Η μάχη στο Κλειδί: Ο Βουλγαροκτόνος εκδικείται τον Σαμουήλ

Γράφει η Κρινιώ Καλογερίδου

 

Το 989 μ Χ ήταν σημαδιακή χρονιά για τον Βασίλειο Β’ (976-1025 τα έτη βασιλείας του), γιατί έφερε τα πάνω κάτω στους υπολογισμούς και τα σχέδιά του. Στην αρχή, ωστόσο, έδειχναν όλα ευνοϊκά. Η 13χρονη εμπειρία του από τους εμφυλίους πολέμους με πρωταγωνιστές τους Βάρδα Φωκά και Βάρδα Σκληρό (που στασίασαν εναντίον του εκμεταλλευόμενοι το νεαρό της ηλικίας του και τον πόλεμο των Ρως κατά της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας) είχε λήξει ανέλπιστα με παρέμβαση της τύχης. 

 

Ο μεν πρώτος απ’ τους στασιαστές στρατηγούς σκοτώθηκε πέφτοντας απ’ το άλογό του, ο δε δεύτερος — συνειδητοποιώντας την προχωρημένη ηλικία του — παραδόθηκε (σε επίσημη τελετή) και επέστρεψε στη γενέθλια γη του (Διδυμότειχο) ως ιδιώτης.

Μεσαίωνα είχαν οι Δυτικοί όχι οι Έλληνες – Απόδειξη το Βυζάντιο

 

Του Γεωργίου Βαγγέλη

Εάν κοιτάξει κανείς τη λίστα imdb με τις καλύτερες ταινίες που αναφέρονται στον Μεσαίωνα, θα συναντήσει 72 έργα που καταπιάνονται με υποθέσεις Δύσης, Σκανδιναβίας, Ανατολικής Ευρώπης, μέχρι και Ρωσίας. Πουθενά δεν θα δούμε κάτι για το Βυζάντιο. Παραδόξως, αυτό θα έπρεπε να χαροποιεί τους Έλληνες. Δίχως οι κινηματογραφιστές και κυρίως το κοινό να το ξέρουν, το Βυζάντιο δεν γνώρισε ποτέ Μεσαίωνα! Αυτό αναδεικνύει και αποδεικνύει -κόντρα στο ρεύμα- ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες διανοούμενους.

Καθώς το 2021 έχει συμβολικό χαρακτήρα, μίλησα με τον άνθρωπο που έχει ψάξει και αναλύσει το Βυζάντιο σπιθαμή προς σπιθαμή. Ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Γιώργος Κοντογιώργης πρόσφατα ολοκλήρωσε δύο επιπλέον τόμους του εντυπωσιακού έργου "Ελληνικό Κοσμοσύστημα" (εκδόσεις Σιδέρη) οι οποίοι καταπιάνονται με τη Βυζαντινή περίοδο (γ' και δ' τόμος). Στην κουβέντα που είχα μαζί του, μου χαρακτήρισε μάλιστα "προσαρματικούς" τους διανοούμενους που διατυμπανίζουν ότι οι Βυζαντινοί ήταν Ρωμαίοι και ότι έγιναν Έλληνες κατά την τουρκοκρατία.

Το Δεσποτάτο του Μυστρά και ο στρατός του 1261 -1460… Η έσχατη αναλαμπή

 

Η ημερομηνία γέννησης του Δεσποτάτου του Μυστρά είναι το έτος 1259. Τότε ο στρατός του σεβαστοκράτορα Ιωάννη Παλαιολόγου νίκησε στην Πελαγονία τους Φράγκους και αιχμαλώτισε τον πρίγκιπα της Αχαΐας. Σε αντάλλαγμα της ελευθερίας του, αυτός, παραχώρησε τα κάστρα του Μυστρά, της Μονεμβασιάς και της Μαΐνης.

Στην αρχή το μικρό βυζαντινό εξάρτημα στην Πελοπόννησο κυβερνάτο από έναν στρατιωτικό διοικητή που αντικαθίστατο κατ’ έτος. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι το 1349 οπότε ο γιος του τότε αυτοκράτορα Ιωάννη Καντακουζηνού, Μανουήλ, ανέλαβε ισόβιος κυβερνήτης. Πριν από αυτόν ο Ανδρόνικος Παλαιολόγος Ασάν είχε διοικήσει επί έξι χρόνια (1315-21) κερδίζοντας εδάφη από τους Λατίνους.

Θεόκλητος Ρουσάκης: 29η Μαΐου 1453, ὁ τελευταῖος Αὐτοκράτορας τοῦ Βυζαντίου προτρέπει καί σήμερα:

''...παρακαλῶ ὑμᾶς ἵνα στῆτε ἀνδρείως καὶ μετὰ γενναίας ψυχῆς.....''

Θεόκλητος Ρουσάκης

Θέση ξεχωριστὴ γιὰ τὴν ἱστορία τῆς Ρωμιοσύνης καὶ γιὰ τὴν ἑλληνικὴ ψυχὴ κατέχει ἡ 29η Μαΐου. Φέρνει στὸ νοῦ μας τὴν ἀποφράδα Τρίτη τοῦ 1453, ποὺ σήμανε τὴν πτώση, τῆς Βασιλίδος τῶν Πόλεων, ἡ ὁποία τεῖχος καὶ προστασία της, εἶχε τὴν Παναγιά μας. 

Ὁ ἱστορικὸς μας Κ. Παπαρρηγόπουλος ἐκτιμᾶ ὅτι '' διὰ τῆς ἁλώσεως ταύτης δὲν ἔπεσε μόνη ἡ κυριευθεῖσα πόλις, δὲν ἔπεσε μόνη ἡ καταλυθεῖσα βασιλεία, ἀλλ᾿ ἐπὶ χρόνον μακρὸν ἐπεσκιάσθη κόσμος ὁλόκληρος πραγμάτων καὶ δογμάτων, ὁ κόσμος ὁ ἑλληνικός ''.

Ὅμως καὶ τὰ πιὸ θλιβερὰ γεγονότα ἔχουν τὴ θετικὴ προσφορά τους, ὅταν τὰ μελετοῦμε καὶ εἴμαστε πρόθυμοι νὰ ἀποδεχθοῦμε τὰ σωτήρια μηνύματά τους. Ἀναζητῶντας αὐτὰ τὰ μηνύματα, ἀνασύρουμε ἀπὸ τὶς ἱστορικὲς πηγές, πολύτιμα μαθήματα ποὺ ἀποκαλύπτουν τὰ βαθύτερα αἴτια τῆς πτώσεως.

Η Στάση του Νίκα

Με αυτή την ονομασία έμεινε στην ιστορία η λαϊκή εξέγερση που συνέβη στο Βυζάντιο την εποχή του Ιουστινιανού και πνίγηκε στο αίμα από τον αυτοκράτορα. 

Πληροφορίες από «πρώτο χέρι» μας δίνει ο σύγχρονος του Ιουστινιανού, ιστορικός Προκόπιος, στο βιβλίο του «Η ιστορία των Πολέμων» (εκδόσεις Λιβάνη).

Πρωταγωνιστές της εξέγερσης ήταν οι δήμοι των «Πράσινων και «Βένετων» (μπλε), οργανώσεις φιλάθλων με λαϊκή καταγωγή, που ζούσαν για τις αρματοδρομίες στις εξέδρες του Ιππόδρομου της Κωνσταντινούπολης.

Σαν σήμερα το 537 μ.Χ. εγκαινιάζεται ο ναός της Αγίας Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη.

Η Αγία Σοφία είναι το πρώτο κτίσμα που χτυπάει στα μάτια του επισκέπτη, καθώς εισέρχεται από την Προποντίδα.

Ο πρώτος ναός της Αγίας Σοφίας θεμελιώθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο το 330 μ.Χ. όταν ονόμασε τη μετέπειτα Κωνσταντινούπολη πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η ανέγερση του ναού ολοκληρώθηκε από τον γιο του Κωνστάντιο και τα εγκαίνια έγιναν στις 15 Φεβρουαρίου του 360.

Κατά την εποχή του Αρκαδίου, το 404, η πρώτη Αγιά Σοφιά πυρπολείται και θα κτιστεί εκ νέου από τον Θεοδόσιο Β’. Τα εγκαίνια θα γίνουν στις 10 Οκτωβρίου του 415, όμως ο ναός θα πυρποληθεί και πάλι το 532, κατά τη Στάση του Νίκα. 

Ιωάννης Ζ’ Παλαιολόγος

Αυτοκράτορας του Βυζαντίου, σε μια εποχή που η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έπνεε τα λοίσθια και δοκιμαζόταν από τις εσωτερικές διαμάχες της δυναστείας των Παλαιολόγων, στην οποία ανήκε.

Ο Ιωάννης Ζ’ Παλαιολόγος γεννήθηκε το 1370 και υπήρξε πρωτότοκος γιος του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Δ’ Παλαιολόγου (1348-1385) και της συζύγου του Μαρίας Κυράτζας (1348-1390), κόρης του τσάρου της Βουλγαρίας Ιβάν Αλεξάντρ. Παππούς του ήταν ο επίσης αυτοκράτορας Ιωάννης Ε’ Παλαιολόγος (1332-1391).

Η ιστορική μάχη στο Ματζικέρτ που σφράγισε την παρακμή του Βυζαντίου.... (βίντεο)...

Ο αυτοκράτορας Ρωμανός αποδυναμώθηκε από τις ίντριγκες και μετά την ήττα, τυφλώθηκε από τους αντιπάλους του για τιμωρία 

Μία από τις πιο σημαντικές μάχες της χιλιόχρονης ιστορίας του Βυζαντίου είναι η περίφημη Μάχη στο Ματζικέρτ που έγινε στις 26 Αυγούστου 1071. 

Αντίπαλες δυνάμεις σ΄αυτή τη μάχη ήταν η Βυζαντινή Αυτοκρατορία της οποίας ηγείτο ο στρατιωτικός ηγεμόνας Ρωμανός και οι Σελτζούκοι Τούρκοι, με αρχηγό τον Αλπ Αρσλάν.

 Την περίοδο που ο Ρωμανός Διογένης αγωνιζόταν να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο των Σελτζούκων, μέσα στο Παλάτι είχε έναν σημαντικό και αδίστακτο εχθρό. Ήταν ένας άνθρωπος που ξεχώριζε πρώτα απ΄ όλα για τον επιστημονικό και πνευματικό του έργο.