Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Νικόλαος Πλανᾶς - Ὁ εὐλογημένος κληρικός

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Στὶς 2 Μαρτίου ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴ μνήμη ἑνὸς νέου ἁγίου, τοῦ ἁγίου Νικολάου Πλανᾶ. Πρόκειται γιὰ μιὰ σπάνια ἱερατικὴ μορφή, ἡ ὁποία λάμπρυνε τὴν ἀττικὴ γῆ τὸν περασμένο αἰῶνα καὶ ἀποτελεῖ τὸ καύχημα καὶ τὸ πρότυπο τῶν κατοπινῶν εὐλαβῶν ὀρθοδόξων κληρικῶν.
 

Γεννήθηκε στὴ Νάξο τὸ 1851. Γονεῖς του ἦταν οἱ εὐσεβεῖς καὶ εὔποροι Ἰωάννης καὶ Αὐγουστίνα. Ἀπὸ μικρὸ παιδὶ ἔδειξε δείγματα ἀφοσίωσης πρὸς τὴν Ἐκκλησία, διακονοῦσε ὡς «παπαδάκι» στὸ Ἱερὸ Βῆμα. Παράλληλα ἀνέπτυξε σπάνιες ἀρετές, ὅπως λ. χ. μοίραζε τὸ λιγοστὸ ψωμί του μὲ τὰ ἄλλα πεινασμένα παιδιὰ τῆς γειτονιᾶς! Λίγα γράμματα ἔμαθε ἀπὸ τὸν παπποῦ του, ἱερέα Γεώργιο Μελισσουργό, τὰ ὁποῖα ἀξιοποίησε κατόπιν μόνος του. 1864 πέθανε ὁ πατέρας του ἡ μητέρα του μετανάστευσε, στὴν Ἀθήνα, μὲ τὸν μικρὸ Νικόλαο καὶ τὴν ἀδελφή του, ὅπου καὶ ἐγκαταστάθηκαν στὴν περιοχὴ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονα Ἰλισοῦ. Στὰ δεκαεπτά του χρόνια παντρεύτηκε, ὕστερα ἀπὸ πιέσεις τῆς μητέρας του, τὴν Ἑλένη Προβελέγγιου ἀπὸ τὰ Κήθυρα, μὲ τὴν ὁποία ἀπέκτησε ἕναν γιό, τὸν Ἰωάννη. Ὅμως λίγο ἀργότερα ἀρρώστησε ἡ σύζυγός του καὶ πέθανε.

π. Νικόλαος Πλανάς: Ἀληθινὸ θαυμαστὸ γεγονὸς

 

Το παρακάτω, αποτελεί αφήγηση του πρ. Διευθυντού Δημοτικής Εκπαιδεύσεως κ.Μανώλη Καπετανάκη:

Ένας από τους πολύ μεγάλους Αγίους της Εκκλησίας μας, είναι ο Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς. Ήταν σύγχρονος του γέροντα μου Φιλοθέου Ζερβάκου, και έλαμψε με την θαυμαστή βιωτή του.
 

Κάποια ημέρα εταξίδευα, μετά την κοίμηση του πατρός Φιλοθέου, με κατεύθυνση την Ι.Μονή Λογγοβάρδας της Πάρου, με το πλοίο “Αιγαίον”. Ήταν Σάββατο πρωΐ και το πλοίο επλησιάζε στην Πάρο. Εκείνο το Σάββατο το καράβι ήταν άδειο. Εγώ άρχισα να κάνω βόλτες, στα διαμερίσματα του πλοίου, ολομόναχος. 

Ἅγιος Νικόλαος Πλανᾶς: -Ἔμ, κυρα Γεωργία, δὲν ἤσουν ἐκεῖ!

Kάποτε ὁ παπα-Νικόλας ὁ Πλανᾶς, (Άγιος Νικόλαος Πλανάς) θυμιάτιζε τὴν ὥρα τῆς ἐνάτης ᾠδῆς, ὅταν ἔψαλλαν οἱ ἱεροψάλτες «τήν Τιμιωτέραν τῶν Χερουβεὶμ...» και πέρασε μπροστὰ ἀπὸ μία κυρία, ποὺ στεκόταν στὰ πλαϊνὰ στασίδια, καὶ δὲν τὴν θυμιάτισε.

Πως μαλακώνει μια σκληρή καρδιά; (από το βίο αγίου Νικολάου Πλανά)

Στην οικογένεια που συχνότατα πήγαινε ο Παππούς (άγιος Νικόλαος Πλανάς), τον χώρο τους εντός της αυλής τον είχε νοικιάσει ένας τσαγκάρης κομουνιστής, εκ των σημαινόντων στελεχών. Το μίσος του προς όλους, και εξαιρετικώς προς τους ιερείς, δεν είχε όρια.

Εκεί που εργαζόταν παραληρούσε μονολογώντας, από πού θα αρχίσει με την παρέα του να σφάζουν τους παππάδες.

Και έλεγε:

– «Πρώτα – πρώτα, θα σφάξουμε τους παπάδες της Ζωοδόχου Πηγής».

Και έλεγε συνέχεια και για τους άλλους. Όπως σας είπα αυτός εργαζόταν εντός της αυλής. Ο Παππούς με την καλοσύνη του πήγε κοντά του και του λέει:

Κοινωνώντας έναν λεπρό…

Στο διάστημα του μισού αιώνα που λειτουργούσε ο άγιος παπά-Νικόλας ο Πλανάς, άνευ διακοπής (διότι δεν αρρώστησε ποτέ), έτυχε κάποια φορά εκεί στην ενορία του, σ’ ένα στενό δρομάκι να κρύπτεται ένας λεπρός σε μεγάλο βαθμό.

Του είχαν φαγωθεί τα χείλη του από την φοβερή ασθένεια. Πήγε μια φορά ο Πατήρ να τον κοινωνήσει, αλλά το κατεστραμμένο του στόμα, δεν μπορούσε να παραλάβει το Άγιο Σώμα του Κυρίου.

Ο Άγιος Νικόλαος Πλανάς και ο Άγγελος που άφησε το πρόσφορο πάνω στην Αγία Τράπεζα

Μέσα από τα βάθη της ψυχής του τελούσε ο Άγιος τη Θεία Λειτουργία. Πενήντα ολόκληρα χρόνια δεν πέρασε ούτε μία μέρα χωρίς να λειτουργήσει. 

Κατά τις πολύωρες λειτουργίες δεν ήταν λίγα τα θαύματα που συνέβαιναν. Ο Άγιος Νικόλαος τα θεωρούσε εντελώς φυσιολογικά, όπως εντελώς φυσιολογική ήταν η αστείρευτη αγάπη του προς τον Θεό.

Οι ακολουθίες του Παππού, όπως τον φώναζαν τον Άγιο τα πνευματικά του παιδιά, ήταν μοναδικές και ανεπανάληπτες. 

Πώς μαλακώνει μια σκληρή καρδιά;(Από το βίο του Αγ.Νικολάου Πλανά)

Στην οικογένεια που συχνότατα πήγαινε ο Παππούς (άγιος Νικόλαος Πλανάς), τον χώρο τους εντός της αυλής τον είχε νοικιάσει ένας τσαγκάρης κομουνιστής, εκ των σημαινόντων στελεχών. 

Το μίσος του προς όλους, και εξαιρετικώς προς τους ιερείς, δεν είχε όρια. Εκεί που εργαζόταν παραληρούσε μονολογώντας, από πού θα αρχίσει με την παρέα του να σφάζουν τους παππάδες.

Και έλεγε: