Τετάρτη 20 Δεκεμβρίου 2023

Λάμπρος Σκόντζος: Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος


ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

Οἱ Ἀποστολικοὶ Πατέρες ἀποτελοῦν μιὰ ξεχωριστὴ κατηγορία στὴν Ἐκκλησία μας. Ὀνομάζονται Ἀποστολικοί, διότι εἶναι οἱ ἄμεσοι διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων καὶ ὡς ἐκ τούτου ἕλκουν τὴν αὐθεντικότητά τους ἀπὸ ἐκείνους. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι καὶ ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος. Μιὰ πραγματικὰ μεγάλη πατερικὴ μορφὴ καὶ οἰκουμενικὸς διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας.
 
Δὲν μᾶς ἔχουν διασωθεῖ πολλὰ πράγματα ἀπὸ τὴν προσωπική του ζωή, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἐκκλησιαστική του δράση καὶ τὸ σπουδαῖο συγγραφικό του ἔργο. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια καὶ εἶχε προφανῶς ἑλληνικὴ καταγωγὴ καὶ παιδεία. Γεννήθηκε ἀπὸ γονεῖς Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι τὸν μεγάλωσαν μὲ τὴν πίστη στὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ τὴν εὐσέβεια, σὲ ἕνα περιβάλλον φανατικῶν εἰδωλολατρῶν. Ἡ παράδοση ἀναφέρει πὼς ὅταν ἦταν μικρὸς βρέθηκε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ὑπῆρξε ἕνα ἀπὸ τὰ παιδιὰ ποὺ εὐλόγησε ὁ Χριστός, τὸν πῆρε στὰ χέρια του καὶ τὸν ἔδειξε στοὺς ἀκροουμένους Του καὶ τοὺς εἶπε πὼς ἂν δὲν γίνει ὁ ἄνθρωπος σὰν τὸ παιδὶ αὐτό, δὲν μπορεῖ νὰ μπεῖ στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
 
Ὁ Ἰγνάτιος χειροτονήθηκε πρεσβύτερος ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους καὶ ἀργότερα ἀναδείχτηκε ἐπίσκοπος τῆς μεγάλης πόλεως Ἀντιοχείας. Ἀπὸ ἐκείνους διδάχτηκε τὴν χριστιανικὴ πίστη καὶ γι᾿ αὐτὸ ἀναδείχτηκε φορέας τῆς γνησίας ἀποστολικῆς παραδόσεως. Μέσα στὴν γεμάτη εἴδωλα καὶ εἰδωλολάτρες μεγάλη πόλη τῆς Συρίας ὑπῆρξε φωτεινὸς πνευματικὸς φάρος, ὁ ὁποῖος διέλυε τὰ μαῦρα σκοτάδια τῆς εἰδωλολατρικῆς πίστης. Χιλιάδες ἄνθρωποι, ἀκούγοντας τὰ σωτήρια λόγια του καὶ βλέποντας τὰ ἔργα του καὶ τὴν ἁγία ζωή του, ἀσπάζονταν τὴ νέα πίστη. Ἄς μὴν λησμονοῦμε ὅτι ἡ Ἀντιόχεια ὑπῆρξε τὸ λίκνο τῆς πρώτης Ἐκκλησίας, ὅπου οἱ Ἰουδαῖοι εἶχαν στείλει ἀπὸ τὴν Ἱερουσαλὴμ τὸν Σαούλ - Παῦλο γιὰ νὰ τὴν διαλύσει.
 
Δὲν θὰ πρέπει ἐπίσης νὰ λησμονοῦμε ὅτι στὴν Ἀντιόχεια λειτουργοῦσε ὀνομαστὸ «ἱερὸ» τῆς ἀρχαίας θρησκείας καὶ ξακουστὸ μαντεῖο στὸ προάστιο Δάφνη. Τὸ ἐκεῖ εἰδωλολατρικὸ ἱερατεῖο καὶ οἱ πολυπληθεῖς μάντεις θορυβήθηκαν ἀπὸ τὴν δραματικὴ μείωση τῶν ὀπαδῶν τῆς εἰδωλολατρίας, καὶ ὡς ἐκ τούτου ζητητῶν χρησμῶν, μειώνοντας ἔτσι τὰ ἔσοδά τους. Δὲν θὰ πρέπει τέλος νὰ λησμονοῦμε ὅτι ἦταν ἤδη σὲ πλήρη ἐξέλιξη οἱ διωγμοὶ κατὰ τῶν Χριστιανῶν ἀπὸ τὸ ρωμαϊκὸ κράτος. Γι᾿ αὐτὸ καὶ μπῆκε στὸ στόχαστρό τους ὁ ἅγιος ἐπίσκοπος τῆς πόλεως Ἰγνάτιος.
 
Ὁ θρησκόληπτος καὶ θρησκομανὴς αὐτοκράτορας Τραϊανὸς (98-117), ὕστερα ἀπὸ μιὰ λαμπρὴ νίκη κατὰ τῶν Τατάρων, νόμισε ὅτι αὐτὸ ἦταν ἀποτέλεσμα τῆς εὔνοιας τῶν εἰδωλολατρικῶν «θεῶν». Προφανῶς τὸν ἔπεισαν γι᾿ αὐτὸ οἱ σκοταδιστὲς ἱερεῖς τῶν εἰδώλων καὶ οἱ ὁποῖοι ζήτησαν τὴν ἔνταση τοῦ διωγμοῦ ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι ἀρνοῦνταν νὰ θυσιάσουν στοὺς δαιμονικοὺς ψευτοθεούς. Ἕνα κῦμα ἀγρίων διώξεων ἄρχισε νὰ ἐξαπλώνεται σὲ ὅλη τὴν αὐτοκρατορία. Χιλιάδες χριστιανοὶ σύρονταν στὰ μαρτύρια καὶ ὁδηγοῦνταν στὸ θάνατο. Ποτάμια  αἱμάτων ἔρεαν.
 
Τὴν ἐποχὴ ἐκείνη βρέθηκε ὁ Τραϊανὸς στὴν Ἀντιόχεια, ὅπου ἑτοίμαζε πόλεμο ἐναντίον τῶν Περσῶν. Οἱ ἱερεῖς τοῦ Δαφναίου Ἀπόλλωνος τὸν πλησίασαν καὶ διέβαλλαν τὸν Ἰγνάτιο, ὡς δῆθεν ἐπικίνδυνο γιὰ τὴν ρωμαϊκὴ ἐξουσία. Τὸν κατηγόρησαν ὅτι ἀρνεῖται νὰ λατρεύσει τοὺς «θεοὺς» τῆς πόλεως καὶ τοῦ κράτους, ὅτι λατρεύει κάποιο ἀσήμαντο ἐσταυρωμένο γιὰ Θεὸ καὶ ὅτι δὲν συμμετέχει στὶς ὀργιαστικὲς παγανιστικὲς ἑορτές, ἀλλὰ κηρύσσει τὴν ἐγκράτεια. Ὅτι ἀποτρέπει τοὺς πολῖτες νὰ ἀπολαμβάνουν τίς ἀπολαύσεις τῆς ζωῆς. Ὁ αὐτοκράτορας διέταξε νὰ τὸν φέρουν μπροστά του νὰ ἀκούσει ἀπὸ τὸν ἴδιο γιὰ τίς κατηγορίες αὐτές. Νὰ δεῖ ποιός εἶναι αὐτὸς ὁ ἐπίσκοπος ποὺ καταφρονεῖ τίς διαταγές του καὶ ἀψηφᾷ τίς φοβέρες του.
 
Ὁ Ἰγνάτιος στάθηκε μὲ πρωτοφανὲς θάρρος μπροστά του καὶ ἀπολογήθηκε μὲ παρρησία γιὰ τὴν πίστη του. Ὁμολόγησε ὅτι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς εἶναι ὁ Τριαδικὸς Θεός, ποὺ μᾶς ἀποκάλυψε ὁ σαρκωμένος Υἱός Του Ἰησοῦς Χριστός. Πὼς οἱ διάφοροι «θεοὶ» τὴ εἰδωλολατρίας εἶναι ψεύτικοι, ἀνύπαρκτοι ὡς «θεοί», δαιμόνια, τὰ ὁποῖα θέλουν νὰ σφετεριστοῦν τὸν ἀληθινὸ Θεό. Ἀρνήθηκε μὲ βδελυγμία νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα.
 
Ἡ ἄρνησή του αὐτὴ ἀποτέλεσε τὴν ἀρχὴ τοῦ τέλους του. Τὸν ἔδεσαν μὲ ἁλυσίδες καὶ τὸν ἔστειλαν στὴ Ρώμη νὰ δικαστεῖ ἀπὸ τὸ αὐτοκρατορικὸ δικαστήριο, ὅπου συνήθως ἐπέβαλε τὸ φρικτὸ θάνατο διὰ τῆς κατασπαράξεως ἀγρίων θηρίων σὲ δημόσια θέα, ὅσων Χριστιανῶν δὲν θυσίαζαν στὰ εἴδωλα. Γέρος ὁ Ἰγνάτιος σύρονταν ἀπὸ ἄγριους καὶ ἀπάνθρωπους στρατιῶτες ὁδικῶς πρὸς τὴ Ρώμη. Παρ᾿ ὅλες τίς ταλαιπωρίες, τὰ βασανιστήρια, τίς στερήσεις  καὶ τὰ γηρατειά του, βάδιζε μὲ χαρὰ τὸν δρόμο τοῦ μαρτυρίου του. Στὸ δρόμο ἔμαθε ὅτι οἱ Χριστιανοὶ τῆς Ρώμης σχεδίαζαν τὴν σωτηρία του. Ἀλλὰ ἐκεῖνος τοὺς διαμήνυσε ὅτι ἐπιθυμεῖ τὸ μαρτύριο, νὰ γίνει τὸ σῶμα του «ψωμὶ τοῦ Χριστοῦ, ἀλεσμένο ἀπὸ τὰ δόντια τῶν θηρίων»! Τοὺς παρακαλοῦσε νὰ μὴν τοῦ στερήσουν αὐτὴ τὴ χαρὰ καὶ τιμή! Πρόκειται γιὰ τὴν περίφημη ἐπιστολή του «Πρὸς Ρωμαίους».
 
Μέσῳ τῆς Μ. Ἀσίας, Μακεδονίας καὶ Ἠπείρου, πέρασε μὲ πλοῖο στὴν Ἰταλία καὶ ἔφτασε στὴ Ρώμη, ὅπου δικάστηκε καὶ καταδικάστηκε στόν, διὰ τῆς κατασπαράξεως ὑπὸ τῶν θηρίων, θάνατο. Ὁδηγήθηκε στὸ μεγαλοπρεπὲς Κολοσσαῖο, ὅπου συγκεντρώθηκε πλῆθος κόσμου νὰ δεῖ τὸ φρικτὸ θέαμα.  Ἄφησαν τὰ λιοντάρια καὶ τίς τίγρεις νηστικὰ ἐπὶ μία ἑβδομάδα καὶ μετὰ τὰ ἐλευθέρωσαν στὸ στάδιο μπροστὰ στὸν ἀνυπεράσπιστο γέροντα ἐπίσκοπο. Ἐκεῖνος ἀγέρωχος, χωρὶς ἴχνος φόβου, προσευχήθηκε καὶ προκάλεσε τὰ θηρία, τὰ ὁποῖα ὅρμισαν καὶ τὸν κατασπάραξαν, ὑπὸ τίς κραυγὲς τοῦ εἰδωλολατρικοῦ πλήθους. Τὰ λίγα ἐναπομείναντα λείψανα τὰ περιμάζεψαν κρυφὰ οἱ Χριστιανοὶ καὶ τὰ ἔκρυψαν στὶς κατακόμβες. Τὸ μαρτύριο συνέβῃ περὶ τό 109 ἢ 110 μ. Χ. Ἡ μνήμη του ἑορτάζεται στὶς  20 Δεκεμβρίου.
 
Ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος, ὁ Ἀποστολικὸς Πατέρας, ὅπως προαναφέραμε, ὑπῆρξε μιὰ ἀπὸ τίς σπουδαιότερες πατερικὲς μορφὲς τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἔγραψε ἑπτὰ σπουδαῖες Ἐπιστολὲς (Πρὸς Ρωμαίους, Φιλιππισίους, Ἐφεσίους, Μαγνησίους, Τραλλιανούς, Φιλαδελφείς, Σμυρναίους καὶ Πολύκαρπον), στὶς ὁποῖες ἀναπτύσσει τὴν περίφημη περὶ τὴ ἑνότητας τῆς Ἐκκλησίας θεολογία του, περὶ τὸν ἐπίσκοπο καὶ τὴ Θεία Εὐχαριστία.
 
__________________________________
Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
«Πᾶνος»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου