ΕΠΕΤΕΙΟΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940: Γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου «ΤΟ ΗΡΩΙΚΟ ΟΧΙ» [28-10-2001]

ΕΠΕΤΕΙΟΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου

μὲ θέμα:

«ΤΟ ΗΡΩΙΚΟ ΟΧΙ»

[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 28-10-2001]

 

Ὅσο περισσότερο ὁ χρόνος ἀπομακρύνει τὰ γεγονότα, ἀγαπητοί μου, τόσο περισσότερο σφαιρικὰ φαντάζουν στὰ μάτια μας. Ἔτσι, ἀπὸ τὴν ἀπόσταση 61 ὁλοκλήρων χρόνων, δηλαδὴ δύο τριακονταετίες, βλέπουμε τὰ γεγονότα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 καλύτερα. Ἀλήθεια, πέρασαν ἕξι δεκαετίες... Πόσο γρήγορα πέρασαν... Γιά ᾿κείνους μάλιστα ποὺ τότε ἔζησαν τὰ γεγονότα καὶ σήμερα ἔχουν κάποια ἡλικία.

28η Ὀκτωβρίου 1940... Μιὰ χρονολογία ποὺ τὴ χαρακτηρίζει ἕνα ἡρωικὸ ΟΧΙ. Ἕνα ΟΧΙ στὸ τελεσίγραφο τοῦ ἐχθροῦ γιὰ παράδοση. Εἶναι στὸ αἷμα τοῦ Ἕλληνος νὰ μὴ θέλει νὰ παραδοθεῖ στὸν ἐχθρό. Σὲ ὅποιας μορφῆς ἐχθρό. Καὶ τὸ βλέπει κανεὶς αὐτὸ ἱστορικά. Καὶ οἱ πρόγονοί μας εἶπαν ἐκεῖνο τὸ περίφημο «Μολῶν λαβέ». Δηλαδή, «ἀφοῦ ἔρθεις, πᾶρε τα αὐτὰ ποὺ ζητᾷς. Ἐμεῖς δέν σου τὰ δίνουμε»· ὅταν ὁ τελευταῖος αὐτοκράτωρ, μαχόμενος, ἔπεσε στὰ τείχη τῆς Κωνσταντινουπόλεως, λέγοντας ὅτι τοῦ ἦταν ἀδύνατον νὰ παραδώσει τὴν πόλη στὸν ἐχθρό, γιατί δὲν τοῦ ἀνῆκε· ὅταν τό '40 μας ζήτησαν οἱ ἐχθροὶ νὰ παραδώσουμε τὴν πατρίδα μας στὰ χέρια τους, ἐμεῖς τοὺς εἴπαμε ΟΧΙ!

Ὅλες αὐτὲς οἱ ἀπαντήσεις εἶναι ταυτόσημες ἔννοιες. Εἶναι ἡ ἀντίσταση στὴν ψυχὴ τοῦ Ἕλληνα ὅταν βλέπει νὰ κινδυνεύει ἡ ἐλευθερία του, ἡ πατρίδα του, ἡ ψυχή του... Τὸ αἴσθημα τῆς ἀντιστάσεως βρίσκεται βαθιὰ μέσα στὴν ψυχή, ὅπως καὶ τὸ αἴσθημα τῆς προδοσίας πάλι κι αὐτὸ βαθιὰ βρίσκεται μέσα στὴν ψυχή... Ὁ Ἀδὰμ πρῶτα ἔχασε τὸν ἑαυτό του καὶ κατοπινὰ τὸν Παράδεισο. Σὲ κάθε ἀγῶνα ἡ ψυχὴ ἔχει τὴν πρωτεύουσα θέση. Αὐτὴ νικᾷ, αὐτὴ προδίδει. Γι᾿ αὐτὸ μαζὶ μὲ τοὺς ἐξοπλισμοὺς πρέπει πρώτιστα νὰ ἐξοπλίζεται ἡ ψυχὴ ἐκείνων ποὺ θὰ πολεμήσουν. Στὴν ἐποχή μας, δὲν ξέρω τί γίνεται μὲ τοὺς ἐξοπλισμοὺς τῆς πατρίδος μας, ἀλλὰ ἐκεῖνο ποὺ βλέπω καὶ ξέρω, ὅπως καὶ ἐσεῖς βλέπετε καὶ ξέρετε, εἶναι ὅτι ἡ ψυχὴ τοῦ συγχρόνου Ἕλληνα πολίτη δὲν ἐξοπλίζεται. Κι ὄχι μόνο δὲν ἐξοπλίζεται, ἀλλὰ καὶ ἀφοπλίζεται ἀπὸ ὅ,τι ἔχει.

Καὶ τί ἀφοπλίζει τὴ σύγχρονη ἑλληνικὴ ψυχή; Οἱ ἰδέες καὶ οἱ ἡδονές. Οἱ ἰδέες, οἱ λεγόμενες «διακινούμενες ἰδέες» κυριολεκτικὰ καταλύουν τὴ δύναμη τῆς ψυχῆς. Ὅταν προσβάλλεται ἡ ἔννοια τῆς πίστεως στὸν Θεὸ μὲ τὰ κηρύγματα τοῦ ὑλισμοῦ καὶ τῆς ἀθεΐας, ὅταν ἡ ἔννοια τῆς πατρίδος προσβάλλεται μὲ τὸ σύνθημα «Κάτω τὰ σύνορα», ὅταν καλλιεργεῖται ἕνας ἀμοραλιστικὸς διεθνισμὸς μὲ συνθήματα ὅτι ἡ ἀγάπη στὴν πατρίδα εἶναι «σοβινισμός», «κακοποιὸς ἐθνικισμός», «ἐπικίνδυνος ρατσισμός» -τέτοιες ἰδέες κυκλοφοροῦν, εἴσαστε μάρτυρες, τὰ ξέρετε-, ὅταν ὁ Θεὸς πλέον δὲν ἔχει θέσῃ στὴ ζωή μας καὶ ἐπιβάλλουμε στὰ σχολεῖα μας μελέτες καὶ ἀναλύσεις ἔργων τοῦ ἀθέου καὶ βλασφήμου Καζαντζάκη καὶ ἢ τινὸς ἑτέρου, ὅταν τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν διαρκῶς ἐλαττοῦται καὶ πολλάκις θεολόγοι διακωμωδοῦν τὴν πίστη, ὅταν ἡ οἰκογένεια προσβάλλεται μὲ περίεργες ἰδέες, ὅπως ἡ παρουσία ἑνὸς ἢ δύο παιδιῶν. -Βλέπετε τί γίνεται, ποῦ μποροῦμε νὰ φτάσουμε; Σὲ λίγο θὰ εἴμεθα μειονότητα στὴ χώρα τὴ δική μας...- ὅταν ἡ αὐθεντία τοῦ πατέρα διαρκῶς λιγοστεύει μέχρις ἐκμηδενισμοῦ, ὅταν ἡ ἀπειθαρχία γίνεται σύνθημα ζωῆς, ἀλλὰ καὶ ἡ τρομοκρατία, ὅταν θεωρίες ληστρικές, ὅπως τοῦ Δαρβίνου, καὶ τοῦ Φρόυντ, ἐπικρατοῦν καὶ δημιουργοῦν μιὰ κοινωνία ἐρωτισμοῦ μὲ ὀλέθριες συνέπειες, ὅταν, ὅταν, ὅταν... ὅλα αὐτὰ εἶναι οἱ διακινούμενες ἰδέες μὲ τὸ προκάλυμμα τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς δημοκρατίας... Θὰ τὸ ξαναπῶ: Μὲ τὸ προκάλυμμα τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς δημοκρατίας... Σάμπως τὸ νὰ εἶμαι δοῦλος τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, νὰ εἶμαι ἀνελεύθερος, ἐνῶ τότε ἐλευθερώνει ὁ Κύριος, καὶ ὅπως ἐγράφῃ ἀπὸ τὸν ἀπόστολο Πέτρο ποὺ λέγει: «ἀλίμονο σ᾿ αὐτοὺς ποὺ δελεάζουν τίς νεανικὲς ψυχὲς» καὶ γράφει: «ἐλευθερίαν ἐπαγγελόμενοι, αὐτοὶ δοῦλοι ὑπάρχοντες τῆς φθορᾶς», ὑπόσχονται ἐλευθερία, ἀλλὰ οἱ ἴδιοι εἶναι δοῦλοι τῆς φθορᾶς· «ᾧ γὰρ τίς ἥττηται, τούτῳ καὶ δεδούλωται»,  ἐκεῖ ποὺ κανεὶς νικήθηκε, ἐκεῖ καὶ ἔχει δουλωθεῖ.

Ἀλλὰ δὲν εἶναι μόνο οἱ ἰδέες ποὺ ἀτονοῦν τὴν ψυχή. Εἶναι, ἀγαπητοί μου, καὶ οἱ ἡδονὲς τοῦ βίου. Ἄχ αὐτὲς οἱ ἡδονὲς τοῦ βίου... Εἶναι ἡ ντόλτσε βίτα, ἡ γλυκιὰ ζωή. Ἡ ἀγάπη στὶς ἡδονὲς ἀποτελειώνει τὴ δύναμη τῆς ψυχῆς, τὴν κατακερματίζουν κυριολεκτικὰ τὴν ψυχή. Οἱ γενετήσιες ἡδονὲς ἔχουν κυριολεκτικὰ ἁλώσει σήμερα τὴ νεολαία μας, μὲ ἀποκορύφωμα τὸ οἰνόπνευμα καὶ τὰ ναρκωτικά. Οἱ Γάλλοι, βουτηγμένοι στὶς ἡδονές, μποροῦσαν νὰ προβάλλουν τότε, τὸ 1940, ἐκεῖνο τὸ διαβόητο «Pourquoi?», δηλαδὴ «δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ πολεμήσουμε». «Pourquoi? Γιατί νὰ πολεμήσουμε;». Καὶ τὸ γνωρίζετε πολὺ καλά· ὅταν οἱ Ἰταλοὶ θὰ ἀνακηρύξουν τὸν πόλεμο στὴ Νότια Γαλλία, ἀπὸ τὸ πάνω μέρος βόρεια ἦταν ἡ Γερμανία, ἀφοῦ ξεκίνησαν βέβαια οἱ Γερμανοὶ ἀπὸ πάνω, ἡ Γαλλία ἔπεσε σὲ ἕξι ἡμέρες! Μὲ αὐτό της τὸ Pourquoi?... Ὅταν οἱ Ἕλληνες κράτησαν τὸ μέτωπο ἐναντίον τῶν κρατῶν τοῦ Ἄξονος, ἕξι μῆνες... Νά, ἡ διαφορά. Ἱστορικὰ πράγματα.

Ἡ ὑγεία τῆς ψυχῆς καὶ ἡ ἀντίστασις, ἀγαπητοί μου, βρίσκονται μέσα βαθιὰ στὸν ἄνθρωπο. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἐκπαιδευτεῖ νὰ λέει τὸ «ΟΧΙ», τὸ ΟΧΙ αὐτὸ εἶναι ἡρωικό. Εἶναι τὸ ἀνδρεῖον φρόνημα ποὺ ὑπάρχει μέσα εἰς τὴν ὑγειὰ ψυχή. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι πιστὸς στὸν Θεό, ὅταν λέει τὸ ἡρωικὸ ὄχι πρῶτα, πρῶτα, πρῶτα, πρῶτα στὴν ἁμαρτία καὶ στὶς ἄθεες ἰδέες, ὅσο κι ἂν εἶναι τῆς μόδας, καὶ στὴ διεφθαρμένη ἀνήθικη ζωή.

Καὶ τίθεται τὸ ἐρώτημα: Ἄν σήμερα μᾶς ἐπιτεθοῦν ἐχθροί, τί θὰ κάνουμε; Τὰ σύνορα δὲν εἶναι αὐτονόητος ὑπόθεσις, οὔτε μποροῦμε νὰ ἐπικαλούμεθα ἱστορικότητα καὶ ἀρχαιότητα καὶ γλῶσσα καὶ πολιτισμό.... Νὰ ποῦμε: «Ξέρετε; Αὐτὸς ὁ χῶρος εἶναι δικός μας. Γιατί -ξέρετε;- μᾶς τὸν κληροδότησαν οἱ πρόγονοί μας...».... Δὲν σηκώνονται αὐτά, δὲν χωρᾶνε πλέον αὐτά... Καὶ μάλιστα σήμερα ὅταν ἀπειλοῦνται, πράγματι ἀπειλοῦνται ἀπὸ τοὺς γύρω ἐχθροὺς τὰ σύνορά μας.

Ζοῦμε μιὰ πραγματικότητα καὶ δὲν πρέπει νὰ στρουθοκαμηλίζουμε. Θὰ μποροῦμε νὰ ὀρθώσουμε ἕνα ἡρωικὸν ΟΧΙ, ἀλλὰ γιὰ νὰ διατηρήσουμε τὰ σύνορά μας, πρέπει νὰ μάθουμε τὰ ὅρια τῶν ἀναζητήσεών μας. Πρέπει νὰ βάλομε φραγμὸ στὶς ὀλέθριες ἰδέες. Πρέπει νὰ ὁριοθετήσομε τὴν ἀναζήτηση τῶν ἡδονῶν. Πρέπει ἡ ψυχή μας νὰ εἶναι διαποτισμένη ἀπὸ τὴν πίστη καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Οἱ καλύτεροι πολεμιστὲς στὸν ρωμαϊκὸ στρατὸ ἦσαν οἱ Χριστιανοί, τὸ ξέρετε αὐτό;  Ἄς θυμηθοῦμε ἐκεῖνο τὸ «ἐν τούτῳ νίκα» τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου. Οἱ Χριστιανοὶ στρατιῶτες ἐνίκησαν ἐνταγμένοι στὸν ρωμαϊκὸ στρατό, ναί· οἱ ἅγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες καὶ πλῆθος ἄλλων πολεμιστῶν -οἱ ἅγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες ἀνῆκαν στὸν ρωμαϊκὸ στρατό- ὅλοι αὐτοὶ ἦσαν Χριστιανοί.

Τότε, τό '40, πολέμησαν ὄχι μόνο οἱ στρατιῶτες στὸ μέτωπο, ἀλλὰ ὁλόκληρος ὁ ἑλληνικὸς λαός. Πολέμησαν καὶ τὰ μετόπισθεν, ὅπως ἡ ἀεράμυνα. Ἤμουν κι ἐγὼ τότε, ἤμουν μόλις δεκατριῶν ἐτῶν, καὶ θυμᾶμαι μιὰ νύχτα ξενυχτήσαμε κάπου, μήπως ἐγίνετο κάποιος βομβαρδισμός, κάπου ἐγίνετο κάποια πυρκαγιὰ νὰ τρέξουμε νὰ τὴ σβήσουμε. Καὶ ξενυχτούσαμε... Ναί, ξενυχτούσαμε... Ἦταν καὶ οἱ ἐθελόντριες νοσοκόμες... Ἦσαν καὶ οἱ γυναῖκες ποὺ ἔπλεκαν τὴ φανέλα τοῦ στρατιώτου μὲ τὰ ἀτέλειωτα νυκτέρια τους... Πολέμησαν καὶ οἱ λιπόσαρκες, ἀλλὰ νευρώδεις γυναῖκες τῆς Πίνδου, μὲ τὴ μεταφορὰ πολεμοφοδίων καὶ ἐκεῖ ἐπάνω στὰ φοβερὰ βουνά, τὰ χιονισμένα. Πολέμησε καὶ ἡ Ἐκκλησία μὲ τίς προσευχές της. Ὅλος ὁ λαὸς τῆς Ἑλλάδος πολέμησε. Καὶ νικήσαμε. Γιατί ὅλοι εἴχαμε κοινὸ ὅραμα, τὴ διαφύλαξη τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐλευθερίας.

Μὲ σκέπη τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο -ὦ, πόσο συγκινεῖ αὐτό...- σήμερα ὅλη ἡ ἀκολουθία ἦταν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου γιὰ νὰ τὴν τιμήσουμε, γιὰ νὰ τὴν δοξάσουμε, ἂν τὸ προσέξατε, εἰς τὸν Ὄρθρον... Τὸ ΟΧΙ ποὺ ἐλέχθῃ ἐξέφραζε τὴ θέληση τοῦ λαοῦ νὰ ἀντισταθεῖ σὲ ἕναν ὑπὲρ βωμῶν καὶ ἑστιῶν ἀγῶνα. Τότε ἀκόμη ὑπῆρχε τὸ στοιχεῖο τῆς ὑγείας τῆς ψυχῆς. Σήμερα ὅμως;;;

Ἀγαπητοί. Πρὶν ἀπὸ τὸ θαῦμα τοῦ '40, οἱ Ἰταλοὶ προπαγάνδιζαν στοὺς Ἕλληνες τούτη τὴ θέση: «Νὰ πάψουν οἱ Ἕλληνες νὰ ἀναπολοῦν τίς Θερμοπύλες. Οἱ πόλεμοι σήμερα κερδίζονται μὲ ἅρματα μάχης καὶ ἀεροπλάνα καὶ ὄχι μὲ ἀκόντια». Αὐτὸ προπαγάνδιζαν οἱ Ἰταλοὶ στὴν Ἑλλάδα. Ἔλεγαν ὅτι διαθέτουν ὀκτὼ ἑκατομμύρια λόγχες- τὸ ἐνθυμεῖσθε; Ὅταν τότε ὅλος ὁ πληθυσμὸς τῆς Ἑλλάδας, τότε, τό '40,  ἦταν μόλις ἑπτὰ ἑκατομμύρια ἄνθρωποι... Μία λόγχη, καὶ κάτι, ἀνῆκε ἐναντίον τοῦ κάθε Ἕλληνος. Δηλαδὴ ἀνῆκε... νὰ σουβλιστεῖ... Ζητοῦσαν νὰ ἐκφοβίσουν τοὺς Ἕλληνες καὶ ἤθελαν νὰ κάμψουν τὸ νεῦρο τῆς ψυχῆς.

Ἀλλὰ οἱ Ἕλληνες εἶχαν ψυχή. Ἡ ψυχὴ νικᾷ. Οὔτε τὰ τάνκς, οὔτε τὰ πυροβόλα, οὔτε, οὔτε... βόμβες- ἡ ψυχὴ νικᾷ. Καὶ ἡ ψυχή τους δυνάμωνε μὲ τὴν πίστη στὸν Θεὸ καὶ τὴν πατρίδα. Κι αὐτὸ φάνηκε. Καὶ τότε εἴχαμε τίς θαυμαστὲς ἐπεμβάσεις τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ὅλοι τὸ ἔλεγαν ποὺ πῆγαν νὰ πολεμήσουν στὸ μέτωπο ὅτι ἡ Παναγία τοὺς ἐσκέπασε. Καὶ ἡ ψυχὴ τοῦ Ἕλληνος, εἴτε στὸ μέτωπο, εἴτε στὰ μετόπισθεν, ἦταν γεμάτη πίστη καὶ ζωή.

Ἀγαπητοί... Ἄν θέλομε νὰ ἀντισταθοῦμε σὲ κάθε προσβολὴ τοῦ ἐχθροῦ, πρέπει νὰ ἔχουμε προηγούμενα νικήσει τὸν ἔσω ἐχθρόν: τὴν ἁμαρτία. Αὐτὸ θέλει ὁ Θεός. Νὰ λέμε πάντοτε ἕνα ἡρωικὸ ΟΧΙ στὴν ἁμαρτία, μιὰ ἀντίσταση στὸν ἐχθρὸ διάβολο, καὶ τότε, ὦ τότε... Εἰ ὁ Θεὸς ὑπὲρ ἡμῶν, τίς καθ᾿ ἡμῶν; Ἄν ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας, ποιός μπορεῖ νὰ σταθεῖ ἐναντίον μας; Τότε ἡ νίκη θὰ εἶναι πάντοτε δική μας. Ἀμήν.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ

καὶ μὲ ἀπροσμέτρητη εὐγνωμοσύνη στὸν πνευματικό μας καθοδηγητή

μακαριστὸ γέροντα Ἀθανάσιο Μυτιληναῖο,

Ἀπομαγνητοφώνηση καὶ ψηφιοποίηση:

Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΗ:

•   http://www.arnion.gr/mp3/omilies/p athanasios/mnhmh agivn/mnhmh agivn 039.mp3

___________________________________

Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ

«Πᾶνος»