Τετάρτη 10 Μαΐου 2023

«Πόσο νὰ κάνω ἀκόμη ὑπομονή;»


Ἀνθρώπινο καὶ δικαιολογημένο ἀ­κούγεται τὸ παράπονο: «Πόσο νὰ κάνω ἀκόμη ὑπομονή;».

Ὅταν βιώνεις καθημερινὰ τὴν ἀβεβαιότητα γιὰ τὴν ἐπιβίωσή σου· ὅταν βλέπεις τὰ προβλήματα ὄχι μόνο νὰ μὴν ὁδηγοῦνται σὲ κάποια λύση, ἀλλὰ νὰ διογκώνονται· ὅταν εἶσαι ἀναγκασμένος νὰ συμβιώνεις ἢ νὰ συνεργάζεσαι μὲ ἀνθρώπους δύστροπους, ἄδικους, σκληρούς, φθονερούς· ὅταν δύσκολες ἀσθένειες ἢ καὶ αὐτὸς ὁ φοβερὸς θάνατος ἐπισκέπτον­ται ἀγαπημένα σου πρόσωπα· ὅταν κι ἐσὺ ὁ ἴδιος ἔρχεσαι ἀντιμέτωπος μὲ πειρασμοὺς καὶ θλίψεις χωρὶς νὰ διαφαίνεται κάποια διέξοδος… Ὁπωσδήποτε τότε δοκιμάζεται ἡ ὑπομονή σου. Κι εἶναι φυσικὸ νὰ ἀναρωτηθεῖς: «Ἐπιτέλους, πόση ὑπομονὴ νὰ κάνω ἀκόμη; Δὲν ἀντέχω! Πόσο ἄλλο ὑπομονή;».

Βέβαια, εὔκολα θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ πεῖ ὅτι θὰ περάσει ἡ δυσκολία. Πότε ὅμως; Τὸ πότε θὰ περάσει, κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ τὸ πεῖ. Ἀλλὰ κι ἂν ἀκόμη ξεπεραστεῖ σύντομα ἡ δυσκολία, μήπως δὲν θὰ ἔρθει ἄλλη; «Κοιλάδα κλαυθμῶνος» (Ψαλ. 83, 7) εἶναι ἡ ἐπίγεια ζωή μας, γεμάτη ἀπὸ θλίψεις καὶ στενοχώριες. Τὸ ζητούμενο ἑπομένως δὲν εἶναι νὰ μάθουμε τὸ πότε θὰ τελειώσει ἡ κάθε δοκιμασία, ἀλλὰ τὸ πῶς θὰ τὴν ἀντιμετωπίσουμε σωστά.

Πῶς μπορεῖ νὰ γίνει αὐτό; Ἀσφαλῶς χρειάζεται ὑπομονή. Εἶναι ὅμως λύση ἡ ὑπομονή; Ἐξαρτᾶται. Δὲν εἶναι λύση ἡ ὑπομονή, ἂν αὐτὴ ἐκδηλώνεται μοιρολατρικά. Λένε κάποιοι: «Τί ἄλλο νὰ κάνω; Ὑπομονή. Ἔτσι ποὺ κατήντησα, δὲν ἔχω κι ἄλλη ἐπιλογή». Τέτοια ἀντιμετώπιση ὅμως δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὴν πραγματικὴ ἀρετὴ τῆς ὑπομονῆς. Ἡ ὑπομονὴ δὲν εἶναι παθητικὴ ἀλλὰ δυναμικὴ κατάσταση ποὺ ἐνεργοποιεῖ τὸν ἄνθρωπο γιὰ νὰ φανερώσει τὴν πίστη του στὸν Θεὸ καὶ νὰ προοδεύσει πρὸς τὴν τελειότητα. Αὐτὸ ἐπισημαίνει ὁ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος καθὼς γράφει: «Ἡ ὑπομονὴ ἔργον τέλειον ἐχέτω, ἵνα ἦτε τέλειοι καὶ ὁλόκληροι, ἐν μηδενὶ λειπόμενοι» (Ἰακ. 1, 4).

Καλούμαστε λοιπὸν ὄχι ἁπλῶς «νὰ κάνουμε ὑπομονή», ἀλλὰ νὰ καλλιεργοῦμε τὴν ὑπομονὴ ἡ ὁποία ἔχει «τέλειον ἔργον», δηλαδὴ παράγει καρποὺς ἀρετῆς καὶ πνευματικῆς ὡριμότητος. Ὅπως οἱ ἀθλητὲς σηκώνουν βάρη γιὰ νὰ γυμνάσουν τὸ σῶμα τους καὶ νὰ δυναμώσουν, ἔτσι κι ἐμεῖς καλούμαστε νὰ σηκώνουμε τὰ βάρη τῶν θλίψεων γιὰ νὰ δυναμώσει ἡ ψυχή μας. Συνεπῶς, οἱ δοκιμασίες μᾶς ἐξασκοῦν στὴν ὑπομονὴ καὶ ἀποτελοῦν εὐκαιρίες γιὰ πνευματικὴ πρόοδο, ὥστε νὰ γινόμαστε τέλειοι καὶ ὁλοκληρωμένοι, καὶ νὰ μὴν ὑστεροῦμε σὲ τίποτε.

Ὑπομονή, λοιπόν, δὲν σημαίνει ὑποταγὴ στὴ μοίρα, οὔτε ἀντιμετώπιση τῶν δυσκολιῶν μὲ στωικὴ ἀπάθεια καὶ ἀναισθησία. Ἡ ὑπομονὴ τῶν πιστῶν Χριστιανῶν εἶναι ἀγώνας πίστεως, εἶναι νίκη, χαρά, θρίαμβος!

Ὅπως γράφει ὁ μακαριστὸς καθηγητὴς Π. Ν. Τρεμπέλας: «Ἡ ὑπομονὴ τῶν χριστιανῶν εἶναι θριαμβευτικὴ κατανίκησις τῶν θλίψεων. Κι ὄχι μόνο δὲν ἀδρανοποιεῖ τὸν πιστό, ἀλλὰ ἐνισχύει τὴν πίστη του, δυναμώνει τὴ θέλησή του, κινεῖ τὴν ψυχή του σὲ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν ἅγιο Θεό» (Ὑπόμνημα εἰς τὰς Ἐπιστολάς, τ. Γ΄, σ. 227).

Πιὸ συγκεκριμένα, ὁ Χριστιανὸς ποὺ κάνει ὑπομονή, γνωρίζει ὅτι δὲν εἶναι μόνος του, διότι ὁ Κύριος εἶναι κοντά του. Πιστεύει ἀκράδαντα ὅτι ὁ Θεὸς ὡς Παντοδύναμος ἔχει τὴ δύναμη νὰ ἀνατρέψει ἀκόμη καὶ τὰ μεγαλύτερα ἐμπόδια· ὡς Πάνσοφος μπορεῖ νὰ δώσει διέξοδο καὶ στὰ πλέον ἄλυτα προβλήματα· ὡς Πανάγαθος εἶναι ἕτοιμος νὰ ἀγκαλιάσει μὲ ἀγάπη ἀκόμη καὶ τὸν μεγαλύτερο ἁμαρτωλό. Αὐτὸ αἰσθανόταν κι ὁ ἱερὸς Ψαλμωδὸς ποὺ ἔλεγε: «Τίς ἡ ὑπομονή μου; οὐχὶ ὁ Κύριος;» (Ψαλ. 38, 8). Δηλαδή, τί ἄλλο ἔχω νὰ περιμένω; Ὁ Κύριος δὲν εἶναι ἡ μόνη προσδοκία μου; Αὐτὸς στὸν Ὁποῖο ὀφείλω νὰ στηρίζω ὅλες μου τὶς ἐλπίδες;

Ὅταν λέμε λοιπὸν «ἂς κάνουμε ὑπομονή», δὲν σημαίνει ὅτι θὰ περιμένουμε ἀδιάφορα κι ἀόριστα τὴν ἐξέλιξη τῶν πραγμάτων, ἀλλὰ ὅτι ­προσβλέπουμε στὸν Κύριο καὶ ἐμπιστευόμαστε τὸν ἑ­αυτό μας στὴν πατρικὴ πρόνοιά Του.

Ἐπιπλέον ἂς μὴν ξεχνοῦμε ὅτι δὲν θὰ ζήσουμε γιὰ πάντα στὸν κόσμο αὐτὸ καὶ συνεπῶς, δὲν θὰ μᾶς ἀκολουθοῦν αἰώνια τὰ βάσανα καὶ οἱ στενοχώριες. Μᾶς περιμένει ἄλλος κόσμος, ζωὴ αἰώνια «ἔνθα ἀπέδρα ὀδύνη, λύπη καὶ στεναγμός». Ἐκεῖ εἶχαν στραμμένο τὸ βλέμμα τους ὅλοι οἱ Ἅγιοι, γι’ αὐτὸ καὶ μποροῦσαν νὰ ὑπομένουν φοβερὰ μαρτύρια ἢ νὰ ἐπιτυγχάνουν μεγάλα ἀσκητικὰ κατορθώματα.

Εἶναι χαρακτηριστικὸ τὸ παράδειγμα τῶν ἁγίων Τεσσαράκοντα οἱ ὁποῖοι, ὅταν τοὺς ἔριξαν μέσα στὴν παγωμένη λίμνη, ἔλεγαν μεταξύ τους: «Δριμὺς ὁ χειμών, ἀλλὰ γλυκὺς ὁ παράδεισος· ἀλγεινὴ ἡ πῆξις, ἀλλ’ ἡδεῖα ἡ ἀνάπαυσις» (ὁ χειμώνας εἶναι τσουχτερός, ἀλλὰ γλυκὺς ὁ Παράδεισος. Τὸ πάγωμα εἶναι ὀδυνηρό, ἀλλὰ γλυκιὰ ἡ ἀνάπαυση κοντὰ στὸ Θεό). «Ἂς κάνουμε λίγη ὑπομονή, καὶ θὰ μᾶς ζεστάνει ἡ ἀγκαλιὰ τοῦ πατριάρχου Ἀβραάμ. Μὲ μιὰ νύχτα ἂς ἀγοράσουμε τὴν αἰωνιότητα». Κι ἔτσι ἐνθαρρύνοντας ὁ ἕνας τὸν ἄλλον ὑπέμειναν τὸ φοβερὸ ψύχος κι ἔλαβαν τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

Ὁ ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης τόνιζε χαρακτηριστικά: «Τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων ὁ Χριστὸς τὴν κρέμασε στὴν ὑπομονή. Νὰ προσέχουμε λοιπὸν νὰ μὴ χάνουμε τὴν ὑπομονή μας, γιὰ νὰ μὴ χάσουμε τελικὰ τὴν ψυχή μας» (Γερ. Παϊσίου Ἁγιορείτου, Λόγοι Ε΄, σ. 290).

Πράγματι, αὐτὸς εἶναι ὁ μόνος δρόμος τῆς σωτηρίας μας: ἡ ὑπομονή. Αὐτὸ τὸν δρόμο βάδισε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Ὁποῖος ἐφάρμοσε τὴν ὑπομονὴ σὲ τέλειο βαθμὸ καὶ περιμένει, ὡς δίκαιος Ἀθλοθέτης, νὰ στεφανώσει νικητὴ κάθε ἀγωνιστὴ ποὺ θὰ δείξει ὑπομονὴ μέχρι τέλους. Ἄλλωστε Ἐκεῖνος μᾶς ὑποσχέθηκε ὅτι «ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται» (Ματ. 10, 22).

agiosnikolaosalimou

«Πᾶνος» 

3 σχόλια:

  1. Δυο λυσεις υπαρχουν στο θεμα αυτο. Πρωτον, αφιερωνεις την ζωή σου στην αναζητηση του Ιησου Χριστου, βρισκεις τον δρομο και τη φωτιση Του και η συνεχεια ειναι ευκολη, κατα το : το φορτιο το δικό μου ειναι ελαφρυ (εφοσον περπατας δρομους απαθείας). Δευτερον επειδη δεν ειναι ολοι πιστά θρησκοι σε αυτη τη ζωη, ακολουθεις τον δρομο της λογικης και λυνεις δυναμικα τα προβληματα σου, αφηνοντας στην ακρη , τοξικους ανθρωπους. τοξικες δουλειες , και προσπαθεις να χαιρεσαι τη ζωή εχοντας αγαπη για τους συνανθρωπους σου ,μη βλαπτοντας κανεναν, και απολαμβανοντας τα καλα της ζωης χωρις να βλαπτεις κανεναν. Ολοι ψαχνουμε την ηδονη. Οι Χριστιανοι μεσα απο την αγαπη του Ιησου Χριστου, και οι μη και τοσο Χριστιανοι μεσα απο τα υλικα αγαθα και απολαυσεις.ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΒΛΑΒΕΡΟ ΟΤΑΝ Ο ΦΟΡΕΑΣ ΕΧΕΙ ΑΓΑΠΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΟΥ και μετρο (μετρον αριστον κατα τους αρχαιους μας). Και οι δυο δρομοι ειναι δίκαιοι. Το υποβαθρο ειναι η αγαπη. Ειναι προτιμοτερο να απολαμβανει κανεις τα υλικα εχοντας παντα αγαπη για τον εαυτο του και τον πλησιον του, παρα να ειναι πιστος Χριστιανος, να στερειται τα υλικα και η καρδια του να ειναι αδεια απο αγαπη. Αυτο θελει ο Ιησους, ανθρωπους να εχουν αγαπη στην καρδια,διοτι ο Θεος ειναι Αγαπη. Σε ολα το μετρο ειναι αυτο που ισοροπει, ειτε εισαι πνευματικος ανθρωπος ειτε υλικος. Πιστευω οτι η μεγαλυτερη αρετη ειναι το μετρο. Εαν τηρεις το" μετρον αριστον" που ελέγαν οι Αρχαιοι σοφοι, πιστευω οτι δεν απεχεις πολυ απο την τελειοτητα. Φιλοσοφιστε το και θα δειτε.Σε καποιους ανθρώπους ομως ο Θεός δινει καποια ευλαβια να αναζητουν τα Θεια, αυτοι οι ανθρωποι ειναι οι ποιο ευλογημενοι εαν με αγωνα "παθουν" τα Θεια. Για ολους τους υπολοιπους ΜΕΤΡΟ και αγαπη και ας απολαμβανουν τα εγκοσμια, εχοντας παντα στο πισω μερος του μυαλου τους οτι ειναι παιδια του Θεου. Για οσους δεν μπορουν να τα καταφερουν κανοντας εφαρμογη του μετρου, τοτε καλυτερα αυτοι να πλησιαζουν περισσοτερο στην ροτα του Υψιστου για να μην χαθουν απο τις υπερβολες.Το να εφαρμοζεις το μετρον σε ολα τα θεματα, γεννα και την δικαιοσυνη κατα την γνωμη μου. Το μετρον εννοειται δεν βρισκει εφαρμογη στην αμαρτια (οπως πχ την ομοφυλοφιλια, φονους και λοιπα).Η καταστρατηγηση του μετρου φερνει και τις θλιψεις, μια περισκεψη να κανει κανεις στο περιβαλλον του θα βρει περιπτωσεις τετοιες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ΧΡΙΣΤΌΣ ΑΝΈΣΤΗ!

      Αγαπητέ Ανώνυμε όλα αυτά τα (παράδοξα) που έγραψες μας προκαλούν έκπληξη, είναι έννοιες αφύσικες και μυστηριώδης.

      Τα αντέγραψες από κάπου ή είναι στοχασμοί δική σου;

      Διαγραφή
  2. Γιατί εκπληξη; Γιατί παραδοξα; Εάν δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε το Μέτρον Άριστο τότε τι σόι Χριστιανοί ειμαστε; Από ποτέ τα υλικά είναι αμαρτία; Είναι ξεκάθαρο ότι την αμαρτία την γεννά το πάθος για τα υλικα. Όταν κυριαρχεί το μέτρο στη φρονηση του ανθρώπου δεν έχει να φοβηθεί από κανένα υλικό πράγμα. Το πρόβλημα του ανθρώπου είναι ότι είναι αδύναμος να εφαρμόσει το μέτρο που είχαν ευαγγελισθει οι αρχαίοι μας σοφοί. Δεν θα πρέπει να τα μπερδεύουμε. Ο Ιησούς Χριστός κ θεος κατέβασε τα ίδια τα Θεία στη γη. Προχώρησε στο σωτήριο παραπέρα που αγνοούσε η ανθρωπότητα. Μάθαμε ότι υπάρχει η βασιλεία των ουρανών κ η αιώνια ζωή κ ανάσταση. Όμως είμαστε γηινοι κ όχι άγγελοι. Και εκεί κολλάει ο συλλογισμός μου περί Μέτρου,και είναι δικός μου. Αλλά όσο δύσκολο είναι να φτάσεις τα Θεία άλλο τόσο είναι να πετύχεις το Μέτρον Άριστον. Κατά την γνώμη μου είναι τόσο ισχυρό το Μέτρον άριστον που μπορεί να σώσει άνθρωπο ακόμα κ μη Χριστιανο Ορθόδοξος. Γιατί ένας καλός γέροντας αγιορειτης είχε πει ότι ο Θεος μπορεί να σώσει έναν άνθρωπο με αγνωσια αλλά καλοπροαιρετο,όμως με τους γνωρίζοντες την αλήθεια κ μη εφαρμοζοντες θα πέσει πέλεκυς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή