Η ανεξικακία και η πραότητα ενός γέροντα

Ο μακάριος Ζωσιμάς διηγήθηκε για κάποιον γέροντα τα εξής: «Όταν ήμουν ακόμη στο μοναστήρι στην Τύρο μας επισκέφτηκε ένας γέροντας ενάρετος. Κάποια ώρα που διαβάζαμε τα Αποφθέγματα των Γερόντων – γιατί αυτά συνηθίζαμε να διαβάζουμε σχεδόν πάντοτε – φτάσαμε και στη διήγηση για τον γέροντα εκείνον, στον οποίο πήγαν ληστές, πήραν όλα του τα πράγματα και έφυγαν, αφήνοντας ένα ταγάρι. Και ο γέροντας, λέει, το πήρε και έτρεξε από πίσω τους φωνάζοντας· “Παιδιά, πάρτε και αυτό που ξεχάσατε στο κελλί μου”. Εκείνοι, κατάπληκτοι από την ανεξικακία του γέροντα, έβαλαν πάλι στο κελλί του όλα όσα πήραν από αυτό.

» Μόλις διαβάσαμε λοιπόν αυτή τη διήγηση, μου είπε ο γέροντας που μας επισκέφτηκε· “Αυτό το απόφθεγμα με έχει ωφελήσει πάρα πολύ”. Τον παρακάλεσα να μου πει ποια ωφέλεια βρήκε από αυτό, και μου διηγήθηκε· “Κάποτε που έμενα στην περιοχή του Ιορδάνη, διάβασα και εγώ αυτή τη διήγηση και, θαυμάζοντας τον γέροντα για την ανεξικακία και την πραότητά του, έλεγα στον Θεό· ‘Κύριε, εσύ που με αξίωσες να λάβω το σχήμα αυτών των αγίων γερόντων, αξίωσέ με να ακολουθήσω τα ίχνη τους και να βαδίσω τον ίδιο δρόμο που βάδισαν και αυτοί, καθώς οδηγούνταν από τη χάρη σου’. 

Να υπομένεις ευχαρίστως όλα όσα σου έρχονται

Έλεγε ο αββάς Ζωσιμάς: «Κάποτε με ρώτησε ένας αδελφός· “Αββά, οι εντολές του Χριστού είναι πολλές, και σκοτίζεται ο νους μου, και δεν μπορώ να τις θυμάμαι όλες. Πες μου, τι να κάνω;” Εγώ του αποκρίθηκα· “Αδελφέ, μη σε ανησυχεί αυτό. Τούτο να σκεφτείς, και όσο μπορείς να το θυμάσαι: να υπομένεις ευχαρίστως όλα όσα σου έρχονται. Με αυτό θα κατορθώσεις εύκολα όλες τις αρετές. Γιατί, ποιον κόπο έχει το να προσεύχεσαι για εκείνον που σε λύπησε; Μήπως είναι όπως το να σκάψεις τη γη ή να οδοιπορήσεις ή να διασχίσεις τη θάλασσα ή να χάσεις χρήματα; Να ευχαριστείς λοιπόν τον Θεό όταν σε εξευτελίζουν, και έτσι θα γίνεις μαθητής των αγίων αποστόλων, οι οποίοι έφυγαν από το συνέδριο χαρούμενοι, γιατί αξιώθηκαν να κακοποιηθούν για χάρη του Χριστού (Πραξ. 5:41).

Αββάς Ζωσιμάς: Όσοι με κακολογούν με ευεργετούν

Ο αββάς Ζωσιμάς έλεγε: «Κανείς δεν λέει ψέματα, παρά μόνο όσοι με επαινούν και με καλοτυχίζουν· και κανείς δεν λέει την αλήθεια, παρά μόνο όσοι με κατηγορούν και με εξευτελίζουν. Και πάλι δεν λένε όλη την αλήθεια, αφού δεν ξέρουν με ακρίβεια όλα τα της καρδιάς μου. Αν μπορούσαν να δουν, δεν λέω όλα, αλλά ένα μέρος από τα πάθη που υπάρχουν μέσα μου, θα έφευγαν μακριά μου όπως φεύγουν από τον βόρβορο ή τη δυσωδία ή το ακάθαρτο πνεύμα. Και αν ακόμη τα σώματα των ανθρώπων γίνουν γλώσσες για να με κατηγορούν, είμαι βέβαιος ότι κανένας δεν θα μπορέσει να περιγράψει επάξια την ατιμία μου. Αν δηλαδή ο δίκαιος Ιώβ είπε· “Είμαι γεμάτος ατιμία” (Ιώβ 10:15) – και η λέξη “γεμάτος” δεν παίρνει προσθήκη –, τι να πω εγώ που είμαι πέλαγος κάθε κακίας;

Λόγοι Αββά Ζωσιμά περί ταπεινώσεως

 

Κι αν ακόμα τα σώματα των ανθρώπων γίνουν γλώσσες για να μας κατηγορούν, είμαι βέβαιος ότι και πάλι κανένας δεν θα μπορέσει να περιγράψει άξια την αναξιότητά μας. 

Γιατί καθένας που μας κατηγορεί και μας επικρίνει, λέει ένα μέρος μόνο (από τα κακά μας). Όλα δεν μπορεί να τα πει.

Αν, εξάλλου, ο δίκαιος Ιώβ είπε ότι «πλήρης ατιμίας ειμί» — και το «πλήρης» δεν παίρνει καμιά προσθήκη- τι να πούμε εμείς, που είμαστε πέλαγος όλων των κακιών; 

Ο ασκητής και οι ληστές

 

Ένας ασκητής επισκέφθηκε τον όσιο Ζωσιμά σε μοναστήρι της Τύρου. Κάθισαν και διάβαζαν μαζί το Γεροντικό. Αντλούσαν απ’αυτό πνευματική δύναμη. 

 

Προχωρώντας στην ανάγνωση, έφθασαν στο περιστατικό της επιθέσεως ληστών σ’ένα γέροντα και της αρπαγής όλων των υπαρχόντων του. Σύμφωνα με τη διήγηση, ο γέροντας βλέποντας ότι οι ληστές παρέλειψαν να του πάρουν ένα σακκίδιο, έτρεξε πίσω τους φωνάζοντας:

-Παιδιά μου, ξεχάσατε να πάρετε κι αυτό!

Εκείνοι, παρ’όλη τη σκληροκαρδία τους, θαύμασαν την ακτημοσύνη του γέροντα. Αμέσως του επέστρεψαν όλα όσα του είχαν αρπάξει, λέγοντας μετανοιωμένοι μεταξύ τους:
 

-Αληθινά, αυτός είναι άνθρωπος του Θεού!
 

Στο σημείο αυτό της διηγήσεως του Γεροντικού ο επισκέπτης ασκητής είπε στον όσιο Ζωσιμά: