Θεοφάνης Μαλκίδης: Το Τουρκικό Προξενείο στη Θράκη

Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης*

Η δράση του τουρκικού προξενείου στην Κομοτηνή ήρθε πολύ έντονα στο προσκήνιο λόγω των εκλογικών αποτελεσμάτων στη Θράκη, αλλά είναι κοινός τόπος όσων έχουν γνώση της περιοχής ότι η παρέμβασή του στα ζητήματα της περιοχής δεν είναι περιστασιακή, αλλά συμπληρώνει εκατό χρόνια…..

Το Γενικό Προξενείο της Τουρκίας στην Κομοτηνή ιδρύθηκε το 1923, αρχικώς ως προξενικό γραφείο. Το 1930 αναβαθμίστηκε σε Προξενείο και το 1950 σε Γενικό Προξενείο ,σε αντιστοιχία με το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη.

Το προξενείο της Τουρκίας στην Κομοτηνή έδειξε από πολύ νωρίς τις προθέσεις του. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 η προξενική αρχή διαμαρτυρήθηκε για τη δράση των αντικαθεστωτικών που είχαν φύγει  από την Τουρκία του Κεμάλ και είχαν εγκατασταθεί στη Θράκη και τελικώς παραδόθηκαν στην Τουρκία του 150 από αυτούς…..

Επιπλέον σε εκθέσεις των ελληνικών αρχών ήδη από τη δεκαετία του 1920, επισημαίνεται η δράση του τουρκικού προξενείου σε βάρος των συμφερόντων της Ελλάδας.

Το 1948 είχε εμπλακεί στην εκλογή Μουφτήδων Ξάνθης και Κομοτηνής, ενώ το 1949 οι ελληνικές Αρχές επέτρεψαν στους υπαλλήλους του προξενείου να περιοδεύσουν στους ορεινούς οικισμούς των Πομάκων για να χορηγήσουν οικονομική βοήθεια(!).

Ο Τούρκος πρόξενος στην Κομοτηνή βρήκε την ευκαιρία να επέμβει και να αναμειχθεί στη λειτουργία των μειονοτικών σχολείων, όπως στον Άρατο Ροδόπης. Τον ρόλο του προξενείου και των καθοδηγούμενων από αυτό «νεωτεριστών δασκάλων, ανέδειξε η «Ένωσις Μουσουλμάνων Ελλάδος» σε υπόμνημα προς τον Υπουργό Βορείου Ελλάδος θέτοντας ανοιχτά την «ανάμιξιν του Τούρκου προξένου εις το ζήτημα της αλλαγής των ημερών αργίας παρά τα αντίθετα αισθήματα του λαού (Κομοτηνή 29 Αυγούστου 1955). Στον ρόλο του τουρκικού προξενείου Κομοτηνής αναφέρθηκαν και οι μη Κεμαλικοί Μουσουλμάνοι δάσκαλοι σε έγγραφό τους προς τον Γεώργιο Παπανδρέου, όπου κάνουν λόγο για τους «νεωτεριστές» συναδέλφους τους, που βοηθούνται στη δράση τους από το τουρκικό προξενείο.

Μία παράμετρος της δράσης αυτής αφορά και την προβοκάτσια που στήθηκε το 1955 με τον εκρηκτικό μηχανισμό στον κήπο του τουρκικού προξενείου στην Θεσσαλονίκη έξω από το (φερόμενο ως) σπίτι του Κεμάλ, μηχανισμό ο οποίος αποδείχτηκε ότι τον τοποθέτησε ο κλητήρας του τουρκικού προξενείου Hasan Ucar τη νύχτα της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου 1955. Ομολόγησε ότι του την έδωσε ο Oktay Engin φοιτητής της Νομικής στη Θεσσαλονίκη που επίσης παραδέχτηκε την πράξη του. Ο Engin είχε εισαχθεί στο Πανεπιστήμιο χωρίς εξετάσεις και ο πατέρας του Faik Engin, δάσκαλος στο σχολείο Σαλμώνης Ροδόπης είχε υποστηριχθεί μαζί με τον Osman Ustunder από το τουρκικό προξενείο Κομοτηνής ως υποψήφιος βουλευτής το 1952. Ο Oktay Engin αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση και ο Τούρκος πρόξενος στην Κομοτηνή Ahmet Umar τον φυγάδευσε στην Τουρκία. Μετά την έκρηξη της βόμβας, ακολούθησαν τα Σεπτεμβριανά στην Κωνσταντινούπολη, που σήμαναν ουσιαστικά το τέλος του ακμάζοντος Ελληνισμού της Πόλης .

Το Τουρκικό προξενείο δραστηριοποιείται έντονα και στις εκλογές , εθνικές, περιφερειακές, δημοτικές. Το 1989 ήταν υποψήφιοι για πρώτη φορά ανεξάρτητοι μειονοτικοί συνδυασμοί («Πεπρωμένο» στον νομό Ξάνθης, που εξέλεξε βουλευτή τον Αχμέτ Φαΐκογλου τον Απρίλιο του 1990 και «Εμπιστοσύνη» στον νομό Ροδόπης, που εξέλεξε βουλευτή τον Αχμέτ Σαδίκ τον Ιούνιο του 1989 και τον Απρίλιο του 1990 και τον Ισμαήλ Μολλά Ροδοπλού τον Νοέμβριο του 1989). Οι τότε πολιτικοί αρχηγοί επέκριναν σφοδρά την τουρκική παρέμβαση στις ελληνικές εκλογές. «Θεωρώ απαράδεκτη την επέμβαση της Τουρκίας στα εσωτερικά της χώρας μας», δήλωσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ενώ ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης τόνισε μεταξύ άλλων: «… Επιτόπου την όλη επιχείρηση καθοδηγεί ο Τούρκος πρόξενος της Κομοτηνής. Εφθάσαμε στο σημείο να δημιουργείται σε ελληνικό χώρο από Τούρκους διπλωματικούς εκπροσώπους κλίμα φοβίας και απειλών…»

Είναι γεγονός ότι το προξενείο της Κομοτηνής προωθεί τα τουρκικά συμφέροντα στη Θράκη με τρόπο απαράδεκτο για τη δράση διπλωματικής- προξενικής αρχής, αλλά παρεμβαίνει και στην προσωπική ζωή των Ελλήνων Μουσουλμάνων, με τη δημιουργία «μαύρης λίστας», μιας ονομαστικής δηλαδή κατάστασης ανεπιθύμητων Μουσουλμάνων που δεν τους επιτρέπεται η είσοδος στην Τουρκία, οι σπουδές των παιδιών τους σε αυτή, ενώ παράλληλα στοχοποιούνται από άλλους Μουσουλμάνους και αντιμετωπίζουν προβλήματα και στην καθημερινή τους ζωή…

Στην εφημερίδα «Αντιφωνητής» της Κομοτηνής  αναγράφονται τα εξής: «Το προξενείο εργάζεται προς την αναγόρευση της Τουρκίας ως μοναδικής εγγυήτριας δύναμης των συμφερόντων, των δικαιωμάτων και των οραμάτων της ηγετικής ομάδας των Μουσουλμάνων και στη διαπόμπευση της Ελλάδας… Στην πολιτική αυτή εντάσσονται η τουρκοποίηση των Πομάκων και των Ρομά και η αντίδραση σε κάθε διαφορετική προσπάθεια, η οικονομική διείσδυση, η εξαγορά ελληνικών επιχειρήσεων, η αλλαγή στα ποσοστά κατοχής της γης, η επιδοτούμενη αγορά χριστιανικών ιδιοκτησιών, η τουρκοποίηση της μειονοτικής εκπαίδευσης με Μουσουλμάνους δασκάλους προσηλωμένους στα τουρκικά ιδεώδη, η δημιουργία ενός κλίματος ψευδεπίγραφης φιλίας, στις τοπικές σχέσεις μεταξύ φορέων, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης συλλόγων». Κατά κανόνα οι Τούρκοι διπλωμάτες που διορίζονται στο προξενείο είναι στελέχη της Διευθύνσεως Πληροφοριών και Ερευνών του Υπουργείου Εξωτερικών όπως ο Osman Durak που ανέλαβε καθήκοντα τον Νοέμβριο του 1995 με προϋπηρεσία στο ΝΑΤΟ, τη Ρώμη και τη Συρία.

Το προξενείο Κομοτηνής απασχολεί τουλάχιστον 20 υπαλλήλους, έχει ετήσιο προϋπολογισμό 15-20 εκατομμύρια ευρώ και 3.500 έμμισθους συνεργάτες (Εφημερίδα «Μακεδονία» 9/12/2009).

Οι παρεμβάσεις του τουρκικού προξενείου Κομοτηνής συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερα κατά τις προεκλογικές περιόδους οι παρεμβάσεις του είναι συνεχείς. Όποιοι τουρκόφωνοι, Πομάκοι και Ρομά προσπαθούν να ξεφύγουν από τη «γραμμή» «Μουσουλμάνος=Τούρκος» αντιμετωπίζουν προβλήματα από μηχανισμούς του Προξενείου.

Για σχεδόν εκατό χρόνια το τουρκικό προξενείο δρα σε βάρος των ελληνικών συμφερόντων. Δυστυχώς και αρκετές ελληνικές κυβερνήσεις έκαναν σοβαρότατα λάθη στα θέματα που αφορούν τη Μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης. Ας φροντίσουν τα πολιτικά κόμματα να μην εντάσσουν για μικροπολιτικούς σκοπούς στα ψηφοδέλτιά τους υποψήφιους που προωθεί το τουρκικό προξενείο και να περιλαμβάνουν σε αυτά υποψηφίους που σέβονται τη μειονότητα και αγαπούν την πατρίδα τους, την Ελλάδα.

 

*Ο Θεοφάνης Μαλκίδης είναι Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, συγγραφέας του μοναδικού βιβλίου στη ελληνική βιβλιογραφία για το Τουρκικό Προξενείο στη Θράκη με τίτλο «ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟΥ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΜΟΤΗΝΗ», ΑΘΗΝΑ, Εκδόσεις ΓΟΡΔΙΟΣ.

«Πᾶνος»