Γράφει ὁ Φώτης Μιχαήλ ἰατρός
Τό ΟΧΙ γιά τήν φυλή μας δέν εἶναι μία ἁπλῆ λέξη. Οὔτε εἶναι κάτι, πού ἀπό στόματος Ἑλλήνων λέχθηκε γιά πρώτη φορά στίς 28 Ὀκτωβρίου τοῦ 1940.
Τό ΟΧΙ εἶναι ὁ ἀλάνθαστος καί σταθερός βηματοδότης τῆς ἀργόσυρτης ἱστορικῆς μας διαδρομῆς, ἐδῶ καί τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια.
Ποιός μπορεῖ νά ξεχάσει τό ΟΧΙ τῶν Θερμοπυλῶν, τῆς Σαλαμίνας καί τοῦ Μαραθῶνα ἀπέναντι στόν Πέρση εἰσβολέα;
Ἀπόσπασμα ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας
τοῦ μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 28ην ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 27-10-1985]
[Β145]
Ἀγαπητοί μου, ἡ ἀγρυπνία ποὺ ἐπιτελοῦμε ἀπόψε, εἶναι στὴ μεγάλη ἐκείνη εὐεργεσία τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔδωσε τὴ νίκη καὶ τὴν ἐλευθερία στὸ ἑλληνικό μας Ἔθνος. Ὅλοι τότε νόμισαν ὅτι ἡ Ἑλλὰς θὰ πέθαινε, ὑποκύπτουσα στὸν κατακτητή. Ἐκείνη ἡ μικρὴ Ἑλλὰς τῶν ἑπτὰ ἑκατομμυρίων· ὅτι θὰ συνετρίβετο μπροστὰ σὲ ἕναν ὄγκο σαράντα ἑκατομμυρίων. Γιὰ νὰ προστεθεῖ ὕστερα ἀπὸ λίγους μῆνες ἕνας ἄλλος ὄγκος ἄλλων σαράντα ἑκατομμυρίων, μπροστὰ στὴ μικρή μας Ἑλλάδα. Ἡ Ἑλλάδα ὅμως δὲν ἀπέθανε. Ὁ Κύριος ποὺ ἀνέστησε τὴν κόρη τοῦ Ἰαείρου, Ἐκεῖνος εἶπε καὶ διὰ τὴν Ἑλλάδα: «Οὐκ ἀπέθανεν, ἀλλὰ καθεύδει».
Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης
Το 1940, η 28η Οκτωβρίου, το έπος της Βορείου Ηπείρου, η αντίσταση των Ελληνίδων και των Ελλήνων, αποτελεί μία ιδιαίτερη στιγμή για το έθνος μας και σίγουρα, εκ του αποτελέσματος, παραμένει μία καθοριστική πράξη για την εξέλιξη της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας ιστορίας (χωρίς υπερβολή….)
Η ελληνική αντίσταση στον εισβολέα έχει πολλές πτυχές, αρκετές γνωστές, και άλλες τόσες άγνωστες και όσο περνά ο καιρός, λόγω της εκκρεμότητας των σχεδόν οκτώ χιλιάδων πεσόντων στρατιωτών οι οποίοι παραμένουν ατυατοποίητοι και άταφοι, το αίτημα για όσο δυνατόν λεπτομερέστατη ιστορική έρευνα παραμένει ενεργό.
ΕΠΕΤΕΙΟΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«ΤΟ ΗΡΩΙΚΟ ΟΧΙ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 28-10-2001]
Ὅσο περισσότερο ὁ χρόνος ἀπομακρύνει τὰ γεγονότα, ἀγαπητοί μου, τόσο περισσότερο σφαιρικὰ φαντάζουν στὰ μάτια μας. Ἔτσι, ἀπὸ τὴν ἀπόσταση 61 ὁλοκλήρων χρόνων, δηλαδὴ δύο τριακονταετίες, βλέπουμε τὰ γεγονότα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 καλύτερα. Ἀλήθεια, πέρασαν ἕξι δεκαετίες... Πόσο γρήγορα πέρασαν... Γιά ᾿κείνους μάλιστα ποὺ τότε ἔζησαν τὰ γεγονότα καὶ σήμερα ἔχουν κάποια ἡλικία.
| Ο Κωνσταντίνος Κατσίφας στο Μνημείο πεσόντων στην Κλεισούρα |
Της Άννας Νότη*, Νέα Υόρκη
Η Ημέρα του ΟΧΙ, η Εθνική Επέτειος μας! Οι εικόνες από την σχολική γιορτή για την Επέτειο του ΟΧΙ, στο Σχολείο Ομηρος στην Χειμάρρα , στο κάστρο του Ελληνισμού συγκλονίζουν όπως και όλες οι εικόνες από τα σχολεία της Ελληνικής γης στην Βόρειο Ήπειρο, αυτές τις ημέρες.
Για όλους εμάς που ζήσαμε στα μέρη που έγινε το Έπος του Ελληνικού Στρατού και παρά τις αντιξοότητες και τις διώξεις, κρατήσαμε άσβεστη την φλόγα της πατρίδας μας. Της πατρίδας που πολλές δεν μας στήριξε αλλά αυτή την πατρίδα την κρατήσαμε σαν φυλαχτό μεσα μας.
Οι Γερμανοί στη Λαύρα
Δεκέμβριος του 1943. Ή Μονή τής Αγίας Λαύρας υφίσταται βαρύ πλήγμα από τους Γερμανούς κατακτητές. Ο π. Εύσέβιος έζησε από πολύ κοντά την ωμότητα τής πυρπολήσεως του Μοναστηριού και τής εκτελέσεως των πατέρων. Γεγονότα δραματικά, πού αποτέλεσαν σταθμό όχι μόνο στην Ιστορία τής Μονής άλλα και στην προσωπική του πορεία’ σκηνές φρικτές, στιγμές βαθιάς οδύνης, πού χαράχθηκαν ανεξίτηλα στην καρδιά του και στη μνήμη του. Κάθε χρόνο, στη θλιβερή αυτή επέτειο, χρέος ιερό τον έφερνε στη Μονή τής Μετανοίας του, για να λάβει μέρος στη Θεία Λειτουργία και στο Μνημόσυνο των εκτελεσθέντων. .
| Ἑλλάς | 219 |
| Νορβηγία | 61 |
| Γαλλία | 43 [ὑπερδύναμη τῆς ἐποχῆς] |
| Πολωνία | 30 |
| Βέλγιο | 18 |
| Ὁλλανδία | 4 |
| Γιουγκοσλαβία | 3 |
| Δανία* | 0 |
| Τσεχοσλοβακία | 0 |
| Λουξεμβοῦργο | 0 |
ΕΠΕΤΕΙΟΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«ΤΟ ΗΡΩΙΚΟ ΟΧΙ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 28-10-2001]
Ὅσο περισσότερο ὁ χρόνος ἀπομακρύνει τὰ γεγονότα, ἀγαπητοί μου, τόσο περισσότερο σφαιρικὰ φαντάζουν στὰ μάτια μας. Ἔτσι, ἀπὸ τὴν ἀπόσταση 61 ὁλοκλήρων χρόνων, δηλαδὴ δύο τριακονταετίες, βλέπουμε τὰ γεγονότα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 καλύτερα. Ἀλήθεια, πέρασαν ἕξι δεκαετίες... Πόσο γρήγορα πέρασαν... Γιά ᾿κείνους μάλιστα ποὺ τότε ἔζησαν τὰ γεγονότα καὶ σήμερα ἔχουν κάποια ἡλικία.
Θαυμάζει κανείς τό ρωμαίϊκο ἦθος, τή λεβεντιά καί τήν περιφρόνηση τοῦ θανάτου τῶν στρατιωτῶν τῆς ἱστορίας πού ἀκολουθεῖ καί πρό πάντων τοῦ ἱερέως χάριν τῆς ταφῆς τῶν νεκρῶν. Σήμερα ὄχι μόνο ἀτιμάζουν κάποιοι τήν πατρίδα μας καί καλλιεργοῦν τόν κακομοίρικο βόλεμα, ὄχι μόνο καταφρονοῦν τά ἱερά καί τά ὅσια τῆς ὀρθοδόξου πίστεώς μας, ἀλλά καί προπαγανδίζουν χωρίς ντροπή τήν καύση τῶν νεκρῶν σάν νά πρόκειται γιά ἄχρηστα σκουπίδια. Ἄς ἀναβαπτισθοῦμε νοερά ἀπό τήν ἀνάγνωση τῆς ἀληθινῆς αὐτῆς ἱστορίας.
Θαύμα στο Μπούμπεση
Ζωντανό θαύμα της Παναγίας έζησαν στον ελληνοϊταλικό πόλεμο οι στρατιώτες του 51ου ανεξαρτήτου τάγματος, με διοικητή τον ταγματάρχη Πετράκη, στην κορυφογραμμή του Ροντένη, δεξιά της θρυλικής Κλεισούρας.
ΕΠΕΤΕΙΟΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«ΤΟ ΗΡΩΙΚΟ ΟΧΙ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 28-10-2001]
Ὅσο περισσότερο ὁ χρόνος ἀπομακρύνει τὰ γεγονότα, ἀγαπητοί μου, τόσο περισσότερο σφαιρικὰ φαντάζουν στὰ μάτια μας. Ἔτσι, ἀπὸ τὴν ἀπόσταση 61 ὁλοκλήρων χρόνων, δηλαδὴ δύο τριακονταετίες, βλέπουμε τὰ γεγονότα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 καλύτερα. Ἀλήθεια, πέρασαν ἕξι δεκαετίες... Πόσο γρήγορα πέρασαν... Γιά ᾿κείνους μάλιστα ποὺ τότε ἔζησαν τὰ γεγονότα καὶ σήμερα ἔχουν κάποια ἡλικία.
Ἀπόσπασμα ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας
τοῦ μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 28ην ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 27-10-1985]
[Β145]
Ἀγαπητοί μου, ἡ ἀγρυπνία ποὺ ἐπιτελοῦμε ἀπόψε, εἶναι στὴ μεγάλη ἐκείνη εὐεργεσία τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔδωσε τὴ νίκη καὶ τὴν ἐλευθερία στὸ ἑλληνικό μας Ἔθνος. Ὅλοι τότε νόμισαν ὅτι ἡ Ἑλλὰς θὰ πέθαινε, ὑποκύπτουσα στὸν κατακτητή. Ἐκείνη ἡ μικρὴ Ἑλλὰς τῶν ἑπτὰ ἑκατομμυρίων· ὅτι θὰ συνετρίβετο μπροστὰ σὲ ἕναν ὄγκο σαράντα ἑκατομμυρίων. Γιὰ νὰ προστεθεῖ ὕστερα ἀπὸ λίγους μῆνες ἕνας ἄλλος ὄγκος ἄλλων σαράντα ἑκατομμυρίων, μπροστὰ στὴ μικρή μας Ἑλλάδα. Ἡ Ἑλλάδα ὅμως δὲν ἀπέθανε. Ὁ Κύριος ποὺ ἀνέστησε τὴν κόρη τοῦ Ἰαείρου, Ἐκεῖνος εἶπε καὶ διὰ τὴν Ἑλλάδα: «Οὐκ ἀπέθανεν, ἀλλὰ καθεύδει».
Η Σφαγή στα Άνω και Κάτω Κερδύλια ή Σφαγή των Κερδυλίων, όπως
είναι γνωστότερη σήμερα, αποτελεί μια από τις πιο γνωστές ανθρώπινες
τραγωδίες κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα καθώς
περισσότεροι από 200 άμαχοι κάτοικοι των Άνω και Κάτω Κερδυλίων Σερρών
εκτελέστηκαν από άνδρες της γερμανικής Βέρμαχτ ως αντίποινα για τη δράση
ανταρτών στην περιοχή και για την βοήθεια των κατοίκων των εν λόγω
χωριών προς τους αντάρτες.
Υπόβαθρο
Τα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλια βρίσκονται χτισμένα σε ορεινή περιοχή του νομού Σερρών, κοντά στις ακτές του Στρυμονικού Κόλπου και την Αμφίπολη.
Λίγους μήνες μετά την κατάληψη της Ελλάδας από τα γερμανικά στρατεύματα ιδρύθηκε στην Κεντρική Μακεδονία, κυρίως με πρωτοβουλία του Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας για την περιοχή της Μακεδονίας και της Θράκης, η οργάνωση Ελευθερία. Ακολούθησε στα μέσα του καλοκαιριού του 1941 η δημιουργία της αντάρτικης ομάδας Οδυσσέας Ανδρούτσος στην περιοχή της Νιγρίτας και της αντάρτικης ομάδας Αθανάσιος Διάκος στα ορεινά του νομού Κιλκίς.
Κατά την εισβολή των Γερμανών στο Μπέλες, στις 6 Απριλίου 1941, βρέθηκε να είναι επικεφαλής του Πολυβολείου Π8. Η ώρα είναι 5.15΄ όταν ψηλά στην "Ομορφοπλαγιά" του Μπέλες η πιο τέλεια πολεμική μηχανή της εποχής αρχίζει το καταστροφικό της έργο...
Το πρώιμο γλυκοχάραμα έρχεται συντροφευμένοαπόομοβροντίες Γερμανικών πυροβόλων, όλμων και πολυβόλων. Αρχίζει η επίθεση! Ανταπαντούν οι υπερασπιστές της προκάλυψης. Τα μάτια του Ίτσιου και των συντρόφων του κατακόκκινααπότην ολονύχτια αγρυπνία ερευνούν πόντο-πόντο το έδαφος μπροστάτους. Με το δάχτυλο στην σκανδάλη είναι έτοιμοι να αντιτάξουν σκληρή αντίσταση στην ιταμή επίθεση. Η προκάλυψη αντιστέκεται ηρωικά. Ο ήλιος, στις πλαγιές του Μπέλες, αρχίζει σιγά-σιγά το καθημερινό του ανηφόρισμα. Κάποια στιγμή ακούγεται βόμβος αεροπλάνων. Τρία ή τέσσερα "στούκας" πλησιάζουν την περιοχή και ξερνούν σίδηρο και φωτιά.
Ήταν τότε μόλις 13 ετών και βρισκόταν με τα τρία αδέλφια και τη μητέρα του μέσα στο σχολείο, την ίδια ώρα που χωρίς να το ξέρουν, ο πατέρας του δολοφονείτο από το εκτελεστικό απόσπασμα στον τόπο του μαρτυρίου…
Της πατρίδας μου πάλι ομοιώθηκα
Μες στις πέτρες άνθισα και μεγάλωσαΟ ήρωας Αρχιμανδρίτης Ιωακείμ Λιούλιας καταγόταν από τον Κρόκο, σπούδασε Θεολογία στη Χάλκη και εκτελέστηκε στις 3 Ιουλίου 1943 στη Θεσσαλονίκη. Το πατριωτικό του κήρυγμα στο μητροπολιτικό ναό Κοζάνης ήταν αφορμή για τη σύλληψη, τα βασανιστήρια και την κατάληξη στο εκτελεστικό απόσπασμα
Η έλλειψη σεβασμού προς την ιστορία, που προέρχεται από αδιαφορία, άγνοια και ζύμωμα μόνο με τα είδωλα της εποχής, φέρνει τους ανθρώπους σε μια πνευματική πτώση. Μας λείπει σαν λαός η ηθική εγρήγορση. Εκ των υστέρων οι ιστορικοί αλλά και άλλοι επιστήμονες αποδεικνύουν ότι οι πόλεμοι έρχονται μετά από πνευματική παρακμή. Σήμερα υπάρχει ένδεια σε ήρωες και πρότυπα. Από την άλλη, η επιφανειακή γνώση της ιστορίας που δεν αναφέρεται σε πρόσωπα, μας στερεί το συναίσθημα και την καλλιέργεια στις αρετές. Όταν εξαπλώθηκε ο Γερμανικός φασισμός, στον Β' παγκόσμιο πόλεμο και αιματοκύλισε τόσες χώρες, η άμυνα σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από πρόσωπα.
