόμενη) ἀπόφασή του γιὰ τὴν διχοτόμηση τοῦ Αἰγαίου θὰ τὴν ἐπαινέσουν ὡς «ἐθνικὰ ἐπωφελῆ καὶ δίκαιη».
Σὲ κάθε περίπτωση ὁ κ. Μητσοτάκης, στὸ πλαίσιο τῆς ἐπίσημης ἐπίσκεψής του στὴ Νέα Ὑόρκη (κατά την 77η Γενικὴ Συνέλευση τοῦ Ο.Η.Ε.), σὲ τηλεοπτικὴ τοῦ συνέντευξη ποὺ παραχώρησε στὸ ἀμερικανικὸ δίκτυο Bloomberg, μᾶς προϊδέασε γιὰ τὸ μέτρο τῆς ἑλληνικῆς ἀντίδρασης σὲ ἐνδεχόμενη τουρκικὴ προκλητικὴ ἐνέργεια, δηλώνοντας μεταξὺ ἄλλων ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς:
«Δὲν χρειαζόμαστε ἄλλη πηγὴ γεωπολιτικῆς ἀστάθειας στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο ὅταν διεξάγουμε πόλεμο ἐναντίον τῆς Ρωσίας καὶ προσπαθοῦμε νὰ ὑποστηρίξουμε τὴν Οὐκρανία».[Ἐκφεύγει τῶν ὁρίων τοῦ παρόντος ἄρθρου ὁ σχολιασμὸς τῆς ἐξωφρενικῆς καὶ ἐπικίνδυνης δήλωσης τοῦ κ. Μητσοτάκη ὅτι ἡ Ἑλλάδα διεξάγει πόλεμο ἐναντίον τῆς Ρωσίας (!), ὅταν ἡ ἐπίσημη στάση τῆς Ε.Ε. καὶ τῶν κρατῶν μελῶν περιορίζεται στὴν ἐπιβολὴ μόνο οἰκονομικῶν κυρώσεων κατὰ τῆς Ρωσίας καὶ στὴν ἀπερίφραστη καταδίκη τῆς ρωσικῆς εἰσβολῆς, χωρὶς νὰ υἱοθετεῖται ἡ ἄποψη ὅτι ἡ Εὐρώπη βρίσκεται συλλογικὰ (πόσῳ μᾶλλον κάθε κράτος μεμονωμένα) σὲ πόλεμο μὲ τὴν Ρωσικὴ Ὁμοσπονδία!].
Ἡ συγκεκριμένη φράση τοῦ κ. Μητσοτάκη «δὲν χρειαζόμαστε ἄλλη πηγὴ γεωπολιτικῆς ἀστάθειας στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο...» δύναται νὰ (παρ)ἑρμηνευθεῖ ἀπὸ τὴν Ἄγκυρα ὅτι ἐκπέμπει περισσότερο «προσκλητήριο σῆμα ἐνδοτισμοῦ» (εἶναι δηλαδὴ σὰν νὰ λέει ἐμμέσως πλὴν σαφῶς στὸν Ἐρντογὰν «ἔλα νὰ τὰ βροῦμε»), παρὰ σθεναρὴ πατριωτικὴ βούληση ὑπεράσπισης τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας καὶ τῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων τῆς πατρίδας μας, ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ διεθνοῦς δικαίου.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἀξίζει νὰ ὑπογραμμιστεῖ τὸ ἑξῆς ἐντυπωσιακὸ στοιχεῖο: ὁ δημόσιος λόγος τοῦ κ. Μητσοτάκη περιορίζεται πάντοτε (ἄραγε ἐσκεμμένα;) σὲ ἀναφορὲς ποὺ συνδέονται μόνο μὲ τὴν «ἐθνικὴ κυριαρχία», ἐνῶ παραλείπει συστηματικὰ ὁποιαδήποτε νύξη ποὺ συσχετίζεται μὲ τὰ ἐθνικὰ κυριαρχικὰ δικαιώματα (ὅπως εἶναι ἡ Α.Ο.Ζ. καὶ ἡ ὑφαλοκρηπῖδα τῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου), διαχωρίζοντας ἐπιμελῶς τὴν «ἐδαφικὴ ἀκεραιότητα» ἀπὸ τὴν διαφύλαξη τῶν θαλάσσιων συνόρων τῆς Ἑλλάδας.
Ἐπιχειρεῖ, δηλαδή, κατὰ τρόπο πρωτοφανῆ καὶ ἀνήκουστο νὰ διασπάσει τὴν ἔννοια τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας, διακρίνοντας ἀνάμεσα στὸν «σκληρὸ πυρῆνα τῆς κυριαρχίας», ποὺ καταλαμβάνει μόνο τὸ χερσαῖο ἔδαφος, καὶ στὴν «ἐξωτερικὴ κυριαρχία», ἡ ὁποία ἐμφανίζεται «ἀποδυναμωμένη καὶ ἥσσονος σημασίας» καὶ καταλαμβάνει τὴν θάλασσα, τὸν ἐναέριο χῶρο καὶ τὰ κυριαρχικὰ δικαιώματα. (Α.Ο.Ζ. καὶ ὑφαλοκρηπῖδα).
Μὲ τὴν τακτικὴ αὐτή, ἐπιδιώκεται νὰ ἐξαλειφθεῖ ἀπὸ τὴν συλλογικὴ μνήμη τῶν Ἑλλήνων ἡ διεθνῶς ἀναγνωρισμένη καὶ κατοχυρωμένη στὸ Διεθνὲς Δίκαιο τῆς Θάλασσας ἔννοια «τῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων», ἐνῶ διαχέεται παράλληλα στὴν παγκόσμια κοινότητα ἡ ἐντύπωση ὅτι εἴμαστε χώρα περιορισμένης καὶ μειωμένης κυριαρχίας.
Στὸ πλαίσιο αὐτό, δὲν ἀποκλείεται (ὡς ἐνδεχόμενο σενάριο) νὰ ἐκδηλωθεῖ διπλὴ ἐπιθετικὴ ἐνέργεια ἀπὸ τὴν Τουρκία καὶ στὸν Ἕβρο (μαζικὸ κῦμα μεταναστῶν ποὺ θὰ ἐπιχειρήσει νὰ διασπάσει τὴν συνοριακὴ γραμμὴ εἰσβάλλοντας στὴν χώρα μας) καὶ στὸ Αἰγαῖο (ἀεροναυτικὸς ἀποκλεισμὸς νησιοῦ ἢ νησιῶν), προκειμένου νὰ ἐπέλθει ἕνα ἰσόπαλο ἀποτέλεσμα μεταξὺ τῶν δύο χωρῶν ποὺ θὰ ἐπιτρέψει ὅμως στὴν Ἑλληνικὴ κυβέρνηση νὰ διαπλάσει τὸ νέο ἐπικοινωνιακὸ ἀφήγημά της, τὸ ὁποῖο πιθανῶς νὰ ἔχει τὸ ἑξῆς περιεχόμενο:
«Ἀποκρούσαμε ἐπιτυχῶς τὴν ἐπίθεση τῆς Τουρκίας στὴν Θράκη, διαφυλάσσοντας τὴν ἐδαφικὴ ἀκεραιότητα τῶν χερσαίων συνόρων μας, στὸ Αἰγαῖο ὅμως (ἐπειδὴ εἴμαστε καὶ σύμμαχες χῶρες μὲ τὴν Τουρκία στὸ ΝΑΤΟ) θὰ παραπέμψουμε τίς ἑλληνοτουρκικὲς διαφορὲς στὸ Διεθνὲς Δικαστήριο τῆς Χάγης, πρὸς χάριν τῆς διεθνοῦς εἰρήνης, ἀσφάλειας καὶ γεωπολιτικῆς σταθερότητας στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο».Ὁλόκληρος ὁ Ἑλληνικὸς λαὸς θὰ ζητωκραυγάσει ἀνακουφισμένος ποὺ θὰ βυθιστεῖ ἐκ νέου στὸν μίζερο καὶ ἄγευστο μικρόκοσμό του, μὴ γνωρίζοντας ὅμως ὅτι ἔπεσε τραγικὸ θῦμα ἑνὸς καλὰ προσχεδιασμένου καὶ προμελετημένου σχεδίου, τὸ ὁποῖο ἀποσκοποῦσε στὴν μαεστρικὴ ἐξουδετέρωση τῶν πατριωτικῶν του ἀντιστάσεων, ὥστε νὰ ὑποδεχθεῖ (χειροκροτῶντας) ὡς μεγάλη διπλωματικὴ ἐπιτυχία τῆς Ἑλλάδας τὴν προσφυγὴ στὸ Δικαστήριο τῆς Χάγης. Ὑπὸ τὴν ἀνωτέρω ὅμως μεθόδευση θὰ εἰσαχθοῦν στὴν κρίση τοῦ δικαστηρίου, ἀπὸ «τὴν πίσω πόρτα» καὶ στὰ μουλωχτά, ὅλες οἱ ἀπαράδεκτες καὶ ἐξωπραγματικὲς τουρκικὲς ἀξιώσεις, ἐπὶ προφανῆ ζημία τῶν ἐθνικῶν ζωτικῶν συμφερόντων.
Ἔχοντας πλήρη ἐπίγνωση ὅτι τὸ παρὸν κείμενο πραγματεύεται θέματα ποὺ ἀφήνουν παγερὰ ἀδιάφορη τὴν συντριπτικὴ πλειονότητα τοῦ ἐμβολιασμένου ἑλληνικοῦ λαοῦ, ὁ ὁποῖος ἐξακολουθεῖ νὰ βρίσκεται σὲ «κατάσταση νιρβάνας», ἐν τούτοις ἀπευθύνεται στοὺς ἐλάχιστους πλέον ἐναπομείναντες, γρηγοροῦντες καὶ ἀφυπνισμένους Ἕλληνες πολῖτες ποὺ καλοῦνται νὰ διατηρήσουν ἄσβεστη στὴν ψυχή τους τὴν φλόγα τῆς ἁγνῆς φιλοπατρίας, φυλάσσοντας «Θερμοπύλες».
Ἡ ὑπνωτισμένη μᾶζα τῶν πολιτῶν ποὺ στοιχίζεται ὑπάκουα καὶ πειθήνια πίσω ἀπὸ τὸ ἑκάστοτε κυβερνητικὸ ἀφήγημα μπορεῖ νὰ παρηγορηθεῖ ἀπὸ τὸ πλούσιο «ψυχαγωγικὸ» πρόγραμμα τῶν τηλεοπτικῶν καναλιῶν, τὸ ὁποῖο ὑπόσχεται μιὰ συναρπαστικὴ χειμερινὴ περίοδο, φιλοδοξῶντας νὰ κατασιγάσει κάθε τυχὸν πατριωτικὸ σκίρτημα τῆς καρδιᾶς τους.
Ἐξάλλου, τὸ κρίσιμο ἐρώτημα ποὺ ταλανίζει αὐτὴ τὴν ἐποχὴ τὴν ἑλληνικὴ κοινωνία, ἐκτοπίζοντας κάθε ἄλλη ἔγνοια καὶ προβληματισμὸ εἶναι τὸ ἑξῆς:
«Νὰ ἐμβολιαστῶ τώρα τὸν Ὀκτώβριο μὲ τὴν ἐπικαιροποιημένη (τέταρτη) δόση τοῦ ἐμβολίου ἢ νὰ τὸ ἀφήσω γιὰ ἀργότερα;».
Ἐξάλλου, τὸ κρίσιμο ἐρώτημα ποὺ ταλανίζει αὐτὴ τὴν ἐποχὴ τὴν ἑλληνικὴ κοινωνία, ἐκτοπίζοντας κάθε ἄλλη ἔγνοια καὶ προβληματισμὸ εἶναι τὸ ἑξῆς:
«Νὰ ἐμβολιαστῶ τώρα τὸν Ὀκτώβριο μὲ τὴν ἐπικαιροποιημένη (τέταρτη) δόση τοῦ ἐμβολίου ἢ νὰ τὸ ἀφήσω γιὰ ἀργότερα;».
____________________________________
1 Τὸ Ἑλληνικὸ Κράτος κύρωσε μὲ τὸν Ν. 2321/1995 (ΦΕΚ 136Α/23-6-1995), σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 28 παρ. 1 τοῦ Συντάγματος, τὴν «Σύμβαση τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν γιὰ τὸ Δίκαιο τῆς Θάλασσας» καί, ὡς ἐκ τούτου, αὐτὴ ἀποτελεῖ ἀναπόσπαστο μέρος τῆς ἐσωτερικῆς ἔννομης τάξης.
Ἐπίσης, ἡ Ἑλλάδα, μὲ τὸ ἄρθρο 2 τοῦ Ν. 2321/1995, ἐπεφύλαξε ρητῶς γιὰ τὸ ἑαυτό της τὸ ἀναφαίρετο δικαίωμα κατ' ἐφαρμογὴ τοῦ ἄρθρου 3 τῆς κυρωθείσης Συμβάσεως τοῦ Δικαίου τῆς Θάλασσας νὰ ἐπεκτείνει, σὲ ὁποιονδήποτε χρόνο, τὸ εὗρος τῆς χωρικῆς θάλασσας μέχρι ἀποστάσεως τῶν 12 ν.μ.
Συνεπῶς προκύπτει ἀδιαμφισβήτητα ὅτι ἡ ἐπέκταση τῶν χωρικῶν ὑδάτων στὰ 12 ν.μ. συνιστᾷ ἄσκηση δικαιώματος ἐθνικῆς κυριαρχίας τῆς χώρας μας.
Ἐντούτοις ἡ Ἑλλάδα ἀπὸ τὸ 1995 μέχρι καὶ σήμερα -γιὰ λόγους ἄγνωστους στὸν ἑλληνικὸ λαό- δὲν ἔχει προβεῖ στὴν ἐπέκταση τῶν χωρικῶν της ὑδάτων στὰ 12 ν.μ. Εὔλογα κανεὶς διερωτᾷται ποιὲς εἶναι οἱ ἰσχυρὲς πιέσεις ποὺ ἀσκοῦνται διαχρονικὰ στὸ ἑλληνικὸ πολιτικὸ σύστημα καὶ τί εἴδους γεωπολιτικὲς σκοπιμότητες ὑπηρετοῦνται ἐξαιτίας τῶν ὁποίων ἀναβάλλεται συνεχῶς ἡ ἐπέκταση τῶν χωρικῶν ὑδάτων στὰ 12 ν.μ.;
Ἡ ἑλληνικὴ πολιτικὴ τάξη δὲν αἰσθάνθηκε ποτὲ τὴν ἀνάγκη, οὔτε ἐκδήλωσε ποτὲ τὴν εὐαισθησία της νὰ ἐνημερώσει τὸν κυρίαρχο Ἑλληνικὸ λαό, παρέχοντας ἱκανοποιητικὲς ἐξηγήσεις γιὰ τὴν ἀναβλητικότητα, τὴν ἀναποφασιστικότητα καὶ τὴν ἐνδοτική της στάση. Ἑπομένως ἔχει ἄδικο ἐκεῖνος ποὺ διατυπώνει τὸν ἰσχυρισμὸ ὅτι σύσσωμη ἡ ἑλληνικὴ πολιτικὴ ἐλὶτ τῆς χώρας ἀπεμπολεῖ συνειδητά, κρίσιμα καὶ ζωτικὰ δικαιώματα ἐθνικῆς κυριαρχίας;
Ἐπίσης, ἡ Ἑλλάδα, μὲ τὸ ἄρθρο 2 τοῦ Ν. 2321/1995, ἐπεφύλαξε ρητῶς γιὰ τὸ ἑαυτό της τὸ ἀναφαίρετο δικαίωμα κατ' ἐφαρμογὴ τοῦ ἄρθρου 3 τῆς κυρωθείσης Συμβάσεως τοῦ Δικαίου τῆς Θάλασσας νὰ ἐπεκτείνει, σὲ ὁποιονδήποτε χρόνο, τὸ εὗρος τῆς χωρικῆς θάλασσας μέχρι ἀποστάσεως τῶν 12 ν.μ.
Συνεπῶς προκύπτει ἀδιαμφισβήτητα ὅτι ἡ ἐπέκταση τῶν χωρικῶν ὑδάτων στὰ 12 ν.μ. συνιστᾷ ἄσκηση δικαιώματος ἐθνικῆς κυριαρχίας τῆς χώρας μας.
Ἐντούτοις ἡ Ἑλλάδα ἀπὸ τὸ 1995 μέχρι καὶ σήμερα -γιὰ λόγους ἄγνωστους στὸν ἑλληνικὸ λαό- δὲν ἔχει προβεῖ στὴν ἐπέκταση τῶν χωρικῶν της ὑδάτων στὰ 12 ν.μ. Εὔλογα κανεὶς διερωτᾷται ποιὲς εἶναι οἱ ἰσχυρὲς πιέσεις ποὺ ἀσκοῦνται διαχρονικὰ στὸ ἑλληνικὸ πολιτικὸ σύστημα καὶ τί εἴδους γεωπολιτικὲς σκοπιμότητες ὑπηρετοῦνται ἐξαιτίας τῶν ὁποίων ἀναβάλλεται συνεχῶς ἡ ἐπέκταση τῶν χωρικῶν ὑδάτων στὰ 12 ν.μ.;
Ἡ ἑλληνικὴ πολιτικὴ τάξη δὲν αἰσθάνθηκε ποτὲ τὴν ἀνάγκη, οὔτε ἐκδήλωσε ποτὲ τὴν εὐαισθησία της νὰ ἐνημερώσει τὸν κυρίαρχο Ἑλληνικὸ λαό, παρέχοντας ἱκανοποιητικὲς ἐξηγήσεις γιὰ τὴν ἀναβλητικότητα, τὴν ἀναποφασιστικότητα καὶ τὴν ἐνδοτική της στάση. Ἑπομένως ἔχει ἄδικο ἐκεῖνος ποὺ διατυπώνει τὸν ἰσχυρισμὸ ὅτι σύσσωμη ἡ ἑλληνικὴ πολιτικὴ ἐλὶτ τῆς χώρας ἀπεμπολεῖ συνειδητά, κρίσιμα καὶ ζωτικὰ δικαιώματα ἐθνικῆς κυριαρχίας;
2 Βλ. Ἀναστασία Στρατή, Ἑλληνικὲς Θαλάσσιες Ζῶνες & Ὁριοθέτηση μὲ γειτονικὰ Κράτη», Νομικὴ Βιβλιοθήκη 2012, σελ. 169-170.
__________________________________
Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
«Πᾶνος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου