Τρίτη 1 Μαρτίου 2022

Περί τῶν Συνόδων - Πρωτοπρ. Ἰωάννου Σ. Ρωμανίδου (♱)


Ὑπάρχει ἡ πεποίθησις σὲ μερικοὺς ὅτι ἡ Ἱερὰ Παράδοσις φυλάσσεται ἀπὸ τίς Συνόδους τῶν ἐπισκόπων. Ὅμως οἱ Σύνοδοι τῶν ἐπισκόπων (Τοπικὲς ἢ Οἰκουμενικὲς) στοὺς πρώτους Χριστιανοὺς δὲν ἦσαν ὅπως εἶναι οἱ σημερινὲς Σύνοδοι τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Διότι ἀπετελοῦντο ἀπὸ ἐπισκόπους ποὺ ἦσαν κάτοχοι τῆς θεραπευτικῆς μεθόδου τῆς Ἐκκλησίας, ὁ δὲ σκοπὸς συγκροτήσεως τῆς Συνόδου ἦταν ἡ διαφύλαξις, ὄχι ἁπλῶς τοῦ δόγματος καὶ τῆς λατρευτικῆς τάξεως τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως συμβαίνει σήμερα, ἀλλὰ τῆς θεραπευτικῆς μεθόδου τῆς Ἐκκλησίας. Ὁπότε, ὁ σωστὸς ἐπίσκοπος εἶναι ὁ κάτοχος τῆς θεραπευτικῆς μεθόδου τῆς Ἐκκλησίας. Ἐκεῖνα τὰ χρόνια τὸ ἔργο μιᾶς Συνόδου ἐξ ἐπισκόπων ἦταν πιὸ οὐσιαστικό. Ἦταν τὸ νὰ διαφυλαχθῇ ἡ θεραπευτικὴ μέθοδος καὶ ἀγωγὴ τῆς Ἐκκλησίας.

Αὐτὴ ὅμως ἡ διαφύλαξίς της ἔχει δύο πλευρές: Ἐσωτερικὰ μέσα στὴν Ἐκκλησία λαμβάνεται μέριμνα γιὰ τὴν διαφύλαξι τῆς σωστῆς ἀσκητικῆς ἀγωγῆς. Ἐξωτερικὰ συνίσταται στὴν διαφύλαξι τοῦ δόγματος ὡς ὁδηγοῦ πρὸς τὴν θεραπεία τῆς ψυχῆς. Ἐσωτερικὰ ἐπίσης συνίσταται στὴν προστασία τοῦ δόγματος ἀπὸ αἱρέσεις, ποὺ πάντοτε προέρχονται ἀπὸ ἀνθρώπους ποὺ δὲν κατέχουν τὴν σωστὴ θεραπευτικὴ μέθοδο. Πάντοτε, ὅταν ἐμφανισθῇ μία καινοτομία μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἀμέσως αὐτὸ θὰ σημαίνῃ ὅτι ὁ εἰσάγων αὐτὴν ὄχι μόνον δὲν εὑρίσκεται σὲ σωστὴ ἀντίληψι περὶ δόγματος, ἀλλὰ ἐπίσης ὅτι δὲν εὑρίσκεται οὔτε σὲ ὀρθὴ πνευματικὴ κατάστασι.

Αὐτὲς οἱ ἀντιλήψεις ἔχουν συστηματοποιηθῇ ἀπὸ τοὺς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἀπὸ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Δαμασκηνό, τὸν ἅγιο Μάξιμο τὸν Ὁμολογητή, τὸν ἅγιο Συμεών τὸν Νέο Θεολόγο, τὸν ἅγιο Διονύσιο τὸν Ἀρεοπαγίτη κλπ. Ἐπίσης ἀπὸ τοὺς μαθητὲς τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ. Ἀλλὰ βρίσκομε ὅλα αὐτὰ τὰ στοιχεῖα κατὰ τρόπο ὀργανωμένο καὶ στὰ ἔργα τοῦ ἁγίου Εἰρηναίου ἐπισκόπου Λουγδούνου, ὅπως καὶ στὰ ἔργα τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου, διότι αὐτὴ εἶναι μία συνεχὴς παράδοσις ἀπό τον 1ον αἰῶνα. Τὰ ἴδια στοιχεῖα ὑπάρχουν ἐπίσης στὸν ἀπόστολο Παῦλο, καθὼς καὶ σὲ ὅλη τὴν Καινὴ καὶ Παλαιὰ Διαθήκη. Αὐτὰ τὰ στοιχεῖα μποροῦμε νὰ τὰ ἀνιχνεύωμε καὶ νὰ τὰ βρίσκωμε ὅπου ὑπάρχουν, ὅταν ἔχωμε τὰ σωστὰ κριτήρια.
 
Ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος, ποὺ συστηματικὰ ἀναπτύσσει τὰ θέματα αὐτά, λέγει ὅτι οἱ Χριστιανοὶ ποὺ δὲν ἔχουν τὴν εὐχή, δὲν διαφέρουν οὐσιαστικὰ ἀπὸ τοὺς πιστοὺς τῶν ἄλλων θρησκειῶν! Ἡ διαφορὰ τῶν Χριστιανῶν αὐτῶν σὲ σχέσι μὲ τοὺς πιστοὺς τῶν ἄλλων θρησκειῶν συνίσταται στὸ ὅτι οἱ μὲν Χριστιανοὶ αὐτοὶ πιστεύουν διανοητικὰ μόνο στὸν Χριστὸ καὶ ἁπλῶς δέχονται τὰ χριστιανικὰ δόγματα, ἐνῶ οἱ ἄλλοι δὲν τὰ δέχονται. Αὐτὴ ὅμως ἡ διανοητικὴ πίστις αὐτῶν τῶν Χριστιανῶν δὲν τοὺς ὠφελεῖ, διότι δὲν τοὺς παρέχει θεραπεία, κάθαρσι δηλαδὴ τῆς καρδιᾶς τους ἀπὸ τὰ πάθη. Δηλαδὴ ἐξ ἐπόψεως θεραπείας τῆς ἀνθρωπίνης προσωπικότητος δὲν ὠφελοῦνται, καὶ ἡ συμπεριφορά τους εἶναι ἡ ἴδια μὲ ἐκείνη τῶν μὴ Χριστιανῶν. Αὐτὸ φαίνεται ἀπὸ τὴ ζωὴ ποὺ κάνουν.

Ὁπότε, ποιά εἶναι ἡ διαφορὰ μεταξὺ ἑνὸς τέτοιου - κατ᾿ ὄνομα - Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ καὶ ἑνὸς π.χ. Μουσουλμάνου, ὅταν ὁ Ὀρθόδοξος ὄχι μόνο δὲν ἀγωνίζεται νὰ θεραπευθῇ, ἀλλὰ ἀκόμη, ὅταν, ἐνῶ εἶναι ψυχικὰ ἄρρωστος, οὔτε κἂν φαντάζεται ὅτι ὑπάρχει ἀποτελεσματικὴ θεραπευτικὴ μέθοδος γιὰ τὴν ἀρρώστεια του μέσα στὴν Ἐκκλησία; Στὸ δόγμα εἶναι ἡ διαφορά του; Ἀλλὰ τί νὰ τὸ κάνει τὸ δόγμα, ὅταν δὲν τὸ χρησιμοποιῇ ὡς ὁδὸ πρὸς θεραπεία; Τί νὰ τὸ κάνει τὸ δόγμα, ὅταν μόνο τὸ ἔχῃ ἀναρτημένο ἐπάνω στὸ ντουλάπι του καὶ τὸ προσκυνάει; Ὅταν δηλαδὴ προσκυνάει μόνο τὸ γράμμα τοῦ δόγματος καὶ ὄχι τὸ πνεῦμα τοῦ δόγματος, ποὺ εἶναι κρυμμένο μέσα στὸ γράμμα;

 
«Πᾶνος» 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου