Λάμπρος Σκόντζος: Τίμιος Σταυρός - « Ὅπλον ἀκαταγώνιστον, κραταίωμα ἄρρηκτον»

 

(Θεολογικὸ σχόλιο στὴν Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως)

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ
 

Ἡ Γ΄ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν ἀποκαλεῖται καὶ Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, διότι ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει γιὰ προσκύνηση τὸν Τίμιο Σταυρὸ γιὰ τὸν ἁγιασμὸ ἡμῶν τῶν πιστῶν καὶ τὴν ἐνδυνάμωσή μας στὸν προσωπικό μας ἀγῶνα αὐτὴ τὴν ἱερὴ περίοδο.
 

Βρισκόμαστε περίπου στὰ μισὰ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς κατὰ τὴν ὁποία κάνουμε, στὸ μέτρο τῶν δυνατοτήτων μας, τὸν προσωπικό μας ἀγῶνα, κατὰ τῶν παθῶν μας καὶ τῶν ἁμαρτωλῶν ἕξεών μας. Ἀγωνιζόμαστε νὰ καθαρίσουμε τοὺς ἑαυτούς μας ἀπὸ τὶς ἐπικίνδυνες καὶ καταστροφικὲς μολύνσεις τῶν ψυχῶν μας, ποὺ προκαλεῖ ἡ ἁμαρτία, μᾶς φθείρει καὶ μᾶς ὁδηγεῖ στὸ θάνατο. Νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὰ ἁμαρτωλὰ πάθη, τὰ ὁποῖα σπέρνει καὶ καλλιεργεῖ ὁ «ἀνθρωποκτόνος ἀπ’ ἀρχῆς» (Ἰωάν. 8,44) διάβολος στὶς ψυχές μας, μὲ σκοπὸ νὰ μᾶς καταστρέψῃ. Κι ἀκόμα, νὰ ἀποκτήσουμε ἀρετές, ὡς τὰ νοητὰ σκαλοπάτια, τὰ ὁποῖα μᾶς ἀνεβάζουν ἀξιολογικὰ καὶ δι᾿ αὐτῶν νὰ ἀνακτοῦμε την ἐφθαρμένη ἀπὸ τὴν ἁμαρτία αὐθεντική μας φύση.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Ὁσιομάρτυς Εὐθύμιος ὁ Πελοποννήσιος

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Νεομάρτυρες ἔχουν νὰ ἐπιδείξουν ὅλα τὰ μέρη τῆς τουρκοκρατούμενης πατρίδος μας, ὅπως καὶ ὅλες οἱ ὀρθόδοξες ὑπόδουλες χῶρες. Μιὰ ἀπὸ αὐτὲς εἶναι καὶ ἡ Πελοπόννησος, ὁ θρυλικὸς Μοριᾶς, ἡ ὁποία ἀνέδειξε μιὰ πλειάδα ἡρωικῶν ἀθλητῶν τοῦ Χριστοῦ καὶ ταυτόχρονα ἀσυμβίβαστων ἑλληνοπούλων, σὲ μιὰ ἀπὸ τίς πιὸ κτηνώδεις σκλαβιὲς ποὺ γνώρισε ποτὲ ἡ ἀνθρωπότητα, τῶν ἀλλοθρήσκων Ὀθωμανῶν. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι καὶ ὁ ὅσιος Νεομάρτυς Εὐθύμιος ὁ Πελοποννήσιος.
 

Γεννήθηκε στὴν ξακουστὴ Δημητσάνα στὰ τέλη τοῦ 18ου αἰῶνα ἀπὸ εὐσεβεῖς καὶ πλούσιους γονεῖς τὸν Ἀθανάσιο καὶ τὴν Αἰκατερίνη Ἠλιοπούλου. Ὁ πατέρας του ἦταν φημισμένος ἀργυροχρυσοχόος. Λόγῳ τῆς δυστοκίας τῆς μητέρας του κατὰ τὴ γέννα του καὶ τὴν ἐπίκληση τοῦ ἁγίου Ἐλευθερίου, ὀνομάστηκε Ἐλευθέριος. Ὁ πατέρας του εἶχε ἐμπορικὴ ἐπιχείρηση στὸ Ἰάσιο τῆς Παραδουνάβιας Ἡγεμονίας τῆς Μολδαβίας καὶ γιὰ τοῦτο τὴν ἀνατροφή του εἶχε ἡ εὐσεβὴς μητέρα του, ἡ ὁποία φρόντισε νὰ τὸν ἀναθρέψει χριστιανικά. Φρόντισε ἐπίσης νὰ τὸν μορφώσει στὰ περίφημα σχολεῖα τῆς Δημητσάνας. Κατόπιν τὸν ἔστειλε γιὰ τὴ συνέχιση τῶν σπουδῶν του στὴν Κωνσταντινούπολη, στὴν ἐκεῖ περίφημη Πατριαρχικὴ Ἀκαδημία, ὅπου σπούδαζε καὶ ὁ μεγαλύτερος ἀδελφός του Ἰωάννης.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Ἀλέξιος ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ὡς ὁ κατ᾿ ἐξοχὴν «ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ», ἀξιώθηκε νὰ χαρακτηρισθεῖ μόνον ἕνας ἅγιος, ὁ ἅγιος Ἀλέξιος. Κι᾿ αὐτὸ διότι, ὅπως θὰ δοῦμε στὴ συνέχεια, ἀποτέλεσε γνήσιος τύπος τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ αἰωνίου προτύπου ἀνθρώπου.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Μάρτυς Ἰουλιανός

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ὁ ἡρωισμὸς τῶν Μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι φαινόμενο πρωτόγνωρο στὴν ἀνθρώπινη ἱστορία. Μεγάλο κεφάλαιο ἡρωισμοῦ ἀποτελοῦν τὰ μαρτύρια μυριάδων Χριστιανῶν στὰ πρωτοχριστιανικὰ χρόνια, ὅταν ὁ διάβολος, διὰ τοῦ ἀντίχριστου ρωμαϊκοῦ κράτους, εἶχε κηρύξει ἐξοντωτικὸ διωγμὸ κατὰ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ἕνας ἀπὸ τοὺς ἡρωικοὺς Μάρτυρες τῶν χρόνων αὐτῶν ὑπῆρξε καὶ ὁ ἅγιος Μάρτυρας Ἰουλιανός.
 

Γεννήθηκε στὴν πόλη Ἀνάζαρβο τῆς Δευτέρας Κιλικίας τῆς Μ. Ἀσίας στὰ τέλη τοῦ 3ου μ. Χ. αἰῶνα. Εἶχε εὐγενῆ καταγωγή, ἦταν γιὸς κάποιου ἐπιφανοῦς  ἐθνικοῦ (εἰδωλολάτρη) συγκλητικοῦ καὶ τῆς εὐσεβοῦς Χριστιανῆς Ἀσκληπιοδώρας. Ἦταν συνηθισμένο φαινόμενο στὰ χρόνια ἐκεῖνα τὰ ἀντρόγυνα νὰ εἶναι θρησκευτικὰ διχασμένα. Στὶς περισσότερες περιπτώσεις Χριστιανὲς ἦταν οἱ σύζυγοι γυναῖκες, οἱ ὁποῖες κρατοῦσαν τὴν πίστη τους κρυφὴ ἀπὸ τοὺς συζύγους τους. Πιθανότατα ἡ  Ἀσκληπιοδώρα νὰ ἦταν κρυφὴ Χριστιανὴ ἀπὸ τὸν σύζυγό της, λόγῳ τοῦ ἀξιώματός του.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Νεομάρτυς Μανουήλ ἀπό τά Σφακιά τῆς Κρήτης

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Ἡ κρητικὴ γῆ ἀνέδειξε, καὶ αὐτή, μιὰ πληθώρα ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἀνάμεσά τους ἀναδείχτηκαν καὶ πολλοὶ Νεομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι στὰ δύσκολα χρόνια τῆς τουρκοκρατίας, ἔδωσαν τὴ δική τους μαρτυρία καὶ τὴ ζωή τους, γιὰ τὴ μόνη σώζουσα πίστη τοῦ Χριστοῦ. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὑπῆρξε καὶ ὁ ἡρωικὸς Ἅγιος Νεομάρτυρας Μανουήλ.
 

Καταγόταν καὶ ζοῦσε στὰ Σφακιὰ τῆς Κρήτης. Γεννήθηκε στὸ δεύτερο μισὸ τοῦ 18ου αἰῶνα, ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς, οἱ ὁποῖοι τὸν μεγάλωσαν μὲ εὐσέβεια καὶ φόβο Θεοῦ.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἡ σημασία τῶν ἱερῶν εἰκόνων στὴν ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ἡ Α΄ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν εἶναι ἀφιερωμένη στὴν μεγάλη ἑορτὴ τῆς Ὀρθοδοξίας μας. Σύμπασα ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει μὲ κάθε λαμπρότητα, μὲ κύριο  χαρακτηριστικὸ τοῦ ἑορτασμοῦ τὴν περιφορὰ τῶν ἱερῶν εἰκόνων καὶ τὴν ἀνάγνωση τοῦ Συνοδικοῦ της Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου σὲ ὅλους τοὺς ναούς.
 

Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ὅρισαν νὰ ἑορτάζεται ἡ ἡμέρα αὐτὴ σὲ ἀνάμνηση τῆς παύσης τῆς εἰκονομαχίας καὶ τῆς ὁριστικῆς ἀναστήλωσης τῶν ἱερῶν εἰκόνων ἀπὸ τὴν  εὐσεβῆ βασίλισσα  τοῦ Βυζαντίου Θεοδώρα (μετέπειτα ἁγία τῆς Ἐκκλησίας μας) στὶς 4-3-843. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ θεωρήθηκε μείζονος σημασίας διότι μὲ τίς ἀποφάσεις τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (787), ὁλοκληρώθηκε ἡ διατύπωση τῆς δογματικῆς διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας μας (τριαδολογικὸ καὶ χριστολογικὸ δόγμα). Ἡ εἰκονομαχικὴ ἔριδα (726-843) ὑπῆρξε ἄλλωστε ἕνας θλιβερὸς σταθμὸς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας, ἡ ὁποία προξένησε ἀφάνταστη φθορὰ στὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Μέσα ὅμως ἀπὸ αὐτὴ τὴ λαίλαπα βγῆκε καὶ κάτι θετικό, ἡ διατύπωση τῆς θεολογίας τῶν ἱερῶν εἰκόνων, ἡ ὁποία κατ᾿ οὐσίαν, ὅπως θὰ δοῦμε, εἶναι ἐπέκταση καὶ ἀνάπτυξη τοῦ χριστολογικοῦ δόγματος.

Λάμπρος Σκόντζος: Οἱ δῆθεν ὕβρεις κατά τοῦ ἑλληνισμοῦ τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ἡ Ἁγία μας Ὀρθόδοξη Καθολικὴ Ἐκκλησία καθόρισε, ὡς ὄφειλε, ἐπακριβῶς τὰ ὅρια τῆς ἀλήθειας καὶ τῆς πλάνης, διότι πιστεύει ὅτι ἡ ἀλήθεια εἶναι συνώνυμη μὲ τὴ σωτηρία. Οἱ ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων περιχαρακώνουν τὴν βιβλικὴ ἀλήθεια καὶ τὴν αὐτοσυνειδησία τῆς Ἐκκλησίας μας, ὥστε νὰ ἀποτελοῦν τὴν ἀλάνθαστη πυξίδα πλεύσης τοῦ νοητοῦ σκάφους τῆς ὡς τὰ ἔσχατα τῆς ἱστορίας.
 

Μελετῶντας μὲ προσοχὴ τὸ «Συνοδικό» Τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τὸ ὁποῖο διαβάζεται τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας στοὺς ναούς, κατὰ τὴν τελετὴ τῆς περιφορᾶς τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων, μποροῦμε νὰ δοῦμε ξεκάθαρα τὴ μέριμνα τῶν Πατέρων νὰ καθαρθεῖ ἡ πίστη τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ περιρρέουσες ἰδέες τοῦ παρελθόντος, τίς ὁποῖες κάποιοι ἀναμίγνυαν μὲ τὴν διδασκαλία Της, μὲ στόχο νὰ ἐπικρατεῖ σύγχυση στοὺς πιστούς.

Λάμπρος Σκόντος: Ὁ Βάκχος ζεῖ καί βασιλεύει στό πρόσωπο τοῦ Ἐωσφόρου

(Μιὰ διαφορετικὴ προσέγγιση τῶν καρναβαλικῶν ἀθλιοτήτων)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ
 

Εἰσήλθαμε γιὰ μιὰ ἀκόμη φορά, μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, στὸ ἅγιο Τριώδιο, στὴν ἱερότερη ἑορτολογικὴ περίοδο τῆς Ἐκκλησίας μας, κατὰ τὴν ὁποία μποροῦμε νὰ συνειδητοποιήσουμε τὴν πνευματική μας ὑστέρηση, νὰ βιώσουμε τὴν σωτήρια κλήση μας γιὰ μετάνοια καὶ νίψη καὶ νὰ κάνουμε τὸν προσωπικό μας ἀγῶνα γιὰ τὴν πνευματική μας ἀναγέννηση. Ἡ κατανυκτικὴ περίοδος τοῦ Τριωδίου εἶναι ἕνα νοητὸ στάδιο πνευματικοῦ ἀγῶνα στὸ ὁποῖο καλεῖται κάθε πιστὸς νὰ τρέξῃ τὸν καλὸ ἀγῶνα τῶν ἀρετῶν, νὰ ἀποβάλλῃ κάθε παρείσακτο ἁμαρτωλὸ στοιχεῖο ἀπὸ τὸν ἑαυτό του, τὸ ὁποῖο ὑπάρχει ὡς θανατηφόρος ἰός, ποὺ δηλητηριάζει τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν ὁδηγεῖ ἀργά, ἀλλὰ σταθερά, στὸν πνευματικὸ θάνατο. Μόνο ἔτσι θὰ ἀξιωθοῦμε νὰ προσκυνήσουμε πνευματικὰ καθαροὶ τὸ θεῖο Πάθος τοῦ Λυτρωτῆ μας Χριστοῦ καὶ νὰ ἑορτάσουμε μὲ ἀγαλλίαση τὴ λαμπροφόρο Ἀνάστασή Του.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Ἐφραίμ Κατουνακιώτης - Ὁ ἁγιασμένος νεοφανής γέροντας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Ὁ 20ος αἰῶνας χαρακτηρίζεται ὡς ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ταραγμένους αἰῶνες τῆς ἱστορίας. Παρὰ ταῦτα εἶναι ὁ αἰῶνας ἀνάδειξης πλειάδας ἐπιφανῶν ἁγίων, ὡς ἐπιβεβαίωση τῆς μεγάλης ἀλήθειας, πὼς ὅπου: «ἐπλεόνασεν ἡ ἁμαρτία, ὑπερεπερίσσευσεν ἡ χάρις» (Ρωμ. 5,20). Μιὰ τρανὴ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ συνεχίζει καὶ στὶς δύσκολες καὶ παρακμιακὲς ἡμέρες μας, νὰ σώζει καὶ νὰ ἁγιάζει, νὰ ἀναδεικνύει ἁγίους. Ἀνάμεσά τους ὁ νεωστὶ καταταγεὶς στοὺς ἁγιολογικοὺς δέλτους, ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Κατουνακιώτης, μιὰ σπουδαία ἀσκητικὴ μορφὴ τοῦ ἁγιορείτικου μοναχισμοῦ, ἄξιος συνεχιστὴς τοῦ γνησίου μοναχικοῦ ἰδεώδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἁγία Φωτεινή ἡ Ἰσαπόστολος καί ἡ ἁγία οἰκογένειά της

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Τὰ βιβλικὰ πρόσωπα τῆς Καινῆς Διαθήκης ἔχουν ἰδιαίτερη θέση στὸ ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας. Κι᾿ αὐτό, διότι εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν στὴν ἐποχὴ ποὺ ἔζησε στὴ γῆ ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ οἱ περισσότεροι σχετίστηκαν μὲ Αὐτόν. Ἕνα ἀπὸ αὐτὰ τὰ πρόσωπα ὑπῆρξε καὶ ἡ ἁγία Φωτεινὴ ἡ Ἰσαπόστολος καὶ Μεγαλομάρτυρας, ἡ γνωστή μας Σαμαρείτιδα.
 

Ἔζησε λοιπόν τὸν 1ο μ. Χ. αἰῶνα στὴν Παλαιστίνη. Γεννήθηκε καὶ ἔζησε στὴν πόλη Συχάρ, ἡ ὁποία βρισκόταν βόρεια τῆς Ἰουδαίας καὶ κατοικοῦνταν ἀπὸ Σαμαρεῖτες, οἱ ὁποῖοι ἦταν μὲν ἰσραηλιτικῆς καταγωγῆς, ἀλλὰ μὲ τὸ πέρασμα τῶν αἰώνων, εἶχαν ἔλθει σὲ ἐπιμιξίες μὲ εἰδωλολατρικοὺς γειτονικοὺς λαοὺς καὶ γι᾿ αὐτὸ θεωροῦνταν ἐξωμότες ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους καὶ ὑπῆρχε μεταξύ τους ἔχθρα. Καὶ ὄντως, οἱ Σαμαρεῖτες ζοῦσαν ζωὴ περισσότερο προσαρμοσμένη στοὺς Ἐθνικούς, παρὰ στοὺς Ἰουδαίους. Ἡ Σαμαρείτισσα Φωτεινὴ ζοῦσε καὶ αὐτὴ ζωὴ ἔκλυτη, ἀλλάζοντας συνεχῶς ἄνδρες. Φαίνεται ὅτι ἦταν γνωστὴ στὴν πόλη καὶ ὅλοι τὴν στιγμάτιζαν γιὰ τὴν ἁμαρτωλὴ ζωή της. Σημειώνουμε πὼς δὲν γνωρίζουμε τὸ πρῶτο της ὄνομα, διότι Φωτεινὴ ὀνομάστηκε ὅταν πίστεψε στὸ Χριστὸ καὶ ἔλαβε τὸ ἅγιο Βάπτισμα ἀργότερα.

Λάμπρος Σκόντζος: Τό ὕψιστο κριτήριο τῆς Μεγάλης Κρίσεως

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Ἡ τρίτη Κυριακὴ τοῦ Τριωδίου εἶναι ἀφιερωμένη στὸ πιὸ φοβερὸ γεγονὸς τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, στὴ μέλλουσα Κρίση, ὡς ἀπαραίτητος προβληματισμὸς τῶν πιστῶν αὐτὴ τὴν ἀγωνιστικὴ περίοδο. Μὲ τὴν ἀνάμνηση τῆς Μεγάλης Κρίσεως, μὲ τὴν ἀνάγνωση τῆς σχετικῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς, καὶ μὲ τὴ σχετικὴ ὑμνολογία τῆς ἡμέρας, μποροῦμε νὰ συναισθανθοῦμε τὴ μεγάλη εὐθύνη μας ἀπέναντι στὸν εὐαγγελικὸ νόμο, τοῦ ὁποίου ἡ τήρηση εἶναι προϋπόθεση γιὰ τὴν προσωπική μας κρίση. Νὰ συνειδητοποιήσουμε πὼς ἡ ἐπὶ γῆς ζωή μας δὲ θὰ μείνῃ ἄκριτη, ἀλλὰ θὰ δώσουμε λόγο γιὰ ὅ, τι κάναμε καὶ γιὰ ὅ, τι δὲν κάναμε μὲ τὴ βιωτή μας, ἀφοῦ θὰ ἀποδώσουμε «περὶ αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως» (Ματθ.12,36) μᾶς διαβεβαίωσε ὁ Κύριος. Τότε «ἐκπορεύσονται οἱ τὰ ἀγαθὰ ποιήσαντες εἰς ἀνάστασιν ζωῆς, οἱ δὲ τὰ φαῦλα πράξαντες εἰς ἀνάστασιν κρίσεως» (Ἰωάν. 5,29).

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Νεομάρτυς Χρῆστος ὁ κηπουρός

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Οἱ Νεομάρτυρες ἀποτελοῦν τὴν ξεχωριστὴ χορεία τῶν ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, οἱ ὁποῖοι ὁμολόγησαν τὴν πίστη τους στὸ Χριστὸ καὶ ἔδωσαν τὴ ζωή τους γιὰ τὴν σώζουσα ὀρθόδοξη πίστη, κατὰ τὴ διάρκεια τῶν μαύρων χρόνων τῆς τουρκοκρατίας. Ἀνάμεσά τους ὁ ἅγιος Νεομάρτυς Χρῆστος ὁ Κηπουρός.
 

Δυστυχῶς δὲν μᾶς ἔχουν διασωθεῖ πολλὰ στοιχεῖα γιὰ τὴ ζωή του, ὡς τὰ σαράντα του χρόνια. Γεννήθηκε περὶ τὸ 1707 στὴ τὴ Βόρειο Ἤπειρο, στὰ μέρη κοντὰ στὸν ποταμὸ Γενοῦσο καὶ γι᾿ αὐτὸ μᾶς εἶναι γνωστὸς ὡς «Ἀρβανίτης». Στὰ σαράντα του χρόνια ἀποφάσισε νὰ μεταναστεύσει ἀπὸ τὴ φτωχὴ πατρίδα του, γιὰ τὴν ἀναζήτηση καλλίτερης ζωῆς. Προορισμός του ἡ Κωνσταντινούπολη, ἡ καρδιὰ τῆς ὀθωμανικῆς αὐτοκρατορίας, ὅπου ὑπῆρχαν προϋποθέσεις γιὰ νὰ ζήσει ἀνετότερα. Ἀποφάσισε νὰ ἐργαστεῖ ὡς κηπουρός. Κάθε μέρα κατέβαινε στὴν ἀγορὰ καὶ πωλοῦσε τὰ προϊόντα του. Κάποια μέρα τοῦ χειμῶνα τοῦ 1748 πῆγε νὰ πουλήσει μῆλα. Προθυμοποιήθηκε κάποιος τοῦρκος μουσουλμᾶνος νὰ τὰ ἀγοράσει, ἀλλὰ σὲ πολλὴ χαμηλὴ τιμή. Ὅταν ὁ Χρῆστος ἀρνήθηκε, ἐκεῖνος τὸν ἔβρισε καὶ οἱ δύο ἄνδρες λογομάχησαν. Ὁ χριστιανὸς κηπουρὸς ἔφυγε, χωρὶς νά τοῦ τὰ πωλήσει.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Μελέτιος - Ὁ Ὁμολογητής τῆς Ὀρθοδοξίας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ὁ 4ος μ. Χ. αἰῶνας ὑπῆρξε ἡ πιὸ κρίσιμη ἐποχὴ τόσο γιὰ τὴν Ἐκκλησία, ὅσο καὶ γιὰ τὴν παγκόσμια ἱστορία. Κι᾿ αὐτὸ διότι οἱ χρόνοι ἐκεῖνοι ἦταν ἡ μεταβατικὴ περίοδος ἀπὸ τὸν παλιὸ προχριστιανικὸ κόσμο, στὸν καινούριο, τὸν χριστιανικό. Σὲ αὐτὴ τὴν μετάβαση, ἡ ὁποία δὲν ἦταν πάντα ἤρεμη, συνέβαλλαν τὰ μέγιστα οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ἦταν καὶ ὁ ἅγιος Μελέτιος Ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας.
 

Γεννήθηκε στὴν πόλη Μελιτηνὴ τῆς Μικρᾶς Ἀρμενίας τὸ 310. Δὲν γνωρίζουμε σχεδὸν τίποτε γιὰ τὴν παιδικὴ καὶ νεανική του ζωή. Γιὰ πρώτη φορὰ ἀναφέρεται τὸ ἔτος 357, ὁ ὁποῖος ἐμφανίζεται ὡς ἀντίπαλος τῶν αἱρετικῶν Ὁμοιουσιανῶν, μιᾶς ἀρειανικῆς παρατάξεως, καὶ ὀπαδὸς τοῦ Ἐπισκόπου Καισαρείας τῆς Παλαιστίνης Ἀκακίου. Μὲ εἰσήγηση τοῦ Ἀκακίου, ὁ Μελέτιος ἐξελέγῃ ἀπὸ τὴν Σύνοδο τοῦ 358, Ἐπίσκοπος Σεβαστείας. Ἀπ᾿ ὅτι φαίνεται, δὲν ἔμελλε νὰ στερεώσει στὸ θρόνο του, διότι, οἱ φανατικοὶ ὀπαδοὶ τοῦ προηγουμένου Ἐπισκόπου Σεβαστείας Εὐσταθίου, τοῦ εἶχαν κηρύξει τὸν πόλεμο καὶ γι᾿ αὐτὸ ἀναγκάστηκε νὰ παραιτηθεῖ σὲ λίγο καιρὸ καὶ νὰ μεταβεῖ στὴ Βέροια τῆς Συρίας.
 

Λάμπρος Σκόντζος: Ἡ Ἁγία Θεοδώρα ἡ Αὐγούστα - Ἡ εύσεβής καί Ἁγία Αὐτοκράτειρα τοῦ Βυζαντίου

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Τὴν Α΄ Κυριακὴ τῶν νηστειῶν, τὴν Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει μὲ κάθε λαμπρότητα τὴν ἀναστήλωση τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων, ἡ ὁποία σήμανε τὴ λήξη μιᾶς ἑκατονταετοῦς φοβερῆς διαμάχης στὸ Βυζάντιο (726-842).
 

Πρωταγωνιστικὸ πρόσωπο στὴ λήξη της εἰκονομαχίας ὑπῆρξε ἡ ἁγία Θεοδώρα ἡ Αὐγούστα, ἡ ὁποία, ὡς ἐπίτροπος τοῦ ἀνήλικου γιοῦ της Μιχαὴλ Γ΄, συγκάλεσε σύνοδο στὴν Κωνσταντινούπολη, ἡ ὁποία ἐπικύρωσε τίς ἀποφάσεις τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, θέτοντας τέλος στὴ θεολογικὴ διαμάχη καὶ στοὺς διωγμοὺς τῶν ὀρθοδόξων ἀπὸ τοὺς φανατικοὺς εἰκονομάχους.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Βλάσιος - Ὁ Ἀνάργυρος ἰατρός καί Ἐπίσκοπος τοῦ Χριστοῦ

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι οἱ ζωντανὲς εἰκόνες τοῦ Θεοῦ. Τὸ «Συνοδικό» τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐπιτάσσει νὰ τιμοῦνται ἀπὸ τοὺς πιστούς, ὡς «φίλοι καὶ θεράποντες τοῦ Χριστοῦ». Αὐτὸ κάνουν οἱ πιστοί, τοὺς τιμοῦν ὅπως ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία μας. Ἕνας ἀπὸ τοὺς τιμώμενους ἁγίους Της εἶναι καὶ ὁ λαοφιλὴς ἅγιος Βλάσιος ἐπίσκοπος Σεβάστειας.

Λάμπρος Σκόντζος: Ὁ ὄλεθρος τῆς ἐγωπάθειας καί ἡ εὐλογία ταπεινώσεως

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Μέ τη χάρη καὶ τὴν εὐσπλαχνία τοῦ Ἁγίου Θεοῦ φθάσαμε γιὰ μιὰ ἀκόμα φορὰ στὸ ἅγιο Τριώδιο, στὴν ἱερότερη καὶ κατανυκτικότερη ἑορτολογικὴ περίοδο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Ἡ μακρὰ αὐτὴ περίοδος, ἡ ὁποία ἀρχίζει τὴν Κυριακὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου καὶ τελειώνει τὸ Μεγάλο Σάββατο, εἶναι ἡ πιὸ σημαντικὴ χρονικὴ περίοδος τῆς Ἐκκλησίας μας, διότι δίνει τὴν εὐκαιρία σὲ μᾶς τοὺς πιστοὺς νὰ συναισθανθοῦμε τὴ λαθεμένη πορεία τῆς ζωῆς μας, νὰ τὴ διορθώσουμε καὶ νὰ ἐπανακαθορίσουμε τὴ στάση μας ἀπέναντι στὸ Θεὸ καὶ τοὺς συνανθρώπους μας. Αὐτὴ ἡ προσωπικὴ κάθαρση καὶ διόρθωση τῆς γήινης πορείας μας εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ νὰ μπορέσουμε, κεκαθαρμένοι καὶ ἀλλαγμένοι, νὰ ἑορτάσουμε τὸ ἅγιο Πάσχα, σύμφωνα μὲ τὴν παύλειο προτροπή, ὄχι ὅπως οἱ Ἰουδαῖοι, τυπικά, «ἀλλ᾿ ἐν ἀζύμοις εἰλικρινείας καὶ ἀληθείας», ἀποβάλλοντας τὴν παλαιὰ  ζύμη τῆς κακίας καὶ τῆς πονηρίας μας (Α΄ Κορ. 5,8).

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στρατηλάτης - Ὁ ἡρωικός Μεγαλομάρτυς τοῦ Χριστοῦ

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Κάποιοι κακοήθεις καὶ ἀνιστόρητοι, θέλουν νὰ περιορίσουν τὴ χριστιανικὴ πίστη τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας στοὺς φτωχοὺς καὶ τοὺς δούλους. Ὅμως ἔρχεται ἡ ἱστορία καὶ τὰ συναξάρια τῆς Ἐκκλησίας μας γιὰ νὰ τοὺς διαψεύσουν οἰκτρά. Τὴ νέα πίστη εἶχαν υἱοθετήσει ἄνθρωποι ἀπὸ ὅλες τὶς κοινωνικὲς τάξεις καὶ τὰ ἐπαγγέλματα. Μιὰ ἀπὸ αὐτὲς ἦταν οἱ στρατιωτικοί. Μέσα ἀπὸ τὶς τάξεις τους ἀναδείχθηκαν μυριάδες Μάρτυρες κατὰ τὴ διάρκεια τῶν διωγμῶν τῶν πρώτων τριακοσίων χρόνων.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Νεομάρτυς Ἀντώνιος ὁ Ἀθηναῖος

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ἡ ἔνδοξη πόλη τῶν Ἀθηνῶν δὲν φημίζεται μόνον γιὰ τὸ προχριστιανικό της παρελθόν, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸ μετέπειτα χριστιανικό της. Ἀπὸ τὰ πρῶτα χριστιανικὰ χρόνια ἀνάδειξε μεγάλους ἁγίους. Στὰ μαῦρα χρόνια τῆς τουρκικῆς δουλείας ἀνάδειξε ἐπίσης καὶ πολλοὺς Νεομάρτυρες. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὑπῆρξε ὁ ἅγιος Ἀντώνιος ὁ Ἀθηναῖος.
 

Γεννήθηκε στὴν Ἀθήνα στὰ μισὰ τοῦ 18ου αἰῶνα. Οἱ γονεῖς του Μῆτρος καὶ Καλομοῖρα, ἦταν πάμφτωχοι καὶ ἄσημοι ἄνθρωποι, ἀλλὰ εὐσεβεῖς χριστιανοί. Μεγάλωσαν τὸν γιό τους Ἀντώνιο μὲ στοργὴ καὶ τοῦ ἐνέπνευσαν τὴν πίστη στὸν ἀληθινὸ Τριαδικὸ Θεό. Μέσα στὴ φτώχεια τους κατόρθωσαν νὰ τοῦ μάθουν στοιχειώδη γράμματα, ὅσα μποροῦσαν νὰ μάθουν οἱ ὑπόδουλοι Ρωμηοί. Ὅταν ἔγινε δώδεκα χρονῶν, θέλοντας νὰ βοηθήσῃ οἰκονομικὰ τὴν πτωχὴ οἰκογένειά του, παραδόθηκε στὴ δούλεψη ἑνὸς πλούσιου τουρκαλαβανοῦ, ἀπὸ τοὺς πολλοὺς οἱ ὁποῖοι κατοικοῦσαν στὴν Ἀθήνα καὶ λυμαίνονταν τὶς πλούσιες γαῖες τῆς Ἀττικῆς γῆς. Ὁ Ἀντώνιος ὑπέδειξε ἀσυνήθιστη ἐργατικότητα καὶ τιμιότητα, ὥστε ἀπέκτησε τὴν ἐμπιστοσύνη τῶν ἀφεντικῶν του.

Λάμπρος Σκόντζος: Τρεῖς Ἱεαράρχες - Οἱ μελίρρυτοι ποταμοί τῆς σοφίας καί πρωτοπόροι τοῦ παγκόσμιου πολιτισμοῦ

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Στὶς 30 Ἰανουαρίου ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει ὁρίσει νὰ ἑορτάζεται ἀπὸ κοινοῦ ἡ μνήμη τῶν Ἁγίων Τριῶν Ἱεραρχῶν, τῶν Μ. Βασιλείου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ Ἰωάννου Χρυσοστόμου καὶ ἡ Πολιτεία νὰ τοὺς τιμᾶ ὡς προστάτες τῆς παιδείας, τῆς ἐπιστήμης καὶ τοῦ πολιτισμοῦ, διότι οἱ ἴδιοι ἐνσάρκωσαν αὐτὰ τὰ ἀγαθὰ καὶ ἔγιναν φορεῖς μιᾶς πρωτόγνωρης πνευματικότητας, ξέχωρη ἀπὸ αὐτὴ ποὺ γνώριζε καὶ βίωνε ὁ προχριστιανικὸς κόσμος, καρπὸς τῆς ἐπενέργειας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ὁποία μεταποιεῖ καὶ μεταμορφώνει τὸν κόσμο, φορεῖς ἑνὸς νέου πολιτισμικοῦ ἰδεώδους, τοῦ ἑλληνοχριστιανικοῦ.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Νεομάρτυς Δημήτριος ὁ Χιοπολίτης

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Μιὰ πλειάδα Νεομαρτύρων εἶχε ἐξισλαμισθεῖ μὲ τὸ ζόρι καὶ κατόπιν ἐπιστρέφοντες στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ, ὑπέστησαν τὸ μαρτύριο. Σὲ αὐτὴ τὴν κατηγορία ἀνήκει καὶ ὁ ἅγιος Νεομάρτυς Δημήτριος ὁ Χιοπολίτης.
 

Γεννήθηκε στὴ Χίο, στὴ συνοικία Παλαιόκαστρο, στὰ τέλη τοῦ 18ου αἰῶνα ἀπὸ γονεῖς φτωχοὺς καὶ ἁπλοϊκούς, ἀλλὰ ὅμως μὲ στερεὴ εὐσέβεια καὶ πίστη στὸ Θεό. Ὅταν μεγάλωσε μετέβῃ μὲ τὸν μεγαλύτερο ἀδελφὸ τοῦ Ζαννὴ στὴν Κωνσταντινούπολη πρὸς ἀναζήτηση ἐργασίας, διότι ἡ ζωὴ στὸ ἄγονο νησὶ ἦταν δύσκολη. Προσλήφθηκαν σὲ κάποια ἐπιχείρηση ὡς κλητῆρες. Μετὰ ἀπὸ καιρὸ ὁ ἀδελφός του παντρεύτηκε καὶ ἀργότερα ἀρραβωνιάστηκε καὶ ὁ Δημήτριος μιὰ νέα ἀπὸ τὸ Σταυροδρόμι τῆς Πόλης. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν πῆρε τὴ συγκατάθεση τοῦ ἀδελφοῦ του καὶ τοῦ ἀφεντικοῦ του, ἐκδιώχτηκε ἀπὸ τὸ σπίτι καὶ τὴν ἐργασία του.