Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2023
Διαμαρτυρία τοῦ πιστοῦ λαοῦ τῆς μητροπόλεως τοῦ Περιστερίου περί τῆς ἐπιχειρούμενης ἀφαιρέσεως τοῦ Ἐσταυρωμένου ἀπό τό Ἅγιο Βῆμα τῶν Ἱερῶν ναῶν
Δευτέρα 5 Ιουνίου 2023
Ἰωάννης Λίτινας: Ὁ Ἐσταυρωμένος στό Ἱερό Βῆμα (ε)
7. Ἱεροκανονικός ἔλεγχος τῆς ἀποβολῆς τοῡ Ἐσταυρωμένου.
Ἡ χρήση τοῦ διακριτοῦ καὶ ἀποσπώμενου σώματος τοῦ Ἐσταυρωμένου ἐπὶ τοὐλάχιστον δύο αἰῶνες, (κατὰ δὲ τὴν ἀρχαιολογικὴ ἑταιρεία ἐπὶ πέντε αἰῶνες)[1], στὸν ἑλλαδικὸ χῶρο καὶ ἐπὶ πολλοὺς περισσότερους σὲ ἄλλες τοπικὲς Ἐκκλησίες, ἔχει κατασταθῆ παράδοση τέτοια ὥστε τὸ Τυπικὸν ὁρίζει κατὰ τὴν ἀκολουθία τῶν Παθῶν ὅτι «ψαλλομένου τοῦ 15ου ἀντιφώνου γίνεται ἡ ἔξοδος τοῦ Σταυροῦ ὡς συνηθίσθη ἤδη πανταχοῦ», πρᾶγμα ποὺ δεικνύει, ὅπως ἐπισημάναμε ἀρχικά, τὴν ἐθιμικὴ ἰσχύ του, κατὰ τὸ "ἡ δέ συνήθεια οὕτω κεκράτηκεν" (Κανών ΚΑ΄ Μ.Βασιλείου).
Ἡ εἰσαγωγὴ αὐτῆς τῆς πρακτικῆς ὄχι μόνο δὲν ἀνέτρεψε, ἀλλοίωσε ἢ ἔβλαψε στὸ παραμικρὸ τὴν προϋπάρχουσα λειτουργικὴ τάξη (δηλαδὴ τὴν ὕπαρξη τοῦ ἁπλοῦ Σταυροῦ πίσω ἀπὸ τὴν ἁγία τράπεζα μὲ ζωγραφισμένη τὴν μορφὴ τοῦ σταυρωθέντος Χριστοῦ ἢ χωρὶς αὐτὴν) ἀλλὰ ἀντιθέτως τὴν ἐνίσχυσε πολύ. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο δὲν θεωρεῖται ὡς καινοτομία βλάπτουσα τὴν Ἱερὰ Παράδοση. Οὔτε κἂν ὡς καινοτομία. Τοὐναντίον, καινοτομία εἶναι χωρὶς ἀμφιβολία ἡ ἀφαίρεση τοῦ Ἐσταυρωμένου μαζὶ μὲ τὸν Σταυρό.
Παρασκευή 2 Ιουνίου 2023
Ἰωάννης Λίτινας: Ὁ Ἐσταυρωμένος στό Ἱερό Βῆμα (δ)
4. Ἡ Ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας ἐξαίρει τὴν θέα τοῦ Ἐσταυρωμένου.
Ἡ κατ’ ἐξοχὴν λειτουργικὴ περίοδος ὅπου ὑμνεῖται καὶ μεγαλύνεται ὁ Ἐσταυρωμένος, ὁ Σταυρός, τὰ πάθη Του καὶ ὅλα ὅσα ὑπέμεινε ἑκουσίως γιὰ τὴν λύτρωση καὶ σωτηρία τοῦ κόσμου, εἶναι τὸ εὐλογημένο καὶ κατανυκτικὸ Τριώδιο.
Συνεχῶς, σὲ ὅλο τὸ μῆκος τῆς περιόδου αὐτῆς ἡ ἱερὰ Ὑμνολογία τονίζει τὴν ὀδύνη τῆς Παναγίας Μητέρας τοῦ Ἐσταυρωμένου, καθὼς παρευρίσκεται κάτω ἀπὸ τὸν Σταυρὸ κοιτώντας τὸν Υἱὸ της μὲ μόνο συμπαραστάτη τὸν ἠγαπημένο μαθητὴ Ἰωάννη, θέλοντας μὲ αὐτοὺς τοὺς ὕμνους νὰ τοποθετήσει καὶ ὅλο τὸν κόσμο δίπλα της, συμπαραστάτη στὸν πόνο της, ἀφοῦ γιὰ τὴν δικὴ μας λύτρωση ὑπέμεινε τὴν σταύρωση ὁ Υἱὸς της. «Ὁ μέν κόσμος ἀγάλλεται, δεχόμενος τὴν λύτρωσιν, τὰ δέ σπλάγχνα μου φλέγονται, ὁρώσης σου τὴν σταύρωσιν, ἤν ὑπέρ πάντων ὑπομένεις, ὁ Υἱός καὶ Θεός μου» (Σταυροθεοτοκίον).
Τρίτη 30 Μαΐου 2023
Ἰωάννης Λίτινας: Ὁ Ἐσταυρωμένος στό Ἱερό Βῆμα (γ)
3. Θέα καὶ προσκύνηση τοῦ Ἐσταυρωμένου καὶ τῆς θυσίας Του στὰ μυστήρια καὶ στὴν πνευματικὴ ζωή. Οἱ θεωθέντες ἅγιοι δὲν ἐπισημαίνουν καμμία βλάβη ἀπὸ τὴν ὕπαρξή Του ὄπισθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης.
Προκειμένου ἡ προσπάθεια ἐξοβελισμοῦ τοῦ Ἐσταυρωμένου νὰ περιβληθῆ μὲ ἕνα πέπλο «ὀρθόδοξης εὐαισθησίας» ὑποστηρίζεται ὅτι ἀλλοιώνει τὴν λειτουργικὴ ἐσχατολογική προοπτικὴ τῶν πιστῶν. Ἡ ἀποδιδόμενη ὅμως βλάβη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος στὴν εἰκονικὴ ἀναζωγράφηση τοῦ Ἐσταυρωμένου, στὴ θέση του στὸ Ἱερὸ Βῆμα καὶ στὴ χρήση του στὴν λειτουργικὴ πρακτική, ἐκτὸς τῆς ἐπικινδυνότητας γιὰ βλασφημία ποὺ ἐνέχει ἀπὸ μόνη της (πῶς εἶναι δυνατὸν ἡ μορφὴ τοῦ Ἐσταυρωμένου ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ νὰ προκαλῆ βλάβη;), δὲν ἀπαντᾶται στὴν διδασκαλία καὶ πράξη τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ οὔτε κατεδείχθη ποτὲ ἀπὸ τοὺς ἁγίους ποὺ θεώθηκαν τηρώντας αὐτὴν τὴν παράδοση στὴν λειτουργικὴ τους ζωή.
Σάββατο 27 Μαΐου 2023
Ἰωάννης Λίτινας: Ὁ Ἐσταυρωμένος στό Ἱερό Βῆμα (β)
Πρὶν συνεχίσουμε στὸ δεύτερο μέρος τοῦ μελετήματος, χρήσιμο εἶναι νὰ παρουσιαστεῖ ἕνα διάγραμμα τῶν ἐπιμέρους τμημάτων του:
1. Προλεγόμενα. Ἡ σημασία τοῦ Ἐσταυρωμένου Κυρίου στὴν πνευματικὴ ζωὴ τοῦ Ὀρθοδόξου πιστοῦ.
2. Παλαιόθεν ἡ ὕπαρξη Σταυροῦ στὸ Ἱερό Βῆμα. Ὅπου ὁ ὁ Σταυρός, ἐκεῖ καὶ ὁ Ἐσταυρωμένος.
3. Θέα καὶ προσκύνηση τοῦ Ἐσταυρωμένου καὶ τῆς θυσίας Του στὰ μυστήρια καὶ στὴν πνευματικὴ ζωή. Οἱ θεωθέντες ἅγιοι δὲν ἐπισημαίνουν καμμία βλάβη ἀπὸ τὴν ὕπαρξή Του ὄπισθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης.
Παρασκευή 26 Μαΐου 2023
Ἰωάννης Λίτινας: Ὁ Ἐσταυρωμένος στό Ἱερό Βῆμα (α)
μελέτημα περί τῆς ἐπιχειρούμενης ἀποβολῆς Του
Γράφει ὁ Ἰωάννης Λίτινας
Ἀνέστησαν γάρ τινες λέγοντες, ὡς οὐ δεῖ εἰκονίζειν καὶ προτιθέναι εἰς θεωρίαν καὶ δόξαν καὶ θαῦμα καὶ ζῆλον τὰ τοῦ Χριστοῦ σωτήρια θαύματά τε καὶ Πάθη καὶ τὰς τῶν ἁγίων ἀνδραγαθίας κατὰ τοῦ Διαβόλου. Καὶ τίς ἔχων γνῶσιν θείαν καὶ σύνεσιν πνευματικὴν οὐκ ἐπιγινώσκει, ὅτι ὑποβολὴ τοῦ Διαβόλου ἐστίν;[1] Ἰωάννης Δαμασκηνός
Προλεγόμενα
Ὁ Ἐσταυρωμένος ὡς ἀποσπώμενη καὶ διακριτὴ μορφὴ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ εἰσήχθη στὴν Ἑλλάδα, σύμφωνα μὲ τὸν καθηγητὴ λειτουργιολόγο Ι. Φουντούλη[2], ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἀντιοχείας μὲ πρωτοβουλία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου περὶ τὰ μέσα τοῦ 19ου αἰῶνος[3], θέλοντας νὰ μιμηθῆ κυρίως τὴν πράξη τῆς Ἐκκλησίας αὐτῆς, ἡ ὁποία πολὺ παραστατικὰ ἐξεικονίζει τὰ σχετικὰ γεγονότα τῶν παθῶν τοῦ Χριστοῦ κατὰ τὶς τελετὲς τῆς Σταυρώσεως καὶ Ἀποκαθηλώσεως. Γενομένη προσφιλὴς στὸν κλῆρο καὶ τὸν λαό, γρήγορα διαδόθηκε καὶ στὶς λοιπὲς περιοχὲς στὴν Ἑλλάδα. Στὴν Ἀντιόχεια ἡ τελετὴ τῆς Ἀποκαθήλωσης τοῦ Ἐσταυρωμένου ὑφίστατο «ἀπὸ πολὺ παλαιὰ» καὶ μάλιστα -ὅπως σημειώνει ὁ ἴδιος καθηγητὴς- τὰ χέρια τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ εἶναι κατεσκευασμένα μὲ τέτοιο τρόπο, ὥστε νὰ μποροῦν νὰ διπλωθοῦν πρὸς τὰ κάτω κατὰ τὴν Ἀποκαθήλωση[4].
Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2022
Ἰωάννης Λίτινας: Ὀρθόδοξο ἐγχειρίδιο διδασκαλίας τοῦ οἰκουμενισμοῦ μέ τήν «εὐλογία» τοῦ Πατριάρχη Βαρθολομαίου
Δευτέρα 6 Ιουνίου 2022
Ἰωάννης Λίτινας: Ἡ χρήση μάσκας στή λατρεία ὡς ἔμπρακτη ἄρνηση τῆς ἀκτίστου Χάριτος.
Γράφει ὁ Ἰωάννης Λίτινας
Σχεδόν δύο χρόνια μετά τό ἀνεκδιήγητο ἐκεῖνο ΦΕΚ (B3162/2020 τῆς 31/07/2020) ὑποχρέωσης χρήσης μάσκας στούς ἱερούς ναούς καί τήν μετά πρωτοφανοῦς ζήλου ἀπαίτηση γιά τήρηση τοῦ μέτρου ἐκ μέρους μητροπολιτῶν, ἐπισκόπων, πρεσβυτέρων, μοναχῶν καί λαϊκῶν, οἱ διῶκτες τῆς Ἐκκλησίας ἀποφάσισαν νά ἄρουν αὐτό προσωρινώς καί μέχρι τήν 15η Σεπτεμβρίου, ἐμπαίζοντας ἀκόμη μιά φορά τό πλήρωμά της. Ἀσφαλῶς ὅμως ὁ «Θεός οὐ μυκτηρίζεται» καί οἱ ἰθύνοντες ἁπλά σωρεύουν ὀργή Θεοῦ.
Ὡστόσο, παρά τήν ἄρση τοῦ μέτρου, τό ἀποτρόπαιο αὐτό θέαμα συνεχίζεται από μερίδα ἐκκλησιαζομένων.
Ἔχει ἐπισημανθεῖ ἐπαρκῶς καί ἐπανειλημμένως ἀπό πολλούς διακεκριμένους πνευματικούς πατέρες, καθηγητές, θεολόγους, καί εὐλαβεῖς πιστούς τό ἀσυμβίβαστο μέ τήν σώζουσα πίστη και παράδοση τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν, καινοτόμο, αἱρετικό, ἀσεβές καί βλάσφημο τῆς χρήσης μάσκας (βλ. φίμωτρο) στή θεία λατρεία.
Πέμπτη 17 Μαρτίου 2022
'Ἰωάννης Λίτινας: Μέγας Κωνσταντῖνος καί οἱ κατά βουλήν Θεοῦ πόλεμοι
Ἰδιαιτέρως, ὅταν ἀνέλαβε τόν πόλεμο κατά τοῦ Μαξεντίου (312), ὅπου καί εἶδε καταμεσήμερο στόν οὐρανό τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, «σταυροῦ τρόπαιον», ἐκ φωτός μετά τῆς ἐπιγραφῆς «τούτῳ νίκα», δηλαδή «μέ τήν δύναμη τοῦ σημείου τοῦ Σταυροῦ θά νικήσεις», ἀνέλαβε τήν ὑπεράσπιση τῆς χριστιανικῆς πίστης καί ὁ ἴδιος διήγαγε βίο πνευματικό.
Σταθμός στήν πνευματική του ζωή ὑπῆρξε ἡ ἐμφάνιση τοῦ Χριστοῦ ἐν ὁράματι, ὅπου τοῦ παρήγγειλε νά κατασκευάσει Σταυρό, τόν ὁποῖο θά χρησιμοποιοῦσε ὡς φυλακτήριον κατά τίς πολεμικές συγκρούσεις. Ὁ Μ. Κωνσταντῖνος ὄχι μόνο κατασκεύασε τό ἱερό σύμβολο ἀπό χρυσό καί πολύτιμους λίθους, ἀλλά καί πολλούς ἄλλους (σώζεται σταυρός του στην Ι.Μ. Βατοπαιδίου). Ἐπίσης, ἔβαλε στήν περικεφαλαία του τό μονόγραμμα του Χριστού «ΧΡ» καί ἔδωσε ὁδηγίες γιά τήν κατασκευή σταυροειδοῦς σημαίας - λάβαρου τήν ὁποία ἔφεραν ὑποχρεωτικά ὅλες οἱ στρατιωτικές μονάδες2.
Σάββατο 12 Φεβρουαρίου 2022
Ἱερός Χρυσόστομος: «Θεραπείαν ἐκ δαιμόνων ἐπιζητεῖς;»
Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2022
Ἰωάννης Λίτινας: Ἡ σύγχρονη λατρεία τῆς ὑγείας καί τό κάλεσμα σέ ἐπιφυλακή τῶν ἁγίων Νεομαρτύρων
Ἡ νέα θρησκεία
Χωρίς καμμία ἀμφιβολία ζοῦμε σέ καιρούς γενικῆς ἀποστασίας ἀπό τό θέλημα καί τήν λατρεία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Μέσα στήν πανσοφία Του ὅμως εὐδόκησε νά ἀποκαλυφθεῖ διά τῆς λεγομένης πανδημίας, ἡ καλά κρυμμένη, μεταξύ τῶν χριστιανῶν τοὐλάχιστον, προσκύνηση τοῦ εἰδώλου τῆς ὑγείας. Τῆς νέας, ἤ μᾶλλον παλαιᾶς, κοινῆς θρησκείας ὅλων τῶν λαῶν τῆς γῆς.
«Πάνω ἀπ’ ὅλα ὑγεία!», «Ὑγεία, καί τίποτ᾿ ἄλλο!», «Σάν τήν ὑγεία δέν ὑπάρχει ἄλλο!», «Μόνο ὑγεία νά θέλεις!», «Ὑγεία πρῶτα ἀπ’ ὅλα», «Δέν ποθῶ ἄλλο ἀγαθό. Μόνο ὑγεία!», «Ἄν δέν ἔχεις ὑγεία, δέν ἔχεις τίποτα!», «Μόνο αὐτό εὔχομαι. Ὑγεία!» αὐτές εἶναι δυστυχῶς οἱ σύγχρονες ὁμολογίες ἀρνήσεως τῆς πίστεως στόν Χριστό πού καθημερινά ἐκπέμπονται ἀπό στόματα χριστιανῶν ὀρθοδόξων καί ὄχι μόνο.
Ὡς γνωστόν, ἡ ΔΙΣ ἐπισήμως δι᾿ ἐγκυκλίου [1] πρός τόν λαό ἀρνήθηκε τό μόνο καί τελειότατο ἀγαθό, τουτέστι τόν Θεόν [2], ἐξυψώνοντας στή θέση Του τήν ὑγεία ὡς τό «ὕψιστο ἀγαθό».