Άγιος Βασίλειος ο Μέγας: Ομιλία σε καιρό ξηρασίας και πείνας

 

Βλέπουμε τον ουρανό, αδελφοί, ερμητικά κλεισμένο, γυμνό, χωρίς σύννεφα. Είναι αίθριος, αλλά μας είναι μισητός. Είναι καθάριος, αλλά μας προκαλεί λύπη. Αν και, όταν κάποτε ήταν γεμάτος με σύννεφα και μας έκανε σκοτεινούς και ανήλιους, επιθυμούσαμε την καθαρότητά του. Και η γη από την άλλη καταξεράθηκε. Στεναχωριέσαι να τη βλέπεις. Κατάντησε άκαρπη και άγονη. Γέμισε με ρήγματα από την ξέρα, έτσι που οι ακτίνες του ηλίου φθάνουν στα κατάβαθά της. Και οι πηγές, που πρώτα έδιναν άφθονο τρεχούμενο νερό, τώρα πια στέρεψαν. Και στα μεγάλα ποτάμια το νερό λιγόστεψε, τόσο που και τα μικρά παιδιά μπορούν να τα περάσουν και γυναίκες φορτωμένες πράγματα. Σε πολλούς από εμάς και το πόσιμο νερό λιγόστεψε και κινδυνεύουμε να πεθάνουμε από τη δίψα…

Λάμπρος Σκόντζος: Ὁ Ἅγιος Βασίλειος τοῦ μύθου καὶ τῆς ἱστορίας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

(Ἀναφορὰ στὸ ὁμώνυμο ξωτικό - καρικατούρα τῶν ἑορτῶν)

 

Οἱ ἑορτὲς τοῦ δωδεκαημέρου, ὅπως ὀνομάζονται οἱ ἡμέρες τῶν ἑορτῶν τῶν Χριστουγέννων ἕως καὶ τῶν Θεοφανίων, ἀποτελοῦν ἕνα σημαντικὸ ἑορτολογικὸ σταθμὸ στὴ συνείδηση τῶν ὀρθοδόξων νεοελλήνων. Γιὰ τοὺς πιστοὺς αὐτὴ ἡ ἁγία περίοδος εἶναι εὐκαιρία γιὰ πνευματικὴ ἀνάταση καὶ περισυλλογή. Γιὰ τὴ συντριπτικὴ ὅμως πλειοψηφία τῶν ἀνθρώπων ὅμως εἶναι εὐκαιρία γιὰ ἐφήμερες κοσμικὲς καὶ φτηνὲς ἐνασχολήσεις. Ὑπὸ τὴν ἐπίδραση τῆς δυτικοευρωπαϊκῆς κοσμικῆς καὶ ὑλιστικῆς κουλτούρας παραμερίστηκε τὸ πνευματικὸ νόημα τῶν ἁγίων αὐτῶν ἑορτῶν καὶ δόθηκε προτεραιότητα σὲ κάθε εἴδους καταναλωτισμοῦ καὶ ὑλικῶν ἀπολαύσεων. Τὰ Χριστούγεννα εἶναι γι᾿ αὐτοὺς συνώνυμα πιὰ μὲ τὸ ἐμπόριο καὶ τὴν ψυχαγωγία. Ὄχι βέβαια πὼς καὶ αὐτὰ δὲν εἶναι μέρος τῆς ζωῆς μας καὶ θὰ πρέπει νὰ ἐξοβελιστοῦν ἀπὸ αὐτή, ἀλλὰ θὰ πρέπει νὰ ἀσκοῦνται μὲ μέτρο καὶ νὰ δίδεται προτεραιότητα στὴν οὐσία ποὺ εἶναι ὁ ἑορτασμὸς τοῦ πιὸ σπουδαίου γεγονότος τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου, ὡς ὑπέρτατη δωρεὰ τοῦ θείου ἐλέους γιὰ τὸ ἀνθρώπινο γένος καὶ ὁλόκληρη τὴ δημιουργία.

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

                                ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

    ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

                         ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

     Η πολύτροπη φιλανθρωπία του Θεού και η οικονομία Του για τον άνθρωπο, αφού έκανε τον Βασίλειο γνωστό με πολλά περιστατικά που μεσολάβησαν και τον ανέδειξαν όλο και λαμπρότερο, τον προβάλλει ως φάρο της Εκκλησίας περίοπτο και περιλάλητο, αφού τον συγκατέλεξε στην ιερή τάξη των πρεσβυτέρων και από μία πόλη, την Καισάρεια, τον έκανε πυρσό όλης της οικουμένης. Με ποιον τρόπο; Δεν έφτιαξε εκ του προχείρου το αξίωμα, ούτε την ίδια ώρα τον έλουσε και τον έκανε σοφό, όπως γίνεται σήμερα με τους πολλούς που επιθυμούν τις πρωτοστασίες· τον έκανε άξιο της τιμής με την τάξη και τον νόμο της πνευματικής προόδου.

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῡ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου « Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ» [1-1-2002]

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου

μὲ θέμα:

«Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ»

[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 1-1-2002]

Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοί μου, ἄγει τρεῖς γιορτές. Τὴν ὀκταήμερο περιτομὴ τοῦ Χριστοῦ, τὴ μνήμη τοῦ ἁγίου Βασιλείου καὶ τὴν πρωτοχρονιά. Ἀφοῦ ἡ ἔννοια τοῦ χρόνου ἀπασχολεῖ τὸν Χριστιανὸ καὶ εἶναι πολύτιμη γιὰ τὴ σωτηρία του. Θὰ μείνουμε ὅμως νὰ δοῦμε τὴ θαυμαστὴ προσωπικότητα τοῦ ἐν ἁγίοις Μεγάλου Βασιλείου.

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκ.12,13-21] ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ στό χωρίο «Καθελῶ μοῦ τάς ἀποθήκας καί μείζονας οἰκοδομήσω» (:Λουκᾶ 12, 18) [Παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου]

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκ. 12,13-21]

ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

στὸ χωρίο «Καθελῶ μοῦ τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω» (:Λουκᾶ 12, 18)

[Παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου]

1. Ὑπάρχουν δύο εἰδῶν πειρασμοί. Πιὸ συγκεκριμένα, ἢ οἱ θλίψεις βασανίζουν τίς καρδιὲς ὅπως τὸ χρυσάφι στὸ καμίνι [βλ. Σοφ. Σολ. 3.6: «Ὡς χρυσὸν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτοὺς καὶ ὡς ὁλοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αὐτούς (:Τοὺς δοκίμασε, ὅπως ὁ χρυσοχόος δοκιμάζει καὶ καθαρίζει τὸν χρυσὸ διὰ τοῦ πυρός, καὶ τοὺς δέχτηκε εὐάρεστα, ὅπως δέχεται τὰ προσφερόμενα ὁλοκαυτώματα τῶν θυσιῶν)»] καὶ δοκιμάζουν τὴν ὑπομονὴ καὶ τὴν ἀνθεκτικότητά τους ἤ, πολλὲς φορές, οἱ εὐλογίες καὶ τὰ πλούτη τῆς ζωῆς αὐτῆς γίνονται πεδίο δοκιμασίας καὶ πειρασμὸς γιὰ τοὺς περισσότερους. Πράγματι, εἶναι ἐξίσου δύσκολο νὰ κατορθώσει ἡ ψυχὴ νὰ μὴ χάσει τὴ δύναμή της στὶς μεγάλες δυσκολίες τῆς ζωῆς, ὅσο καὶ τὸ νὰ μὴν ὑπερηφανευθεῖ καὶ νὰ ἐκτραπεῖ σὲ ἀδικία ὅταν βιώνει εὐτυχεῖς καταστάσεις.

Άγιος Βασίλειος ο Μέγας: Για τις αμαρτίες μας ήρθε η συμφορά

Όλοι μας, και ξεχωριστά ο καθένας και όλοι μαζί, ας εξετάσουμε τον τρόπο της ζωής μας. Ας δούμε την ξηρασία ως παιδαγωγό που υπενθυμίζει στον καθένα μας τις δικές του αμαρτίες. Ας πούμε και εμείς με συναίσθηση τον λόγο του γενναίου Ιώβ: «Με άγγιξε το χέρι του Θεού». Και μάλιστα ας θεωρήσουμε ότι ακριβώς για τις δικές μας αμαρτίες ήρθε η συμφορά. Και αν πρέπει να προσθέσουμε και κάτι ακόμη, να ξέρουμε ότι οι κακοτυχίες αυτές ενίοτε συμβαίνουν στους ανθρώπους, για να δοκιμασθούν οι ψυχές και να φανούν οι δόκιμοι, οι πραγματικά ενάρετοι, πάνω στις δυσκολίες. Είτε φτωχοί είναι αυτοί είτε πλούσιοι.

MΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΠΕΡΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ (απόσπασμα)

MΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 

                        ΠΕΡΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ (απόσπασμα)    

 Ακούσατε τα λόγια του αποστόλου Παύλου με τα οποία απευθύνεται προς τους Θεσσαλονικείς, ενώ νομοθετεί για ολόκληρο τον κόσμο· διότι η διδασκαλία γινόταν γι’ αυτούς που κάθε φορά βρίσκονταν κοντά του, όμως η ωφέλεια από αυτήν διαβαίνει σε ολόκληρη τη ζωή των ανθρώπων. Λέει, λοιπόν, ο Απόστολος: «Πάντοτε χαίρετε, ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε, ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε(:Πάντοτε να χαίρεστε, ακόμη κι όταν έχετε πειρασμούς και θλίψεις. Αδιάλειπτα και ακατάπαυστα με την προσευχή και την ευλαβική διάθεση να επικοινωνείτε με τον Θεό. Για καθετί να ευχαριστείτε τον Θεό· διότι αυτό είναι το θέλημα του Θεού, που μας το δίδαξε ο Ιησούς Χριστός για να σας το κηρύξουμε)» Α’ Θεσ. 5, 16-18]. Λοιπόν, τι σημαίνει αυτό το «να χαίρεστε» και ποια ωφέλεια μπορεί να προκύψει από αυτήν την προτροπή, το πώς μπορεί επίσης να αποκτήσει κανείς την αδιάλειπτη προσευχή και το πώς θα κατορθώσει να ευχαριστεί τον Θεό για το καθετί, θα τα αναλύσουμε, κατά το δυνατόν, λίγο αργότερα. 

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀπέναντι στίς αἱρέσεις καί τούς αἱρετικούς.

Τώρα, πού ἡ παναίρεση τοῦ οἰκουμενισμοῦ κάνει θραῦση, ὁ Μέγας Βασίλειος γίνεται ἐπίκαιρος ὅσο ποτέ. 

‘’... Κεκριμμένα ἡμῖν τά ἔνεδρα τίθησι καλύπτων αὐτῶν τήν ἐπιβουλήν διά τοῦ ὁνόματος ὅ περιφέρουσι ... Τό Χριστιανῶν ὄνομα ἔχει καί τούς διώκοντας’’. 

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

                                ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

    ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

                         ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

     Η πολύτροπη φιλανθρωπία του Θεού και η οικονομία Του για τον άνθρωπο, αφού έκανε τον Βασίλειο γνωστό με πολλά περιστατικά που μεσολάβησαν και τον ανέδειξαν όλο και λαμπρότερο, τον προβάλλει ως φάρο της Εκκλησίας περίοπτο και περιλάλητο, αφού τον συγκατέλεξε στην ιερή τάξη των πρεσβυτέρων και από μία πόλη, την Καισάρεια, τον έκανε πυρσό όλης της οικουμένης. Με ποιον τρόπο; Δεν έφτιαξε εκ του προχείρου το αξίωμα, ούτε την ίδια ώρα τον έλουσε και τον έκανε σοφό, όπως γίνεται σήμερα με τους πολλούς που επιθυμούν τις πρωτοστασίες· τον έκανε άξιο της τιμής με την τάξη και τον νόμο της πνευματικής προόδου.

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῡ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου « Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ» [1-1-2002]

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου

μὲ θέμα:

«Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ»

[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 1-1-2002]

Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοί μου, ἄγει τρεῖς γιορτές. Τὴν ὀκταήμερο περιτομὴ τοῦ Χριστοῦ, τὴ μνήμη τοῦ ἁγίου Βασιλείου καὶ τὴν πρωτοχρονιά. Ἀφοῦ ἡ ἔννοια τοῦ χρόνου ἀπασχολεῖ τὸν Χριστιανὸ καὶ εἶναι πολύτιμη γιὰ τὴ σωτηρία του. Θὰ μείνουμε ὅμως νὰ δοῦμε τὴ θαυμαστὴ προσωπικότητα τοῦ ἐν ἁγίοις Μεγάλου Βασιλείου.

Ἐπὶ τῷ νέῳ ἔτει: Γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου «Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ» [1-1-2001]

Ἐπὶ τῷ νέῳ ἔτει

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου

μὲ θέμα:

«Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ»

[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 1-1-2001]

Καὶ πάλι πρώτη τοῦ ἔτους, ἀγαπητοί μου. Ἤδη εὑρισκόμεθα στὸ πρῶτο σκαλοπάτι τοῦ ἐτησίου ἡμερολογιακοῦ οἰκοδομήματος. Τὴν ἴδια ἡμέρα γιορτάζομε καὶ τὴν ὀκταήμερο Περιτομὴ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γιορτάζουμε ἀκόμη καὶ τὴ σεπτὴ μνήμη τοῦ μεγάλου πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας μας, Βασιλείου τοῦ Οὐρανοφάντορος· ποὺ σημαίνει «οὗ (:τοῦ ὁποίου) ἡ λαμπρότης εἰς ὕψος φαίνεται», ὅπως λέγει ὁ Σουήδας· ἤ: «αὐτὸς ποὺ λάμπει μέχρι τὸν οὐρανό· αὐτὸς ποὺ ἀποκαλύπτει τὰ οὐράνια μυστήρια».

Σήμερα ὅμως θὰ μᾶς ἀπασχολήσει ἡ ἔννοια τοῦ χρόνου ποὺ πρέπει πάντοτε νὰ ἀποτελεῖ στίγμα πλεύσεως γιὰ τὸν κάθε πιστό. Ὁ χρόνος εἶναι βασικὸ στοιχεῖο, ὄχι μόνο γιατί συνδέεται μὲ τὸν χῶρο καὶ ἀποτελεῖ ἀναπόσπαστο μέρος του -δὲν νοεῖται τὸ ἕνα χωρὶς τὸ ἄλλο, οὔτε ὁ χῶρος χωρὶς τὸν χρόνο, οὔτε ὁ χρόνος χωρὶς τὸν χῶρο- ἀλλὰ καὶ γιατί ἀποτελεῖ στοιχεῖο τῆς ἀνθρωπίνης παρουσίας τοῦ Θεοῦ στὴ γῆ καὶ συνεπῶς καὶ τῆς δικῆς μας σωτηρίας.

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκ.12,13-21] ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ στό χωρίο «Καθελῶ μοῦ τας ἀποθήκας καί μείζονας οἰκοδομήσω» (:Λουκᾶ 12, 18) [Παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου]

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκ. 12,13-21]

ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

στὸ χωρίο «Καθελῶ μοῦ τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω» (:Λουκᾶ 12, 18)

[Παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου]

1. Ὑπάρχουν δύο εἰδῶν πειρασμοί. Πιὸ συγκεκριμένα, ἢ οἱ θλίψεις βασανίζουν τίς καρδιὲς ὅπως τὸ χρυσάφι στὸ καμίνι [βλ. Σοφ. Σολ. 3.6: «Ὡς χρυσὸν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτοὺς καὶ ὡς ὁλοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αὐτούς (:Τοὺς δοκίμασε, ὅπως ὁ χρυσοχόος δοκιμάζει καὶ καθαρίζει τὸν χρυσὸ διὰ τοῦ πυρός, καὶ τοὺς δέχτηκε εὐάρεστα, ὅπως δέχεται τὰ προσφερόμενα ὁλοκαυτώματα τῶν θυσιῶν)»] καὶ δοκιμάζουν τὴν ὑπομονὴ καὶ τὴν ἀνθεκτικότητά τους ἤ, πολλὲς φορές, οἱ εὐλογίες καὶ τὰ πλούτη τῆς ζωῆς αὐτῆς γίνονται πεδίο δοκιμασίας καὶ πειρασμὸς γιὰ τοὺς περισσότερους. Πράγματι, εἶναι ἐξίσου δύσκολο νὰ κατορθώσει ἡ ψυχὴ νὰ μὴ χάσει τὴ δύναμή της στὶς μεγάλες δυσκολίες τῆς ζωῆς, ὅσο καὶ τὸ νὰ μὴν ὑπερηφανευθεῖ καὶ νὰ ἐκτραπεῖ σὲ ἀδικία ὅταν βιώνει εὐτυχεῖς καταστάσεις.

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

                                ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

    ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

                         ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

     Η πολύτροπη φιλανθρωπία του Θεού και η οικονομία Του για τον άνθρωπο, αφού έκανε τον Βασίλειο γνωστό με πολλά περιστατικά που μεσολάβησαν και τον ανέδειξαν όλο και λαμπρότερο, τον προβάλλει ως φάρο της Εκκλησίας περίοπτο και περιλάλητο, αφού τον συγκατέλεξε στην ιερή τάξη των πρεσβυτέρων και από μία πόλη, την Καισάρεια, τον έκανε πυρσό όλης της οικουμένης. Με ποιον τρόπο; Δεν έφτιαξε εκ του προχείρου το αξίωμα, ούτε την ίδια ώρα τον έλουσε και τον έκανε σοφό, όπως γίνεται σήμερα με τους πολλούς που επιθυμούν τις πρωτοστασίες· τον έκανε άξιο της τιμής με την τάξη και τον νόμο της πνευματικής προόδου.

Λάμπρος Σκόντζος: Μέγας Βασίλειος - Ὁ κορυφαῖος Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Τόσο ἡ ἱστορία ὅσο ἡ Ἐκκλησία ὑπῆρξαν φειδωλὲς στὸν χαρακτηρισμὸ τοῦ «Μεγάλου». Ἐλάχιστοι ἔλαβαν τὸν τίτλο «Μέγας». Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὑπῆρξε ὁ κορυφαῖος ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας Μέγας Βασίλειος, ὁ ὁποῖος ἔλαβε ἐπάξια αὐτὸν τὸν τίτλο, διότι σφράγισε μὲ τὴν προσωπικότητά του τὴν ἱστορία σὲ μιὰ ἀπὸ τίς κρισιμότερες ἱστορικὲς φάσεις τῆς ἀνθρωπότητας.
 

Γεννήθηκε τὸ 330 στὴ Νεοκαισάρεια τοῦ Πόντου. Ὁ πατέρας του Βασίλειος ἦταν ὀνομαστὸς ρήτορας τῆς περιοχῆς καὶ ἡ μητέρα του Ἐμμέλεια ἦταν ἀπόγονος ἀριστοκρατικῆς ρωμαϊκῆς οἰκογένειας. Ἦταν ἔνθερμοι Χριστιανοί. Σπουδαῖο ρόλο στὴ ζωή του ἔπαιξε ἡ γιαγιὰ του Μακρίνα, ἡ ὁποία ὑπῆρξε μαθήτρια τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Νεοκαισαρείας. Αὐτὴ τὸν μύησε στὴν χριστιανικὴ εὐσέβεια. Στὴν οἰκογένεια ὑπῆρχαν ἄλλα ὀκτὼ παιδιά, τὰ περισσότερα εἶχαν ἀφιερωθεῖ στὴ διακονία τῆς Ἐκκλησίας (Γρηγόριος Νύσσης, ἀσκητὴς Ναυκράτιος, μοναχὴ Μακρίνα, Πέτρος ἐπίσκοπος Σεβάστειας).

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῡ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου « Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ» [1-1-2002]

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου

μὲ θέμα:

«Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ»

[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 1-1-2002]

Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοί μου, ἄγει τρεῖς γιορτές. Τὴν ὀκταήμερο περιτομὴ τοῦ Χριστοῦ, τὴ μνήμη τοῦ ἁγίου Βασιλείου καὶ τὴν πρωτοχρονιά. Ἀφοῦ ἡ ἔννοια τοῦ χρόνου ἀπασχολεῖ τὸν Χριστιανὸ καὶ εἶναι πολύτιμη γιὰ τὴ σωτηρία του. Θὰ μείνουμε ὅμως νὰ δοῦμε τὴ θαυμαστὴ προσωπικότητα τοῦ ἐν ἁγίοις Μεγάλου Βασιλείου.

Λάμπρος Σκόντζος: Ὁ Ἅγιος Βασίλειος τοῦ μύθου καὶ τῆς ἱστορίας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

(Ἀναφορὰ στὸ ὁμώνυμο ξωτικό - καρικατούρα τῶν ἑορτῶν)

 

Οἱ ἑορτὲς τοῦ δωδεκαημέρου, ὅπως ὀνομάζονται οἱ ἡμέρες τῶν ἑορτῶν τῶν Χριστουγέννων ἕως καὶ τῶν Θεοφανίων, ἀποτελοῦν ἕνα σημαντικὸ ἑορτολογικὸ σταθμὸ στὴ συνείδηση τῶν ὀρθοδόξων νεοελλήνων. Γιὰ τοὺς πιστοὺς αὐτὴ ἡ ἁγία περίοδος εἶναι εὐκαιρία γιὰ πνευματικὴ ἀνάταση καὶ περισυλλογή. Γιὰ τὴ συντριπτικὴ ὅμως πλειοψηφία τῶν ἀνθρώπων ὅμως εἶναι εὐκαιρία γιὰ ἐφήμερες κοσμικὲς καὶ φτηνὲς ἐνασχολήσεις. Ὑπὸ τὴν ἐπίδραση τῆς δυτικοευρωπαϊκῆς κοσμικῆς καὶ ὑλιστικῆς κουλτούρας παραμερίστηκε τὸ πνευματικὸ νόημα τῶν ἁγίων αὐτῶν ἑορτῶν καὶ δόθηκε προτεραιότητα σὲ κάθε εἴδους καταναλωτισμοῦ καὶ ὑλικῶν ἀπολαύσεων. Τὰ Χριστούγεννα εἶναι γι᾿ αὐτοὺς συνώνυμα πιὰ μὲ τὸ ἐμπόριο καὶ τὴν ψυχαγωγία. Ὄχι βέβαια πὼς καὶ αὐτὰ δὲν εἶναι μέρος τῆς ζωῆς μας καὶ θὰ πρέπει νὰ ἐξοβελιστοῦν ἀπὸ αὐτή, ἀλλὰ θὰ πρέπει νὰ ἀσκοῦνται μὲ μέτρο καὶ νὰ δίδεται προτεραιότητα στὴν οὐσία ποὺ εἶναι ὁ ἑορτασμὸς τοῦ πιὸ σπουδαίου γεγονότος τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου, ὡς ὑπέρτατη δωρεὰ τοῦ θείου ἐλέους γιὰ τὸ ἀνθρώπινο γένος καὶ ὁλόκληρη τὴ δημιουργία.

Ἐπὶ τῷ νέῳ ἔτει: Γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου «Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ» [1-1-2001]

Ἐπὶ τῷ νέῳ ἔτει

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου

μὲ θέμα:

«Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ»

[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 1-1-2001]

Καὶ πάλι πρώτη τοῦ ἔτους, ἀγαπητοί μου. Ἤδη εὑρισκόμεθα στὸ πρῶτο σκαλοπάτι τοῦ ἐτησίου ἡμερολογιακοῦ οἰκοδομήματος. Τὴν ἴδια ἡμέρα γιορτάζομε καὶ τὴν ὀκταήμερο Περιτομὴ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γιορτάζουμε ἀκόμη καὶ τὴ σεπτὴ μνήμη τοῦ μεγάλου πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας μας, Βασιλείου τοῦ Οὐρανοφάντορος· ποὺ σημαίνει «οὗ (:τοῦ ὁποίου) ἡ λαμπρότης εἰς ὕψος φαίνεται», ὅπως λέγει ὁ Σουήδας· ἤ: «αὐτὸς ποὺ λάμπει μέχρι τὸν οὐρανό· αὐτὸς ποὺ ἀποκαλύπτει τὰ οὐράνια μυστήρια».

Σήμερα ὅμως θὰ μᾶς ἀπασχολήσει ἡ ἔννοια τοῦ χρόνου ποὺ πρέπει πάντοτε νὰ ἀποτελεῖ στίγμα πλεύσεως γιὰ τὸν κάθε πιστό. Ὁ χρόνος εἶναι βασικὸ στοιχεῖο, ὄχι μόνο γιατί συνδέεται μὲ τὸν χῶρο καὶ ἀποτελεῖ ἀναπόσπαστο μέρος του -δὲν νοεῖται τὸ ἕνα χωρὶς τὸ ἄλλο, οὔτε ὁ χῶρος χωρὶς τὸν χρόνο, οὔτε ὁ χρόνος χωρὶς τὸν χῶρο- ἀλλὰ καὶ γιατί ἀποτελεῖ στοιχεῖο τῆς ἀνθρωπίνης παρουσίας τοῦ Θεοῦ στὴ γῆ καὶ συνεπῶς καὶ τῆς δικῆς μας σωτηρίας.

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκ.12,13-21] ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ στό χωρίο «Καθελῶ μοῦ τας ἀποθήκας καί μείζονας οἰκοδομήσω» (:Λουκᾶ 12, 18) [Παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου]

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκ. 12,13-21]

ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

στὸ χωρίο «Καθελῶ μοῦ τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω» (:Λουκᾶ 12, 18)

[Παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου]

1. Ὑπάρχουν δύο εἰδῶν πειρασμοί. Πιὸ συγκεκριμένα, ἢ οἱ θλίψεις βασανίζουν τίς καρδιὲς ὅπως τὸ χρυσάφι στὸ καμίνι [βλ. Σοφ. Σολ. 3.6: «Ὡς χρυσὸν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτοὺς καὶ ὡς ὁλοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αὐτούς (:Τοὺς δοκίμασε, ὅπως ὁ χρυσοχόος δοκιμάζει καὶ καθαρίζει τὸν χρυσὸ διὰ τοῦ πυρός, καὶ τοὺς δέχτηκε εὐάρεστα, ὅπως δέχεται τὰ προσφερόμενα ὁλοκαυτώματα τῶν θυσιῶν)»] καὶ δοκιμάζουν τὴν ὑπομονὴ καὶ τὴν ἀνθεκτικότητά τους ἤ, πολλὲς φορές, οἱ εὐλογίες καὶ τὰ πλούτη τῆς ζωῆς αὐτῆς γίνονται πεδίο δοκιμασίας καὶ πειρασμὸς γιὰ τοὺς περισσότερους. Πράγματι, εἶναι ἐξίσου δύσκολο νὰ κατορθώσει ἡ ψυχὴ νὰ μὴ χάσει τὴ δύναμή της στὶς μεγάλες δυσκολίες τῆς ζωῆς, ὅσο καὶ τὸ νὰ μὴν ὑπερηφανευθεῖ καὶ νὰ ἐκτραπεῖ σὲ ἀδικία ὅταν βιώνει εὐτυχεῖς καταστάσεις.

Μέγας Βασίλειος: Έτσι γινόμαστε ναός του Θεού

Προσευχές πάλι, οι οποίες διαδέχονται την ανάγνωση, βρίσκουν την ψυχή πιο νεαρή και πιο ακμαία, αφού έχει συγκινηθεί από τον πόθο προς τον Θεό (που προκάλεσε η ανάγνωση). Καλή δε προσευχή είναι εκείνη που προκαλεί μέσα στην ψυχή, σαφή την έννοια του Θεού. Και αυτό είναι ενοίκηση του Θεού, το να έχει κανείς εγκατεστημένο μέσα του τον Θεό με τη μνήμη. 

Έτσι γινόμαστε ναός του Θεού, όταν δεν διακόπτεται η συνέχεια αυτής της μνήμης από γήινες φροντίδες, όταν δεν ταράσσεται ο νους από απροσδόκητα πάθη, αλλά αποφεύγοντάς τα όλα ο φιλόθεος αναχωρεί στον Θεό, και εκδιώκοντας ό,τι μας προσκαλεί στην κακία, ενδιατρίβει στις ασχολίες που οδηγούν στην αρετή.

-Πώς κατορθώνει κανείς την συγκέντρωση στην προσευχή;

Εάν μέσα του βεβαιωθεί ότι μπροστά του είναι ο Θεός. Διότι εάν κάποιος που βλέπει έναν άρχοντα ή προϊστάμενο και συζητεί μαζί του έχει το βλέμμα προσηλωμένο σ’ αυτόν, πόσο μάλλον αυτός που προσεύχεται στον Θεό θα έχει τον νου προσηλωμένο σ’ Αυτόν που ελέγχει καρδίες και νεφρούς -«ετάζων καρδίας και νεφρούς ό Θεός» (Ψαλμ. 10)- εφαρμόζοντας αυτό που λέγει η Γραφή: «…και τα χέρια που υψώνουν στον ουρανό να είναι καθαρά, χωρίς οργή και εριστικότητα» (Α’ Τιμόθ. 2, 8),

Γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου: «Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ» 1-1-2002

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου

με θέμα: «Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ»

              [εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 1-1-2002]

       Σήμερα η Εκκλησία μας, αγαπητοί μου, άγει τρεις γιορτές. Την οκταήμερο περιτομή του Χριστού, τη μνήμη του αγίου Βασιλείου και την πρωτοχρονιά. Αφού η έννοια του χρόνου απασχολεί τον Χριστιανό και είναι πολύτιμη για τη σωτηρία του. Θα μείνουμε όμως να δούμε τη θαυμαστή προσωπικότητα του ἐν ἁγίοις Μεγάλου Βασιλείου.