Γιατί ο θάνατος έγινε το φάρμακο της αμαρτίας - Ιερομόναχος Ιουστίνος

Λέει ο ιερός Χρυσόστομος: «Ούτε τον θάνατο να τρέμουμε, αλλά την αμαρτία. Γιατί δεν γέννησε ο θάνατος την αμαρτία, αλλά η αμαρτία μάς γέννησε τον θάνατο· ο δε θάνατος έχει γίνει το φάρμακο της αμαρτίας» (Εις την αγίαν μεγαλομάρτυρα Δροσίδα… 6).

Πώς όμως ο θάνατος απέβη το φάρμακο κατά της αμαρτίας; Πρώτα ας θυμηθούμε ότι ο νεκρός δεν υπόκειται πια στη διάπραξη επιπροσθέτων παραβάσεων, «ο γαρ αποθανών δεδικαίωται από της αμαρτίας» (Ρωμ. 6.7).

Κυρίως όμως, κυριότατα, ο θάνατος με άλλο τρόπο μεταβλήθηκε στο πανανθρώπινο κατά της αμαρτίας φάρμακο και αντίδοτο. Ελευθέρωσε τον άνθρωπο όχι μόνο από τα μεταθανάτια παραπτώματα, αλλά και από την ενοχή και τιμωρία όλων των προ του θανάτου αμαρτημάτων.

Υποδοχή του Βασιλιά και Νυμφίου της Εκκλησίας – Κυριακή των Βαΐων (Ιερομόναχος Ιουστίνος)

 Ιερομόναχος Ιουστίνος

«Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, βασιλεύς του Ισραήλ»: Η φράση που δεσπόζει στη σημερινή μεγάλη εορτή. Μεγάλη εορτή – το άνοιγμα της Μεγάλης Εβδομάδας, της κορυφαίας εβδομάδας του ετήσιου κύκλου.

Πρόκειται για ένα «θρίαμβο» αλλιώτικο από τους άλλους. Να θυμηθούμε ότι όταν οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες επέστρεφαν τροπαιούχοι από εκστρατείες, τελούσαν τον «θρίαμβό» τους: Έμπαιναν στη Ρώμη με μια μεγαλειώδη παρέλαση μέσα σε φρενίτιδα επινικίων εκδηλώσεων και χαράς.

Ναι, εισέρχεται στην αγία πόλη ο Χριστός. Ναι, θα θριαμβεύσει επί του διαβόλου, του προαιώνιου εχθρού όχι ενός μόνο κράτους αλλά του παγ-κόσμου. Ναι, τον ζητωκραυγάζουν τα πλήθη και τον υποδέχονται με ενθουσιασμό. Ναι, είναι έφιππος.

Γιατί έδωσε ο Θεός την ελευθερία; - Ιερομόναχος Ιουστίνος

Ας δούμε ένα δύσκολο ερώτημα: Προς τι η ελευθερία, αφού κακοποιείται; Γιατί την έδωσε ο Θεός αν και προγνώριζε ότι οι περισσότεροι δεν θα έκαναν έλλογη χρήση; Δηλαδή έκανε καλά ο πατέρας που έδωσε την περιουσία στον άσωτο γιο, αν και ήξερε τον χαρακτήρα του, ότι δηλαδή θα τη σπαταλούσε καταστροφικά; 

Ήξερε τον χαρακτήρα του μικρότερου παιδιού του. Αυτός το είχε γεννήσει και το είχε ζήσει επί χρόνια. Ήταν γνωστός ο χαρακτήρας του. Τα λόγια του μεγάλου γιου, το παράπονό του, «Τόσα χρόνια σου δουλεύω και δεν αθέτησα καμιά εντολή σου», νομίζουμε ότι είναι ένα υπονοούμενο, μια «μπηχτή» κατά του αδελφού του, που προφανώς δεν δούλευε – ευσυνείδητα τουλάχιστον – και παρέβαινε εντολές του πατέρα. Λοιπόν έκανε καλά ο γονιός που του έδωσε την περιουσία; Έκανε καλά ο Θεός, που μας έδωσε την ελευθερία;

Πώς καλεί ο Χριστός; (Ιερομόναχος Ιουστίνος)

«Ακολούθει μοι», «έρχου και ίδε», απευθύνουν σαν κάλεσμα ο Κύριος και οι μαθητές Του. Και δεν αφορά μόνο σε όσους βρίσκονται έξω και μακριά από την Εκκλησία. Αφορά σε όλους μας. Αλλά με ποιους τρόπους μάς καλεί ο Κύριος;

Πρώτα-πρώτα καλεί απ’ ευθείας ο Ίδιος, όπως κάλεσε με το «Ακολούθει μοι» τον απόστολο Πέτρο ή τον ευαγγελιστή Ματθαίο-Λευΐ που καθόταν στο τελωνείο του (Λουκ. 5.27)· ή όπως κάλεσε τον αρχιτελώνη Ζακχαίο με το «Σπεύσας κατάβηθι» από τη συκομορέα (Λουκ. 19.5).

Και οι δυό τελώνες, και ο Ματθαίος που σηκώθηκε πάραυτα από το τελωνείο του και το εγκατέλειψε οριστικά αδιαφορώντας για τις συνέπειες και κυρώσεις, και ο Ζακχαίος μόλις κατέβηκε από το δένδρο (Λουκ. 19.6) Τον δέχθηκαν στο σπίτι τους ολόθυμα. Ο Ματθαίος μάλιστα «εποίησε δοχήν μεγάλην… και ην όχλος τελωνών πολύς και άλλων» (Λουκ. 5.28-29).

Πώς θα υποδεχθούμε τα Χριστούγεννα; Ιερομόναχος Ιουστίνος

Φθάνουν τα Χριστούγεννα, η πραγματοποίηση του διαχρονικού και οικουμενικού πόθου για λύτρωση, για πλήρωση του οντολογικού κενού του γένους μας.

Πώς θα υποδεχθούμε την επιφανέστατη γιορτή; Και προπάντων πώς θα τη βιώσουμε σε βάθος, όχι επιφανειακά και παροδικά, αφού «ομολογουμένως μέγα εστί το της ευσεβείας μυστήριον· Θεός εφανερώθη εν σαρκί» (Α’ Τιμ. 3.16). 

Τι οφείλουμε να κάνουμε για χάρη Του; – λάθος, για χάρη μας! Να εφαρμόσουμε το λόγιο του προφήτη Ησαΐα (40.3-4), καθώς προέτρεπε ο Πρόδρομος στην αρχή του Ευαγγελίου (Λουκ. 3.4). 

Δηλαδή να κάνουμε ευθείς τους δρόμους στον «Ερχόμενο». Να γεμίσουμε κάθε φαράγγι, που σημαίνει κάθε έλλειψη, ελάττωμα, και να ταπεινώσουμε και ισοπεδώσουμε κάθε βουνό, που σημαίνει εγωισμό και κάθε ύλη και υλικό φρόνημα που εγείρονται σαν φράχτες στον «Ερχόμενο», «λογισμούς καθαιρούντες και παν ύψωμα επαιρόμενον κατά της γνώσεως του Θεού» (Β’ Κορ. 10.5). Έτσι τα στρεβλά θα γίνουν ευθέα και τα τραχέα οδοί λείαι «και όψεται πάσα σαρξ το σωτήριον του Θεού» (Λουκ. 3.5).

Στο επανιδείν στον Παράδεισο! - Ιερομόναχος Ιουστίνος

Κωνσταντινουπολίτης έμπορος στο Παρίσι, επιτυχημένος, χωρίς όμως οικογένεια, ζούσε άσωτα. Για να εκφρασθούμε με τα ίδια του τα λόγια, η ζωή του και τα ενδιαφέροντά του ήταν «η γαστέρα και τα υπογάστρια».

Σε κάποιο από τα κενά που ένιωθε μετά τις κραιπάλες του, στα συνειδησιακά κονταροχτυπήματά του, αισθάνθηκε αόρατο χέρι να τον πιάνει από τον ώμο και στιβαρά να τον οδηγεί σε ένα κομοδίνο. Άνοιξε, σαν υπνωτισμένος πάντα, το συρτάρι και τράβηξε έξω ένα βιβλίο.

Το είχε βρει πεσμένο στον δρόμο και το είχε περιμαζέψει γιατί είχε ελκυσθεί η προσοχή του από την εμφάνισή του – ήταν δεμένο καλλιτεχνικά.

Παιδεία και νουθεσία Κυρίου – Κυριακή Ζ’ Λουκά (Ιερομόναχος Ιουστίνος)

Ιερομόναχος Ιουστίνος

Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή (Λουκ. 8.41-56) έχουμε δυο θαύματα «ιατρικά», τη θεραπεία της αιμορρoούσας και την ανάσταση της θυγατέρας του Ιαείρου. Αφορμή για τον λόγο μας θα πάρουμε από το δεύτερο θαύμα, κατά το οποίο η κορούλα αναστήθηκε, την έσωσε ο πατέρας της, δηλαδή ο Χριστός μας που λυπήθηκε τον πατέρα της.

 ✶✶✶

Όταν ασθενεί πνευματικά το παιδί, πώς θα βοηθηθεί, πώς θα έρθει σε επαφή με τον Χριστό; Θα ενεργήσουν οι γονείς για χάρη του, όπως ενήργησε ο Ιάειρος για την κόρη του.

Αναμφισβήτητα πολλές φορές το παιδί ασθενεί ψυχικά, μέχρι και «εις θάνατον». Το περιβάλλον ασκεί δυσκατάβλητη φθοροποιό έλξη. Κάθε τι προσπαθεί ν’ αποσπάσει το παιδί από τους κόλπους της ευσεβούς οικογενείας. 

Υπήκοοι του Παμβασιλιά -Χριστού - Ιερομόναχος Ιουστίνος

Οι Χριστιανοί, ως υπήκοοι του Παμβασιλιά Χριστού, έχουμε πρότυπά μας τους αγίους. Πάλι και πάλι η Υμνολογία θεωρεί και «επιθεωρεί», ιδίως τους μάρτυρες, ως στρατιώτες αφοσιωμένους μέχρι τελευταίας ρανίδος στον Ιησού, και τους απονέμει έπαινο. Οι ουλές στο σώμα τους ήσαν τα παράσημα και αριστεία και διάσημά τους, ήσαν η απόδειξη της ατόφιας αγάπης τους.

Η παρομοίωση των αγίων σαν εύορκων μαχητών δεν είναι επινόηση ποιητική αδεία. Απηχεί τη συμβουλή του Παύλου στον προσφιλή μαθητή του Τιμόθεο. «Συ ουν κακοπάθησον ως καλός στρατιώτης Ιησού Χριστού» (Β΄ Τιμ. 2.3).

Ο καθένας μπορεί να ελεήσει – Κυριακή Β’ Λουκά (Ιερομόναχος Ιουστίνος)

Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή (Λουκ. 6.31-36), τμήμα της επί του Όρους ομιλίας του Χριστού, ακούσαμε τον Κύριο να λέει: «Αγαθοποιείτε… και έσεσθε υιοί υψίστου, ότι αυτός χρηστός εστιν επί τους αχαρίστους και πονηρούς. Γίνεσθε ουν οικτίρμονες, καθώς και ο πατήρ υμών οικτίρμων εστί». Ας ασχοληθούμε λοιπόν με τη χρηστότητα και την καλοσύνη.

Ο σοφότατος και όμως άπλαστος στον λόγο αββάς Δωρόθεος μας δίνει και άλλες «εκφράσεις» της χρηστότητας. Μας αποκαλύπτει μυστικά από την «τέχνη φιλανθρωπίας» (Τροπάριο Η’ ωδής Ακολουθίας Μοναχικής Κουράς):

«Κανένας δεν μπορεί να πει «Είμαι φτωχός και δεν έχω πώς να ελεήσω»… Αλλά μπορείς κάλλιστα να ελεήσεις άρρωστο υπηρετώντας τον. Δεν μπορείς ούτε τούτο; Μπορείς με τον λόγο να παρηγορήσεις τον αδελφό σου… 

Ο Χερουβικός ύμνος - Ιερομόναχος Ιουστίνος

Ο Χερουβικός ύμνος αποτελεί αδάμαντα της εκκλησιαστικής μας ποιήσεως, που αν και τον έχουμε στα χέρια μας και στην ακοή μας και τον ακούμε συχνά, μας είναι μάλλον άγνωστος. 

Μοιάζουμε με παιδιά που μπορεί να κρατούν ένα πολύτιμο λίθο και όμως να μην έχουν επίγνωση της αξίας του. Δυστυχώς δεν έχουμε εκτιμήσει τη Λειτουργία – και βέβαια είναι ανεκτίμητη.

 

«Οι τα Χερουβείμ μυστικώς εικονίζοντες και τη ζωοποιώ Τριάδι τον τρισάγιον ύμνον προσάδοντες, πάσαν την βιωτικήν αποθώμεθα μέριμναν ως τον βασιλέα των όλων υποδεξόμενοι ταις αγγελικαίς αοράτως δορυφορούμενον τάξεσιν. Αλληλούια».

Να αναγνωρίζουμε το καλό και να ευγνωμονούμε - Ιερομόναχος Ιουστίνος

Αν λέξεις σαν το «Ευχαριστώ», «Παρακαλώ», «Με συγχωρείς» ακούγονταν πυκνά στην καθημερινότητά μας και κυκλοφορούσαν στην ατμόσφαιρα, ο αέρας θα είχε μεταβληθεί σε άρωμα. 

Τέτοιες λέξεις μεταβάλλονται όχι σπάνια σε μαγικά κλειδιά που ανοίγουν και τις πιο σκουριασμένες και σφιχτοκουμπωμένες καρδιές.

Άλλωστε η αχαριστία πληγώνει τον ευεργέτη και γίνεται συχνά αιτία να ψυχρανθεί ο ζήλος του για το καλό. Διπλό το κακό έτσι: Και αυτός σταματάει τα καλά και οι άλλοι τα στερούνται. Ανθρώπινο είναι δυστυχώς, να περιμένει κανείς κάποια αναγνώριση. 

Η δυναμική του μοναχισμού - Ιερομόναχος Ιουστίνος

Γεμάτο το Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας από οσίους, δηλαδή μοναχούς αγίους. Μαζί με τους μάρτυρες είναι το πολυανθρωπότερο τμήμα του Ουρανού. Δεσπόζει στη θριαμβεύουσα Εκκλησία το τάγμα των μοναχών. 

Και εξακολουθεί να πυκνώνεται, σε αντίθεση με άλλες κατηγορίες αγίων που έχουν κλείσει πια, όπως των προφητών. Ποια τρανότερη απόδειξη χρειάζεται για την «αποτελεσματικότητα» και «αποδοτικότητα» της μοναχικής φιλοσοφίας;

Ακριβώς η μοναχική πολιτεία έχει στρατολογήσει τις επίλεκτες μονάδες του Παμβασιλιά Χριστού. Είναι μοναδική και με τις δυό έννοιες, δηλαδή τη βίωση κατά μόνας, ξεχωριστά από τον κόσμο αφ’ ενός, και όμως την εξοχότερη και ασυναγώνιστη ζωή αφ’ ετέρου.

Κυριακή του Θωμά – Η νοησιαρχία εμπόδιο στην κλήση του Θεού (Ιερομόναχος Ιουστίνος)

Ιερομόναχος Ιουστίνος 

Ο νους αποτελεί ανεκτίμητο δώρο του Πλάστη. Αν ο άνθρωπος βρίσκεται μεταξύ της θεότητος και της άλογης κτίσεως, ο νους, η λογική, είναι ένα από τα κύρια συστατικά ιδιώματά του, που τον διαστέλλει οξέως από το άνουν περιβάλλον του. Ταυτόχρονα τον κάνει να μοιάζει κάπως με τον Δημιουργό.

Μα τότε γιατί λέμε πως ο νους, η λογική, ο σκεπτικισμός, συνιστά το πρώτο εμπόδιο που δεν μας αφήνει ν’ ακούμε και ν’ αποδεχόμαστε την κλήση του Θεού;

Τα κακά της μοναξιάς (Ιερομόναχου Ιουστίνου)

Ιερομόναχος Ιουστίνος

Η μοναξιά είναι μια αφύσικη κατάσταση. Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό όν. Είπε ο Αριστοτέλης ότι «αυτός που αδυνατεί να επικοινωνεί ή που δεν χρειάζεται τίποτε λόγω αυτάρκειας … [είναι] ή θηρίο ή θεός» (Πολιτικά 1253α,29).

Είπε ο Εκκλησιαστής ότι «είναι καλοί οι δυο παρά ο ένας… γιατί αν πέσουν, ο ένας θα σηκώσει τον σύντροφό του· και αλλοίμονο σε αυτόν τον ένα, όταν πέσει, και δεν είναι δεύτερος να τον σηκώσει… Και αν αντιταχθεί κάποιος δυνατός, θα στηθούν οι δυο απέναντί του· και το σχοινί το τριπλοστριμμένο δεν σπάει γρήγορα» (4.9-12).

Είπε ο Παροιμιαστής ότι «αδελφός από αδελφό βοηθούμενος [είναι] σαν πόλη οχυρή και υψηλή» (18.19).