Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Χαράλαμπος - Ὁ ἡρωικός ἱερομάρτυς τοῦ Χριστοῦ

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Οἱ ποταμοὶ αἱμάτων τῶν Χριστιανῶν Μαρτύρων προέρχονται ἀπὸ ὅλες τὰ γένη, τίς φυλὲς καὶ τίς κοινωνικὲς τάξεις. Τὸ νέφος τῶν Μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας μας περιλαμβάνει ἡρωικὰ πρόσωπα εὐγενῶν καὶ ἄσημων, ἀρχόντων καὶ ἀρχομένων, πλουσίων καὶ φτωχῶν, κληρικῶν καὶ λαϊκῶν, νέων καὶ γερόντων, ὡς ἠχηρὴ ἀπάντηση σὲ ὅλους ἐκείνους τοὺς κακεντρεχεῖς καὶ ἀνιστόρητους, οἱ ὁποῖοι θέλουν τὸν Χριστιανισμὸ νὰ εἶναι τάχα δημιούργημα ἐπὶ μέρους ὁμάδας.
 

Μιὰ ὁμάδα Μαρτύρων εἶναι καὶ οἱ ἱερομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι ὄντες κληρικοί, ἔδωσαν τὴ μαρτυρία τους γιὰ τὸ Χριστὸ καὶ τὴν ἐπισφράγισαν μὲ τὴ ζωή τους. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὑπῆρξε καὶ ὁ ἅγιος Χαράλαμπος, μιὰ ἰδιαιτέρως ἡρωικὴ μορφὴ τῆς Ἐκκλησίας μας. Γεννήθηκε περὶ τὸ 90 μ. Χ. στὴ Μαγνησία, πιθανότατα, τῆς Θεσσαλίας, κατ᾿ ἄλλους στὴν Μαγνησία τῆς Μ. Ἀσίας. Οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς του τὸν ἀνέθρεψαν χριστιανικά, μὲ κίνδυνο τῆς ζωῆς τους, διότι ἡ ἰδιότητα τοῦ χριστιανοῦ θεωροῦνταν ἔγκλημα γιὰ τὸ ρωμαϊκὸ κράτος καὶ οἱ Χριστιανοὶ διώκονταν ἀπηνῶς.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Χαράλαμπος - Ὁ ἡρωικός ἱερομάρτυς τοῦ Χριστοῦ

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Οἱ ποταμοὶ αἱμάτων τῶν Χριστιανῶν Μαρτύρων προέρχονται ἀπὸ ὅλες τὰ γένη, τίς φυλὲς καὶ τίς κοινωνικὲς τάξεις. Τὸ νέφος τῶν Μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας μας περιλαμβάνει ἡρωικὰ πρόσωπα εὐγενῶν καὶ ἄσημων, ἀρχόντων καὶ ἀρχομένων, πλουσίων καὶ φτωχῶν, κληρικῶν καὶ λαϊκῶν, νέων καὶ γερόντων, ὡς ἠχηρὴ ἀπάντηση σὲ ὅλους ἐκείνους τοὺς κακεντρεχεῖς καὶ ἀνιστόρητους, οἱ ὁποῖοι θέλουν τὸν Χριστιανισμὸ νὰ εἶναι τάχα δημιούργημα ἐπὶ μέρους ὁμάδας.
 

Μιὰ ὁμάδα Μαρτύρων εἶναι καὶ οἱ ἱερομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι ὄντες κληρικοί, ἔδωσαν τὴ μαρτυρία τους γιὰ τὸ Χριστὸ καὶ τὴν ἐπισφράγισαν μὲ τὴ ζωή τους. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὑπῆρξε καὶ ὁ ἅγιος Χαράλαμπος, μιὰ ἰδιαιτέρως ἡρωικὴ μορφὴ τῆς Ἐκκλησίας μας. Γεννήθηκε περὶ τὸ 90 μ. Χ. στὴ Μαγνησία, πιθανότατα, τῆς Θεσσαλίας, κατ᾿ ἄλλους στὴν Μαγνησία τῆς Μ. Ἀσίας. Οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς του τὸν ἀνέθρεψαν χριστιανικά, μὲ κίνδυνο τῆς ζωῆς τους, διότι ἡ ἰδιότητα τοῦ χριστιανοῦ θεωροῦνταν ἔγκλημα γιὰ τὸ ρωμαϊκὸ κράτος καὶ οἱ Χριστιανοὶ διώκονταν ἀπηνῶς.

Φεβρωνία μοναχή (†) - Στην εορτή του Αγίου Χαραλάμπους

 

Σήμερα, παιδιά μου, που γιορτάζουμε τον Άγιο Χαράλαμπο, αλλά και σε κάθε εορτή και μαρτύριο Αγίου, σκέφτομαι αυτό το πατερικό: «οι Άγιοι κρινούσιν ημάς» (βλ. Α’ Κορ. 6:2).

Πραγματικά, οι Άγιοι θα μας κρίνουν, αυτοί που μιμήθηκαν την ζωή του Χριστού. Θα έρθει ο Άγιος Χαράλαμπος και θα μου πει: «Έλα εδώ, εσύ. Εγώ ήμουν 113 χρονών και υπέστην τόσα για το όνομα του Θεού. Εσύ τι έκανες για τον Θεό και για την δόξα του Θεού;»  Έτσι θα μας πουν και θα μας κρίνουν. Και σκεφθείτε, πόσο οδυνηρό είναι ένα μαρτύριο για ένα παιδάκι 12-13 χρόνων, καθώς και για έναν ηλικιωμένο, που και ο ηγεμών νους δεν είναι δυνατός. Βεβαίως, η Χάρις του Θεού ενεργεί και χαριτώνει.

Τώρα, παιδιά μου, επειδή ο Άγιος Χαράλαμπος είναι επώνυμος της χαράς – διότι Χαράλαμπος σημαίνει λάμπω από χαρά –, χθες, στην αγρυπνία, τον παρακάλεσα να με φωτίσει να σας πω δυο λόγια για το βίωμα της χαράς. Δεν ξέρω αν έχετε διαβάσει κάπου, σε κάποιον από τους Πατέρες, έτσι συγκεντρωμένα κάποια πράγματα περί χαράς. Εγώ θα σας πω δυο λογάκια, έτσι όπως τα έχω διαβάσει κατά καιρούς, γι’ αυτό το βίωμα της χαράς.

Ἅγιος Χαράλαμπος: Τότε συνέβη καί τό ἑξῆς θαυμαστόν…

 

Ὁ Ἅγιος ὅμως στὸ δρόμο, καθὼς ἔσερνε τὰ κουρασμένα καὶ πληγωμένα καὶ γέρικα πόδια του, προσευχότανε μὲ ψαλμοὺς πρὸς τὸν Κύριον, πού τοὺς ἤξερε ἀπ’ ἔξω. 

 

Ἔλεγε μεταξὺ τῶν ἄλλων καὶ τὸν 100ο ψαλμὸ: 

 

«Ἔλεος καὶ κρίσιν ἄσομαί Σοι Κύριε…». 

 

Ὅταν ὁ Ἅγιος ἔφτασε ἐκεῖ σήκωσε τὰ χέρια του καὶ τὰ μάτια του στὸν οὐρανὸ καὶ προσευχήθηκε: 

Εμφανίσεις και θαύματα του Αγίου Χαραλάμπους

 

 

Δείτε ποιους και πότε επισκέφθηκε ο Άγιος Χαράλαμπος.

 

Πέντε Θαυμαστές εμφανίσεις όπου ο Άγιος Χαράλαμπος επισκέφθηκε τον Άγιο Αρσένιο, τον Άγιο Γέροντα Ιάκωβο Τσαλίκη, στον Πύργο Ηλείας, στον Γερμανό Διοικητή των Φιλιατρών Κοντάου και στον Γερμανό Διοικητή της Τρίπολης.

 

Θαυμαστή εμφάνιση του Αγίου Χαραλάμπους στον Άγιο Αρσένιο και τον ψάλτη του Πρόδρομο

Ο Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης στο Βίο του Αγίου Αρσενίου του Καππαδόκου (Χατζεφεντή) διασώζει μια θαυμαστή εμφάνιση του Αγίου Χαραλάμπους στον Άγιο Αρσένιο και τον ψάλτη του Πρόδρομο Κορτσινόγλου.

«Μια φορά στην μνήμη του Αγίου Χαραλάμπους», έλεγε ο Πρόδρομος, «πήγαμε στην Παναγιά (στο Κάντσι) να κάνουμε ολονυκτία. Όταν φτάσαμε στους Αίνους, βγήκε και ο Χατζεφεντής από το Ιερό, για να ψάλλουμε μαζί. Ενώ ψάλαμε στο ίδιο αναλόγιο, βλέπω ξαφνικά έναν Ασπρομάλλη Γέρο στο απέναντι αναλόγι, ο οποίος ήταν σκυφτός και ακουμπούσε στην πατερίτσα του, κι άρχισα να τρέμω από ευλάβεια.

Ο Χατζεφεντής όταν με είδε, με ρώτησε.

Για τον άγιο Χαραλάμπη - Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης (†)

Ο άγιος Χαράλαμπος μαρτύρησε υπέργηρος· όταν ήταν σε ηλικία 113 ετών. Επληρούτο σ’ αυτόν το προφητικό· «ανακαινισθήσεται ως αετού η νεότης σου» (Ψαλμ. 102:5), διότι σε αυτή την ηλικία, που ο άνθρωπος χαυνώνεται και παραλύει, ο άγιος Χαράλαμπος είχε νεανικό ενθουσιασμό και νεανικό πόθο και με νεανική ανδρεία ομολόγησε τον Χριστό. Και χαίρεται κανείς· τι ωραίο πράγμα είναι, όταν τη δύση της ζωής του ο άνθρωπος την περνάει με τον Χριστό!

Τα γηρατειά! Και τι ευλογημένα είναι τα γηρατειά του ανθρώπου, όταν είναι εν Χριστώ! Και πόση ειρήνη έχει στην ψυχή του! Και πώς μπορεί ακόμα και τότε που οι σωματικές δυνάμεις τον εγκαταλείπουν, εκείνος να προοδεύει πνευματικά και να αγιάζεται. Και όπως λέει ο θείος Παύλος, «ο έξω άνθρωπος να φθείρεται, αλλά ο έσω άνθρωπος να ανακαινούται» (Β’ Κορ. 4:16) «κατ’ εικόνα του κτίσαντος αυτόν» (Κολ. 3:10).

Σύγχρονα θαύματα Αγίου Χαραλάμπους

 

α) Η διάσωση των κατοίκων του Πύργου από την φοβερή επιδημία πανώλης το 1860.Η νόσος αυτή εξαλείφθηκε από τον Άγιο Χαράλαμπο μετά από θερμή προσευχή προς αυτόν και παράκληση. Λένε μάλιστα ότι οι Πύργιοι είδαν καταπληκτικό θέαμα. Ο Αγιος με την ράβδο του εσπρωχνε ένα λευκό σαν βαμβάκι νέφος στον ουρανό μέχρι που το έρριψε στην θάλασσα.

Ήταν η ασθένεια που καταδίωξε ο Αγιος. Και σε άλλα μέρη όμως κατά καιρούς ήταν εμφανής η παρουσία του Αγίου Χαραλάμπους στην εκδίωξη της πανώλης, όπως στην Θεσσαλία στο χωριό Σαβάλια και στη Δημητσάνα όπου μετονομάστηκε ο Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου σε Ναό Αγίου Χαραλάμπους, εξαιτίας της θαυματουργικής παρέμβασης του Αγίου.

Θεσσαλός ἤ Μικρασιάτης ὁ Ἅγιος Χαράλαμπος;

Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης

Ὁμότιμος Καθηγητής Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.

Κάθε χρόνo στίς δέκα (10) Φεβρουαρίου ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τήν μνήμη τοῦ Ἁγίου ἱερομάρτυρος Χαραλάμπους[1] ἤ Χαραλάμπου. Καί κάθε φορά ὅσοι διαβάζομε τόν βίο του στά συναξάρια ἤ σέ ἄλλες πηγές μένομε μετέωροι καί ἐπιφυλακτικοί ὡς πρός τόν τόπο καταγωγῆς του, διότι αὐτός δέν ὁρίζεται μέ ἀκρίβεια, διεκδικεῖται δέ ἀπό περισσότερες τῆς μιᾶς πόλεις ἤ περιοχές. 

Διατυπώθηκαν κάποια ἐπιχειρήματα σέ ἁγιολογικά συγγράμματα καί ἄρθρα, τά ὁποῖα ἐκ πρώτης ὄψεως εἶναι πειστικά, ἄλλα στοιχεῖα ὅμως γιά τόν ἐρευνητικό καί προσεκτικό ἀναγνώστη ὁδηγοῦν πρός ἄλλη κατεύθυνση. Ἐμεῖς στό παρόν μικρό ἄρθρο δέν πρόκειται νά προβοῦμε σέ ἐνδελεχῆ καί λεπτομερῆ ἁγιολογική ἔρευνα γιά τό θέμα. 

Ἁπλῶς θά παρουσιάσουμε τήν δική μας τοποθέτηση ἐπί τοῦ θέματος, ἐπί τῇ βάσει κάποιων στοιχείων, τά ὁποῖα δέν ἐγνώριζαν ἴσως ἤ δέν ἐπρόσεξαν ἄλλοι στίς τοποθετήσεις τους, ἐνισχύοντας τήν γνώμη ὅτι ἡ Μαγνησία πού φέρεται ὡς γενέτειρα πόλη τοῦ Ἁγίου Χαραλάμπου δέν εἶναι ἡ Θεσσαλική Μαγνησία τῆς Ἑλλάδος, ἀλλά μία ἀπό τίς δύο Μαγνησίες τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, καί συγκεκριμένα ἡ «πρός Μαιάνδρῳ», ἡ μεταξύ Ἐφέσου καί Τράλλεων Μαγνησία, στίς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ Μαιάνδρου, ἀπέναντι ἀπό τήν Σάμο. 

Υπέργηρος αθλητής: Επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, ἑορτὴ καὶ πανήγυρις. Χτύπησε πρωὶ – πρωὶ χαρμόσυνα ἡ καμ­πά­να. Κι ὄχι μόνο ἐδῶ ἀλλὰ καὶ σ᾿ ἄλλα μέρη, σὲ χωριὰ καὶ πολιτεῖες κι ἀκόμα στὰ Μετέωρα, γιὰ τὴ μνήμη τοῦ ἁγίου Χαραλάμπους.

Τρεῖς καμπάνες χτυπάει ἡ Ἐκκλησία. Μία εἶ­νε πρωὶ – πρωί· εὐλογημένοι ἐ­κεῖνοι ποὺ ἔρ­χονται ν᾽ ἀκούσουν τὸν Ἑξά­ψαλ­μο. Δεύτερη ὅ­ταν προχωρήσῃ ὁ ὄρ­θρος, στὶς Καταβασίες. Καὶ ἡ τρίτη καμπάνα εἶ­­νε στὴ Δοξολογία, πρὶν τὴ λειτουργία. 

Τὰ παλιὰ τὰ χρόνια μὲ τὸ «Εὐ­λο­­­γη­μένη ἡ βασιλεία…» ἦταν ὅλοι μέσα στὸ ναό· κατόπιν οἱ πόρτες ἔκλειναν. Θὰ τὸ κά­νω κ᾽ ἐ­γὼ ἐδῶ, θὰ ὁρίσω νὰ κλείνουν οἱ πόρ­τες. 

Άγιος Χαράλαμπος. Ομιλία Γέροντα Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτη

Ὁ Ἅγιος Χαραλάμπης.

Ὁμιλία ἀρχιμ. Αἰμιλιανοῦ Σιμωνοπετρίτη

Η Ομιλία έγινε στο κονάκι της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας.

Ο Γέροντας Αρχιμανδρίτης Αιμιλιανός, κατά κόσμον Αλέξανδρος Βαφείδης, Καθηγούμενος της καθʼ ημάς Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας από το 1973 έως το 2000, γεννήθηκε στην Νίκαια Πειραιώς το 1934 από ευσεβείς γονείς, η καταγωγή του όμως έχει μικρασιατικές ρίζες.

ʽΗ εκ πατρός γιαγιά του Ευδοξία ήταν Κωνσταντινουπολίτισσα, ο δε παππούς του Αλέξανδρος κατήγετο από την Σηλυβρία της Θράκης και φοίτησε στην περιώνυμη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. 

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΤΗΣ ΚΑΛΥΒΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ

 Παταπίου μοναχοῦ Καυσσοκαλυβίτου

  Ἕνα ἀπό τά ἱερά κειμήλια τῆς Καλύβης τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου τῆς Σκήτης Ἁγίας Τριάδος τῶν Καυσοκαλυβίων εἶναι ἡ ἱστορική φορητή εἰκόνα, ὑπό τήν ἐπιγραφή «Ὁ Ἅγιος Χαράλαμπος ὁ Ταχύς Βοηθός», ἔργο ἁγιορειτικοῦ ἐργαστηρίου, τῶν μέσων τοῦ 18ου αἰ.

   Αὐτή ἡ μικρή μέν ἀλλά ἐφέστιος γιά τήν Καλύβη ἱερά εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Χαραλάμπους, ὀφείλει τήν ἱστόρησή της στό ἑξῆς θαυμαστό γεγονός: