Παπα-Φώτης Λαυριώτης, ο δια Χριστόν σαλός – Μέρος Δ’ (Τελευταίο)

Τὰ προηγούμενα μέρη: Μέρος Α΄ ΕΔΩ  Μέρος Β΄ ΕΔΩ  Μέρος Γ΄ ΕΔΩ

 

Ο κύριος σκοπός της ομιλίας μας αυτής είναι να προβάλει έναν γνήσιο και αληθινό άνθρωπο πέρα από σχήματα και τυποποιημένες συμπεριφορές. Τύποι ανθρώπων τέτοιοι σαν τον παπα-Φώτη σπανίζουν σήμερα στην κοινωνία μας. Ο άνθρωπος αυτός άφησε μέσα στις ψυχές όλων εκείνων που τον γνώρισαν και τον γνωρίζουν ακόμη και σήμερα την αίσθηση μιας παράξενης καλογερικής παρουσίας. Ο παπα-Φώτης μπόρεσε και πέτυχε να μπερδέψει τους συνανθρώπους του. Δεν έκανε οπαδούς. Ποτέ του δεν έκανε συνοδεία. Δεν του άρεσαν οι κολακείες και οι εύφημες μνείες. Του άρεσε ο καλός λόγος, ο ανεπιτήδευτος. Μόλις αισθανόταν ότι οι άλλοι τον κολάκευαν, έκανε μπροστά τους σαν τρελλός. Είχε τον τρόπο του να θολώνει τα νερά των γεροντολόγων. Μισούσε την επιτήδευση και στο λόγο και στην εμφάνιση. Για τον λόγο αυτό και σε κυρίες και δεσποινίδες φερόταν σκληρά.

Εκείνους που ζητούσαν να είναι κοντά του, τους περνούσε από δέκα κόσκινα. Ιδιαιτέρως σ’ αυτά τα πρόσωπα φερόταν πολύ σκληρά, σχεδόν απάνθρωπα. Εκτός των σκληρών του λόγων, τους καθύβριζε με όλη τη σημασία της λέξεως. Και όλα αυτά τα έκανε, γιατί δεν ήθελε συνοδεία. Ήθελε την αγάπη, όμως βίωνε την ξενητεία σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του. Χαρακτηριστικά, κάποτε που νοσηλευόταν στο νοσοκομείο «Γεννηματάς» στην Αθήνα, την κυρία που τον εξυπηρετούσε νυχθημερόν τη στόλιζε με όλα τα «κοσμητικά επίθετα». Και όσο πιο πολλή αγάπη ελάμβανε, τόσο εκείνος έκανε τον βίο αβίωτο σ’ αυτούς που τον αγαπούσαν. Λιγοστοί άνθρωποι μπήκαν στη διαδικασία να τον καταλάβουν και να υπομείνουν τις πολλές ιδιοτροπίες του.

✶✶✶

Η όλη μορφή και πολιτεία του παπα-Φώτη εντάσσεται εκκλησιαστικά στην ακραία μορφή του μοναχισμού που φέρει την ονομασία σαλότητα.

«Σαλός είναι εκείνος που, για να κατακτήσει την κορυφή της αγιότητας, κάνει τον τρελλό. Οι δια Χριστόν σαλοί δεν θέλουν να έχουν καμμιά υπόληψη, καμμιά τιμή, κανένα έπαινο μέσα στον κόσμο αυτόν. Θέλουν και ποθούν την ανυποληψία, την περιφρόνηση, την κατηγορία, την συκοφαντία, πράγματα που τόσο αντιπαθούμε εμείς οι άλλοι, οι τάχα λογικοί και αξιοπρεπείς. Από τη μια πλευρά αρνούνται τις τιμές, τις επίσημες θέσεις, τις καλές συστάσεις για τον εαυτό τους, τις δόξες και τους επαίνους ενώ από την άλλη επιθυμούν διακαώς και ζητούν επιμόνως την περιφρόνηση του κόσμου, την κάθοδο έως τα κατώτατα μέρη της γης, το βίωμα του ψαλμικού εκείνου που λέει: “Εγώ ειμι σκώληξ και ουκ άνθρωπος, όνειδος ανθρώπων και εξουθένημα λαού”.

» Ο δια Χριστόν σαλός πετυχαίνει τον κύριο στόχο της αληθινής ζωής που είναι η ταπείνωση. Μια ταπείνωση πραγματική και όχι φανταστική. Για να έλθει όμως η ολοκληρωμένη ταπείνωση χρειάζεται και ολοκληρωτική εξουδένωση του εγώ. Στους δια Χριστόν σαλούς παρατηρούμε αυτή την εξουδένωση στα μάτια όλου του κόσμου, με προσποιητές τρέλλες και αλλοπρόσαλλες ενέργειες. Θέλουν να κρύβωνται, να κρύβουν την αρετή και αγιότητά τους κάτω από τον επίπλαστο μανδύα της σαλότητας και της τρέλλας των. Οι άγιοι δια Χριστόν σαλοί παίζουν ένα ιερό παιχνίδι. Εμπαίζουν τα κοσμικά σχήματα, την δήθεν αξιοπρέπεια και κοσμική ευγένεια, την διπλωματία και την υποκρισία, την πολιτική και την επιτήδευση και τον φαρισαϊσμό. Εμπαίζουν αυτό το γελοίο κοσμικό δόγμα ορισμένων, που εκφράζεται με το “τι θα πει ο κόσμος”, με το “πώς θα φανώ στον κόσμο”. Τελικά εμπαίζουν τους ίδιους τους δαίμονες, οι οποίοι στο πρόσωπο των αγίων σαλών βρήκαν τους ισχυρότερους αντιπάλους» (Ο Όσιος Ανδρέας ο δια Χριστόν σαλός, εκδ. Ι. Μ. Παρακλήτου, σ. 16-17).

Τέτοιου μεγέθους σαλός ήταν και ο παπα-Φώτης Λαυριώτης. Ας έχουμε την ευχή του.

Απόσπασμα ομιλίας του Πρωτοπρεσβυτέρου Θεμιστοκλή Χριστοδούλου στην «Ημερίδα για τις σύγχρονες οσιακές μορφές του αιώνα μας», υπό την αιγίδα της Ι. Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης. Ι. Ναός Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης, Δευτέρα 23 Μαΐου 2016.

Πηγή:https://www.koinoniaorthodoxias.org/

«Πᾶνος»