Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Σὲ ὁρισμένους μεγάλους ἀσκητὲς ἡ Ἐκκλησία μας ἔδωσε τὸν τίτλο τοῦ μεγάλου, διότι, μὲ τὴν ξεχωριστὴ βιωτή τους, ἔγιναν τὰ πρότυπα τοῦ μοναχισμοῦ. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὑπῆρξε καὶ ὁ ἅγιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας, ἀληθινὰ μεγάλος ἀσκητὴς καὶ ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας.
 

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Μελιτηνὴ τῆς Ἀρμενίας καὶ γεννήθηκε στὰ 377, στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Γρατιανοῦ (375-383) ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς, τὸν Παῦλο καὶ τὴν Διονυσία. Ἦταν ἄτεκνοι καὶ ἀπέκτησαν παιδί, ὕστερα ἀπὸ θερμὲς προσευχές, τὸ ὁποῖο ἀφιέρωσαν στὸ Θεό. Τὸ ὀνόμασαν Εὐθύμιο, ἀπὸ τὴν εὐθυμία, ποὺ ἔνοιωσαν μὲ τὴ γέννησή του. Ἐμβολίασαν τὸ νεαρὸ βλαστάρι τους μὲ τὴν πίστη στὸ Θεὸ καὶ τοῦ δίδαξαν τὴν ἐνάρετη ζωή. Ἀλλὰ καὶ ὁ ἴδιος ὑπῆρξε κυριολεκτικὰ ἀπὸ κοιλίας μητρὸς ἁγιασμένος καὶ καλεσμένος ἀπό το Θεὸ νὰ Τὸν δοξάσει μὲ τὴν ἁγία ζωή του. Ἀπὸ μικρὸ παιδὶ σύχναζε στὴν ἐκκλησία, ἄκουγε μὲ προσοχὴ τὰ ἱερὰ γράμματα καὶ δοξολογοῦσε ἀσταμάτητα το Θεό. Αὐτὸ ἔκανε καὶ σὲ ὅλη τὴ ζωή του, ἀνέπεμπε ἀέναη δοξολογία στὸ Θεό.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος - Ὁ Μέγας ἀσκητής καί Θεολόγος τῆς Ἐκκλησίας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Τὰ συγγραφικὰ ἔργα τῶν ἀσκητῶν Πατέρων συγκαταλέγονται στὰ σπουδαιότερα κεφάλαια τῆς χριστιανικῆς γραμματείας. Μὲ τὴν ἄσκηση, τὴν προσευχή, τὴν νηστεία καὶ τὴν συνεχῆ προσωπικὴ κάθαρση, ὑπερέβησαν τὴν πτωτικὴ κατάσταση τῆς φύσεώς τους, καθαρίστηκαν, φωτίστηκαν καὶ ἁγιάστηκαν. Γι᾿ αὐτὸ καὶ κληροδότησαν στὴν Ἐκκλησία ἄφθαστα συγγράμματα σοφίας καὶ πνευματικότητας, ἀσφαλεῖς ὁδηγοὺς γιὰ τοὺς πιστοὺς ὅλων τῶν ἐποχῶν. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὑπῆρξε ὁ ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος, μιὰ μεγάλη ἀσκητικὴ καὶ πνευματικὴ μορφή, ὁ χαρακτηριζόμενος Μέγας, γιὰ τὰ περισπούδαστα συγγράμματά του.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς - Ὁ ὁμολογητής τῆς Ὀρθοδοξίας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Στὶς 19 Ἰανουαρίου ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησίας μας τὴν ἱερὴ μνήμη ἑνὸς ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους ὁμολογητὲς τῆς πίστεώς μας, τοῦ ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ. Μιᾶς μεγάλης μορφῆς, τὴν ὁποία ἡ Θεία Πρόνοια πρόβαλλε στὴ συγκεκριμένη καὶ κρίσιμη ἐκείνη ἐποχή, προκειμένου νὰ ὑπερασπισθεῖ καὶ νὰ σώσει τὴν Ὀρθοδοξία.
 

Γεννήθηκε τὸ 1392 στὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ εὐγενεῖς καὶ εὐσεβεῖς γονεῖς, οἱ ὁποῖοι τὸν μεγάλωσαν καὶ τὸν ἀνάθρεψαν μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου. Τὸ βαφτιστικό του ὄνομα ἦταν Ἐμμανουήλ. Φρόντισαν οἱ γονεῖς του νὰ τοῦ δώσουν σπουδαῖα μόρφωση. Ἡ Ἰδιωτικὴ σχολὴ τοῦ πατέρα του ὑπῆρξε καθοριστικὴ γιὰ τὴν πνευματική του πορεία. Δυστυχῶς ἔμεινε ὀρφανὸς μὲ τὸν ἀδελφὸ του Ἰωάννη, ὁ πατέρας τους πέθανε ὅταν ἦταν ἀκόμη παιδί. Ἡ μητέρα του φρόντισε νὰ μαθητεύσει κοντὰ σὲ φημισμένους δασκάλους τῆς ἐποχῆς του, ὅπως τὸν περίφημο Ἰωάννη Χορτασμένο, τὸν μετέπειτα μητροπολίτη Σηλυβρίας καὶ τὸν γνωστὸ μαθηματικὸ καὶ φιλόσοφο Γεώργιο Γεμιστό - Πλήθωνα, πρὶν παρεκκλίνει στὸν παγανισμό.

Λάμπρος Σκόντζος: Μέγας Ἀθανάσιος - Ὁ στύλος τῆς Ὀρθοδοξίας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Ἐλάχιστοι ἄνθρωποι ἀξιώθηκαν νὰ λάβουν τὸν τίτλο τοῦ «Μεγάλου» στὴν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας, διότι αὐτὸ προϋποθέτει νὰ ὑπάρξει κάποιος ὑπέρμετρα σπουδαῖος καὶ νὰ προσφέρει ὑπέρτατες καὶ μοναδικὲς ὑπηρεσίες σὲ αὐτή. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι καὶ ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, ὁ ὁποῖος ἐκτὸς ἀπὸ τὸν τίτλου τοῦ «Μεγάλου» τοῦ ἀποδόθηκε καὶ ὁ μοναδικὸς τίτλος «Στῦλος τῆς Ὀρθοδοξίας». Μελετῶντας κάποιος τὴν προσωπικότητα καὶ τὸ τιτάνιο ἔργο του, δὲ μπορεῖ παρὰ νὰ συμφωνήσει μὲ τὴν ἐπιλογὴ αὐτὴ τῆς Ἐκκλησίας μας.
 

Γεννήθηκε περὶ τὸ 298 στὴν Ἀλεξάνδρεια τῆς Αἰγύπτου ἀπὸ εὐσεβεῖς Ἕλληνες γονεῖς καὶ ἀνατράφηκε μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου. Οἱ εὐκατάστατοι γονεῖς του φρόντισαν νὰ λάβει μιὰ σπάνια κλασικὴ παιδεία, ἡ ὁποία ἄκμαζε ἀκόμα στὴν Ἀλεξάνδρεια. Παράλληλα φοίτησε στὴν περίφημη Κατηχητικὴ Σχολὴ θεολογία, ἀναδεικνυόμενος ὡς ἕνας ἀπὸ τοὺς σπουδαιότερους Πατέρες καὶ Διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας μας ὅλων τῶν ἐποχῶν. Καθοριστικὴ σημασία γιὰ τὴν κατοπινὴ πορεία τοῦ Ἀθανασίου ὑπῆρξε ἡ γνωριμία του καὶ ἡ πνευματική του σύνδεση μὲ τὸν μέγιστο ἀσκητὴ τῆς Ἐκκλησίας μας Μέγα Ἀντώνιο. Κοντά του μυήθηκε στὴν εὐσέβεια καὶ χαλυβδώθηκε ὁ χαρακτῆρας του νὰ εἶναι ἀμετακίνητος καὶ ἀπόλυτα προσηλωμένος στὴν ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας. Σὲ ἡλικία δεκαοκτὼ ἐτῶν εἰσέρχεται στὶς τάξεις τοῦ ἱεροῦ κλήρου, ὡς διάκονος τῆς ἀλεξανδρινῆς Ἐκκλησίας, μπαίνοντας στὴν ὑπηρεσία τοῦ γηραιοῦ καὶ σεβάσμιου ἐπισκόπου Ἀλεξάνδρου.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Νεομάρτυς Γεώργιος ὁ ἐν Ἰωαννίνοις

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Οἱ χιλιάδες Νεομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι ἔδωσαν τὴν ἡρωική τους μαρτυρία στὰ μαῦρα χρόνια τῆς τουρκοκρατίας, εἶναι ἰσάξιοι μὲ τοὺς Μάρτυρες τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι καὶ ὁ ἅγιος Γεώργιος ὁ ἐν Ἰωαννίνοις.
 

Γεννήθηκε στὸ χωριὸ Τσούρχλι τῶν Γρεβενῶν, σημερινὸ «Ἅγιος Γεώργιος» στὰ 1808. Οἱ γονεῖς του, Κωνσταντῖνος καὶ Βασιλική, ἁπλοϊκοὶ καὶ φτωχοὶ γεωργοί, εἶχαν πίστη στὸ Θεὸ καὶ βίωναν τὴν Ὀρθοδοξία. Μεγάλωσαν καὶ ἀνάθρεψαν τὸ παιδί τους μὲ εὐσέβεια καὶ προσήλωση στὴν σώζουσα πίστη τῆς Ὀρθοδοξίας.

Λάμπρος Σκόντζος: Μέγας Ἀντώνιος - Ὁ καθηγητής τῆς ἐρήμου

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Στὴν κορυφὴ τῶν μεγάλων ἀσκητῶν τῆς Ἐκκλησίας μας βρίσκεται ὁ Μέγας Ἀντώνιος καὶ γι᾿ αὐτὸ δικαίως ἡ Ἐκκλησία μας τοῦ προσέδωσε τὸν τίτλο τοῦ Μεγάλου, διότι, ὅπως θὰ δοῦμε στὴ συνέχεια, ἀποτέλεσε τὸ πρότυπο τοῦ ὀρθοδόξου μοναχικοῦ ἰδεώδους. Ἄλλωστε ἀποκαλεῖται καὶ ὡς ὁ «καθηγητὴς τῆς ἐρήμου», διότι θεμελίωσε τὸν ὑγιῆ χριστιανικὸ μοναχισμὸ καὶ παραμένει ὁ δάσκαλος τῶν κατοπινῶν μοναχῶν ὡς τὰ σήμερα.
 

Τὴν βιογραφία του ἔγραψε ὁ Μ. Ἀθανάσιος, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε μαθητὴς καὶ πνευματικό του παιδί. Γεννήθηκε στὴν πόλη Κομὰ τῆς Κάτω Αἰγύπτου, κοντὰ στὴ Μέμφιδα, περὶ τὸ 251 στὰ χρόνια τοῦ παρανοϊκοῦ καὶ θρησκομανῆ ρωμαίου  αὐτοκράτορα Δεκίου (249-251), ὁ ὁποῖος εἶχε ἐγείρει τὸν σκληρότερο, ὡς τότε, διωγμὸ ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν. Οἱ γονεῖς του ἦταν πλούσιοι πιστοὶ Χριστιανοί, στοὺς ὁποίους χρωστοῦσε τὴν εὐσέβεια. Γράμματα ἔμαθε λίγα καὶ ἴσως νὰ ἦταν ἐντελῶς ἀγράμματος, ὅμως εἶχε ἀποκτήσει πάμπολλες ἀρετές, οἱ ὁποῖες ἀπέρρεαν ἀπὸ τὴν βαθιὰ χριστιανική του πίστη. Ἀπὸ μικρὸς εἶχε δείξει δείγματα αὐτάρκειας, ἀσκητικότητας καὶ ἐσωστρέφειας, ὥστε διέφερε ἀπὸ τὰ ἄλλα παιδιὰ τῆς πόλεως. Ἀγαπημένη του συνήθεια ἦταν ἀκολουθεῖ τοὺς γονεῖς του στὴν Ἐκκλησία καὶ νὰ παραμένει στὸ ναὸ συμμετέχοντας στὶς ἱερὲς ἀκολουθίες καὶ ἀκούγοντας τὰ ἱερὰ ἀναγνώσματα μὲ προσοχή.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης - Ὁ μεγάλος Καππαδόκης Πατέρας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Οἱ Καππαδόκες Πατέρες εἶναι οἱ θεμελιωτὲς τῆς Θεολογίας τῆς Ἐκκλησίας μας, διότι κατόρθωσαν νὰ διατυπώσουν μὲ ἀκρίβεια τὸ ὀρθόδοξο δόγμα, τὸ ὁποῖο εἶναι συνώνυμο μὲ τὴ σωτηρία μας. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ὑπῆρξε ὁ ἅγιος Γρηγόριος Ἐπίσκοπος Νύσσης, μιὰ πραγματικὰ μεγάλη ἐκκλησιαστικὴ φυσιογνωμία τοῦ 4ου μ. Χ. αἰῶνος, ὁ ὁποῖος ἔβαλε τὴ δική του σφραγῖδα στὴ διατύπωση τῶν σωστικῶν ἀληθειῶν τῆς χριστιανικῆς μας πίστεως.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος - Ὁ μείζων ἐν γεννητοῖς γυναικῶν

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ἀνήκει στὴ χωρία τῶν μεγάλων προφητῶν καὶ ὁμολογητῶν τῆς πίστεώς μας. Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς τὸν χαρακτήρισε ὡς τὸ μέγιστο ἄνθρωπο ποὺ φάνηκε στὸν κόσμο: «ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Ματθ. 11,11). Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τὸν ἔθεσε σὲ τιμὴ μετὰ τὴ Θεοτόκο, μάλιστα στὴν εἰκονογραφία παριστάνεται μαζὶ μὲ τὴν Παναγία μας νὰ ἱκετεύει γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου. Εἶναι ἡ γνωστὴ εἰκονογράφηση τῆς «δεήσεως».  Ὁ μεγάλος αὐτὸς ἄνδρας πάνω ἀπ᾿ ὅλα εἶναι ὁ πρόδρομος τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο, αὐτὸς ποὺ ἄνοιξε τὸ δρόμο νὰ περάσει ὁ Λυτρωτής μας. Εἶναι ὁ μεγάλος ἀγγελιοφόρος τῆς πιὸ χαρμόσυνης καὶ ἐλπιδοφόρας ἀγγελίας ὅλων τῶν ἐποχῶν: τῆς ἐν Χριστῷ ἀπολυτρώσεως τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Εἶναι ὁ κομιστὴς καὶ ὁ διαπρύσιος κήρυκας τῆς μετάνοιας καὶ ὁ ἄτεγκτος ἐλεγκτὴς τῆς ἀνομίας καὶ τῆς ἁμαρτίας.

Λάμπρος Σκόντζος: «Φῶς ἐκ φωτός ἔλαμψε τῷ κόσμῳ Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν»

(Θεολογικὴ μονογραφία στὰ νοήματα τῆς ἑορτῆς τῶν Φώτων)

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Τὰ Θεοφάνεια, ἡ Ἑορτὴ τῶν Φώτων, εἶναι μιὰ ἀπὸ τὶς κορυφαῖες δεσποτικὲς ἑορτὲς τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ὁποία ἐνέχει τεράστια σωτηριολογικὴ σημασία. Ὁ Κύριός μας καὶ Λυτρωτής μας Χριστός, ὁ «ἀναβαλλόμενος φῶς ὡς ἱμάτιον» καταδέχεται νὰ κατέβῃ στὰ ρεῖθρα τοῦ Ἰορδάνου νὰ λάβῃ τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου, νὰ χριστῇ ἐπίσημα καὶ δημόσια ὁ Μεσσίας καὶ νὰ γνωστοποιηθῇ ὅτι ἦρθε «τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου» (Γαλ. 4,4) γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καὶ ὁλοκλήρου τῆς δημιουργίας, ἀπὸ τὴ δουλεία τοῦ διαβόλου καὶ ὁ ἔρεβος τῆς ἁμαρτίας. Ἦρθε στὸν κόσμο ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης, τὸ «φῶς τὸ ἀληθινὸν ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον εἰς τὸν κόσμον» (Ἰωάν. 1,9), ὁ Θεὸς τοῦ φωτός, τὸ Φῶς ἐκ τοῦ Φωτός, καθ᾿ ὅτι «ὁ Θεὸς φῶς ἐστι καὶ σκοτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν οὐδεμία» (Α' Ἰωάν. 1,5), ὅπως μᾶς διαβεβαιώνει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης.

Λάμπρος Σκόντζος: Ὁ ἁγιάζων καί οἱ ἁγιαζόμενοι ἐξ ἑνός πάντες

(Ἀναφορὰ στὴ θεολογικὴ σημασία τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ τῶν Θεοφανίων)

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ἡ μεγάλη δεσποτικὴ ἑορτὴ τῶν Φώτων ἀποτελεῖ ἀρχαιότατο σημαντικὸ ἑορτολογικὸ γεγονὸς γιὰ τὴν Ἐκκλησία, διότι τὸ μέγα καὶ ὑπέρλογο γεγονὸς τῶν Θεοφανείων ἀποτελεῖ ἕναν ἀπὸ τοὺς βασικοὺς σταθμοὺς τοῦ ἐπὶ γῆς ἀπολυτρωτικοῦ ἔργου τοῦ Κυρίου.
 

Ὁ Ἐνανθρωπήσας Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὕστερα ἀπὸ μιὰ τριακονταετῆ περίοδο προετοιμασίας, ἐμφανίζεται δημόσια καὶ χρίεται, ὑπὸ τοῦ Θεοῦ Πατρὸς καὶ διὰ της ἐπενέργειας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, σωτῆρας του κόσμου. Στὴν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνη συντελεῖται τὸ ἄρρητο θαῦμα τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο, ὡς ἐπιβεβαίωση τῆς κοινῆς βουλῆς τῶν τριῶν Θείων Προσώπων, γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καὶ ὁλοκλήρου της δημιουργίας.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἐν Ἰορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε

(Θεολογικὸ σχόλιο στὴ μεγάλη ἑορτὴ τῶν Θεοφανείων)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Τὰ Ἅγια Θεοφάνεια εἶναι μιὰ ἀπὸ τίς μεγαλύτερες ἑορτὲς τῆς Χριστιανοσύνης. Κατ᾿ αὐτὴν ἑορτάζεται τὸ μεγάλο γεγονὸς τῆς Βαπτίσεως τοῦ Κυρίου στὰ ἰορδάνεια νάματα καὶ ἡ θαυμαστὴ καὶ σπάνια φανέρωση τῆς Τριαδικῆς Θεότητος στὸν κόσμο.
 

Ἡ σπουδαιότητα τῆς μεγάλης ἑορτῆς φαίνεται ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι αὐτή, μετὰ τὸ Πάσχα, εἶναι ἡ ἀρχαιότερη χριστιανικὴ ἑορτή. Ἱστορικὲς μαρτυρίες ἀναφέρουν ὅτι καθιερώθηκε νωρίτερα ἀπὸ τὸ 140 μ.Χ. ἀπὸ τὴν ὁμάδα τοῦ αἱρετικοῦ Γνωστικοῦ Βασιλείδη στὴν Ἀλεξάνδρεια τῆς Αἰγύπτου. Οἱ Γνωστικοὶ ἑόρταζαν τὴ Βάπτιση τοῦ Χριστοῦ καὶ ταυτόχρονα τὴν Γέννησή του στὶς 6 Ἰανουαρίου, διότι πίστευαν πὼς κατὰ τὴ βάπτιση ἑνώθηκε τὸ ὅν «Αἰῶνας Χριστὸς» μὲ τὸν «ἄνθρωπο Ἰησοῦ», κακοδοξία, τὴν ὁποία υἱοθέτησαν ἀργότερα καὶ οἱ αἱρετικοὶ Νεστοριανοί. Ἡ καθιέρωσή της δὲν εἶναι ἐπίσης ἄμοιρη μὲ τὴν ὀργιαστικὴ εἰδωλολατρικὴ ἑορτὴ τοῦ χειμερινοῦ ἡλιοστασίου τῶν Αἰγυπτίων καὶ τῶν Ἀράβων, ἡ ὁποία συνέπιπτε τὴν ἴδια ἡμερομηνία.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Ἰωσήφ ὁ Μνήστωρ

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ἡ Θεοτόκος ἐπιτέλεσε τὴν ὑψηλὴ Της ὑπηρεσία ὡς Μητέρα τοῦ Θεοῦ, ἐν πολλοῖς καὶ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Μνήστορα ἁγίου Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ κύρια πρόσωπα, τὰ ὁποῖα σχετίζονται μὲ τὸ ἄμεσο περιβάλλον τοῦ Κυρίου μας. Συνήθως τὸ ἱερὸ πρόσωπο τοῦ Ἰωσὴφ σκιάζεται ἀπὸ τὴν ἱερότατη προσωπικότητα τῆς Παναγίας μας καὶ γι᾿ αὐτὸ ὁ βίος του εἶναι σχετικὰ ἐλάχιστα γνωστός.
 

Ἦταν Ἰουδαῖος στὴν καταγωγὴ καὶ ἀπόγονος τοῦ ἔνδοξου βασιλιᾶ Δαβίδ, ἀπέχοντας χρονικὰ ἀπὸ αὐτὸν χίλια περίπου χρόνια. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Βηθλεέμ, τὴν «πόλη Δαβὶδ» καὶ τὸ ὄνομά του σημαίνει: «ὁ τέλειος τοῦ Θεοῦ», ἀλλὰ κατοικοῦσε στὴν Ναζαρέτ, ἀσκῶντας τὸ ἐπάγγελμα τοῦ ξυλουργοῦ. Ἦταν χῆρος, προχωρημένης ἡλικίας καὶ μεγάλωνε μόνος του τὰ ἑπτὰ παιδιά του (Ἰάκωβος, Ἰωσής, Σίμων, Ἰούδας, Ἐσθήρ, Θάμαρ ἢ Μάρθα, καὶ ἡ Σαλώμη). Ζοῦσε δὲ μὲ δικαιοσύνη καὶ ἁγιότητα.

Λάμπρος Σκόντζος: Εἴγηρε κέρας σωτηρίας ἡμῖν

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ Λόγου ἀποτελεῖ τὴν ὕψιστη δωρεὰ τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Ἀποτελεῖ τὴν τελειότατη ἔκφραση τῆς ἀγάπης Του γιὰ τὸ πλανεμένο πλάσμα Του. Φανερώνει περίτρανα τὴν προαιώνια βουλὴ Του γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου καὶ τὴν ἀποκατάσταση τῆς τάξεως στὴ δημιουργία Του.
 

Ἡ εἴσοδος τοῦ ἄναρχου καὶ ἄκτιστου Θεοῦ στὸν κτιστὸ χρόνο καὶ χῶρο εἶναι τὸ μεγαλύτερο θαῦμα τῆς ἱστορίας καὶ συνάμα τὸ ἔσχατο «σκάνδαλο» τῶν ἀπίστων, οἱ ὁποῖοι δὲ μποροῦν νὰ διανοηθοῦν ἀνθρωποποίηση τοῦ Θεοῦ. Τὸ ἴδιο δὲ μποροῦν νὰ διανοηθοῦν κανένα σωτῆρα καὶ λυτρωτὴ τοῦ κόσμου, διότι δὲ δέχονται καμιὰ ἔκπτωση ἀπὸ καμιὰ αὐθεντικότητα. Θεωροῦν τὴν καταφανῆ ἀνθρώπινη κακοδαιμονία ὡς «φυσικὴ» καὶ ὡς ἐκ τούτου ἀπορρίπτουν τὸν ἐνανθρωπήσαντα Λόγο ὡς σωτῆρα τοῦ κόσμου. Σὲ αὐτὴ τὴ συλλογιστικὴ ἑστιάζεται τὸ διαχρονικὸ δρᾶμα τοῦ πεσόντος στὴν ἁμαρτία ἀνθρώπου.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἡ πανανθρώπινη προσμονή τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ἡ Ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ Λόγου ἀποτελεῖ τὸ μέγιστο γεγονὸς τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Ἕνα γεγονὸς τὸ ὁποῖο ἄλλαξε κυριολεκτικὰ τὴ ροὴ τῶν ἱστορικῶν πραγμάτων καὶ τὸ ὁποῖο χώρισε τὴν ἀνθρώπινη ἱστορία στὰ δύο, σὲ πρὸ Χριστοῦ καὶ μετὰ Χριστὸν ἐποχή. Ἡ Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου ἀποτελεῖ τὸ σημεῖο μηδέν, σηματοδοτῶντας τὴν ὁριστικὴ δύση τοῦ παλιοῦ κόσμου, τοῦ πεπαλαιωμένου, τοῦ παρηκμασμένου καὶ τὴν ἀνατολὴ τοῦ νέου, τοῦ ἀνακαινισμένου, τοῦ ἔχοντος δυναμικὴ καὶ προοπτική.
 

Δὲν χώρισε μόνο τὴν ἱστορία, ἀλλὰ σηματοδότησε καὶ τὸν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος, διὰ τῆς Θείας Ἐνανθρωπίσεως, διακρίνεται στὸν παλαιό, τὸν πτωτικό, τὸν ὑποδουλωμένο στὸ διάβολο, τὸν ἐργάτη τῆς ἁμαρτίας καὶ ὑποκείμενο στὸ θάνατο ἄνθρωπο καὶ στὸν νέο, τὸν ἀναγεννημένο, τὸν ἀπελεύθερο, τὸν ἐλπιδοφόρο καὶ ἀπολυτρωμένο. Τὸ σημαντικὸ εἶναι πὼς ὁ Χριστὸς δὲν ἦρθε νὰ σώσει μιὰ συγκεκριμένη ὁμάδα ἀνθρώπων, ἕναν λαό, ἕνα ἔθνος, ἀλλὰ ὁλόκληρο τὸ ἀνθρώπινο γένος, ἦρθε νὰ λυτρώσει «παγγενὴ τὸν Ἀδάμ», ὅπως ἀναφέρουν οἱ Πατέρες. Ἦρθε νὰ ἀνακαινίσει καὶ νὰ ἀπολυτρώσει ὅλα τὰ ἀνθρώπινα πρόσωπα, ὅλων τῶν ἐθνῶν, ὅλων τῶν ἐποχῶν καὶ νὰ τὰ ἑνώσει μέ το Θεό. Ἐτοῦτο ἀναφέρεται στὴν καταπληκτικὴ προφητεία τοῦ πατριάρχη Ἰακώβ, πὼς ὁ μελλοντικὸς σωτῆρας καὶ λυτρωτὴς θὰ εἶναι ἡ «προσδοκία τῶν ἐθνῶν»: «οὐκ ἐκλείψει ἄρχων ἐξ Ἰούδα καὶ ἡγούμενος ἐκ τῶν μηρῶν αὐτοῦ, ἕως ἐὰν ἔλθη τὰ ἀποκείμενα αὐτῷ, καὶ αὐτὸς προσδοκία ἐθνῶν» (Γέν. 49,10). Θὰ εἶναι ἡ προσμονὴ ὅλων τῶν ἀνθρώπων, ὅλων τῶν ἐθνῶν, εἰς πεῖσμα κάποιων, οἱ ὁποῖοι Τὸν περίμεναν δικό τους, «ἐθνικὸ σωτῆρα», ὁ ὁποῖος θὰ ἱκανοποιοῦσε τὰ μικροεθνικιστικά τους ὄνειρα καὶ γι᾿ αὐτὸ δὲν Τὸν ἀναγνώρισαν καὶ τὸν περιμένουν ἀκόμα!

Λάμπρος Σκόντζος: Εὐχές Χριστουγέννων 2023

ΑΓΙΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2023

Σεβαστοὶ πατέρες, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,
 

«Ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν» (Ἰωάν. 1,14). 

 

Αὐτὸ εἶναι τὸ πλέον χαρμόσυνο καὶ ἐλπιδοφόρο μήνυμα ὅλων τῶν ἐποχῶν. 

 

Τὸ πάν-εὐαγγέλιο σὲ ὅλους τοὺς κόσμους, ὅτι «ἐτέχθη ἡμῖν σήμερον σωτήρ, ὅς ἐστί Χριστὸς Κύριος, ἐν πόλει Δαβὶδ» (Λουκ. 2,11). 

Λάμπρος Σκόντζος: Ὁ Σωτηριολογικός χαρακτήρας τῆς ὑμνολογίας τῶν Χριστουγέννων

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

Ἡ μεγάλη δεσποτικὴ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων μᾶς προσφέρει μιὰ πλούσια πνευματικὴ πανδαισία εὐφροσύνης καὶ ἀγαλλιάσεως, διὰ τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν καὶ κύρια διὰ τοῦ μεγάλου ὑμνολογικοῦ πλούτου τῶν ἁγίων ἡμερῶν. Ὁ ὑμνολογικὸς θησαυρὸς τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι κατὰ γενικὴ ὁμολογία ἀνεπανάληπτος. Μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ἀναδείχθηκαν ταυτόχρονα καὶ σπουδαῖοι ποιητές. Περισσότερα ἀπὸ πενῆντα χιλιάδες ὑμνογραφικὰ ἀριστουργήματα κοσμοῦν τὴν πολυποίκιλη λατρεία μας. Αὐτὰ εἶναι ἀναμφίβολα προϊόντα βαθιᾶς πίστεως καὶ ὑγιοῦς θρησκευτικότητας, γνήσια ἀναθήματα τῆς ψυχῆς στὴν Ἐκκλησία. Ἰδιαίτερα οἱ ἱεροὶ ὑμνογράφοι ἐπιστράτευσαν ὅλη τὴν ποιητική τους ἔμπνευση γιὰ νὰ κοσμήσουν μὲ ὕμνους ἄφθαστης τελειότητας τὶς μεγάλες ἑορτὲς τοῦ ἐνιαυτοῦ. Πλῆθος ἐπώνυμοι καὶ ἀνώνυμοι ὑμνογράφοι ἀπέδωσαν μὲ τοὺς ὕμνους τους τέλεια τὰ σωτήρια νοήματα τῶν ἑορτῶν αὐτῶν. Τὸ γεγονὸς αὐτό, τὸν τελευταῖο καιρό, ἔγινε ἀντικείμενο μελέτης ἀκόμα καὶ ἀπὸ ἑτερόδοξους μελετητές.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἁγία Μεγαλομάρτυς Ἀναστασία ἡ Φαρμακολύτρια

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, στὰ πρωτοχριστιανικὰ χρόνια, ὅταν ἀκόμα ἦταν ὀρθόδοξη καὶ δὲν εἶχε ἐκπέσει στὴν αἵρεση (1054) παύοντας νὰ εἶναι Ἐκκλησία, ὑπῆρξε κοιτίδα ἀνάδειξης μεγάλων ἁγίων. Μεταξὺ αὐτῶν ἀναφέρεται ἡ Μεγαλομάρτυς Ἁγία Ἀναστασία ἡ Φαρμακολύτρια.
 

Γεννήθηκε καὶ ἔζησε στὴ Ρώμη, τὸν 3ο μ. Χ. αἰῶνα, στὴν ἐποχὴ ποὺ αὐτοκράτορας τῆς ἀπέραντης ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας ἦταν ὁ χριστιανομάχος Διοκλητιανὸς (284-305). Σὲ μιὰ ἐποχὴ δύσκολη γιὰ τοὺς χριστιανούς, τοὺς ὁποίους καταδίωκε μέχρι ἐξοντώσεως τὸ διεφθαρμένο ρωμαϊκὸ κράτος. Χιλιάδες πιστοὶ τοῦ Χριστοῦ συλλαμβάνονταν, ἀνακρίνονταν, βασανίζονταν καὶ θανατώνονταν μὲ τοὺς πλέον φρικτοὺς τρόπους.

Λάμπρος Σκόντζος: Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

Οἱ Ἀποστολικοὶ Πατέρες ἀποτελοῦν μιὰ ξεχωριστὴ κατηγορία στὴν Ἐκκλησία μας. Ὀνομάζονται Ἀποστολικοί, διότι εἶναι οἱ ἄμεσοι διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων καὶ ὡς ἐκ τούτου ἕλκουν τὴν αὐθεντικότητά τους ἀπὸ ἐκείνους. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι καὶ ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος. Μιὰ πραγματικὰ μεγάλη πατερικὴ μορφὴ καὶ οἰκουμενικὸς διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας.
 

Δὲν μᾶς ἔχουν διασωθεῖ πολλὰ πράγματα ἀπὸ τὴν προσωπική του ζωή, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἐκκλησιαστική του δράση καὶ τὸ σπουδαῖο συγγραφικό του ἔργο. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια καὶ εἶχε προφανῶς ἑλληνικὴ καταγωγὴ καὶ παιδεία. Γεννήθηκε ἀπὸ γονεῖς Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι τὸν μεγάλωσαν μὲ τὴν πίστη στὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ τὴν εὐσέβεια, σὲ ἕνα περιβάλλον φανατικῶν εἰδωλολατρῶν. Ἡ παράδοση ἀναφέρει πὼς ὅταν ἦταν μικρὸς βρέθηκε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ὑπῆρξε ἕνα ἀπὸ τὰ παιδιὰ ποὺ εὐλόγησε ὁ Χριστός, τὸν πῆρε στὰ χέρια του καὶ τὸν ἔδειξε στοὺς ἀκροουμένους Του καὶ τοὺς εἶπε πὼς ἂν δὲν γίνει ὁ ἄνθρωπος σὰν τὸ παιδὶ αὐτό, δὲν μπορεῖ νὰ μπεῖ στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἁγία Θεοφανώ - Ἡ ἐλεήμων καί προδομένη βυζαντινή Βασίλισσα

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Πολλοὶ βυζαντινοὶ αὐτοκράτορες ἔζησαν ἁγία ζωὴ καὶ συγκαταλέγονται στοὺς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας, καθ᾿ ὅτι δὲν ἀλλοτριώθηκαν ἀπὸ τὴν ἐγκόσμια δόξα καὶ ἐξουσία, γενόμενοι διάκονοι τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ λαοῦ Του. Ἀνάμεσά τους συγκαταλέγεται ἡ ἁγία Θεοφανὼ ἡ ἐλεήμων βασίλισσα τοῦ Βυζαντίου.
 

Γεννήθηκε τὸ 862 στὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ γονεῖς πατρικίους, τὸν Κωνσταντῖνο καὶ τὴν Ἄννα. Τὴν ἀπέκτησαν κατόπιν προσευχῆς, καθ᾿ ὅτι ἦταν ἄτεκνοι. Ἀλλὰ ἡ χαρά τους γιὰ τὴ γέννηση τῆς μικρῆς Θεοφανοὺς μεταβλήθηκε σὲ λύπη, ἀφοῦ ἡ μητέρα της πέθανε ἀπὸ δυστοκία. Τὴν ἀνατροφή της ἀνάλαβε μιὰ ἀφοσιωμένη τροφὸς τοῦ ἀρχοντικοῦ της. Ὁ πατέρας της φρόντισε νὰ τὴ μορφώσει, ὅπως ταίριαζε στὶς βυζαντινὲς ἀρχοντοποῦλες. Ἕνας εὐλαβὴς καὶ σοφὸς δάσκαλος εἶχε ἀναλάβει τὴν διαπαιδαγώγησή της. Ἡ Θεοφανὼ μεγάλωσε μὲ θεοσέβεια καὶ ἀποκτοῦσε ἀρετὲς καὶ ἦταν προικισμένη μὲ σπάνιο σωματικὸ κάλλος.

Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Πατάπιος ὁ θαυματουργός

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

Τὰ ἄφθαρτα λείψανα πάμπολλων ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μᾶς μαρτυροῦν τὴν παρουσία τῶν ἀκτίστων ἀνεργιῶν τοῦ Θεοῦ σ᾿ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι ὑπῆρξαν, μὲ τὴν πίστη τους καὶ τὴν ἁγία ζωή τους, σκεύη πολύτιμα τῆς θείας χάριτος. Ἕνας ἀπὸ τοὺς ἁγίους ποὺ ἀξιώθηκαν τῆς ἀφθαρσίας εἶναι καὶ ὁ ἅγιος Πατάπιος, τοῦ ὁποίου, τὸ σεπτὸ σκήνωμα παραμένει ἄφθορο γιὰ χίλια ἑπτακόσια χρόνια!
 

Γεννήθηκε στὴν Θήβα τῆς Αἰγύπτου καὶ ἔζησε τον 4ο μ. Χ. αἰῶνα. Οἱ γονεῖς του ἦταν πολὺ πλούσιοι καὶ πιστοὶ Χριστιανοί, οἱ ὁποῖοι ἀνέθρεψαν καὶ τὸν μεγάλωσαν μὲ εὐσέβεια καὶ βαθιὰ πίστη στὸ Θεό. Ἀπὸ μικρὸ παιδὶ ἔδειξε σημάδια ἀρετῶν καὶ πνευματικῆς ὡριμότητας. Ὡς ἔφηβος εἶχε πάρει τὴ μεγάλη ἀπόφαση νὰ ἀκολουθήσει τὸ μοναχικὸ ἀναχωρητισμό, μιμούμενος τοὺς μεγάλους ἀσκητὲς πατέρες τῆς Αἰγύπτου, οἱ ὁποῖοι γινόταν τὰ πρότυπα γιὰ πολλοὺς Χριστιανοὺς τῆς ἐποχῆς. Ἄφησε τὸν κόσμο καὶ ἀποσύρθηκε σὲ ἐρημικὸ τόπο, ὅπου διῆγε μὲ προσευχή, νηστεία, ἀγρυπνία καὶ ἀποκοπὴ τῶν παθῶν του.