Σάββατο 8 Απριλίου 2023

Μυργιώτης Παναγιώτης: Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου καί ἡ πορεία πρός τό ἑκούσιο σταυρικό πάθος τοῦ Κυρίου μας.


 
Σάββατο τοῦ Λαζάρου, Κυριακὴ τῷ Βαΐων, δυὸ σημαντικὲς καὶ κομβικὲς ἡμέρες τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἑορτὲς Δεσποτικές. Ἀναφερόμενες στὸ πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὴν Παρασκευή, παραμονὴ τοῦ Σαββάτου τοῦ Λαζάρου τελειώνει ἡ νηστεία τῆς Σαρακοστῆς καὶ τὴν Κυριακὴ ἀρχίζει ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας.
 
Τὸ Σάββατο τοῦ Λαζάρου ἑορτάζουμε, ὡς γνωστό, τὴν Ἀνάσταση τοῦ τετραημέρου Λάζαρου. Ὁ Λάζαρος ἦταν φίλος τοῦ Κυρίου καὶ εἶχε δυὸ ἀδελφές, τὴ Μάρθα καὶ τὴ Μαρία. Γνωστές σὲ μᾶς ἀπὸ περικοπὴ τοῦ ἱεροῦ εὐαγγελίου ὅπου ἀναφέρεται ἡ φιλοξενία τοῦ Κυρίου ἀπὸ ἐκεῖνες.
 
Κάποια στιγμὴ ὁ Λάζαρος ἀρρώστησε καὶ οἱ ἀδελφές  του εἰδοποίησαν τὸν Κύριο ὅτι ὁ Λάζαρος ἦταν ἄρρωστος καὶ Τοῦ ζήτησαν νὰ πάει νὰ τὸν θεραπεύσει. Ὁ Κύριος  δὲν ἀνταποκρίθηκε ἄμεσα στὸ κάλεσμά τους. Μετὰ ἀπὸ δυὸ ἡμέρες λέει ὁ παντογνώστης Κύριος στοὺς μαθητές Του: «Ὁ Λάζαρος  κοιμήθηκε, πᾶμε νὰ τὸν ξυπνήσω». Ὅταν στὸ σπίτι τοῦ Λαζάρου, στὴ Βηθανία, ὁ Λάζαρος συμπλήρωσε τέσσερις ἡμέρες νεκρός. Πολὺς κόσμος βρίσκονταν στὸ σπίτι του γιὰ νὰ συμπαρασταθεῖ στὶς ἀδερφές του. Ἡ Μάρθα, μόλις ἔμαθε ὅτι ὁ Χριστὸς ἔρχεται, ἔτρεξε νὰ τὸν προϋπαντήσει. Στὸν μεταξύ τους διάλογο ἡ Μάρθα ἐκφράζει τὴν πίστη της στὴν παντοδυναμία Του καὶ διατρανώνονται σπουδαῖες θεολογικὲς ἀλήθειες γιὰ τὴν αἰώνια ζωή. Ἐκεῖ ὁ Χριστὸς λέγει ὅτι Ἐκεῖνος εἶναι ἡ ζωὴ καὶ ἡ ἀνάσταση!
 
Πράγματι, κύριος τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου εἶναι ὁ Χριστός, πλάστης καὶ δημιουργός μας. Οὐδεὶς ἄλλος ἐξουσιάζει τὴν ἀνθρώπινη ζωή. Δὲν μᾶς ἀνήκει ἡ ζωή, γι᾿ αὐτὸ ἡ αὐτοκτονία εἶναι θανάσιμο ἁμάρτημα.
 
Ὅταν ἔφθασαν στὸν τάφο, ὁ Κύριος ὡς ἄνθρωπος δάκρυσε. Καὶ ζήτησε νὰ ἀνοικτεῖ ὁ τάφος. Ἡ Μάρθα προσπάθησε νὰ τὸ ἀποτρέψει γιατί μετὰ ἀπὸ τέσσερις ἡμέρες ἡ σάρκα τοῦ νεκροῦ θὰ εἶχε ἀρχίσει νὰ σήπεται καὶ θὰ εἶχε ἄσχημη μυρωδιά. Ὁ Χριστός, ἀφοῦ προσευχήθηκε στὸν οὐράνιο Πατέρα, δίνοντας παράδειγμα σὲ ὅλους μας, μὲ δυνατὴ φωνὴ διατάζει τὸν Λάζαρο: «Λάζαρε, δεῦρο ἔξω» . Βλέπουμε τὸν Κύριο νὰ προσεύχεται πρὶν ἐπιτελέσει τὸ θαῦμα. Δίνει τὸ παράδειγμα σὲ ὅλους τοὺς χριστιανοὺς καὶ τὸ μήνυμα νὰ μὴν ἐπιχειροῦμε ἕνα ἔργο πρὶν ζητήσουμε τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ.
 
Μὲ ἀφορμὴ αὐτό, προσθέτουμε ὅτι εἶναι καλό, πρὶν προχωρήσουμε σὲ κάτι σημαντικὸ στὴ ζωή μας ἢ πράξουμε κάποιο ἔργο, νὰ ζητοῦμε τὴν εὐλογία τοῦ πνευματικοῦ μας. Ἀφοῦ, λοιπόν, προσευχήθηκε στὸν οὐράνιο Πατέρα καὶ Θεό μας, μὲ δυνατὴ φωνὴ διατάζει τὸν Λάζαρο: «Λάζαρε, δεῦρο ἔξω». Ἀμέσως ὁ νεκρὸς Λάζαρος ἐξέρχεται τοῦ τάφου ζωντανός. Ὁ Κύριος λέει νὰ τὸν λύσουν ἀπὸ τὰ νεκρικὰ σάβανα καὶ νὰ τὸν ἀφήσουν νὰ φύγει.
 
Ἕνα, ἀκόμη, θαῦμα ἐπετέλεσε ὁ Κύριος. Θαύματα πολλὰ ἔκανε ὁ Χριστός, ὄχι μόνο αὐτὰ ποὺ εἶναι καταγεγραμμένα στὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο. Ἄν ὅλη ἡ διδασκαλία Του καὶ ὅλα τὰ θαύματα καταγράφονταν οἱ τόμοι γραφῆς των θὰ ἦταν τόσοι ποὺ δὲν θὰ χωροῦσαν σὲ ὅλο τὸν πλανήτη. Τὸ συγκεκριμένο θαῦμα εἶναι μία ἀκόμη ἀπόδειξη, γιὰ τοὺς ἄπιστους καὶ ὀλιγόψυχους, τῆς κυριαρχίας τοῦ Κυρίου ἐπὶ τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου. Οἱ παρευρισκόμενοι χάρηκαν γιὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου. Οἱ γνωστοὶ Φαρισαῖοι καὶ γραμματεῖς στεναχωρήθηκαν σφόδρα καὶ ἀπεφάσισαν ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Χριστὸ νὰ φονεύσουν καὶ τὸν Λάζαρο. Νὰ μὴν ὑπάρχει ἀπόδειξη τοῦ μεγάλου θαύματος. Ἀνθρώπινη μωρία καὶ βλακεία.
 
Ὁ Λάζαρος, μετὰ τὴν ἀνάστασή του, ἀναχώρησε ἀπὸ τὴν πατρίδα του Βηθανία γιὰ νὰ ἀποφύγει τὸ μῖσος τῶν Φαρισαίων καὶ Γραμματέων. Ἔφθασε στὴν Κύπρο καὶ χειροτονήθηκε ἐπίσκοπος στὴν ἐκκλησία τοῦ Κιτίου, τὴν ὁποία ὁ ἴδιος ἵδρυσε.
 
Ἡ ἱερὰ παράδοση ἀναφέρει γιὰ τὸν Λάζαρο τὰ ἑξῆς: Ὅταν ἀναστήθηκε ἦταν τριάντα ἐτῶν καὶ ἔζησε ἄλλα τριάντα ἔτη. Μετὰ τὴν ἀνάστασή του,  δὲν γέλασε ποτέ. Αἰτία ἦταν αὐτὰ ποὺ εἶδε καὶ ἔνιωσε κατὰ τὴν τετραήμερο παραμονή του στὸν ἅδη. Μόνο μία φορὰ χαμογέλασε, ὅταν εἶδε ἕναν ἄνθρωπο νὰ κλέβει μιὰ στάμνα. Εἶπε: ̎τὸ «χῶμα » κλέβει «χῶμα» ̎. Ἀνθρώπινη πλεονεξία καὶ ἀτιμία.
 
Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου πιστοποιεῖ καὶ τὴ δική μας ἀνάσταση κατὰ τὴ Δευτέρα παρουσία τοῦ Κυρίου ἐπὶ τῆς γῆς. Ὅπως ξύπνησε ὁ Λάζαρος, ἔτσι θὰ ξυπνήσουν ὅλοι οἱ κεκοιμημένοι.
 
Ὁ Κύριος βρίσκεται στὴν πορεία πρὸς τὸ ἑκούσιο πάθος. Γιὰ νὰ ἐκπληρώσει τὸν σκοπὸ κατάβασής Του ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς στὴ γῆ, τὴ σωτηρία καὶ τὴ θέωση τῶν ἀνθρώπων. Λίγα 24ωρα Τὸν χωρίζουν ἀπό τόν, κατὰ τὴν ἀνθρώπινη φύση Του, θάνατο καὶ μάλιστα θάνατο ἀτιμωτικό. Ὁ θάνατος διὰ τοῦ σταυροῦ ἐθεωρεῖτο ἀτιμωτικὸς ἐκείνη τὴν ἐποχή. Ὅμως, τὸ τίμιο αἷμα τοῦ Χριστοῦ καθαγίασε τὸν σταυρό, διότι ἐπάνω του Ἐκεῖνος νίκησε τὸν θάνατο καὶ λύτρωσε τὸ ἀνθρώπινο γένος ἀπὸ τὴ δουλεία τῆς ἁμαρτίας.
 
Πλησιάζει καὶ τὸ Πάσχα τῶν ἑβραίων. Ὁ Χριστὸς ἀναθέτει στοὺς μαθητές Του νὰ Τοῦ φέρουν ἕνα πουλάρι ὄνου καὶ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτοῦ πορεύεται πρὸς τὸ ἑκούσιο πάθος. Φθάνει στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ οἱ κάτοικοί τους, πληροφορηθέντες τὸ θαῦμα τῆς Ἀνάστασης τοῦ Λαζάρου καὶ γνωρίζοντες τὴν τρίχρονη δημόσια δράση μὲ τὰ θαύματα καὶ τίς ὁμιλίες Του, τρέχουν νὰ τὸν ὑποδεχτοῦν. Τὸν φαντάζονται ἐπίγειο ἀρχηγὸ καὶ ἐλευθερωτή. Ἐκεῖνος, ὅμως, ὁ δημιουργὸς τοῦ παντός, ἔρχεται καθήμενος πάνω στὸ ταπεινό πουλάρι. Δὲν φθάνει στὴ Ἱερουσαλὴμ μὲ δόξα καὶ μὲ τοὺς ἀγγέλους καὶ τοὺς ἀρχαγγέλους, ταπεινὰ καὶ σεμνὰ πορεύεται. Ὅπως πρέπει στὸν μονογενῆ Υἱὸ τοῦ Θεοῦ.
 
Μὲ βάγια στὰ χέρια ὅλοι στὴν ὑποδοχή· νέοι, γέροι, ἄνδρες καὶ γυναῖκες. Ζητωκραυγάζουν καὶ ἐπευφημοῦν: «Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος». Στρώνουν τὰ ροῦχα τους καὶ κλαδιὰ φοινίκων στὸ διάβα του. Δὲν εἶχαν ἀντιληφθεῖ ὅτι μπροστά τους ἦταν γιὰ τριάντα τρία ὁλόκληρα χρόνια, ἀπὸ τὰ ὁποῖα τρία σὲ δημόσια δράση, ὁ σαρκωθεὶς μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Γιὰ αὐτὸν τὸν λόγο τὸν ὑποδέχονται μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο, ποὺ κάνει γραμματεῖς καὶ Φαρισαίους νὰ λυσσᾶνε ἀπὸ τὸ κακὸ καὶ νὰ ψάχνουν τρόπους ἐξοντώσεως τοῦ Θεανθρώπου. Ἀνθρώπινη ὑπερηφάνεια καὶ ἐγωισμός. Ἡ κακία καὶ ὁ φθόνος τῶν ἀνθρώπων νεκρώνει τὸν νοῦ καὶ δὲν βλέπει ὅτι γίνονται θαυμαστὰ πράγματα.
 
Σήμερα τὸν ὑποδέχονται ὡς Μεσσία, ἐλευθερωτῆ καὶ βασιλιᾶ. Μετὰ ἀπὸ μερικὲς ἡμέρες ὁ ἴδιος λαός, ὁ ὄχλος φωνάζει στὸν Πιλάτο: «σταύρωσον, σταύρωσον αὐτόν». Ποιόν; Αὐτὸν ποὺ σήμερα ζητωκραυγάζει καὶ βροντοφωνάζει «Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος». Ἡ εὐμετάβλητος ἀνθρώπινη φύση τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου ἀπὸ τὴν ἀποθέωση καὶ τὰ «ζήτω» στὸ «σταύρωσον» καὶ στὴ λήθη. Ὡραῖο παράδειγμα ποὺ πρέπει οἱ ἄρχοντες τῶν ἀνθρώπων νὰ μὴν ξεχνοῦν. Οἱ ἄνθρωποι ἀλλάζουν γνώμη καὶ προτιμήσεις. Βρίσκονται ἀπὸ τὴ μία στιγμὴ στὴν ἄλλη ἀπὸ τὸ ζενὶθ στὸ ναδὶρ καὶ τὸ ἀντίστροφο.
 
Σάββατο τοῦ Λαζάρου καὶ Κυριακὴ τῶν Βαΐων κατέχουν σημαντικὴ θέση στὸ ὀρθόδοξο ἑορτολόγιο ὡς Δεσποτικὲς ἑορτές. Τίς τιμᾷ ὁ ἑλληνικὸς λαὸς μὲ ἰδιαίτερο τρόπο καὶ κατάνυξη. Ἡ ἐκκλησία τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων μοιράζει εὐλογημένα βάγια στὸ τέλος τῆς θείας λειτουργίας διὰ τῶν χειρῶν τῶν ἱερέων. Τὸ Σάββατο τοῦ Λαζάρου σὲ πολλὲς ἑλληνικὲς περιοχὲς τὰ παιδιά, κυρίως τὰ κορίτσια, λένε τὰ  ̎κάλαντα¨ τοῦ Λαζάρου περιερχόμενα τὰ σπίτια μὲ καλάθια στολισμένα καὶ οἱ οἰκοδεσπότες προσφέρουν χρήματα, αὐγά, ξηροὺς καρποὺς κλπ. Ἔθιμο ποὺ τείνει νὰ ἐκλείψει στὶς ἡμέρες μας.
 
1ο ἀπολυτίκιο (Ἦχος α΄)
 
Τὴν κοινὴν ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζαρον, Χριστὲ ὁ Θεός· ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέροντες, σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν: «Ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου».

2ο ἀπολυτίκιο (Ἦχος δ΄)
 
Συνταφέντες σοι διὰ τοῦ βαπτίσματος, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, τῆς ἀθανάτου ζωῆς ἠξιώθημεν τῇ Ἀναστάσει σου καὶ ἀνυμνοῦντες κράζομεν: «Ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου».

3ο ἀπολυτίκιο (Ἦχος πλάγιος β΄)
 
Μετὰ κλάδων ὑμνήσαντες πρότερον, μετὰ ξύλων συνέλαβον ὕστερον, οἱ ἀγνώμονες Χριστόν, Ἰουδαῖοι τὸν Θεόν. Ἡμεῖς δὲ πίστει ἀμεταθέτῳ, ἀεὶ τιμῶντες ὡς εὐεργέτην, διὰ παντὸς βοήσωμεν αὐτῷ: «Εὐλογημένος εἶ ὁ ἐρχόμενος τὸν Ἀδὰμ ἀνακαλέσασθαι».

Κοντάκιο (αὐτόμελο)*, (Ἦχος πλάγιος β΄)
 
Τῷ θρόνῳ ἐν οὐρανῷ, τῷ πώλῳ ἐπὶ τῆς γῆς ἐποχούμενος Χριστὲ ὁ Θεός. Τῶν ἀγγέλων τὴν αἴνεσιν καὶ τῶν παίδων ἀνύμνησιν προσεδέξω βοῶντὸς σοι: «Εὐλογημένος εἶ ὁ ἐρχόμενος, τὸν Ἀδὰμ ἀνακαλέσασθαι».

(*) αὐτόμελο = ψάλλεται μὲ δική του μουσικότητα, κατ᾿ ἴδιον μέλος.


Μυργιώτης  Παναγιώτης
Μαθηματικός

__________________________________
Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
«Πᾶνος»

1 σχόλιο:

  1. Και οι χριστιανοί της Κύπρου, αιώνες τώρα ζουν με την παράδοση του Αγίου Λαζάρου. Νιώθουν τον Άγιο Λάζαρο δικό τους. Είναι κομμάτι από την ίδια τη ζωή τους. Τίποτα δεν μπορεί να βγάλει από τη ψυχή των Κυπρίων, πως ο Άγιος Λάζαρος ήρθε στην Κύπρο και έζησε ολόκληρη τη ζωή του μετά την ανάσταση, σ’ αυτό το νησί.

    Ένας λαός που πέθαινε καθημερινά από τις ατέλειωτες συμφορές, βρήκε στον Άγιο Λάζαρο το σύμβολο της εν Χριστώ αναστημένης Ελπίδας. Δυό χιλιάδες χρόνια αυτός ο λαός κατεβαίνει στον Άδη με τον Άγιο Λάζαρο και δεν απελπίζεται. Ανασταίνεται με τον Άγιο Λάζαρο δια του Ιησού Χριστού. Γεύεται μαζί του την πίκρα του θανάτου και τη χαρά της Ανάστασης.

    Κι έγινε ο Ναός του στη Λάρνακα το σύμβολο της αναστημένης ζωής. Ενας συνεχής εγκαινιασμός της ψυχής για 1120 χρόνια. Για 11 και πλέον αιώνες στέκει εκεί αγέρωχος και επιβλητικός και μεγαλόπρεπος, κήρυκας του χαρμόσυνου μηνύματος της κοινής αναστάσεως.
    Το συναξάρι του Τριωδίου μας πληροφορεί πως ο Αγιος Λάζαρος ήλθε στην Κύπρο και έζησε εδώ στο νησί 30 χρόνια. Ηλθε στην Κύπρο μετά το διωγμό απο τους Ιουδαίους «εβουλεύσατο οι Αρχιερείς ίνα και τον Λάζαρον αποκτείνωσιν» Ολες οι πηγές σιωπούν, λες και θέλουν να μιμηθούν τον Αγιο, που δεν είπε τίποτε για την πέραν του τάφου ζωή.

    Η Παράδοση μαρτυρεί πως οι Απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας χειροτόνησαν τον Αγιο Λάζαρο πρώτον Επίσκοπο Κιτίου.

    Για τη ζωή και τη δράση του ως Επισκόπου, το συναξάρι αναφέρει τα εξής: «Καλώς και Θεοφιλώς πολιτευσάμενος μετά τριακονταετή χρόνον της αυτού αναβιώσεως θνήσκει πάλιν».
    Ο Άγιος Λάζαρος είναι ένας από τους μεγαλύτερους προστάτες της Κύπρου ιδιαίτερα της Λάρνακας. Η παρουσία του στο νησί και σύμφωνα και με μιά άλλη παράδοση που σώζεται στους Κώδικες του Αγίου Όρους, συνδέεται με την επίσκεψη της Παναγίας στο Άγιο Όρος. Η παράδοση αυτή αναφέρει πως η Παναγία συνοδευόμενη από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη προσκλήθηκε από τον Άγιο Λάζαρο στην Κύπρο. Το πλοιάριο της όμως παρασύρθηκε από τρικυμία και προσορμίστηκε στον Άθωνα. Ύστερα από σύντομη παραμονή και ευλογία του τόπου εκείνου κατέφθασε στην Κύπρο όπου χάρισε στον Άγιο Λάζαρο ένα ζεύγος επιμάνικα και ένα ωμοφόριο που τα κέντησε με τα ίδια της τα χέρια. Ευλόγησε το νησί και αναχώρησε για την Παλαιστίνη. Ενισχυτική αυτής της παράδοσης είναι και η εικόνα που εκτίθεται στην έκθεση και φυλάσσεται στον Ιερό Ναό Παναγίας Κιτίου, και εικονίζει ένθρονη και βρεφοκρατούσα τη Θεοτόκο και εκατέρωθεν τον Απόστολο Λουκά και τον Άγιο Λάζαρο ως επίσκοπο Κιτίου.
    Μαρία Λάρνακα-Κίτιον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή