ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Π.ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ: «Η ΑΓΑΠΗ ΑΝΕΥ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΝΕΚΡΑ ΕΣΤΙ» (ΠΡΟΣ ΕΛΠΙΔΟΦΟ ΑΜΕΡΙΚΗΣ)

Ακούσαμε λόγια που μας ξενίζουν. Ο Μακαριότατος Αμερικής Ελπιδοφόρος, διατύπωσε μια φράση ξένη προς τα Ελληνορθόδοξα ειωθότα: «Η Ορθοδοξία μας δεν είναι της ακρίβειας αλλά της αγάπης».

Mακαριότατε η αντωνυμία «μας» που παραπέμπει; Για ποια Ορθοδοξία μιλάτε; 

Μιλάτε για την Ορθοδοξία που πρεσβεύει η Μία, Αγία και Καθολική Εκκλησία;

Δεν εννοώ την Ρωμαιοκαθολική-Παπική αλλά αυτή των Πατέρων, των Αγίων και Φωστήρων, των εμφορούμενων από Άγιο Πνεύμα. Αυτήν εννοείτε; 

Το «μας» απευθύνεται σε όλο το πλήρωμα των απανταχού ορθοδόξων εκκλησιών ή σε κάποια ομάδα-ελίτ ιεραρχίας και λαϊκών; 

Φαντάζομαι πως δεν εννοείτε ότι υπάρχουν δύο ή περισσότερες «ορθοδοξίες», μιας και μία Εκκλησία ίδρυσε ο Χριστός, μία αλήθεια έδωσε στο πλήρωμά της και όχι βέβαια πολλές, όπως κάποιες αιρέσεις υποστηρίζουν.

Μου δημιουργεί απορίες το ότι αποσυνδέετε την ακρίβεια από την αγάπη.

Τόσο καιρό γνώριζα ότι αυτά τα δύο ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα. 

Πως γίνεται δύο αρετές που εντελλόμεθα απ’ τον Κύριο να αντιστρατεύεται η μία την άλλη; 

H ακρίβεια αντιμάχεται την αγάπη και αντιστρόφως; Δηλαδή για να έχουμε περισσότερη αγάπη πρέπει να απωλέσουμε την ακρίβεια;

Τι εννοείτε με τον όρο ακρίβεια; Εννοείτε τους όρους των Οικουμενικών Συνόδων; Τα δόγματα; Tην έμπρακτη τήρησή τους με όποιο τίμημα; Τον σεβασμό της Αγίας Παραδόσεως της Ορθοδοξίας; Αυτό εννοείτε; Την τήρηση όλων των προτροπών και της διδασκαλίας που Ευαγγελίζεται ο Κύριος; 

Εάν ναι, τότε πως αντιστρατεύεται μία εντολή του Κυρίου κάποια άλλη; Θα μας έβαζε σε τέτοια διλήμματα ο Χριστός; Απ’ όσο καταλαβαίνουμε όλες οι εντολές του Κυρίου πρέπει να εφαρμοστούν τελείως και αναντιρρήτως. 

Επομένως όταν ο Κύριος εντέλλει «... καὶ ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου, αὕτη πρώτη ἐντολή. καὶ δευτέρα ἐντολὴ αὕτη· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. μείζων τούτων ἄλλη ἐντολὴ οὐκ ἔστι.»( Μαρκ. ιβ´ 30-31), δίνει στην αγάπη τα πρωτεία της αρετής. Πως όμως; 

Πρώτα «Κύριον τὸν Θεόν σου» κι έπειτα «τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». Κι επειδή τον εαυτό μας οφείλουμε να τον αγαπάμε λιγότερο απ’ τον Κύριο το ίδιο ισχύει και για τον πλησίον. Πράγμα που σημαίνει ότι μια «αγάπη» προς τον πλησίον και την κτήση, που λυπεί τον Θεό, δεν είναι πραγματική αγάπη αλλά φαινομενική. Η αγάπη προς τον πλησίον πρέπει να φιλτράρεται και να δοκιμάζεται πρώτα, αναφορικά με τον Θεό, για να είναι γνήσια.

Αλλού ο Κύριος λέει «ἐντολὴν καινὴν δίδωμι ὑμῖν ἵνα ἀγαπᾱτε ἀλλήλους, καθὼς ἠγάπησα ὑμᾱς ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» (Ιωαν. ιγ´ 34-35).

Δίνει την εντολή να αγαπάμε «αλλήλους» αλλά «καθὼς ἠγάπησα ὑμᾱς».Αγαπάμε με τον τρόπο που αγάπησε ο Κύριος. Και όχι με τον δικό μας, γήινο και χοϊκό. 

Αλλού πάλι μας λέει ο Κύριος «... ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀπελπίζοντες, καὶ ἔσται ὁ μισθὸς ὑμῶν πολύς» (Λουκ. στ´ 35).

Η εφαρμογή της αγάπης του Θεού δεν έχει ιδιοτέλεια. Των ανθρώπων, για παράδειγμα η αποδοχή των κακοδοξιών των αιρετικών, των σχισματικών, η υπηρέτηση πολιτικών επιδιώξεων και αλλότριων συμφερόντων -δε λέω, λόγω αγάπης βέβαια- σίγουρα επιφέρει αρκετές αμοιβές και δωρεές σ’ αυτό το μάταιο κόσμο. Πράγματα βέβαια που φαντάζομαι δεν τα επιδιώκετε.

Αλλού ο Κύριος πάλι:

«Ἐὰν ἀγαπᾶτέ με, τὰς ἐντολὰς τὰς ἐμὰς τηρήσατε,» (Ιω. 14,15)

 «οὕτω καὶ ὑμεῖς, ὅταν ποιήσητε πάντα τὰ διαταχθέντα ὑμῖν, λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν, ὅτι ὃ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν.» (Λουκ. 17,10)

Μας βεβαιώνει ο σαρκωθείς Λόγος, ότι μας έχει δώσει εντολή να τηρούμε με ακρίβεια τη διδασκαλία Του. Αν αυτό συμβεί τότε εξακολουθούμε να παραμένουμε δούλοι αχρείοι.

Τι θα ήμασταν εάν πιστεύαμε, ότι χάριν της παρερμηνείας μιας εντολής , της αγάπης, δεν θεωρούσαμε αναγκαίο να τηρήσουμε τις υπόλοιπες εντολές;  

Μας προετοιμάζουν οι προφήτες γι’αυτή τη διδασκαλία: 

«καὶ λαβὼν τὸ βιβλίον τῆς διαθήκης ἀνέγνω εἰς τὰ ὦτα τοῦ λαοῦ, καὶ εἶπαν· πάντα ὅσα ἐλάλησε Κύριος, ποιήσομεν καὶ ἀκουσόμεθα.»( Εξ. 24,7)  ,

«σὺ ἐνετείλω τὰς ἐντολάς σου τοῦ φυλάξασθαι σφόδρα.» (Ψαλμ.118-4)

Oι Απόστολοι υπενθυμίζουν:

«νόμον οὖν καταργοῦμεν διὰ τῆς πίστεως; μὴ γένοιτο, ἀλλὰ νόμον ἱστῶμεν.» (Ρωμ. 3,31),

«Μόνον ἀξίως τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ πολιτεύεσθε, ἵνα εἴτε ἐλθὼν καὶ ἰδὼν ὑμᾶς εἴτε ἀπὼν ἀκούσω τὰ περὶ ὑμῶν, ὅτι στήκετε ἐν ἑνὶ πνεύματι, μιᾷ ψυχῇ συναθλοῦντες τῇ πίστει τοῦ εὐαγγελίου, » (Φιλιπ. 1,27         ), 

«Καὶ ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι ἐγνώκαμεν αὐτόν, ἐὰν τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηρῶμεν.»

(Α Ιω. 2,3)

Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος  μάς παραδίδει τη συνταγή της  θεολογίας: «Θέλεις να γίνεις ποτέ θεολόγος και αντάξιος της Θεότητας; Φύλασσε τις εντολές· προχώρησε δια των προσταγμάτων, γιατί η πράξη είναι βάση της θεωρίας» (Λόγος 4 Κατά Ιουλιανού Α’, 113).

Ο Απόστολος Παύλος στον «ύμνο» της αγάπης μας τονίζει ότι « Ἡ άγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει». Ψυχανεμίζομαι ότι η αγάπη που πρεσβεύετε κάνει εκπτώσεις. Γιατί προς το τέλος μας λέει «νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη, τὰ τρία ταῦτα· μείζων δὲ τούτων ἡ άγάπη» ( Κορ. ιβ´ 27 - ιγ´ 13).

Μια «αγάπη» προς πρόσωπα, προς ομάδες ανθρώπων, προς «εκκλησίες», προς έθνη ολόκληρα, που ρίχνουν στη θλίψη και την απογοήτευση άλλα έθνη ή έτερα πρόσωπα, τι αγάπη είναι; Ποια μπορεί να είναι τα έτερα πρόσωπα; Μα ο δυσαρεστημένος ορθόδοξος λαός που βλέπει κενοφανή γεγονότα να ταλανίζουν την εκκλησία μας. 

Σχισματικούς κι αιρετικούς να μπαινοβγαίνουν σε ορθόδοξους ναούς, να λειτουργούν με ορθόδοξους ιερείς και ιεράρχες, λαθρομετανάστες να εισβάλλουν στον Ελλαδικό χώρο άνευ ορίων και ελέγχου, απαιτώντας την καταστολή της Ορθοδοξίας, αλλοδαπούς γονείς να απαιτούν σε ελληνικά σχολεία, την απαλοιφή των χριστιανικών συμβόλων, όμορα κρατίδια που καπηλεύονται την ιστορία μας κ.ο.κ..

Αυτό είναι αγάπη; Μήπως αυτή η αγάπη λυπεί και επώνυμα έτερα πρόσωπα; Ποια;

Μέγα Αλέξανδρο, Κολοκοτρώνη, Μακρυγιάννη, Παύλο Μελά, Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, Μέγα Βασίλειο και πλήθος Πατέρων της Ορθοδοξίας, Ηρώων της πατρίδας, οσιομαρτύρων, εθνομαρτύρων.

Δεν είχε αγάπη ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός όταν καταφερόταν εναντίον του Πάπα; 

O άγιος Νεκτάριος που λέει ότι ο Πάπας ξεθεμελίωσε τον Χριστό απ’την εκκλησία;

Ο Θείος Παύλος, στην επιστολή «γνησιότητας» που καταπολεμά την αλλοίωση του Ευαγγελίου, δηλ. την αίρεση, απογοητευμένος από τις πλάνες που είχαν αλλοιώσει το φρόνημα των πιστών της Γαλατίας, οργισμένος με τους ψευδάδελφους και ψευδοπροφήτες που πολεμούσαν τον γνήσιο Λόγο του Κυρίου, όταν λέει να μην τον ενοχλούν πλέον με τις κακοδοξίες τους; 

«Τοῦ λοιποῦ κόπους μοι μηδεὶς παρεχέτω· ἐγὼ γὰρ τὰ στίγματα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματί μου βαστάζω.» (Γαλ. 6,17).

Δεν είχε αγάπη για τους ανθρώπους; Τι προκαλούσε τι Θεία οργή του; Η προσβολή στον Κύριο. Ή μήπως θα έπρεπε πλημμυρισμένος από μια άλλη «αγάπη», να δεχόταν τις κακοδοξίες των προβατόσχημων λύκων για να μην τους λυπήσει; 

O Άγιος Ιωἀννης ο Χρυσόστομος μισούσε τους αιρετικούς όταν έλεγε «οὐδέν ὠφελεῖ βίος ὀρθός δογμάτων διεστραμμένων»; Όχι, καθώς είπε και το «τω λόγω διώκω ου τον αιρετικόν, αλλά την αίρεσιν, ου τον άνθρωπο αποστρέφομαι αλλά την πλάνην μισώ, και επισπάσασθαι βούλομαι» (PG 50, 701).

Δηλαδή Μακαριότατε, ο φωστἠρας αυτός της εκκλησίας μας, αγαπούσε τον αιρετικό, μισώντας την αίρεση και την κακοδοξία, που τον απομάκρυνε απ’ τον τελικό στόχο του, τη θέωση. 

Πιστός και ακλόνητος ο Πατἐρας αυτὀς της Ορθοδοξίας, στην Παράδοση της Εκκλησίας και στους πρότερους Πατέρες, επιμένει ότι, αγάπη χωρίς πίστη δεν είναι αγάπη.

Δεν ακούτε που λέει «Μη αμφίβαλλε τοις παρά των πατέρων δεδοκιμασμένοις, αλλά φοβού, και ανεξετάστως πίστευσον. Μάλλον μεν ούν πίστευε, και μη πολυπραγμόνει.»

Γίνεται τελικά, τελεία (και όχι υποκριτική) πίστη άνευ των καρπών της; Των έργων; 

Ή γίνονται έργα αληθούς αγάπης, στηριγμένης στον Κύριο, άνευ πίστεως σε Αυτόν; 

Απάντηση δίνει η Καινή Διαθήκη :

«οὕτω καὶ ἡ πίστις, ἐὰν μὴ ἔργα ἔχῃ, νεκρά ἐστι καθ' ἑαυτήν. ἀλλ' ἐρεῖ τις· σὺ πίστιν ἔχεις, κἀγὼ ἔργα ἔχω· δεῖξόν μοι τὴν πίστιν σου ἐκ τῶν ἔργων σου, κἀγὼ δείξω σοι ἐκ τῶν ἔργων μου τὴν πίστιν μου.» (Ιακ. 2-17,18)

Η πίστη στο Χριστό (το μέτρο της οποίας είναι η ακρίβειά της, δηλ. η ποιοτική και ποσοτική εναρμόνιση με τις εντολές του Κυρίου και τις προτροπές των Αγίων Πατέρων της Ορθοδοξίας ), στην εκκλησία Του, στην Παράδοση των Αγίων, αποτελεί την πηγή της γνησίας αγάπης στο Θεό και στους συνανθρώπους μας. Η «άλλη αγάπη», είναι αγάπη στον εαυτό μας, στη βόλεψή μας και στα αισθήματα ιδιοτέλειας.

Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι η πραγματική πίστη στον Κύριο, που εκφράζεται με την τήρηση των εντολών του αλλά και των Αποστολικών και Αγιοπατερικών εντολών όπως αυτές διατυπώνονται εν Αγίω Πνεύματι σε Αποστολικές και Οικουμενικές Συνόδους, αποτελεί την κινητήρια δύναμη έργων αρετής (των καρπών της γνησίας πίστεως) και ενεργειών που ευλογεί ο Θεός.

Κάθε άλλο ανθρώπινο κατασκεύασμα, αποτελεί μίσος στον άνθρωπο, στην κτίση, στον ίδιο το Θεό, υπό τον μανδύα της αγάπης και της υπηρεσίας στον συνάνθρωπο.

Θα ήθελα Μακαριότατε κι εγώ από αγάπη να φιλήσω το τη δεξιά χείρα του πάπα Ρώμης. Ναι, μα μόνο τότε όταν θα αποκηρύξει τις κακοδοξίες των αιρέσεων, τα πρωτεία, fillioque κ.α. και μετανοών να επιστρέψει στην πάτρια εκκλησία.

Θα ήθελα επίσης από αγάπη να φιλήσω τη χείρα πλείστων επισκόπων, αρκεί να μην μνημονεύουν σχισματικούς αυτοχειροτόνητους, να μην «μπάζουν» σε εκκλησιές σχισματικούς κι αιρετικούς, να μην συνπροσεύχονται με αλλόδοξους κι αλλόθρησκους.

Η ακρίβεια της πίστεως, δηλ. η προσήλωση στα δόγματα και στους λόγους των Αγίων Πατέρων, οδηγεί στην αληθή αγάπη, «ψημένη» στο καμίνι του Ευαγγελίου και βαφτισμένη στο αίμα των Αγίων Μαρτύρων.

Τι αγάπη περικλείει η δωρεά Κορανίων ως «ιερών» βιβλίων, από ορθόδοξους ιεράρχες σε μουσουλμάνους; Ενός βιβλίου που υποθάλπει μίσος, υποκινεί σε εκδίκηση και φόνο; 

Που υβρίζει Παναγία και Χριστό;

Εάν θεωρείτε ότι υπάρχει πραγματική «αγάπη» που θέτει υπό αμφισβήτηση, δόγματα, παράδοση, πίστη, τότε βάζετε ένα σκληρό δίλλημα -δογματίζοντας με ένα «οιωνεί» κενοφανές δόγμα- σ’ αυτόν που τον βολεύει η διαπίστωσή σας αυτή, αλλάζοντας την Πατερική γραμμή δύο χιλιάδων ετών αλλά και το ίδιο το Ευαγγέλιο.

Τι γίνεται με την προτροπή του Αποστόλου των εθνών;

«ὡς προειρήκαμεν, καὶ ἄρτι πάλιν λέγω· εἴ τις ὑμᾶς εὐαγγελίζεται παρ' ὃ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω.» (Γαλ1-9)

(Όπως το έχουμε προείπει και τώρα πάλι το λέω: αν κάποιος σας ευαγγελίζει άλλο εκτός από αυτό που παραλάβατε, ας είναι ανάθεμα).

Ο Απόστολος Παύλος στην ίδια Ορθοδοξία με εμάς κι εσάς δεν ανήκει;

Επίσης νομίζω μακαριότατε ότι δεν είναι πρέπον, δεν είναι δόκιμο να δογματίζουμε  «τουιτάροντας».

Εν κατακλείδι Μακαριότατε η ατυχής φράση : «Η Ορθοδοξία μας δεν είναι της ακρίβειας αλλά της αγάπης» σίγουρα δεν αναφέρεται εμμέσως στο «κατ’ οικονομίαν» βάση προϋποθέσεων, καθ’ ότι τοποθετείτε ξεκάθαρα αρνητικό πρόσημο στην ακρίβεια.

Είναι σαν , στο κόσκινο της λογικής να «πέφτει» χονδρό κοσκίνισμα. Να περνά μόνο η «αγάπη» και όλα τα άλλα να βαφτίζονται μη αναγκαία. 

Μακαριότατε περικοπή Ευαγγελίου και παρερμηνείες κάνουν οι αιρετικοί και μόνο. Όχι οι Ορθόδοξοι. 

Παρακαλώ πολύ διαφωτίστε με, επιδείξτε μου που σφάλλω, εάν δεν έχω κατανοήσει τις προθέσεις σας ή έχω ερμηνεύσει λαθεμένα τους λόγους σας.

«Πιστεύω», σημαίνει ότι εφαρμόζω ακριβώς το λόγο του Κυρίου στη ζωή μου ή τέλος πάντων αγωνίζομαι να το κάνω αυτό, ανεξαιρέτως, με όποιο τίμημα. 

Η ακρίβεια είναι χαρακτηριστικό της πίστεως στον Κύριο.

Ας μην είναι η «αγάπη» το πρόσχημα που θα καταργήσει την πίστη. 

Κάποιος είπε:

«Στην Πίστη υπάρχει αρκετό φως γι’ αυτούς που θέλουν να πιστέψουν και αρκετές σκιές για να τυφλώσουν αυτούς που δεν θέλουν.»

«Πᾶνος»