Ο Παύλος ξεκίνησε μαζί με το Βαρνάβα και τον Ιωάννη, τον επικαλούμενο Μάρκο, κηρύττοντας τον λόγο του Θεού στην Κύπρο (από τη Σαλαμίνα μέχρι την Πάφο), στην Πέργη Παμφυλίας, στην Αντιόχεια της Πισιδίας. Η πρώτη ομιλία για τον Χριστό και η πρώτη εκκλησιά στην Μ. Ασία έγινε στην Αντιόχεια της Πισιδίας, Ικόνιο, περιοχές της Λυκαονίας, Δέρβη, Λύστρα.
Πτολεμαΐδα, Κυριακὴ 28-8-1983
«…Ἡ πατρίδα μας μπροστὰ στοὺς κολοσσοὺς τῶν μεγάλων κρατῶν εἶναι μιὰ μικρὴ βαρκούλα. Ἀλλὰ τί βλέπει κανεὶς ἀνοίγοντας τὴν Ἱστορία· αὐτοκρατορίες, ποὺ ἔπλεαν σὰν θωρηκτὰ καὶ φαίνονταν ἀκλόνητες, καταποντίστηκαν κι ἀφανίστηκαν …
Ποῦ εἶναι, σᾶς ἐρωτῶ, οἱ αὐτοκρατορίες τῶν Ἀσσυρίων, τῶν Βαβυλωνίων, τῶν Περσῶν, τῶν Αἰγυπτίων; ποῦ εἶναι οἱ αὐτοκρατορίες τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καὶ τοῦ Ναπολέοντος; Πέρασαν, ἔσβησαν, σχεδὸν ξεχάστηκαν· μόνο ἐρείπια κι ἀπομεινάρια τὶς θυμίζουν ἢ στοὺς τόπους τῶν ἀνασκαφῶν ἢ στὰ ἀρχαιολογικὰ μουσεῖα. Στὸν καιρό τους ἦταν τὰ «πλοῖα» τὰ μεγάλα ποὺ φαίνονταν ἀβύθιστα· καὶ ὅμως βυθίσθηκαν. Καὶ μέσα στὸν ὠκεανό –περίεργο πρᾶγμα– μιὰ βαρκούλα μὲ τὴ σημαία τοῦ σταυροῦ συνεχίζει νὰ πλέῃ, δὲν καταποντίστηκε. Ταξιδεύει τρεῖς χιλιάδες τώρα χρόνια. Ποιά εἶναι ἡ βαρκούλα αὐτή; Ἡ γλυκειά μας πατρίδα! Πόσες θύελλες πέρασε! Σπανίως γνώρισε ἡμέρες εἰρήνης καὶ ἡσυχίας. Ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, λόγῳ καὶ τῆς γεωγραφικῆς θέσεώς της, ἦταν ἡ ἐμπροσθοφυλακὴ ποὺ ἀπέκρουε ἐπιθέσεις καὶ ἦταν πάντα ἐπὶ σκοπόν.
Μύκονος
Η καταγραφή έγινε στην κοινότητα
της Νάξου, από 23 Σεπτεμβρίου 1923 ως στις 31 Μαρτίου 1925.
Καταμετρήθηκαν 165 πρόσφυγες από την Σπάρτη της Μ. Ασίας.
Η έρευνα έγινε από τον δικηγόρο – ιστορικό ερευνητή Ιάκωβο
Ναυπλιώτη – Σαραντηνό και δημοσιεύτηκε στον τιμητικό τόμο Νικηφόρος
Μανδηλαράς στην Αθήνα το 2013 με τίτλο: ΠΙΝΑΚΕΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
ΣΤΗΝ ΝΑΞΟ.
Οι περισσότεροι εξ αυτών δεν παρέμειναν στην Νάξο.
Έχουμε όλα τα ονόματα των προσφύγων, αλλά για οικονομία χρόνου
και χώρου καταγράφουμε τα ονόματα των αρχηγών των οικογενειών και από τα
παιδιά τους μόνον τον αριθμό και τις ηλικίες.
Ο Μητροπολίτης Φλωρίνης Αὐγουστίνος
στον μεγάλο, νέο ναό των Νεομαρτύρων της Μικράς Ασίας και του Πόντου,
κατεβαίνει από το Άγιο Βήμα και θυμιατίζει, εν ώρα θείας Λειτουργίας την
εικόνα, που βρίσκεται στο κεντρικό κλήτος του ναοῦ. Σήμερα η εικόνα δεν βρίσκεται στο ναό.
Ας ακούσουμε απομαγνητοφωνημενα τα τελευταία του λόγια:
Ομιλία του 1982, στην επέτειο των 60 ετων της Μικρασιατικής Καταστροφής,
Aκουστε ηχητικα τον ίδιο:
Μετά ταξίδι δύο ημερών τα τρία
πλοία φθάνουν στη Ρόδο. Τότε λαμβάνουν εντολή, το ένα πλοίο να μοιράσει
τους πρόσφυγες στα άλλα δύο πλοία, ώστε να γυρίσει στη Μερσίνα άδειο,
για να παραλάβει και άλλους Έλληνες, που είχαν εκδιωχθεί από τις
πατρίδες τους με τον ίδιο τρόπο.
Ο Παπά Ιωακείμ παγώνει, όμως αντιλαμβανόμενος τι σημαίνει κυρίως η μετάβαση μεσώ Αϊδινίου και Κουσάντας.
Από το σημείο αυτό αρχίζει ένα μεγάλο αγώνα, για να αλλάξει την
διαδρομή εξόδου από την χώρα και να οδηγήσει τα γυναικόπαιδα στην
Ελλάδα μέσω Αττάλειας και αντιδρά λέγοντας:
Παραμονή του Δεκαπενταύγουστου ο Παπά Ιωακείμ μαθαίνει ότι έσπασε το μέτωπο του Ελληνικού Στρατού στο Αφιόν Καραχισάρ και στο Τουμλού Πινάρ και οι Έλληνες οπισθοχωρούν, και ότι οι Τούρκοι σύντομα θα βρίσκονται μέσα στην Σμύρνη. Την άλλη μέρα το επιβεβαιώνει από άλλη πηγή και με τρόπο ειδοποιεί τις γυναίκες να προσέχουν και να αποφεύγουν τους Τούρκικους μαχαλάδες. Στις 27 Αυγούστου ημέρα Σάββατο ακούει της ζητωκραυγές σε συγκεντρώσεις των Τούρκων από την είδηση της εισόδου των Κεμαλικών δυνάμεων στην Σμύρνη.
Γράφει ο Παπαιωακειμ: «Οι μέρες περνούσαν, η αγωνία μεγάλωνε. Οι ειδήσεις όλο και χειροτέρευαν. Κλίμα τρομοκρατίας κυριαρχούσε παντού.
