Εὐαγγελία Λάππα: Μαυρίκιος Τιβέριος [539 - 27 Νοεμβρίου 602]

Εὐαγγελία Κ. Λάππα
11 Νοεμβρίου 2022

 

Ὁ Μαυρίκιος Τιβέριος γεννήθηκε στὴν Ἀραβησσὸ τῆς Καππαδοκίας τὸ 539 καὶ ἦταν γιὸς τοῦ Ἕλληνα συγκλητικοῦ Παύλου. Κατετάχθῃ στὸν στρατὸ τῆς Ρωμανίας καὶ ἀνῆλθε στὶς ὑψηλὲς θέσεις τῆς ἱεραρχίας, σὲ σημεῖο ὥστε νὰ χρισθεῖ διάδοχος τοῦ αὐτοκράτορα Τιβερίου Β' Κωνσταντίνου.
 

Στὰ τέλη τοῦ 577 ὁ Μαυρίκιος, παρὰ τὴν ἔλλειψη στρατιωτικῆς ἐμπειρίας, διορίστηκε Μάγιστρος τοῦ Στρατού¹ Ἀνατολῆς (Μagister Μilitum Orientem) στὸν πόλεμο ἐναντίον τῶν Περσῶν, διαδεχόμενος τὸν στρατηγὸ τοῦ Ἰουστινιανοῦ καὶ τὸ ἴδιο χρονικὸ διάστημα ἔγινε Πατρίκιος. Τὸ 581 νίκησε τοὺς Πέρσες σὲ μιὰ ἀποφασιστικῆς σημασίας μάχη. Κατόπιν αὐτοῦ ὁ αὐτοκράτορας  Τιβέριος Β' Κωνσταντίνος² πάντρεψε τὴν κόρη του Κωνσταντία μὲ τὸν Μαυρίκιο, ὁ ὁποῖος ἔγινε διάδοχος τοῦ θρόνου καὶ τὸ 582 μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Τιβερίου, ἀνεκηρύχθῃ αὐτοκράτορας.
 

Τὴν ἐποχὴ ποὺ ὁ Μαυρίκιος ἔγινε αὐτοκράτορας, ἡ Ρωμανία λόγῳ τῶν συνεχῶν πολέμων καὶ καταστροφῶν ἀπὸ τίς βαρβαρικὲς εἰσβολές, ἦταν οὐσιαστικῶς χρεοκοπημένη. Ἡ ἔλλειψη χρημάτων τὸν ἀνάγκασε νὰ ἐπιβάλλει ἐκτεταμένη μείωση τῶν δαπανῶν, γεγονὸς ποὺ τὸν κατέστησε δυσάρεστο στὸ λαὸ καὶ τὸ στρατό. Ὑπὸ τὴν ἀπειλὴ τῶν Βησιγότθων στὴν Ἱσπανία, ὁ Μαυρίκιος σκοπεύοντας νὰ ἐξασφαλίσει τὴν ἀκεραιότητα στὶς δυτικὲς ἐπαρχίες, ἵδρυσε τὰ «Ἐξαρχάτα»³ τῆς Καρχηδόνας καὶ Ραβέννας⁴, στὰ ὁποῖα ἀσκεῖτο ἑνιαῖα στρατιωτικὴ καὶ πολιτικὴ διοίκηση.
 

Προσέδωσε στὸν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως τὸν τίτλο τοῦ «Οἰκουμενικοῦ», ὑποβαθμίζοντας τὸν ρόλο τοῦ Πάπα τῆς Ρώμης, γεγονὸς ποὺ προκάλεσε τὴν ἀντίδραση τοῦ τότε πάπα Γρηγορίου⁵.  Ὁ Μαυρίκιος ἀποφάσισε νὰ διατηρήσει τίς ἀποφάσεις τῆς Δ' Οἰκουμενικῆς συνόδου τῆς Χαλκηδόνας⁶, συνεχίζοντας ἔτσι τὴν δίωξη τῶν Μονοφυσιτῶν. Ἡ ἐν λόγῳ δίωξη τὸν ὁδήγησε σὲ διαμάχη μὲ τὸν Πάπα, ὁ ὁποῖος ἀπελπισμένος ἀπὸ τίς εἰρηνευτικὲς διαπραγματεύσεις μεταξὺ αὐτοῦ, τῶν θρησκευτικῶν αἱρέσεων καὶ τοῦ αὐτοκράτορα, στράφηκε στοὺς Λομβαρδούς.
 

Ὁ Μαυρίκιος συνέχισε τὸν πόλεμο κατὰ τῶν Περσῶν τοὺς ὁποίους νίκησε τὸ 586, στὴν μάχη τῆς Δάρα καὶ τὸ 588 στὴν Μαρτυρόπολη. Τὸ 590 στὴ Περσία δύο Πάρθοι ἀδελφοὶ ὁ Vistahm καὶ ὁ Vinduyih ἀνέτρεψαν τὸν βασιλέα Ὀρμίσδα Δ'⁷ καὶ ἀνακήρυξαν βασιλέα τὸν γιὸ τοῦ Χοσρόη Β'⁸. Ὡστόσο, ὁ στρατηγὸς Μπαχρὰμ Τσουμπίν, ὁ ὁποῖος εἶχε ἐξεγερθεῖ κατὰ τοῦ Ὀρμίσδα, διεκδικῶντας τὸν θρόνο γιὰ τὸν ἑαυτό του, νίκησε τὸν Χοσρόη, ὁ ὁποῖος μαζὶ μὲ τοὺς δύο ἀδελφούς του διέφυγε στὴ Ρωμανία.
 

Ὁ Μαυρίκιος, παρὰ τὴν ἀποτροπὴ τῆς Γερουσίας, διέθεσε στὸν Χοσρόη στρατὸ 35.000 ἀνδρών,ἀνδρῶν, γιὰ νὰ τὸν βοηθήσει στὴν ἐπανάκτηση τοῦ θρόνου. Ἔτσι τὸ 591 ὁ στρατὸς τῆς Ρωμανίας μὲ τοὺς στρατηγοὺς Ἰωάννη Μυστάκωνα⁹ καὶ Ναρσή¹⁰ νίκησε τίς δυνάμεις τοῦ Μπαχρὰμ Τσουμπὶν στὸ Ganzak στὴ μάχη τοῦ Blarathon. Ὁ Χοσρόης σὲ ἔνδειξη εὐγνωμοσύνης πρὸς τὸν Μαυρίκιο, τοῦ παραχώρησε τὴν Δυτικὴ Ἀρμενία μέχρι τίς λίμνες Βὰν καὶ Σεβὰν καὶ ἀπέστειλε στὴ Κωνσταντινούπολη τὸν σταυρὸ καὶ τὰ πολύτιμα ἀφιερώματα ποὺ εἶχαν ἀποσπάσει οἱ Πέρσες ἀπὸ τὸν Ἅγιο Σέργιο τῆς Σεργιουπόλεως¹¹.
 

Τὸ 592 τὰ στρατεύματα τῆς Ρωμανίας ἀπελευθέρωσαν ἀπὸ τοὺς Ἀβάρους¹² τὸ Singidunum (σημερινὸ Βελιγράδι) καὶ τὸ 593 ὁ στρατηγὸς τῆς Ρωμανίας Πρίσκος νίκησε τοὺς Σλάβους, τοὺς Ἀβάρους καὶ τοὺς Γέπιδες νότια τοῦ Δούναβη. Τὸ ἴδιο ἔτος διέσχισε τὸν Δούναβη στὴ Βλαχία¹³ γιὰ νὰ συνεχίσει τίς νῖκες του. Τὸ 594 ὁ Μαυρίκιος ἀντικατέστησε τὸν Πρίσκο¹⁴ μὲ τὸν ἀδελφό του Πέτρο, ὁ ὁποῖος παρὰ τίς ἀρχικὲς ἀποτυχίες, σημείωσε ἄλλη μιὰ νίκη στὴ Βλαχία. Ὁ Πρίσκος ἐπικεφαλῆς ἑνὸς ἄλλου στρατεύματος τὸ 595, νίκησε καὶ πάλι τοὺς Ἀβάρους.
 

Τὸ 597 ὁ Μαυρίκιος ὄντας ἀσθενής, συνέταξε τὴν διαθήκη του στὴν ὁποία περιέγραψε τὰ σχέδιά του γιὰ τὴν αὐτοκρατορία. Βάσει αὐτῶν, ὁ μεγαλύτερος γιός του, ὁ Θεοδόσιος, θὰ κυβερνοῦσε τὴν Ἀνατολή, μὲ ἕδρα τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ὁ δεύτερος γιός του, ὁ Τιβέριος, θὰ κυβερνοῦσε τὴν Δύση μὲ ἕδρα τὴ Ρώμη.
 

Τὸ 598 πέτυχε τὴν ὑπογραφὴ εὐνοϊκότατης συνθήκης μὲ τὸ χαγάνο¹⁵ τῶν Ἀβάρων. Μὲ ἀντάλλαγμα μιὰ μικρὴ αὔξηση τῶν ἐτήσιων φόρων στοὺς Ἀβάρους, ὁ Δούναβης ἀναγνωρίστηκε ὡς βόρειο σύνορο τῆς Ρωμανίας καθὼς καὶ τὸ δικαίωμα τοῦ στρατοῦ τῆς Ρωμανίας νὰ διασχίζει τὸν ποταμὸ ὅταν θὰ καταδίωκε Σλάβους.
 

Τὸ 599 ὅμως ἕνας στρατηγὸς τοῦ Μαυρικίου παράδωσε στοὺς Ἀβάρους ἕνα στράτευμα, δώδεκα χιλιάδων στρατιωτῶν, γιατί δῆθεν στασίασε. Ὁ Μαυρίκιος ἀρνήθηκε τὴν ἀποπληρωμὴ στοὺς Ἀβάρους πολὺ μικροῦ ποσοῦ λύτρων γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση 12.000 αἰχμαλώτων στρατιωτῶν τῆς Ρωμανίας, οἱ ὁποῖοι τελικὰ ἐκτελέστηκαν. Σύμφωνα μὲ τὸ χρονογράφο Μιχαὴλ Γλυκά, ὁ αὐτοκράτορας προσευχόταν σὲ κάθε μοναστήρι γι᾿ αὐτὴ τὴν ἁμαρτία του καὶ κάποτε ἐρχόμενος ἀπὸ ἐκεῖ, ἔμαθε ἀπὸ τὸν Μαγιστριανὸ πὼς ἡ ψυχή του θὰ σωθεῖ, ἂν ἔχανε τὸν θρόνο του μὲ πόνο καὶ θλίψη. Λίγο ἀργότερα εἶδε στ᾿ ὄνειρό του τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο θὰ πέθαινε.
 

Τὸ 602, ὁ Μαυρίκιος διέταξε νέες ἐπιχειρήσεις κατὰ τῶν Σλάβων, οἱ ὁποῖες στέφθηκαν ἀπὸ ἐπιτυχία. Ἀντιμετωπίζοντας ὅμως σοβαρὸ οἰκονομικὸ πρόβλημα, διέταξε τὸ στρατὸ νὰ ξεχειμωνιάσει στὸ Δούναβη καὶ νὰ καθυστερήσει ἡ μισθοδοσία τῶν στρατιωτῶν. Αὐτὴ ἡ ἀπόφαση ὅμως ἀπεδείχθῃ σοβαρὸ λάθος καθὼς προκάλεσε στοὺς στρατιῶτες μεγάλη δυσαρέσκεια, τὴν ὁποία ἐκμεταλλεύτηκε ὁ τυχοδιώκτης ἑκατόνταρχος Φλάβιος Φωκᾶς¹⁶ καὶ κατάφερε νὰ προκαλέσει ἀνταρσία ἐναντίον τοῦ αὐτοκράτορα.
 

Τὰ στρατεύματα ἀνακήρυξαν τὸν Φωκᾶ ὡς ἡγέτη τους καὶ ἀπαίτησαν ἀπὸ τὸν Μαυρίκιο νὰ παραιτηθεῖ καὶ νὰ ἀνακηρύξει ὡς διάδοχο στὸ θρόνο, τὸν γιό του Θεοδόσιο, ἢ τὸν στρατηγὸ Γερμανό. Μετὰ τὴν ἄρνηση τοῦ Μαυρικίου, τὰ ἐπαναστατημένα στρατεύματα ἄρχισαν νὰ προελαύνουν πρὸς τὴ Κωνσταντινούπολη. Ὁ αὐτοκράτορας βρέθηκε σὲ δυσμενέστατη θέση καθὼς δὲν διέθετε στρατεύματα πιστὰ σ᾿ αὐτὸν οὔτε στὴν Κωνσταντινούπολη οὔτε στὴν Ἀνατολὴ καὶ κανεὶς δὲν τὸν στήριζε οὐσιαστικῶς.
 

Ὁ Φωκᾶς εἰσῆλθε στὴν Κωνσταντινούπολη στὶς 23 Νοεμβρίου 602, σκορπίζοντας δημαγωγικὰ νομίσματα στὸ πλῆθος, καὶ στέφθηκε αὐτοκράτορας. Συνέλαβε τὸ Μαυρίκιο καὶ τὴν οἰκογένειά του, τοὺς ἐκτέλεσε στὴ Χαλκηδόνα στὶς 27 Νοεμβρίου 602 καὶ ἔριξε τὰ πτώματά τους στὴ θάλασσα¹⁷.
 

Μετὰ τὴν ἐκτέλεση τοῦ Μαυρίκιου καὶ τῶν γιῶν του, ἀκολούθησε ὁ ἀπηνὴς πολιτικὸς διωγμὸς τῶν ἀντιπάλων του. Μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων ποὺ θεώρησε ὁ Φωκὰς ἐπικίνδυνους, ἦταν καὶ οἱ δύο ἱκανότεροι ἀρχιστράτηγοί του. Μὲ τὸ θάνατο σὲ μάχη καὶ τοῦ τρίτου, ὁ στρατὸς τῆς Ρωμανίας βρέθηκε οὐσιαστικῶς ἀκέφαλος, ὑπὸ τὴν τυπικὴ διοίκηση τοῦ ἀνίκανου ἀνιψιοῦ του, Δομέντζιολου¹⁸.
 

Ἡ ὀκταετὴς διακυβέρνηση τοῦ Φωκᾶ ὑπῆρξε ἀπὸ τίς ἀμαυρότερες σελίδες τῆς ἱστορίας τῆς Ρωμανίας καὶ χαρακτηρίστηκε ἀπὸ τυραννία, τρομοκρατία καὶ ἐξεγέρσεις¹⁹. Ἡ προώθηση στὰ κρατικὰ ἀξιώματα καὶ στὶς ἀνώτατες θέσεις ὅλων τῶν συγγενῶν του καὶ ὁ παραμερισμὸς ὅλων τῶν ἀξιόλογων κρατικῶν στελεχῶν,  χάριν μικροσυμφερόντων, ἀποδυνάμωσαν τὴν αὐτοκρατορία. Τὸ χειρότερο ὅλων ὅμως ἦταν ὅτι ὁ βασιλιᾶς τῆς Περσίας Χοσρόης Β' ἐξέλαβε τὴν ἀνατροπὴ καὶ τὴν δολοφονία τοῦ Μαυρίκιου ὡς ἀφορμὴ γιὰ νὰ ἀρχίσουν λεηλασίες στὴ Μικρὰ Ἀσία ἐνῶ, ἐξαιτίας τῆς ἀδιαφορίας τοῦ Φωκᾶ, οἱ Σλάβοι καὶ οἱ Ἄβαροι ἄρχισαν πάλι ἐπιδρομὲς στὰ Βαλκάνια²⁰.

Σᾶς παραθέτω ἕνα ποίημά μου ποὺ ἔγραψα γιὰ τὸν αὐτοκράτορα Μαυρίκιο Τιβέριο:

Μαυρίκιος

Χαῖρε Μαυρίκιε, θρέμμα Καππαδοκίας
Χαῖρε στρατηγέ, αὐτοκράτορα τῆς Ρωμανίας
Χαῖρε σὺ Ἐθνάρχη, νικητῆ τῆς Περσίας.
θῦμα μιᾶς πανωλέθριας ἀνταρσίας.

***
Πέτυχες, Μαυρίκιε, σύ, ν᾿ ἀσφαλίσεις,
ἀπὸ τὴν ἀπειλὴ τῶν βαρβάρων τῆς Δύσης,
πόλεις στὴν Ἄνω καὶ Κάτω Ἰταλία
τὴν Καρχηδόνα καὶ τὴν Σικελία.

***
Τοὺς Πέρσες κατόρθωσες νὰ νικήσεις
τὰ σκλάβα ἐδάφη ν᾿ ἀνακτήσεις
Δάρας, Νίσιβι καὶ Ἀρμενία
πάλι ἐνέταξες στὴ Ρωμανία.

***
Πάλεψες μὲ τοὺς βόρειους βαρβάρους
μὲ τοὺς Σλάβους καὶ τοὺς Ἀβάρους.
Τὰ σύνορα ἐπέκτεινες τῆς Ρωμανίας
ὡς τὰ ὅρια τῆς Ἑλληνικῆς Δακίας.

***
Μὰ μιὰ ἡμέρα πικρὴ μὲς τὸ Νοέμβρη
ἕνα σου σφάλμα δίχως πολὺ σκέψη²¹
σήκωσε στὸ στρατὸ δυσαρέσκειας ἀγέρι,
πρᾶγμα ποὺ ὄλεθρο μόνο θὰ φέρει.

***
Ἕνας τυχοδιώκτης²² βρῆκε εὐκαιρία
νὰ προκαλέσει στὸ στρατὸ ἀνταρσία.
Κατάφερε, νά σὲ ἐκθρονίσει
καὶ ἐπαίσχυντα τὴν ζωή σου πιὰ νὰ σβήσει.

***
Χαῖρε Μαυρίκιε, θρέμμα Καππαδοκίας
Χαῖρε στρατηγέ, αὐτοκράτορα τῆς Ρωμανίας
Χαῖρε σὺ Ἐθνάρχη, νικητῆ τῆς Περσίας.
θῦμα μιᾶς πανωλέθριας ἀνταρσίας.

***
Ἡ Ρωμανία βυθίστηκε σὲ κρίση.
Τρόμος ἐπικράτησε καὶ φρίκη.
Στῶν βαρβαρικῶν ἐπιδρομῶν τὴ δίνη
δίχως ἐθνάρχη εἶχε μείνει!

Εὐαγγελία Κ. Λάππα
20 Ὀκτωβρίου 2022

Πηγές

1.    Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Αὐτοκρατορικὸς Ἑλληνισμός, 324 - 1081 π. Χ.., πρώιμη & μέση βυζαντινὴ περίοδος: ἀπό τον Μέγα Κωνσταντῖνο ἕως τὴν ἄνοδο τῶν Κομνηνῶν, Ἐκδόσεις Πελασγός, Ἀθήνα 2022
 

2.    https://cognoscoteam.gr/μαυρίκιος-τιβέριος-539-602-ἕνας-ἀποτελεσ/ / Μαυρίκιος Τιβέριος (539 - 602): Ἕνας ἀποτελεσματικὸς αὐτοκράτορας
 

3.    http://skourtakrdiaf.blogspot.com/2014/03/blog-post_13.html / Τί συνέβαινε στοὺς εἰσηγητὲς τοῦ Μνημονίου τὸν Μεσαίωνα...
 

4.    https://ellinoistorin.gr/?p=29771 / Ἑλληνικὸ ἡμερολόγιο - 23 Νοεμβρίου

________________________________________
                          
1 Ὁ Μάγιστρος τοῦ Στρατοῦ ἦταν ὁ ἀνώτατος Στρατιωτικὸς διοικητὴς (μετὰ τὸν Αὐτοκράτορα). Σὲ αὐτὸν ὑπάγονταν ὁ magister peditum (στρατηγὸς πεζικοῦ), ὁ magister equitum (στρατηγὸς ἱππικοῦ) καὶ ὁ praefectus classis (ἀρχηγὸς τοῦ στόλου). Χαμηλότερα στὴν ἱεραρχία ἦταν οἱ Δοῦκες καὶ μετὰ οἱ Λεγάτοι (διοικητὲς Λεγεώνων). Πάντως αὐτὸ τὸ σχῆμα ἄλλαζε πολὺ συχνά, ἐνῶ κατὰ περιόδους στὴν στρατιωτικὴ ἱεραρχία παρεμβάλλονταν οἱ Κόμητες, οἱ Ἔξαρχοι, οἱ Ἔπαρχοι κ.ἄ. (Πηγή: https://byzantium.gr/axiombyz45.php / Βυζαντινὰ Ἀξιώματα καὶ Ἱεραρχία κατὰ τὸν 4ο καὶ 5ο αἰῶνα)
 

2 Ὁ αὐτοκράτορας τῆς Ρωμανίας Τιβέριος κυβέρνησε ἀπὸ τὸ 574 μέχρι τὸ 582. Μπορεῖ νὰ μὴν σημείωσε κάποια μεγάλη στρατιωτικὴ ἐπιτυχία, ὅμως διακρίθηκε γιὰ τὸ ἦθος του καὶ τὴν πολιτική του ἀρετὴ καὶ τὴ γενικότερη στάση τῆς ζωῆς του. Εἶχε ὅμως τὴν ἀτυχία νὰ βρεθεῖ χρονικὰ ἀνάμεσα σὲ δύο τεράστιες προσωπικότητες: τὸν Ἰουστινιανὸ καὶ τὸν Ἡράκλειο καὶ νὰ πεθάνει πρόωρα μὴ προλαβαίνοντας νὰ ὁλοκληρώσει τὸ ἔργο του. (Πηγή: https://vizantinaistorika.blogspot.com/2014/09/h.html /Ὁ αὐτοκράτορας Τιβέριος καὶ ἡ πολιτική του διαθήκη)
 

3 Διοικητικὴ ὑποδιαίρεση τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας ἡ ὁποία διοικεῖτο ἀπὸ «Ἔξαρχο» θέση μὲ αὐξημένες ἁρμοδιότητες. Τὸ ἐν λόγῳ σύστημα διοίκησης θεωρεῖται πρόδρομος τῶν «Θεμάτων».
 

4 Πρόκειται γιὰ τὴν ἀρχαία Ἑλληνικὴ ἀποικία Ρήνη ποὺ ἵδρυσαν οἱ Θεσσαλοί τον 6ο αἰῶνα π. Χ.. (Πηγή: Μενελάου Παγουλάτου, Ἡ ἱστορία τοῦ Βυζαντινοῦ Ἑλληνισμοῦ, Ἡ Δυναστεία τοῦ Θεοδόσιου ἕως τὴν Δυναστεία τοῦ Ἡρακλείου, Ἐκδόσεις Ταλὼς Φ.)
 

5 Πρόκειται γιὰ τὸν Ἅγιο Γρηγόριο τὸν Διάλογο.
 

6 Πόλη στὴ θάλασσα τοῦ Μαρμαρᾶ, κοντὰ στὸ Βόσπορο. Ἱδρύθηκε τὸ 675 π.Χ. ὡς ἀποικία τῶν Μεγαρέων καὶ ἀνεπτύχθῃ πολὺ γρήγορα λόγῳ τοῦ πανελλαδικὰ φημισμένου ἐκεῖ Μαντείου τοῦ Ἀπόλλωνα. Τὸ ὄνομα Χαλκηδόνα ἔγινε γνωστὸ ὡς «πόλη τῶν τυφλῶν», ὅπου ἡ ἱστορία εἶναι ὅτι τὸ Βυζάντιο ἱδρύθηκε μετὰ ἀπὸ μιὰ προφητεία ὅτι ἕνα μεγάλο ἀστικὸ κέντρο θὰ χτιζόταν «ἀπέναντι ἀπὸ τὴν πόλη τοῦ τυφλοῦ» (σημαίνοντας ὅτι οἱ ἄνθρωποι τῆς Χαλκηδόνας πρέπει νὰ εἶναι τυφλοὶ γιὰ νὰ μὴν δοῦν τὴν προφανῆ ἀξία τῆς χερσονήσου στὸ χρυσὸ κέρατο ὡς φυσικὸ ἀμυντικὸ λιμάνι). Τελικὰ ἡ Χαλκηδόνα ἄλλαξε πολλὰ χέρια κατ' ἐπανάληψη, ἀπὸ τοὺς Πέρσες, Βυθύνιους, Ρωμαίους, Βυζαντινούς, Ἄραβες, οἱ σταυροφόροι καὶ οἱ Τοῦρκοι πέρασαν μέσῳ τῆς περιοχῆς. Ἐπὶ Αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ στὴ πόλη αὐτὴ μαρτύρησε ἡ Ἁγία Εὐφημία. Τὸ 451 ἔγινε στὴν πόλη ἡ Δ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ἡ μέχρι σήμερα λεγόμενη «Οἰκουμενικὴ Σύνοδος τῆς Χαλκηδόνας» καὶ τὸ 507 τοπικὴ σύνοδος. (Πηγές: https://web.archive.org/web/20110310074514/http://istanbulcityguidegreek.com/city/area/kadikoy.html / Χαλκηδόνα Kadıköy καὶ https://el.wikipedia.org/wiki/Χαλκηδόνα / Χαλκηδόνα)
 

7 Ὁ Ὀρμίσδας Δ' (540 - 590) ἦταν βασιλιᾶς τῆς Περσικῆς αὐτοκρατορίας τῆς Σασσανιδῶν ἀπὸ τὸ 579 ἕως τὸ 590 καὶ ἦταν γιος τοῦ Χοσρόη Α'. Ὁ Ὀρμίσδας Δ' κληρονόμησε ἀπὸ τὸν πατέρα του τοὺς μακροχρόνιους πολέμους του μὲ τὴ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία καὶ τοὺς συνέχισε μὲ ἀκόμα μεγαλύτερη ἐπιμονή. Εἶχε ἀπορρίψει τὴ συνθήκη εἰρήνης ποὺ σχεδίαζε νὰ ὑπογράψει ὁ ἡλικιωμένος Χοσρόης Α' πρὶν τὸν θάνατό του ἀλλὰ συνάντησε ἔντονη ἀντίσταση γνωρίζοντας ἀπανωτὲς ἧττες ἀπὸ τὸν ἱκανὸ αὐτοκράτορα Μαυρίκιο. Σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν ἀδιαλλαξία του, ἀπέναντι στὸ Βυζάντιο, στὴν ἐσωτερικὴ θρησκευτική του πολιτικὴ στάθηκε ἀρκετὰ ἀνεκτικὸς μὲ τοὺς ὀπαδοὺς τῶν ἄλλων θρησκειῶν ἐκτὸς τοῦ Ζωροαστρισμοῦ, εἰδικὰ μὲ τοὺς χριστιανούς. Τὸ 590 ὁ ἔνδοξος Πέρσης στρατηγὸς Μπαχρὰμ Τσουμπὶν ἀνέτρεψε τὸν Ὀρμίσδα ἀναλαμβάνοντας ὁ ἴδιος τὴν βασιλικὴ ἐξουσία ὡς Βραχὰμ Στ'. (Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/  / Ὀρμίσδας Δ΄ τῆς Περσίας)
 

8 Ὁ Χοσρόης Β΄ τῆς Περσίας (570 - 28 Φεβρουαρίου 628) ἦταν ὁ τελευταῖος μεγάλος βασιλιᾶς τῆς Περσίας ἀπὸ τὴ δυναστεία τῶν Σασσανιδῶν. Βασίλευσε μεταξὺ 590 καὶ 628 καὶ ἦταν γιος καὶ διάδοχος τοῦ βασιλιᾶ τῆς Περσίας Ὀρμίσδα Δ΄ καὶ ἐγγονὸς τοῦ βασιλιᾶ τῆς Περσίας Χοσρόη Ἀ΄. Εἶναι πασίγνωστος ἀπὸ τοὺς σκληροὺς θρησκευτικούς του πολέμους μὲ τὸν αὐτοκράτορα τῆς Ρωμανίας Ἡράκλειο. Ὁ Χοσρόης Β΄ χαρακτηρίστηκε μικρός. Σὲ ἀντίθεση μὲ τὸν σπουδαῖο παπποῦ τοῦ Χοσρόη Ἀ΄ ἦταν βίαιος, ἀλαζόνας, εἶχε 3.000 συζύγους, μὲ τίς ὁποῖες ζοῦσε σὲ ἀπίστευτη χλιδή, ἀλλὰ τὸ τέλος ἦταν ἐξίσου σκληρὸ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν γιο του. Ὁ στρατός του εἶχε συντριβεῖ ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα τῆς Ρωμανίας Ἡράκλειο καὶ τὸ κράτος του εἶχε ἀποδεκατιστεί. Οἱ Πέρσες ἐξοργισμένοι ἀπὸ τίς ἧττες καὶ τίς ταλαιπωρίες, τὸν ἀνέτρεψαν τὴν ἴδια χρονιὰ μὲ συνωμοσία ὑπὸ τὴν ἀρχηγία τοῦ ἴδιου τοῦ μεγαλύτερου γιου του Σιρόη. Ὁ Σιρόης σὲ ἀκραῖο βαθμὸ βίαιος σκότωσε 18 ἀδελφούς, τοῦ γιους τοῦ Χοσρόη μπροστά του καὶ στὴ συνέχεια ἔσφαξε τὸν ἴδιο τὸν πατέρα του. Βασιλιᾶς τῶν Περσῶν ἀναγορεύτηκε στὴν συνέχεια ὁ Σιρόης ὡς Καβάδης Β΄, ἀλλὰ ἀπεβίωσε τὴν ἴδια χρονιὰ (628). Ἡ διαλυμένη Περσία ἔπεσε ἀμέσως μετὰ στὴ νέα ἀνερχόμενη δύναμη τῶν Ἀράβων, τῶν ὁποίων ἔγινε ἐπαρχία. (Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/  / Χοσρόης Β΄ τῆς Περσίας)
 

9 Καταγόταν ἀπὸ τὴ Θράκη καὶ ἦταν ἐξέχων στρατηγὸς τῆς Ρωμανίας στὸ πόλεμο μὲ τοὺς Πέρσες ἐπὶ Τιβερίου Β΄. Τὸ Μυστάκων ἦταν παρωνύμιο λόγῳ τοῦ μεγάλου μουστακιοῦ (μύστακος) τοῦ. (Πηγές: https://military-history.fandom.com/wiki/John_Mystacon / John Mystacon καὶ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Αὐτοκρατορικὸς Ἑλληνισμός, 324 - 1081 π. Χ.., πρώιμη & μέση βυζαντινὴ περίοδος: ἀπό τον Μέγα Κωνσταντῖνο ἕως τὴν ἄνοδο τῶν Κομνηνῶν, Ἐκδόσεις Πελασγός, Ἀθήνα 2022)
 

10 Ἦταν εὐνοῦχος ἀρμενικῆς καταγωγῆς, ὁ ὁποῖος ἐξελίχθῃ σὲ ταμία τῶν βασιλικῶν χρημάτων καὶ ἐξαίρετος στρατηγὸς ἐπὶ αὐτοκράτορος Ἰουστινιανοῦ. Διακρίθηκε σὲ μάχες κατὰ τῶν Ὀστρογότθων. Ἐπὶ τοῦ σφετεριστῆ αὐτοκράτορος Φωκά, ἐπαναστάτησε ἀλλὰ ἀπέτυχε καὶ θανατώθηκε μὲ ἐπαίσχυντο τρόπο. (Πηγές: https://vizantinaistorika.blogspot.com/2016/07/blog-post_21.html /  Ὁ αὐτοκράτορας Ἡράκλειος καὶ ὁ Τίμιος Σταυρός- ἀ΄ μέρος καὶ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Αὐτοκρατορικὸς Ἑλληνισμός, 324 - 1081 π. Χ.., πρώιμη & μέση βυζαντινὴ περίοδος: ἀπό τον Μέγα Κωνσταντῖνο ἕως τὴν ἄνοδο τῶν Κομνηνῶν, Ἐκδόσεις Πελασγός, Ἀθήνα 2022)
 

11 Ἡ σημερινὴ Ρεσάφα ἢ Ρουσάφα τῆς Συρίας.
 

12 Τουρκομογγολικὸ φῦλο ποὺ πρωτοεμφανίστηκε στὰ τέλη τοῦ 6ου καὶ στὶς ἀρχὲς τοῦ 7ου αἰ. μ.Χ. στὸν Δούναβη καὶ εἶχε ὡς κοιτίδα του τὴ Μογγολία καὶ τὴ Μαντζουρία (ἐπαρχία τῆς Κίνας). (Πηγές: https://www.defence-point.gr/news/to-vyzantio-tsakizi-tous-aderfous-ton-tourkon-avarous /Τὸ Βυζάντιο τσακίζει τοὺς "ἀδερφοὺς" τῶν Τούρκων Ἀβάρους... καὶ Μάνου Ν. Χατζηδάκη, Αὐτοκρατορικὸς Ἑλληνισμός, 324 - 1081 π. Χ.., πρώιμη & μέση βυζαντινὴ περίοδος: ἀπό τον Μέγα Κωνσταντῖνο ἕως τὴν ἄνοδο τῶν Κομνηνῶν, Ἐκδόσεις Πελασγός, Ἀθήνα 2022)
 

13 Σημερινὴ Ρουμανία.
 

14 Ὁ Πρίσκος ἦταν στρατηγὸς ἐπὶ τῶν αὐτοκρατόρων Μαυρίκιου, Φωκὰ καὶ Ἡράκλειου. Διακρίθηκε στοὺς πολέμους τοῦ Μαυρίκιου κατὰ τῶν Περσῶν. Βοήθησε τὸν Φωκὰ νὰ γίνει αὐτοκράτορας καί, σὲ ἀναγνώριση τῶν ὑπηρεσιῶν του ἔγινε ἔπαρχος καὶ παντρεύτηκε τὴν κόρη τοῦ Φωκὰ τὸ 607. Ἀλλὰ ἡ πολιτική του Φωκὰ τὸν ἀπογοήτευσε καί, ὅταν ὁ Ἡράκλειος ἐπαναστάτησε, ἐτάχθῃ μὲ τὸ μέρος του. Τοποθετήθηκε διοικητὴς τῆς Καππαδοκίας. Ἀπομακρύνθηκε ὅμως ἀπὸ τὴ θέση αὐτὴ τὸ 612, ἐπειδὴ ἐπέδειξε ἀδράνεια κατὰ τὴν σύγκρουση μὲ τοὺς Πέρσες. (Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/ / Πρίσκος (στρατηγός))
 

15 Χαγάνος ἢ Χαγὰν ἢ Χὰν (хаан) στὴ μογγολικὴ γλῶσσα σημαίνει βασιλιᾶς καὶ εἶναι ὁ τίτλος τοῦ ἀνώτατου ἄρχοντα ποὺ κυβερνᾷ τὴν αὐτοκρατορία (χαγανάτο). Τὸ θηλυκὸ ἰσοδύναμο εἶναι Χατούν.
 

16 Ὁ Φωκὰς ἦταν ἕνας ἀμόρφωτος χωριάτης ἀπὸ τὴ Θράκη, μέθυσος, χωρὶς ἠθικοὺς φραγμούς, ἕνας κοινὸς ἐγκληματίας ποὺ γιὰ βιοποριστικοὺς λόγους εἶχε καταταγεῖ στὸ στράτευμα. (Πηγή: https://vizantinaistorika.blogspot.com/2016/07/blog-post_21.html /  Ὁ αὐτοκράτορας Ἡράκλειος καὶ ὁ Τίμιος Σταυρός- α΄ μέρος)
 

17 Μόνο ἐθνικοὶ ὀλετῆρες καὶ ἐφιάλτες μποροῦν νὰ πράξουν τέτοιες ἀνανδρίες καὶ φρικαλεότητες σὲ τέτοιες προσωπικότητες. Γιατί; Πιστεύουν πὼς ἐξασφαλίζουν τὴν ἐξουσία ἔτσι...
 

18 Σ' αὐτή του τὴ κίνηση ὁ Φωκὰς θὰ βρεῖ «ὑπεράξιο» μιμητὴ αἰῶνες μετά...
 

19 Τόσο ποὺ τὴ ζήλεψαν κι ἄλλοι ἐθνικοὶ ἐφιάλτες καὶ ὀλετῆρες αἰῶνες μετά...
 

20 Θὰ βρεῖ ἀντάξιους μιμητὲς ἀργότερα...
 

21 Ὄχι καλὰ μελετημένη κίνηση.
 

22 Μὲ τὴν ἔννοια τοῦ καιροσκόπου.

__________________________________

Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ

«Πᾶνος»