ΚΥΡΙΑΚΗ TΟΥ ΑΣΩΤΟΥ[:Λουκά 15,11-32]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«ΑΠΟΔΗΜΟΙ ΤΗΣ ΧΑΡΙΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 15-02-1998]
[Β 370]
«Εὐαγγέλιον ἐν Εὐαγγελίῳ» εχαρακτηρίσθη, αγαπητοί μου, η παραβολή του Ασώτου Υιού, που ακούσαμε σήμερα. Και τούτο γιατί δείχνει την πτώση του ανθρώπου και την αποστασία του από τον Θεό, αλλά και την αγάπη του Θεού για την επιστροφή και σωτηρία του ανθρώπου.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ [:Λουκά 15,11-32]
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ
«Ἄνθρωπός τις εἶχε δύο υἱούς καὶ εἶπεν ὁ νεώτερος αὐτῶν τῷ πατρί· πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. καὶ διεῖλεν αὐτοῖς τὸν βίον. καὶ μετ᾿ οὐ πολλὰς ἡμέρας συναγαγὼν ἅπαντα ὁ νεώτερος υἱὸς ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν, καὶ ἐκεῖ διεσκόρπισε τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως. δαπανήσαντος δὲ αὐτοῦ πάντα ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὸς κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι καὶ πορευθεὶς ἐκολλήθη ἑνὶ τῶν πολιτῶν τῆς χώρας ἐκείνης, καὶ ἔπεμψεν αὐτὸν εἰς τοὺς ἀγροὺς αὐτοῦ βόσκειν χοίρους(:Ένας άνθρωπος είχε δύο γιους. Είπε λοιπόν ο μικρότερος γιος στον πατέρα του: “Πατέρα δώσε μου το μερίδιο της περιουσίας που μου ανήκει”. Και ο πατέρας μοίρασε και στους δύο γιους την περιουσία. Ύστερα από λίγες μέρες ο νεότερος γιος μάζεψε όλα όσα του έδωσε ο πατέρας του και ταξίδεψε σε χώρα μακρινή. Εκεί διασκόρπισε την περιουσία του κάνοντας μια ζωή άσωτη και ακόλαστη. Όταν ο νεότερος γιος ξόδεψε όλα όσα είχε, έπεσε μεγάλη πείνα στη χώρα εκείνη, κι αυτός άρχισε να στερείται. Και ο άσωτος γιος εξαιτίας των στερήσεων και της πείνας του πήγε σ’ έναν από τους πολίτες εκείνης της χώρας, ο οποίος τον προσέλαβε ως δούλο. Και τον έστειλε στα χωράφια του να βόσκει χοίρους)»[Λουκ.15,11-15].
Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
Απόσπασμα από την πρώτη ομιλία «ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ»
σχετικά με την παραβολή του ασώτου υιού
Ήταν δύο αδέλφια, τα οποία, αφού μοιράστηκαν αναμεταξύ τους την πατρική περιουσία, ο ένας έμεινε στο σπίτι, ενώ ο άλλος έφυγε σε μακρινή χώρα. Εκεί, αφού κατέφαγε όλα όσα του δόθηκαν, δυστύχησε και υπέφερε μη υπομένοντας τη ντροπή από τη φτώχεια. [Λουκά 15, 11 κ.ε.]. Αυτή την παραβολή θέλησα να σας την πω, για να μάθετε, ότι υπάρχει άφεση αμαρτημάτων και μετά το Βάπτισμα, εάν είμαστε προσεκτικοί. Και το λέγω αυτό όχι για να σάς κάνω αδιάφορους, αλλά για να σας απομακρύνω από την απόγνωση. Γιατί η απόγνωση μάς προξενεί χειρότερα κακά και από τη ραθυμία.
Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα
Μελέτη ΙΕ΄: Στην παραβολή του Ασώτου
Α΄: Αυτός αναχώρησε από τον οίκο του πατέρα του
Β΄: Ποια ζωή έζησε μετά την αναχώρηση
Γ’: Ποια επιστροφή έδειξε.
Α΄
Σκέψου, αδελφέ, την αναχώρηση, που έκανε εκείνος ο άσωτος υιός από τον οίκο του πατέρα του, όπως διηγείται ο ιερός Λουκάς[Λουκ. 15,11-32], με την οποία αναχώρηση φάνηκε στ’ αλήθεια σαν ένας νέος χωρίς μυαλό και νου, διότι τι του έλειπε, όταν ήταν στο πατρικό σπίτι και βρισκόταν κάτω από την προστασία του γλυκύτατου πατέρα του; Αυτός βρισκόταν κάθε ημέρα μέσα στην πατρική αγκάλη, είχε ό,τι χρειαζόταν, τον υπηρετούσαν όλοι οι δούλοι, είχε τα χάδια και τις τιμές ως κληρονόμος της πατρικής περιουσίας και σχεδόν αναγνωριζόταν ως κύριος και εξουσιαστής κάθε πράγματος, ώστε μπορούσε να έχει κάθε λόγο να λέει εκείνο το ψαλμικό: «Πλησθησόμεθα ἐν τοῖς ἀγαθοῖς τοῦ οἴκου σου(:θα μας χορτάσουν τα πλούσια αγαθά του οίκου σου)»[Ψαλμ. 64,5].Αλλά η επιθυμία της πλανεμένης ελευθερίας, από εκεί που ήταν τέκνο και κληρονόμος, τον έκανε να επιθυμεί να γίνει δούλος και μισθωτός.
ΚΥΡΙΑΚΗ TΟΥ ΑΣΩΤΟΥ [:Α΄Κορ.6,12-20]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΥΠΑΡΞΙΣ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 19-02-1984]
[Β 108]
«Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος».
Οι λόγοι αυτοί, αγαπητοί μου, του Αποστόλου Παύλου στους Κορινθίους, είναι βαρυσήμαντοι. Η Εκκλησία μας καταλλήλως τοποθέτησε την σημερινήν αποστολικήν περικοπήν παράλληλα με την παραβολή του ασώτου υιού. Για να δείξει, με διδασκαλία μεν λόγων, ότι όλα τα πράγματα επιτρέπονται, αλλά δεν συμφέρουν. Ο ευαγγελιστής Λουκάς μάς παρουσιάζει το ίδιο πράγμα, το ίδιο θέμα με μία εικόνα. Με την εικόνα του ασώτου υιού. Ο άσωτος υιός μπορούσε να μένει, μπορούσε και να φύγει. Αλλά δεν συνέφερε να φύγει. Αυτό ακριβώς θέλει να πει ο απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου, εδώ σήμερα.
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«Η ΔΑΠΑΝΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 11-02-1996]
[Β 329]
Μπροστά μας, αγαπητοί μου, η παραβολή του ασώτου υιού. Είναι μία παραβολή γεμάτη από άφθαστη διδασκαλία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Πάνω σε αυτήν πρέπει να σκύβει και να καθρεπτίζεται ο κάθε άνθρωπος. Είτε ανήκει εις την κατηγορία του ασώτου υιού, είτε ανήκει εις την κατηγορία του πρεσβυτέρου υιού. Γιατί ο μεν άσωτος ζητούσε μία παράλογη ελευθερία, ο δε πρεσβύτερος έπασχε από την φοβερή νόσο του φθόνου. Πάνω σ’ αυτήν την παραβολή, πρέπει, όπως είπαμε, να καθρεπτίζονται οι λαοί και οι γενεές. Μεστή εικόνων η παραβολή αυτή.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ [:Λουκ.15,11 – 32]
Ομιλία αγίου Ιωάννου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου,
«Εἰς τὴν παραβολὴν περὶ τοῦ ἀσώτου»
Πάντοτε μεν, αδελφοί, οφείλουμε να διακηρύττουμε τη φιλανθρωπία του Θεού (διότι μέσω αυτής «ζῶμεν καὶ κινούμεθα καὶ ἐσμέν(:ζούμε και κινούμαστε και υπάρχουμε)»[Πράξ.17,28])· και μάλιστα σε τούτον τον καιρό έχουμε χρέος να το κάνουμε αυτό, για να υπάρξει κοινή ωφέλεια και για να ευεργετηθούν οι αστέρες που πρόκειται να ανατείλουν από την κολυμβήθρα [:όσοι κατηχούμενοι επρόκειτο σε λίγο να βαπτιστούν]. Καθώς και αυτοί μέσω αυτής θα λάμψουν και εμείς μέσω αυτής σωθήκαμε και σωζόμαστε· αυτή δόθηκε από τον Δημιουργό Θεό και Πατέρα μας σε μας αντί κληρονομίας.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ[:Α΄Κορ.6,12-20]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος(:ας επανέλθω τώρα στο ηθικό ζήτημα. Όλα έχω εξουσία να τα κάνω, δεν συμφέρουν όμως όλα. Όλα είναι στην εξουσία μου, αλλά εγώ δεν θα εξουσιαστώ και δεν θα γίνω δούλος σε τίποτε)»[Α΄Κορ.6,12].
Εδώ υπαινίσσεται τους λαίμαργους. Επειδή δηλαδή πρόκειται πάλι να στραφεί κατά του πόρνου- καθώς η πορνεία προέρχεται από την τρυφηλότητα και την έλλειψη μέτρου στη ζωή- καταδικάζει με σφοδρότητα το πάθος. Και ούτε λέγει αυτό για τα απαγορευμένα τρόφιμα – διότι εκείνα δεν επιτρέπονται- αλλά και για εκείνα που θεωρούνται ως ουδέτερα. Εννοώ το εξής περίπου: «μου επιτρέπεται», λέει, «να φάω και να πιω, αλλά δεν συμφέρει να τα κάνω με ασωτία». Και το πλέον θαυμαστό και παράδοξο, το οποίο, ως γνωστό, σε πολλές περιπτώσεις συνήθιζε να κάνει στρέφοντας τον λόγο στο αντίθετο, αυτό το κάνει και εδώ, και αποδεικνύει ότι το δικαίωμα να κάνει κανείς κάτι, όχι μόνο δεν συμφέρει, αλλά ούτε καν δικαίωμα είναι, αλλά δουλεία. Και κατά πρώτον μεν τους αποτρέπει χρησιμοποιώντας το επιχείρημα ότι είναι ασύμφορο και λέγοντας: «δεν συμφέρει»· δεύτερον χρησιμοποιεί και το εκ του αντιθέτου επιχείρημα λέγοντας ότι «εγώ δεν θα εξουσιαστώ από τίποτε».
ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΩΝ ΑΚΥΛΑ ΚΑΙ ΠΡΙΣΚΙΛΛΑΣ
ΟΜΙΛΙΑ ΙΕΡΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
με θέμα το εδάφιο «Ἀσπάσασθε Πρίσκιλλαν καὶ Ἀκύλαν»[Ρωμ.16,3]
Σκέπτομαι πως πολλοί από σας απορείτε για την περικοπή αυτού του αποστολικού αναγνώσματος, ή καλύτερα θεωρείτε ασήμαντο και περιττό αυτό το μέρος της επιστολής, γιατί έχει μόνο χαιρετισμούς συνέχεια και μάλιστα τον ένα ύστερα από τον άλλο. Γι΄αυτό λοιπόν κι εγώ, ξεκινώντας από αλλού σήμερα, άφησα εκείνο το θέμα και ετοιμάζομαι να ασχοληθώ με αυτό, για να μάθετε ότι από τις θείες Γραφές τίποτε δεν είναι περιττό ούτε ασήμαντο, έστω και αν είναι ένα γιώτα ή μία οξεία αλλά και ένας απλός χαιρετισμός μας ανοίγει μεγάλο πέλαγος νοημάτων.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ [:Λουκ. 18, 9-14]
Πνευματικὰ θησαυρίσματα ἀπὸ ὁμιλίες τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Η ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ
Ἄν ἡ ἁμαρτία, ὅταν εἶναι ἑνωμένη μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη, τρέχει τόσο γρήγορα στὸ δρόμο τῆς θεϊκῆς εὐσπλαχνίας, ὥστε μπορεῖ νὰ ξεπεράσει καὶ τὴν ἀρετὴ ποὺ τρέχει μὲ ἀλαζονεία, τότε ποῦ δὲν θὰ φτάσει ἡ ἀρετή, ὅταν συνυπάρχει μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη; Ἄν ἐκεῖνοι ποὺ ὁμολογοῦν τὰ ἁμαρτήματά τους, βρίσκουν ἔλεος ἀπὸ τὸν Κύριο, τότε πόσα στεφάνια δὲν θὰ κερδίσουν ἐκεῖνοι ποὺ ἔχουν πλήρη ἐπίγνωση τῶν ἀγαθῶν τους πράξεων καὶ παραμένουν ταπεινοί;
Ἔχεις πραγματοποιήσει ἀναρίθμητα καλὰ ἔργα; Ἔχεις ἀποκτήσει κάθε ἀρετή; Ὅλα αὐτὰ εἶναι μάταια καὶ ἀνώφελα, ἂν δὲν συνοδεύονται ἀπὸ τὴν ταπεινοφροσύνη. Κανένα, μὰ κανένα κατόρθωμα δὲν μπορεῖ νὰ σταθεῖ δίχως αὐτήν.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ[:Β΄Τιμ.3,10-15]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«Πλανῶντες καὶ πλανώμενοι»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 16-2-1997]
[Β351]
Σήμερα, αγαπητοί μου, ανοίγει το «Τριώδιον»· Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου. Το «Τριώδιον» είναι ένα λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας μας· που αρχίζει από σήμερα να εκδιπλούται και να ψάλλεται το περιεχόμενό του, από σήμερα Κυριακή έως το Μεγάλο Σάββατο. Λέγεται «Τριώδιον», επειδή έχουν επινοηθεί από τον άγιον Κοσμάν τον ποιητήν κανόνες, είναι είδος φιλολογικόν, κανόνες με τρεις μόνον ωδές, εις τιμήν του Αγίου Τριαδικού Θεού. Επειδή λοιπόν οι ωδές που χρησιμοποιεί στον κανόνα του είναι τρεις, γι'αυτό λέγεται «Τριώδιον».
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ [:Λουκ. 18, 9-14]
Πνευματικὰ θησαυρίσματα ἀπὸ ὁμιλίες τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
ΑΛΑΖΟΝΕΙΑ ΚΑΙ ΚΕΝΟΔΟΞΙΑ
Ἄν θέλεις νὰ συνετίσεις ἕναν ὑπερήφανο ἄνθρωπο, μὴ μεταχειριστεῖς πολλὰ λόγια. Θύμισέ του μόνο τὴν ἀνθρώπινη φύση του καὶ τὴ ρήση τοῦ σοφοῦ Σειράχ: «Τί ὑπερηφανεύεται γῆ καὶ σποδός; (:Γιατί ἔχει τόση ἀλαζονεία καὶ ὑπερηφανεύεται ὁ ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι χῶμα καὶ στάχτη;)» [Σοφία Σειρὰχ 10,9]. Κι ἂν ἐκεῖνος σοῦ πεῖ ὅτι χῶμα καὶ στάχτη θὰ γίνει μετὰ τὸν θάνατό του, δῶσε του νὰ καταλάβει ὅτι καὶ τώρα, ποὺ ζεῖ δὲν εἶναι τίποτα περισσότερο. Ἄς μὴν ξεγελιέται, βλέποντας τὴν ὀμορφιά του· ἔχοντας τὴν ὑγεία του, νιώθοντας τὴ δύναμή του, ἀπολαμβάνοντας τίς χαρὲς τῆς σύντομης ἐπίγειας ζωῆς. Χῶμα καὶ στάχτη εἶναι, «ἀφοῦ, καὶ ὅσο ἀκόμα ζεῖ, ἀρχίζει ἡ φθορὰ του» [Σοφ. σειρ.10,9: «Ὅτι ἐν ζωῇ ἔῤῥιψα τὰ ἐνδόσθια αὐτοῦ (:Διότι τοῦ ὑπερήφανου ἀνθρώπου, ἐνόσῳ ἀκόμη ζοῦσε, ἔριξα κάτω τὰ ἐντόσθιά του)»].
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ [:Λουκ. 18, 9-14]
Ἁγίου Κυρίλλου, ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας,
Ἐξήγησις ὑπομνηματικὴ εἰς τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιον,
κεφ.ιη΄, ἐδάφια 9-14: ἡ παραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου
[...] Γιὰ νὰ μάθεις ὅμως πόση ζημία προκαλεῖ τὸ νὰ κατακρίνουμε τοὺς ἄλλους καὶ νὰ μὴ μετανοοῦμε γιὰ τὰ δικά μας πταίσματα, θά σοῦ τὸ ἐπιβεβαιώσω καὶ ἀπὸ τὰ ἴδια τὰ Εὐαγγέλια. Λέγει πράγματι αὐτὸς ὁ μακάριος Λουκᾶς γιὰ τὸν Σωτῆρα μας Χριστό: «Εἶπε δὲ καὶ πρὸς τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ᾿ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶ δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς, τὴν παραβολὴν ταύτην (:Σὲ μερικοὺς μάλιστα ποὺ εἶχαν τὴ βεβαιότητα καὶ τὴν αὐτοπεποίθηση ὅτι εἶναι δίκαιοι καὶ ἐνάρετοι, καὶ γι᾿ αὐτὸ περιφρονοῦσαν τοὺς ἄλλους, εἶπε τὴν παραβολὴ αὐτή)» [Λουκ. 18,9]. Καὶ ποιά εἶναι ἡ παραβολή;
ΚΥΡΙΑΚΗ TEΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ [:Β΄ Τιμ. 3,10-15]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΤΩΝ ΕΥΣΕΒΩΝ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 12-2-1984]
[Β 108]
Ο Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου, περνά τις τελευταίες του ημέρες στη φυλακή στη Ρώμη. Από εκεί γράφει τις τελευταίες του υποθήκες στην δευτέρα του επιστολή στον Τιμόθεο. Του αναφέρει τις περιπέτειες της ζωής του, τους διωγμούς του, τους κατατρεγμούς του. Αλλά από όλα αυτά τον απήλλαξε ο Κύριος και τον γλύτωσε, γι'αυτό και Τον ευχαριστεί. Του σημειώνει: «Σύ δέ παρηκολούθηκάς μου τῇ διδασκαλίᾳ, τῇ ἀγωγῇ, τῇ προθέσει, τῇ πίστει, τῇ μακροθυμίᾳ, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ, τοῖς διωγμοῖς, τοῖς παθήμασιν, οἷά μοι ἐγένοντο ἐν ᾽Αντιοχείᾳ, ἐν ᾽Ικονίῳ, ἐν Λύστροις· οἵους διωγμοὺς ὑπήνεγκα καὶ ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος. Καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ ᾽Ιησοῦ διωχθήσονται». Του κάνει έναν έμμεσον υπαινιγμό. «Είδες, Τιμόθεε, αγαπητό παιδί, τι διωγμούς έχω υποφέρει. Είδες τι δυσκολίες έχω περάσει. Αλλά δεν είμαι εγώ μόνο. Καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ ᾽Ιησοῦ διωχθήσονται: Και όλοι εκείνοι που θα ‘θελαν να σταθούν ευσεβείς εν Χριστώ Ιησού, θα διωχθούν». Ως να του λέει: «Εάν μείνεις ευσεβής, και σε προτρέπω να μείνεις ευσεβής εν Χριστώ Ιησού, έχε το υπόψη σου, θα διωχθείς».
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ [:Λουκ. 18, 9-14]
O ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΗ
«...Ἔχεις ὅμως καὶ τρίτo δρόμο ποὺ φέρνει στὴ μετάνοια. Καὶ σοῦ παρουσίασα πολλές ὁδούς μετάνοιας, γιὰ νὰ σοῦ κάνω μὲ τὴν ποικιλία τους εὔκολη τὴ σωτηρία. Ὅμως ποιά εἶναι αὐτὴ ἡ τρίτη ὁδός; Ἡ ταπεινοφροσύνη. Ἔχε ταπεινό φρόνημα καὶ ἐξάλειψες τὸ πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν σου. Καὶ ἔχεις καὶ γι᾿ αὐτὸ ἀπόδειξη ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή, ἀπὸ τὴν ἀνάγνωση τῆς παραβολῆς τοῦ Τελώνη καὶ τοῦ Φαρισαίου [:Λουκᾶ 18, 10-14 ].
ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ
Ὁμιλία εἰς τήν κατά τόν Τελώνην καί τόν Φαρισαίον τοῦ Κυρίου παραβολήν
Εφευρετικός είναι για το κακό ο νοερός προστάτης της κακίας· ικανός ν’ αφαιρέσει ευθύς από την αρχή τα θεμέλια της αρετής που ήδη κατατίθενται στην ψυχή, μέσω της ανελπιστίας και της απιστίας, αλλά επίσης ικανός πάλι να επιτεθεί μέσω της αδιαφορίας και της ραθυμίας εναντίον των τοίχων της οικίας της αρετής, την ώρα που ανεγείρονται, ακόμη δε και να κρημνίσει μέσω της υπερηφάνειας και της παραφροσύνης τον όροφο των αγαθών έργων οικοδομημένο ήδη. Αλλά κρατηθείτε, μην πτοηθείτε· διότι ο επιμελής είναι περισσότερο επινοητικός στα αγαθά και η αρετή έχει περισσότερη ισχύ γι’ αντιπαράταξη προς την κακία, αφού διαθέτει την άνωθεν χορηγία και συμμαχία από τον ίδιο ο Οποίος δύναται τα πάντα και ενδυναμώνει από αγαθότητα όλους τους εραστές της αρετής. Έτσι η αρετή όχι μόνο παραμένει αδιάσειστη από ποικίλα πονηρές πανουργίες που μηχανεύεται ο Αντικείμενος, αλλά μπορεί και να σηκώσει και επαναφέρει όσους έπεσαν στον βυθό των κακών και να τους προσαγάγει εύκολα στον Θεό με τη μετάνοια και την ταπείνωση.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ [:Τιμ. Β΄ 3,10-15]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Σὺ δὲ παρηκολούθηκάς μου τῇ διδασκαλίᾳ (:Ἐσὺ ὅμως ἔχεις παρακολουθήσει τὴ διδασκαλία μου)» [Β΄ Τιμ. 3,10]. «Ὁ στόχος σου ἦταν νὰ εἶσαι ἰσχυρός· δὲν ἦρθες ἁπλῶς, ἀλλά ''ἔχεις παρακολουθήσει''». Ἐδῶ δηλώνει ὅτι ὁ χρόνος ἦταν πολύς, μὲ τὸ νὰ πεῖ «ἔχεις παρακολουθήσει τὴ διδασκαλία μου»: αὐτὸ λέγεται γιὰ τὸν λόγο, τὴν προφορικὴ διδασκαλία τοῦ Παύλου· «τῇ ἀγωγῇ (:τὴ γενικότερη συμπεριφορά μου)»: αὐτὸ λέγεται γιὰ τὸν βίο του· «τῇ προθέσει (:τὴν πρόθεση καὶ τὰ ἐλατήριά μου)»: αὐτὸ λέγεται γιὰ τὴν προθυμία καὶ τὴν καρτερικότητα τῆς ψυχῆς του. «Αὐτά», λέγει, «δὲν τὰ ἔλεγα χωρὶς νὰ τὰ ἐφαρμόζω καὶ οὔτε φιλοσοφοῦσα μόνο μὲ λόγια».
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
από την ερμηνεία του στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο, κεφ.Β΄,εδάφια 22-26
«Καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν κατὰ τὸν νόμον Μωϋσέως, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ». «Όταν επληρώθησαν –δεύτερη πράξις τώρα- το πρώτο ἐπλήσθησαν αναφέρεται εις τις οκτώ ημέρες. Τώρα έχομε ένα δεύτερο ἐπλήσθησαν - δηλαδή συνεπληρώθησαν- τι; Οι σαράντα ημέρες του καθαρισμού. Τώρα, αυτός ο καθαρισμός αναφέρεται εις την μητέρα. Όχι εις το παιδί πλέον. Η μητέρα θεωρείται ακάθαρτος έως την τεσσαρακοστήν ημέραν, εφόσον το παιδί που θα γεννούσε θα ήτο αγόρι. Εάν ήτο κορίτσι, ο καθαρισμός της επληρούτο την ογδοηκοστήν ημέραν. Δηλαδή σε ογδόντα ημέρες. Διπλάσια απ’ ό,τι εις το αγόρι. Στις ογδόντα μέρες έπαιρνε η γυναίκα τον καθαρισμό της.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΥΡΙΛΛΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
«Καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν ἡμέραι ὀκτὼ τοῦ περιτεμεῖν τὸ παιδίον, καὶ ἐκλήθη τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦς, τὸ κληθὲν ὑπὸ τοῦ ἀγγέλου πρὸ τοῦ συλληφθῆναι αὐτὸν ἐν τῇ κοιλία.καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν κατὰ τὸν νόμον Μωϋσέως, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ, καθὼς γέγραπται ἐν νόμῳ Κυρίου ὅτι πᾶν ἄρσεν διανοῖγον μήτραν ἅγιον τῷ Κυρίῳ κληθήσεται (:Και όταν συμπληρώθηκαν οι οκτώ ημέρες για να γίνει στο παιδί η περιτομή, του έκαναν περιτομή, για να επιβεβαιωθεί και με την πράξη αυτή ότι ήταν γνήσιος απόγονος του Αβραάμ. Και Του δόθηκε το όνομα Ιησούς, όπως δηλαδή το είχε ονομάσει ο άγγελος προτού ακόμα συλληφθεί το παιδί στην κοιλιά της μητέρας του. Και η παρουσίαση και η αφιέρωση αυτή γινόταν σύμφωνα με εκείνο που είχε γραφεί στο νόμο του Κυρίου, ότι κάθε αρσενικό παιδί που για πρώτη φορά ανοίγει τη μήτρα της μητέρας του και γεννιέται, δηλαδή κάθε πρωτότοκο και πρωτογενές, πρέπει να θεωρείται και να ονομάζεται αφιερωμένο στον Κύριο)»[Λουκ.2,22-23].
