Ὁ ὀρθόδοξος μοναχισμὸς εἶναι συχνὰ συνδεδεμένος καὶ μὲ τὴν ἱεραποστολὴ τῆς Ἐκκλησίας μας. Φλογεροὶ μοναχοὶ διέδωσαν τὴ σώζουσα χριστιανικὴ διδασκαλία σὲ φυλὲς καὶ λαούς, ποὺ δὲν εἶχαν ἀκούσει τὸ σωτήριο λόγο τοῦ Εὐαγγελίου. Ἕνας τέτοιος φλογερὸς μοναχὸς ἱεραπόστολος ὑπῆρξε καὶ ὁ ἅγιος Νίκων ὁ ἐπονομαζόμενος «Μετανοεῖτε», ἀπὸ τὴν προτροπή του γιὰ μετάνοια.
Γεννήθηκε περὶ τὸ 920 στὴν ἀρχαία Παφλαγονία τοῦ Πόντου, κοντὰ στὴν Τραπεζοῦντα, ἀπὸ ἐπιφανεῖς, πλούσιους καὶ εὐσεβεῖς γονεῖς, τὸν ὁποῖο ἀνάθρεψαν μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου. Τὸ βαπτιστικό του ὄνομα ἦταν Νικήτας. Ἐνέβαλαν δὲ στὴν τρυφερὴ παιδική του ψυχὴ τὴν πίστη στὸ Χριστὸ καὶ τὴν ἀφοσίωση στὴν Ἐκκλησία. Ὡς παιδὶ ἔδειχνε πρωτοφανῆ ὡριμότητα καὶ σοβαρότητα, ἀποφεύγοντας τίς διασκεδάσεις, τίς τέρψεις καὶ ζοῦσε μὲ ἐγκράτεια καὶ σωφροσύνη. Εἶχε πάρει ἐνωρὶς δὲ τὴν ἀπόφαση νὰ ἀφιερωθεῖ στὸ Θεὸ καὶ τὴν ὑπηρεσία τῆς Ἐκκλησίας.
