Ioannis Neonakis
Στὰ πακέτα διακοπῶν γιὰ τὴν Κωνσταντινούπολη τὰ περισσότερα τουριστικὰ γραφεῖα ἐντάσσουν καὶ μιὰν ἡμερήσια περιήγηση στὰ Πριγκηπόνησα.
Συνήθως οἱ Ἕλληνες τουρίστες/προσκυνητὲς ἐπισκέπτονται πρῶτα τὸ νησὶ τῆς Χάλκης καὶ μετὰ κατὰ τὸ μεσημεράκι ἔρχονται στὸ νησί τῆς Πριγκήπου, ὅπου καὶ παραμένουν ἀρκετὲς ὧρες λαμβάνοντας καὶ τὸ γεῦμα τους.
Ἐνῷ λοιπὸν σχεδὸν ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἐπισκέπτονται τὴν ὁμολογουμένως ἐκπάγλου ὀμορφιᾶς Πρίγκηπο, ἐλάχιστοι εἶναι αὐτοὶ ποὺ γνωρίζουν τὴν ὕπαρξη καὶ λειτουργία στὸ νησὶ ἑνὸς ἐξαιρετικὰ σημαντικοῦ ὀρθόδοξου μοναστηριοῦ, αὐτοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Κουδουνᾶ.
Συνήθως οἱ Ἕλληνες τουρίστες/προσκυνητὲς ἐπισκέπτονται πρῶτα τὸ νησὶ τῆς Χάλκης καὶ μετὰ κατὰ τὸ μεσημεράκι ἔρχονται στὸ νησί τῆς Πριγκήπου, ὅπου καὶ παραμένουν ἀρκετὲς ὧρες λαμβάνοντας καὶ τὸ γεῦμα τους.
Ἐνῷ λοιπὸν σχεδὸν ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἐπισκέπτονται τὴν ὁμολογουμένως ἐκπάγλου ὀμορφιᾶς Πρίγκηπο, ἐλάχιστοι εἶναι αὐτοὶ ποὺ γνωρίζουν τὴν ὕπαρξη καὶ λειτουργία στὸ νησὶ ἑνὸς ἐξαιρετικὰ σημαντικοῦ ὀρθόδοξου μοναστηριοῦ, αὐτοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Κουδουνᾶ.
Ἀκόμα δὲ λιγότεροι γνωρίζουν τὰ ὅσα ἐκπληκτικὰ συμβαίνουν ἐκ μέρους τοῦ Τουρκικοῦ λαοῦ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου (23 Ἀπριλίου) καὶ στὰ ὁποῖα θὰ ἀναφερθοῦμε ἐν συντομίᾳ παρακάτω.
Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Κουδουνᾶ βρίσκεται στὸ ὡραιότερο σημεῖο τοῦ νησιοῦ, στὴν κορυφὴ τοῦ νοτίου λόφου του. Ἀπὸ τὸ λιμάνι μέχρι τὴ ρίζα τοῦ λόφου φτάνει κανεὶς μέσα σὲ δέκα περίπου λεπτὰ χρησιμοποιώντας τὶς γνωστὲς ἅμαξες μὲ τὰ ἄλογα (τὰ λεγόμενα παϊτόνια) καὶ αὐτὸ γιατὶ στὰ Πριγκηπόνησα ἀπαγορεύεται ἡ κυκλοφορία αὐτοκινήτων. Ἀπὸ κεῖ ἀνεβαίνει κανεὶς μέχρι τὴν κορυφὴ τοῦ λόφου πεζοπορώντας γιὰ 20-25 λεπτὰ περίπου. Ἡ πορεία στὸν κατάλληλα διαμορφωμένο πεζόδρομο εἶναι ἄνετη καὶ ἡ θέα ἐκπληκτική.
Κατὰ τὴν παράδοση τὸ μοναστήρι χτίστηκε τὸ 963, ὅταν αὐτοκράτορας τῆς Ρωμανίας ἦταν ὁ Νικηφόρος Φωκᾶς, ἡ δὲ κεντρικὴ θαυματουργὴ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ἐδωρήθη στὸ μοναστήρι ἀπὸ τὴ γυναικεία μονὴ τῆς Εἰρήνης τῆς Ἀθηναίας. Τὸ 1204 κατὰ τὴν εἰσβολὴ τῶν Σταυροφόρων τὸ μοναστήρι θὰ ἐρημωθεῖ καὶ γιὰ νὰ ἀποτραπεῖ ἡ βεβήλωση τῆς εἰκόνας, οἱ μοναχοὶ θὰ τὴν θάψουν σὲ μιὰν κρύπτη. Μετὰ ἀπὸ αἰῶνες ὁ Ἅγιος θὰ ὁδηγήσει μὲ θαυματουργικὸ τρόπο κάποιο βοσκό, ὁ ὁποῖος θὰ ἀνασκάψει καὶ θὰ βρεῖ τὴν εἰκόνα ἀκέραιη καὶ μὲ πολλὰ ἀναθήματα. Ἡ μονὴ θὰ ἐπανιδρυθεῖ.
Οἱ πηγὲς εἶναι συγκεχυμένες, ὅμως οἱ ἱστορικοὶ τοποθετοῦν τὴν ἐπανίδρυσή της τὸn 17ο ἢ 18ο αἰῶνα. Ἔκτοτε ἡ μονὴ λειτουργεῖ συνεχῶς. Τὰ σημερινά της κτήρια κατασκευάστηκαν τὸ 1906, ὁπότε καὶ ἔγινε ριζικὴ ἀνακαίνιση τῆς μονῆς.
Ἡ πνευματικὴ προσφορὰ τῆς μονῆς εἶναι τεράστια. Ὁ Ἁη-Γιώργης ὁ Κουδουνᾶς ἀπετέλεσε γιὰ αἰῶνες τὸ ἄσυλο τῶν φρενοβλαβῶν καὶ οἱ πολλὲς θαυματουργίες του θὰ προκαλέσουν τὸν σεβασμὸ τόσο τῶν Ρωμηῶν ὅσο καὶ τῶν μουσουλμάνων. Σχεδὸν κάθε ρωμαίικη οἰκογένεια θὰ ἐπισκέπτονταν ἔστω μιὰ φορὰ τὸν χρόνο τὴ μονή, ἐνῷ τὰ ἀναθήματα καὶ οἱ δωρεὲς ἐκ μέρους τῶν μουσουλμάνων θὰ εἶναι πολλὲς καὶ σημαντικές.
Ὑπῆρχε δὲ καὶ ἡ συνήθεια πολλοὶ ἀπὸ τοὺς θεραπευθέντες νὰ παραμένουν ἀπὸ εὐγνωμοσύνη στὸ μοναστήρι γιὰ κάποιο χρονικὸ διάστημα προσφέροντας ἐθελοντικὴ ἐργασία. Ἀνεξαρτήτως τῆς θρησκείας τῶν ἀνθρώπων ὁ μεγαλομάρτυς Ἅγιος Γεώργιος ἐκχέει τὴ χάρη του σὲ ὅλους ὅσους μὲ πίστη προστρέχουν σ᾿ αὐτόν.
Ἡ μονὴ πανηγυρίζει δύο φορὲς τὸν χρόνο. Στὶς 23 Ἀπριλίου, ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, καὶ στὶς 24 Σεπτεμβρίου, ἑορτὴ τῆς Παναγίας τῆς Μυρτιδιώτισσας καὶ τῆς Ἁγίας πρωτομάρτυρος Θέκλης. Καὶ στὶς δύο πανηγύρεις, ἀλλὰ εἰδικὰ στὴν πρώτη αὐτὴ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στὶς 23 Ἀπριλίου, παρατηρεῖται ἕνα ἐκπληκτικὸ φαινόμενο. Ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τῆς Τουρκίας προσέρχονται στὴ μονὴ δεκάδες χιλιάδες μουσουλμάνων γιὰ νὰ προσκυνήσουν τὸν Ἅγιο, νὰ ἀνάψουν τὸ κερί τους στὴ χάρη του καὶ νὰ τὸν παρακαλέσουν γιὰ τὰ προβλήματά τους.
Τὸ φαινόμενο τὰ τελευταῖα χρόνια ἔχει πάρει ἀπρόσμενες διαστάσεις. Το 2014 πού εἶχα ἐπισκεπτεῖ την μονή ἀνήμερα τῆς γιορτῆς τοῦ Ἁγίου (23-4-2014) ὑπολογίζεται ὅτι οἱ προσκυνητὲς ξεπέρασαν τὶς 150.000, ἐνῷ μὲ μετριοπαθεῖς ἐκτιμήσεις τὰ κεριὰ ποὺ χρησιμοποιήθηκαν ξεπέρασαν τὰ δύο ἑκατομμύρια.
Ἀπὸ τὶς πεντέμισι τὸ πρωὶ ποὺ καταφθάνει τὸ πρῶτο καράβι μέχρι ἀργὰ τὴ νύχτα τὸ νησὶ πλημμυρίζει ἀπὸ κόσμο. Ἄνθρωποι κάθε ἡλικίας, ἀλλὰ κυρίως νέοι. Οἰκογένειες ὁλόκληρες, παρέες μεγάλες, ζευγάρια, μοναχικοὶ ἄνθρωποι, ὅλοι γιὰ νὰ προσκυνήσουν καὶ νὰ παρακαλέσουν τὸν Ἅη-Γιώργη. Καὶ ὅλοι Τοῦρκοι. Ἑκατὸν πενήντα χιλιάδες Τοῦρκοι νὰ ἀνάψουν κερὶ καὶ νὰ προσκυνήσουν εὐλαβικὰ τὴν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Γεωργίου παρὰ τὶς ρητὲς ἀπαγορεύσεις τοῦ Ἰσλάμ. Φαινόμενο ἐκπληκτικὸ καὶ δυσερμήνευτο.
Το 2014 εἶχα τὴ χαρὰ νὰ βρεθῶ καὶ ἐγὼ στὴν Πρίγκηπο ἀνήμερα τοῦ Ἁγίου Γεωργίου καὶ νὰ διαπιστώσω καὶ ἐγὼ «ἰδίοις ὄμμασι» τὰ ὅσα ἐκπληκτικά. Παρότι ἔφτασα ἀργὰ τὸ ἀπόγευμα, ἡ ἔνταση τοῦ φαινομένου δὲν εἶχε κοπάσει. Καθὼς παρατηροῦσα τὸν κόσμο, διαπίστωσα ὅτι ἡ προσκύνηση ἔχει κατὰ κάποιο τρόπο ἀποκτήσει ἕνα εἶδος «τυπικοῦ». Ἡ πλειονότητα τῶν προσκυνητῶν περπατάει ὅλο τὸν δρόμο μὲ τὰ πόδια. Δηλαδὴ ἀπὸ τὸ λιμάνι μέχρι τὸ μοναστήρι.
Ἀπὸ τὴ ρίζα δὲ τοῦ λόφου καὶ μέχρι τὴν κορυφή, ὅπου βρίσκεται τὸ μοναστήρι, ὑπάρχει μιὰ ἄλλη παράξενη διαδικασία. Ὁ κόσμος (γυναῖκες καὶ ἄνδρες) ἔχουν στὰ χέρια τους καρόλια μὲ κλωστές. Ἀνάλογα μὲ τὸ αἴτημα τοῦ προσκυνητῆ ἡ κλωστὴ ἔχει καὶ ἄλλο χρῶμα. Ἄλλο ἂν παρακαλεῖ γιὰ τὴν ἀπόκτηση παιδιοῦ, ἄλλο γιὰ τὴν ἀπόκτηση συζύγου, ἄλλο γιὰ ὑγεία κλ.
Ἀπὸ τὴ ρίζα λοιπὸν τοῦ λόφου καὶ μέχρι τὴν μονὴ στὴν κορυφὴ ὁ προσκυνητὴς ἀνεβαίνοντας ξετυλίγει τὴν κλωστὴ ἀπὸ τὸ καρόλι καὶ τὴν ἀποθέτει εἴτε κάτω στὸν δρόμο εἴτε στὰ πλαϊνὰ δέντρα. Καθόλη δὲ τὴν ἀνάβασή του παραμένει σιωπηλὸς ἀναλογιζόμενος τὸ αἴτημά του.
Συχνὰ ἐπίσης τὰ αἰτήματά τους τὰ γράφουν σὲ μικρὰ χαρτάκια, τὰ ὁποῖα εἴτε τὰ ρίχνουν στὸ εἰδικὸ κουτὶ ποὺ βρίσκεται ἐντὸς τοῦ ναοῦ, εἴτε τὰ δένουν στὰ κλαδιὰ τῶν δέντρων ποὺ εἶναι κοντὰ στὴ μονή. Ἔτσι τὰ δέντρα αὐτὰ μὲ τὰ ἑκατοντάδες χαρτιὰ καὶ τὰ πολύχρωμα κορδελάκια μοιάζουν σὰν καταστόλιστα πανέμορφα Χριστουγεννιάτικα δέντρα.
Ἐκείνη τὴν ἡμέρα ὁ ναὸς εἶναι ἔτσι διαμορφωμένος, οὕτως ὥστε ὁ κόσμος νὰ εἰσέρχεται σὲ μιὰ γραμμή, νὰ προσκυνεῖ ἕνας ἕνας τὴ θαυματουργὴ εἰκόνα καὶ νὰ φεύγει ἀπὸ μιὰν ἄλλη πόρτα τοῦ ναοῦ.
Μεγάλη ἔκπληξη καὶ ἐξαιρετικὴ ἐντύπωση μοῦ ἔκανε ἐπίσης ὅτι σχεδὸν ὅλοι οἱ βράχοι πέριξ τῆς μονῆς ἦταν κατάμαυροι ἀπὸ ἑκατοντάδες κεριὰ ποὺ εἶχαν στερεωθεῖ πάνω τους. Ὁ κόσμος ἄναβε καὶ στερέωνε τὰ κεριὰ πάνω στοὺς βράχους. Ἐπίσης πάνω στοὺς βράχους ἦταν κολλημένοι καὶ πάρα πολλοὶ μικροὶ κύβοι ἀπὸ ζάχαρη, οἱ γνωστοὶ αὐτοὶ μικροὶ τετράγωνοι κύβοι ζάχαρης ποὺ συνήθως χρησιμοποιοῦν στὸ τσάι τους στὴν Τουρκία.
Πολὺς κόσμος στεκόταν ὑπομονετικὰ μπροστὰ ἀπὸ τοὺς βράχους καὶ ἔκανε ἀλλεπάλληλες προσπάθειες μέχρι νὰ καταφέρει νὰ ἰσορροπήσει, νὰ «κολλήσει» τὴ ζάχαρη πάνω στὸν βράχο. Τὸ νόημα καὶ τὴν ἐξήγηση τῶν κεριῶν καὶ τῶν κύβων στοὺς βράχους δὲν τὴν γνωρίζω, φαντάζομαι ὅμως ὅτι θὰ πρέπει νὰ σχετίζεται μὲ τὶς ψυχὲς τῶν νεκρῶν τους.
Τέλος ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι ὑπῆρχαν ἄτομα, τὰ ὁποῖα κερνοῦσαν τὸν κόσμο λουκουμάκια ἢ ἀκόμα καὶ κύβους ζάχαρης. Αὐτοὶ ὅλοι ἦταν ἄτομα, στὸ αἴτημα τῶν ὁποίων ὁ Ἅγιος ἀνταποκρίθηκε ἐκπληρώνοντάς τους τὸ ποθούμενο. Αὐτοὶ λοιπὸν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι «ἦταν ὑποχρεωμένοι» τὴν ἑπόμενη φορὰ ποὺ γιόρταζε ὁ Ἅγιος νὰ ἔρθουν καὶ πάλι στὸ νησὶ καὶ νὰ κεράσουν τὸν κόσμο.
Τὸ φαινόμενο μπορεῖ νὰ προσεγγιστεῖ ἀπὸ πολλὲς πλευρὲς (θρησκευτική, ἱστορική, κοινωνιολογική κλ) καὶ νὰ δοθοῦν διάφορες ἑρμηνεῖες. Κάτι τέτοιο ὅμως δὲν εἶναι στὶς προθέσεις τοῦ παρόντος ἄρθρου.
Στεκόμαστε μόνο στὴν περιγραφὴ τῶν γεγονότων καὶ στὴν παρότρυνση πρὸς τοὺς μελλοντικοὺς ἐπισκέπτες τῶν Πριγκηπονήσων νὰ ἐντάξουν στὸ πρόγραμμά τους τὴν ἐπίσκεψη στὴν Ἱερὰ Μονή, τὴν προσκύνηση τῆς θαυματουργοῦ εἰκόνος καὶ τὴν παράθεση στὸν Ἅη-Γιώργη τὸν Κουδουνᾶ τῶν ὅποιων αἰτημάτων τους. Θὰ ἔχουν πολλὰ νὰ ὠφεληθοῦν.
«Πᾶνος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου