Σάββας Ἠλιάδης: ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ - Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς: «ΣΥΝ ΠΑΣΙ ΤΟΙΣ ΑΓΙΟΙΣ»

1. Οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων» εἶναι ἡ ἐμπειρικὴ Δογματικὴ καὶ Ἠθικὴ

Οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν ἅγια ζωή τους καὶ μὲ τὰ ἅγια πρόσωπά τους ἐπιβεβαιώνουν κατὰ τρόπο πειστικὸ καὶ ἀληθινὸ ὅλα τὰ δόγματα, ὅπως: περὶ τῆς Ἐκκλησίας, περὶ τῆς χάριτος, περὶ τῶν ἁγίων μυστηρίων, περὶ τοῦ ἀνθρώπου, περὶ τῆς ἁμαρτίας, περὶ τῶν ἱερῶν λειψάνων, περὶ τῶν ἁγίων εἰκόνων, περὶ τῆς μελλούσης ζωῆς, περὶ ὅλων τῶν ἄλλων, ποὺ ἀποτελοῦν τὴν θεανθρώπινη οἰκονομία τῆς σωτηρίας. Ναί, οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων» εἶναι ἡ ἐμπειρικὴ Δογματική. Εἶναι ἡ βιωματικὴ Δογματική. Δογματική, ἡ ὁποία ἔχει γίνει βίωμα μέσα στήν ἅγια ζωὴ τῶν ἁγίων ἀνθρώπων τοῦ Θεοῦ.

Ἐκτὸς αὐτῶν, οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων» περιέχουν καὶ ὅλη τὴν ὀρθόδοξη Ἠθική - τὸ ὀρθόδοξο ἦθος, σὲ ὁλόκληρη τὴν λάμψη τοῦ θεανθρώπινου μεγαλείου του καὶ τῆς ἀκατάβλητης δύναμής του. Στοὺς βίους τῶν ἁγίων ἀποδεικνύεται καὶ καταδεικνύεται κατὰ τρόπο πειστικὸ καὶ πραγματικὸ ὅτι τὰ ἅγια Μυστήρια εἶναι οἱ πηγὲς τῶν ἁγίων ἀρετῶν, οἱ δὲ ἅγιες ἀρετὲς εἶναι οἱ καρποὶ τῶν ἁγίων Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας, διότι γεννιοῦνται ἀπὸ αὐτά, ἀναπτύσσονται ἀπὸ αὐτὰ καὶ τρέφονται καὶ ζοῦν καὶ δι᾿ αὐτῶν τελειοποιοῦνται καὶ γίνονται αἰώνιες.

 

Ὅλοι οἱ θεῖοι ἠθικοὶ νόμοι πηγάζουν ἀπὸ τὰ ἅγια Μυστήρια καὶ πραγματοποιοῦνται διὰ τῶν ἁγίων ἀρετῶν. Γι᾿ αὐτὸ καὶ οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων» ἀποτελοῦν τὴν βιωματικὴ Ἠθική, τὴν ἐφαρμοσμένη Ἠθική. Ἐξάλλου, αὐτοὶ πάλι, οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων», βεβαιώνουν ἀναμφισβήτητα ὅτι ἡ Ἠθικὴ δὲν εἶναι ἄλλο, παρὰ μιὰ ἐφαρμοσμένη Δογματική. Ὁλόκληρη ἡ ζωὴ τῶν ἁγίων συντίθεται ἀπὸ τὰ ἅγια Μυστήρια καὶ τὶς ἅγιες ἀρετές, τὰ δὲ ἅγια Μυστήρια καὶ οἱ ἅγιες ἀρετὲς εἶναι καρποὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ ἐνεργοῦντος τὰ πάντα ἐν πᾶσι (Α' Κορ. 12,4-6-11).

2. Οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων» ἡ μοναδικὴ Παιδαγωγικὴ τῆς Ὀρθοδοξίας

Ἀλλὰ τί εἶναι ἀκόμη οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων»; Ἡ μοναδικὴ Παιδαγωγικὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. Διότι μέσα σ᾿ αὐτούς, κατὰ ἀναρίθμητους εὐαγγελικοὺς τρόπους, τελείως δοκιμασμένους ἀπὸ τὴν μακραίωνη ἐμπειρία, ἔχει καταδειχθεῖ πῶς διαπλάθεται καὶ οἰκοδομεῖται τὸ τέλειο ἀνθρώπινο πρόσωπο, ὁ τέλειος ἄνθρωπος καὶ πῶς αὐξάνει «εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ» (Εφ.4,13), διὰ τῶν ἁγίων μυστηρίων καὶ τῶν ἁγίων ἀρετῶν μέσα στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. 

Αὐτὸ δὲ ἀκριβῶς ἀποτελεῖ τὸ παιδαγωγικὸ ἰδεῶδες τοῦ Εὐαγγελίου, τὸ μόνο παιδαγωγικὸ ἰδεῶδες, ποὺ ἀξίζει σὲ ἕνα θεοειδὲς πλάσμα, ὅπως εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Τὸ ἰδανικὸ αὐτὸ τὸ παρουσίασε ἀλλὰ καὶ τὸ πραγματοποίησε πρῶτος ὁ Θεάνθρωπος Χριστός, κατόπιν δὲ αὐτοῦ οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ οἱ λοιποὶ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ. Ἐν τούτοις ὅμως, χωρὶς τὸν Θεάνθρωπο Χριστὸ καὶ ἔξω ἀπὸ Αὐτόν, ὁποιοδήποτε καὶ ἂν εἶναι τὸ παιδαγωγικὸ ἰδανικὸ τοῦ ἀνθρώπου, αὐτὸς θὰ παραμένει γιὰ πάντα ἕνα πλάσμα ἀτελές, ἕνα πλάσμα θνητό, ἕνα πλάσμα ἄθλιο καὶ τραγικό, ἄξιο τῶν δακρύων ὅλων τῶν ματιῶν, ὅσων ὑπάρχουν στοὺς κόσμους τοῦ Θεοῦ.

3. Οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων» μιὰ ἰδιόμορφη Ὀρθόδοξη Ἐγκυκλοπαίδεια

Ἐὰν θέλετε, οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων» εἶναι μιὰ ἰδιόμορφη ὀρθόδοξη Ἐγκυκλοπαίδεια. Σ᾿ αὐτοὺς μπορεῖ νὰ βρεῖ κανεὶς ὅλα ὅσα χρειάζονται σὲ μιὰ ψυχὴ πεινασμένη καὶ διψασμένη γιὰ τὴν αἰώνια Δικαιοσύνη καὶ τὴν αἰώνια Ἀλήθεια μέσα σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμο, πεινασμένη καὶ διψασμένη γιὰ τὴν θεία ἀθανασία καὶ τὴν αἰώνια ζωή. Ἄν διψᾶς τὴν πίστη, θὰ τὴν βρεῖς πλούσια στοὺς «Βίους τῶν Ἁγίων» καὶ θὰ χορτάσεις τὴν ψυχή σου μὲ τροφή, γιὰ τὴν ὁποία ποτὲ δὲν θὰ ξαναπεινάσεις. 

Ἄν ποθεὶς τὴν ἀγάπη, τὴν ἀλήθεια, τὴν δικαιοσύνη, τὴν ἐλπίδα, τὴν πραότητα, τὴν ταπείνωση, τὴν μετάνοια, τὴν προσευχὴ ἢ ὁποιαδήποτε ἀρετὴ καὶ ἄσκηση, στοὺς «Βίους τῶν Ἁγίων» θὰ βρεῖς ἕνα πλῆθος διδασκάλων γιὰ κάθε ἄσκηση καὶ θὰ λάβεις τὴν βοήθεια τῆς χάριτος γιὰ κάθε ἀρετή.

Ὁ ὅσιος Ἐφραὶμ ὁ Σῦρος μᾶς προβάλλει ὡς παράδειγμα ζωῆς τοὺς Ἁγίους Πάντες καὶ μᾶς σπρώχνει στὰ χνάρια τους μὲ τὴν ἁγία παραίνεσή του:

«Τοσούτους ἔχεις φωστῆρας καταυγάζοντάς σου τοὺς οφθαλμοὺς καθ᾽ ἑκάστην ἡμέραν τε καὶ νύκτα· ἐν τῷ φωτὶ αὐτῶν πορεύθητι, καὶ τοῖς ἴχνεσιν αὐτῶν ἀκολούθησον, ἵνα αὐτοῖς συνεισέλθης εἰς τὰς αἰωνίους σκηνάς. Ὀξυπόδησον ἐν τοῖς βήμασι τούτοις, ὅπως τινὰς αὐτῶν καταφθάσαι δυνηθής· οἶδα γὰρ ὅτι, ἐὰν θέλης, δύνη».

Δηλαδή: «Ἔχεις τόσους πολλοὺς ἥλιους πνευματικοὺς, ποὺ σοῦ φωτίζουν τὰ μάτια κάθε μέρα καὶ νύχτα. Νὰ πορεύεσαι μὲ τὸ φῶς τους καὶ νὰ ἀκολουθεῖς τὰ ἴχνη τους, γιὰ νὰ εἰσέλθεις μαζί τους στὰ αἰώνια σκηνώματα. Τρέξε μὲ ζῆλο πάνω στὰ βήματά τους, γιὰ νὰ μπορέσεις ἔστω νὰ προλάβεις κάποιους. Διότι, ξέρω πώς, ἂν θέλεις, μπορεῖς νὰ τὸ πετύχεις».

Ὀξυπόδησον!... καὶ ... Γένοιτο!

(Ἀπὸ τὸ βιβλίο: «ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΣ»)

Νεοελληνικὴ ἀπόδοση - Ἀντιγραφή - Ἐπιμέλεια:
Σάββας Ἠλιάδης
Δάσκαλος
Κιλκίς, 12-6-2020