Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκά 12, 16-21] Γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου «Η ΦΡΟΝΗΣΙΣ» [17-11-1996] [Β 348] (Έκδοσις Β΄)


ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ΛΟΥΚΑ[:Λουκά 12, 16-21]

     Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου

                                  με θέμα:

                                       «Η ΦΡΟΝΗΣΙΣ»

                               [εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 17-11-1996]

[Β 348]                                                                                                    (Έκδοσις Β΄)

    Την αφορμή, αγαπητοί μου, της παραβολής του άφρονος πλουσίου, που ακούσαμε σήμερα ως ευαγγελική περικοπή, έδωσε κάποιος νεαρός, που ζήτησε από τον Κύριον να σταθεί μεριστής της πατρικής περιουσίας. Μεταξύ αυτού και του μεγαλυτέρου του αδελφού. Ο Κύριος φυσικά αρνήθηκε. «Ποιος», λέει, «με έβαλε μεριστήν σας ή δικαστήν σας;» κ.λπ. Διέκρινε όμως στον νεαρόν αυτόν μία πλεονεξία· που ερχόταν να αντιμετωπίσει την πλεονεξία του μεγαλυτέρου αδελφού. Βλέπετε, ήρθαν σε σύγκρουση δύο πλεονεξίες. Κατά τον νόμο, βέβαια, ο μεγαλύτερος έπαιρνε μεγαλύτερο μερίδιο, επειδή υποτίθεται ότι αυτός κρατούσε τους γονείς του. Όμως στο βάθος ήταν σύγκρουσις δύο πλεονεξιών.

      Τότε ο Κύριος, αφού διέκρινε αυτό το πάθος και μάζεψε και τον κόσμο γύρω, γιατί αντελήφθησαν περί τίνος επρόκειτο, είπε την παραβολήν του άφρονος πλουσίου, που, όπως σας είπα, ακούσαμε σήμερα, για να δείξει πόσο φοβερό πάθος είναι η φιλαργυρία. Η φιλαργυρία, όχι με την έννοια που λέμε σήμερα, της τσιγκουνιάς, αλλά με την έννοια της αγάπης προς τα χρήματα. Αυτό που λέμε εμείς σήμερα η φιλοχρηματία. Να αγαπάει κανείς τα χρήματα. Και έρχεται βέβαια να συνδράμει σε αυτό το πάθος και η πλεονεξία.

      Η παραβολή είναι κατάφορτη βέβαια από σπουδαιότατα νοήματα, αλλά εμείς θα μείνουμε μόνο σε έναν χαρακτηρισμό που έδωσε ο Κύριος, που δίδει μάλλον ο Θεός, όπως φαίνεται μες στην παραβολή, εις τον πλεονέκτη και ανελεήμονα εκείνον πλούσιον. Τον απεκάλεσε ο Ίδιος ο Θεός, «φρονα». Τι του είπε; «φρον», «Άμυαλε, που δεν έχεις μυαλό. Εγώ σε έκανα κατ’ εικόνα δική μου. Κι εσύ δεν έχεις μυαλό». «φρον, τατ τ νυκτ τν ψυχν σου παιτοσιν π σο -Ποιοι απαιτούν; Οι δαίμονες-· δ τομασας τνι σται;». «Εκείνα δε τα οποία έχεις ετοιμάσει, κατά το ‘’Καθελ μου τς ποθκας κα μεζονας οκοδομσω, κι εκεί θα βάλω τα γεννήματά μου και θα πω εις την ψυχήν μου: ‘’Ψυχή μου έχεις για πολλά χρόνια να φας και να πιεις. Φγε, πε, εφρανου ναπαου ’’, όλα αυτά τι θα γίνουν;».

      Αν προσέξομε, ο χαρακτηρισμός του «φρονος», είναι φοβερός. Και αλίμονο στον άνθρωπο που δεν έχει βέβαια φρόνηση. Καλό θα ήταν όμως να δούμε αυτήν την αρετήν της φρονήσεως, σαν πράγματι αρετή αναγκαιοτάτη.

     Τι είναι η φρόνησις; Πριν απαντήσομε, θα λέγαμε ότι είναι η πρώτη και κορυφαία, μαζί με άλλες τρεις αρετές, που συνιστούν την βάσιν και το κεφαλάρι και την πηγή όλων των αρετών, που οφείλουν να κοσμούν τον άνθρωπον. Αυτές είναι: Η φρόνησις, η σωφροσύνη, η ανδρεία και η δικαιοσύνη.

      Η φρόνησις αναφέρεται εις την περιοχήν της νοήσεως. Η σωφροσύνη αναφέρεται στην περιοχή της καρδίας και του συναισθήματος. Η ανδρεία κινείται στην περιοχή της βουλήσεως. Σ’ αυτό το τριμερές, θα λέγαμε, της ψυχής, τρεις συμπεριφορές της ψυχής. Και η δικαιοσύνη, δεν είναι η γνωστή μας δικαιοσύνη. Είναι η αρετή της διακρίσεως· η οποία ισοσταθμίζει και θέτει σε αρμονία τις τρεις πρώτες αρετές. Να μην είναι μία από τις τρεις αναφερθείσες περισσότερο ή ολιγότερο από κάποιαν άλλη. Αλλά πρέπει να είναι ισοσταθμισμένες. Αυτή είναι η δικαιοσύνη: η διάκρισις να έχουν ίσον ύψος, ισοϋψείς αρετές.

     Λοιπόν, τι είναι η φρόνησις; Συνδέεται βέβαια με την ευφυΐα. Αλλά δεν είναι η ευφυΐα.  Συνδέεται και με την σοφία. Αλλά δεν είναι η σοφία. Λέγει ο Μέγας Βασίλειος: «Διπλον στν τ τς φρονήσεως νομα(:Το όνομα, λέγει, της φρονήσεως είναι διπλον). μν γρ τς στν φυλακ το οκείου συμφέροντος, οα το φεως, τν κεφαλν αυτο συντηροντος».  «Η μία», λέγει, «πλευρά της φρονήσεως είναι εκείνη η οποία φροντίζει δια τα ίδια συμφέροντα. Όπως ο όφις, ήταν», λέει, «φρονιμότατος», δηλαδή είχε μυαλό. Αυτό θα πει. Και ήταν το φρονιμότερον ζώον μέσα εις τον Παράδεισον. Και είναι γνωστό ότι το φίδι, όταν αντιληφθεί κίνδυνον, προσπαθεί να περισώσει την κεφαλή. Διότι αν κοπεί ένα μέρος της ουράς, ξαναγίνεται. Ενώ όταν συντριβεί η κεφαλή, τελείωσε. Γι’ αυτό λοιπόν η φρόνησις αναφέρεται εις το ίδιον συμφέρον. Δηλαδή εις την ιδίαν ύπαρξιν, εις την συντήρησιν της ιδίας υπάρξεως. «... δ ληθς φρόνησις- συνεχίζει ο Μέγας Βασίλειος- διάγνωσις στν τν ποιητέων κα ο ποιητέων».  «Αλλά τι είναι», λέγει, «η αληθής φρόνησις; Η άλλη πλευρά. Το να διακρίνει κανείς, να διαγνώσει κανείς, τι πρέπει να κάνει και τι δεν πρέπει να κάνει»- (:τ ποί) κολουθν οδέποτε τ τς κακίας περιπαρήσεται». «Αν κανείς ακολουθεί την φρόνησιν, ποτέ», λέει, «δεν θα εμπλακεί σε ατυχήματα» (του ρήματος «περιπείρω»). Σπουδαίο αυτό. Να ξέρεις πώς θα κανονίσεις τα πράγματα. Δηλαδή είναι ο ρυθμιστής και της ευφυΐας, θα έλεγα ακόμα, και της σοφίας. Η σοφία ξέρετε πώς δύναται να χαρακτηριστεί; Σαν μία αποθήκη με πλούσιον υλικόν. Με ένα ντεπόζιτο γεμάτο, ας πούμε, πετρέλαιο για την σόμπα, να το πω έτσι. Τι  είναι εκείνο που θα ρυθμίσει πώς θα χρησιμοποιηθεί αυτό το υλικό; Λέμε, στο αυτοκίνητο ή στη σόμπα πετρελαίου, είναι το καρπυρατέρ κ.τ.λ. Αυτό θα ρυθμίσει. Αυτό λοιπόν λέγεται φρόνησις: πώς θα ρυθμίσω την υπάρχουσα εις εμένα ευφυΐα, την υπάρχουσα εις εμένα σοφία.

      Ακόμη, η «Προς Διόγνητον» επιστολή, είναι ένα αρχαίο βιβλίο, πολύ αρχαίο, συνιστά το εξής: «δε (: «Δες», λέει) μ μόνον τος φθαλμος, λλ κα τ φρονήσει». «Να μη βλέπεις μόνο με τα μάτια, αλλά να βλέπεις και με τη φρόνηση. Όχι όπως βλέπεις τα πράγματα. Αλλά όπως η φρόνησή σου σού υπαγορεύει». Είναι. άρα, η φρόνησις οι έσω οφθαλμοί της ψυχής. Τι είναι η φρόνησις; Ο νους, τα μάτια της ψυχής.

     Την φρόνησιν, ο Μεθόδιος Ολύμπου την αποκαλεί «διορατικν φθαλμόν». Να μπορείς να είσαι διορατικός και να βλέπεις πιο πέρα από εκείνο το οποίο δεν φαίνεται. Ο δε Κλήμης ο Αλεξανδρεύς λέγει ότι είναι «δύναμις ψυχς θεωρητικ τν ντων». Είναι μία δύναμις της ψυχής, που μπορεί να διακρίνει τις διαφορές. Ακόμη, κατά τον αυτόν, Κλημέντα, είναι πολυμερής. Έχει πολλές πλευρές. Και παίρνει ποικίλα ονόματα: «Νόησις», «γνσις τε κα σοφία κα πιστήμη», «πίστις», «δόξα ρθή», «τέχνη», «μπειρία». Όλα μαζί κάνουν αυτό που λέμε φρόνηση. Ή, αναλυομένη η φρόνησις, δίδει αυτές τις επιμέρους θέσεις.

    Η φρόνησις είναι η πρώτη αρετή, όπως σας είπα. Αλλά και η συνισταμένη και ο καρπός των άλλων αρετών. Α, επί παραδείγματι, σ’ αυτόν τον πλούσιο της παραβολής… Άνθρωπε, τι λες; Έχεις κείμεναγαθ πολλ ες τη πολλ... Άνθρωπε, θα πεθάνεις. Άνθρωπος είσαι. Αλλά επειδή του έλειπε η φιλανθρωπία, η ελεημοσύνη, η αγάπη, δεν μπορούσε να ιδεί. Και νόμιζε ότι θα μπορούσε έτσι να φροντίζει μόνο για τον εαυτό του. Βλέπετε λοιπόν ότι είναι η συνισταμένη και ο καρπός των αρετών η φρόνησις.

     Ο  Ιερός Χρυσόστομος μάς λέγει ότι «πηγ ντως κα ίζα φρονήσεως στ ρετή». Αυτό που είπαμε. Και αφού ο άνθρωπος είναι εικόνα του Χριστού, ο Χριστός είναι η πηγή της φρονήσεως δια τον άνθρωπον. Ο  Χριστός είναι η πηγή της φρονήσεως δια τον άνθρωπον.  Πρέπει να ζητά ο πιστός από τον Χριστόν φρόνησιν. Να είμαι ακριβέστερος: «Χριστέ μου, Εσένα θέλω. Γιατί, αν Εσένα έχω, τότε έχω και την φρόνησιν. Αν δεν έχω Εσένα, τότε δεν έχω ούτε την φρόνησιν». Κάποτε επέπληξε ο Κύριος τους μαθητάς Του και τους είπε: «κμν κα μες σύνετοι στέ;». Δηλαδή, «Δεν έχετε μυαλό;».  Γιατί λέγανε…Τι λέγανε; «Δεν πήραμε ψωμί μαζί μας». «Καλά, δεν σας δίδαξε τίποτε το θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων;». Τους επιπλήττει. Γιατί; Γιατί αποτελεί κύριον σημείον της ν μν εικόνος του Χριστού. Του Χριστού, προσέξτε. Του Χριστού. Δεν έκανα λάθος. Δεν είπα «του Θεού». Του Χριστού.

      Ο δε Ωριγένης γράφει τα εξής (εκκλησιαστικός συγγραφεύς): «Ερήσεις ν τας Παροιμίαις λεχθν(«Στο βιβλίο των Παροιμιών», λέγει, στην Παλαιά Διαθήκη, θα βρεις γραμμένο το εξής) Θες τοίμασεν δ ορανος ν φρονήσει(:Ο Θεός, λέει, ετοίμασε τους ουρανούς με φρόνησιν). στιν ον τις φρόνησις Θεο, να μ ζ τί ε μ ν Χριστ ησο. Πάντα γρ σα το Θεο τοιατα στίν. Χριστς στίν. Οτως, φρόνησις Ατς στν Θεο». Πώς έγινε το σύμπαν; Αυτό το «Ο Θεός ετοίμασε τους ουρανούς με φρόνηση». Τους ουρανούς Του τους ετοίμασε δια του Ιησού Χριστού, δια του Θεού Λόγου. Συνεπώς, όταν λέμε «η φρόνησις του Θεού» είναι ο Ιησούς Χριστός. Είναι ο Θεός Λόγος. Ο μετέπειτα Ιησούς Χριστός. Βλέπετε λοιπόν; Έχω τον Χριστόν; Έχω φρόνηση. Δεν έχω τον Χριστόν; Δεν έχω φρόνησιν.

     Αλλά και ο Μέγας Αθανάσιος λέγει: « ρα το Θεο Υός, οτος στν Λόγος κα σοφία, Ατς φρόνησις κα ζσα βουλή». «Ώστε, λοιπόν», λέγει, «ο Υιός του Θεού είναι ο Λόγος, η Σοφία, η Ενυπόστατος Σοφία, Αυτός είναι η φρόνησις, Αυτός είναι η ζωντανή, ζώσα βουλή του Θεού».

      Όταν κατά την παραβολή του πλουσίου, που ακούσαμε, αγαπητοί, ο Κύριος είπε εκείνο το «φρον», «άμυαλε», είναι σαν να του έλεγε: -γιατί ξέρετε, πρέπει να πηγαίνομε στο βάθος των πραγμάτων-· είναι σαν να του έλεγε: «Συ, που δεν έχεις τον Λόγον του Θεού, δεν έχεις τον Υιόν του Θεού. Συ, δεν έχεις Εκείνον που είναι η Σοφία και η Φρόνησις». Η Ενυπόστατος. Και ως φρόνησις και ως Σοφία. Ενυπόστατος θα πει πρόσωπον. Γιατί ούτε η φρόνησις, ούτε η σοφία, δεν είναι αφηρημένες έννοιες. Οι αρχαίοι Έλληνες την φρόνηση και την σοφία τις θεωρούσαν αφηρημένες έννοιες. Δεν είναι αφηρημένες έννοιες. Αλλά ανήκουν σε ένα πρόσωπο. Στον Υιόν του Θεού. Τον Ιησούν Χριστόν. Γι'αυτό λέγεται η Ενυπόστατος Σοφία. Η Σοφία του Θεού, που είναι πρόσωπον.

      Ο Κύριος ονόμασε τον άνθρωπο που ακούει και εφαρμόζει τον λόγο Του με άνδρα φρόνιμον. Έτσι τελειώνει μάλιστα με μια παραβολή, μικρή παραβολή η επί του Όρους ομιλία του Κυρίου, που κτίζει επάνω εις την πέτραν. Και ποιος είναι, τι είναι η πέτρα; Ο Χριστός. Και η οικοδομή Του είναι ανθεκτική στην αιωνιότητα. Μην ξεχνάτε, σε μιαν άλλη παραβολή, την παραβολή των πέντε παρθένων, «Α πέντε», λέγει, «σαν μωραί, α πέντε φρόνιμοι». Οι μωρές παρθένες, οι ανόητες, οι στερούμενες της φρονήσεως, έμειναν απέξω. Χάνεις την Βασιλεία του Θεού. Μένεις απέξω.

      Η φρόνησις είναι το αντίθετο, λοιπόν, της μωρίας. Πόσες φορές είπε ο Χριστός στους Φαρισαίους, στους Γραμματείς: «Μωροί καί τυφλοί». «Σεις που έχετε μωρίαν, σεις που έχετε τύφλωσιν πνευματικήν. Δηλαδή δεν έχετε φρόνησιν». Πόσο τους επέπληξε ο Κύριος τους Φαρισαίους και τους Γραμματείς και τους νομικούς.

     Έτσι, λέγει ο Θεοδώρητος, ένας εκκλησιαστικός συγγραφεύς: «Εναι φρόνησις το ν μν λογικο γρήγορσις». Είναι η ετοιμότητα του λογικού μας. Και ο ίδιος ο Κύριος εντέλλεται· είναι στο κατά Ματθαίον: «Γίνεσθε φρόνιμοι ς ο φεις». «Γίνετε», λέει, «φρόνιμοι σαν τα φίδια». Ο Θεός έκανε με κάποιες αρετές τα ζώα. Σ’ αυτό το ζώο εκείνο, σε εκείνο το ζώο εκείνο. Και ακόμη αν θέλετε, έδωσε και ελαττώματα στα ζώα. Δεν φταίνε. Ούτε έπαινον έχουν δια τις αρετές, ούτε κατηγορία δια τις ελλείψεις. Κι όπως λέει ο Μέγας Βασίλειος, ο Θεός έκανε το ζωικό βασίλειο για να διδάσκει τον άνθρωπο. Αλλά λέει ένας ερμηνευτής ότι είναι κατάντημα δια τον άνθρωπο αν πρέπει να παίρνει παραδείγματα από τα ζώα. «Έλα εδώ τεμπέλη», λέει η Αγία Γραφή, «δες το μυρμήγκι, δες τη μέλισσα». Αλλά είναι ντροπή να σκύψω να δω τη μέλισσα, να σκύψω να δω το μυρμήγκι, γιατί είμαι τεμπέλης.

      Οι πρωτόπλαστοι, αγαπητοί, δεν ενεργοποίησαν την φρόνησιν. Γιατί; Επειδή τους πρόφθασε η επιθυμία, η πονηρά επιθυμία. Έτσι το λογικό τους δεν ήτο σε εγρήγορση. Για να μπορούν να διαθέτουν φρόνησιν. Εκείνο που πραγματικά, κυριολεκτικά καταστρέφει την φρόνησιν, αν υπάρχει, ή δεν την αφήνει να αναπτυχθεί, είναι τα πάθη. Μην το ξεχνούμε. Επηρεάζουν τα πάθη την φρόνησιν. Σίγουρα. Πολλές φορές βλέπομε καταστάσεις ανθρώπων, παίρνουν αποφάσεις, υψηλά ισταμένων και λέμε: «Καλά, δεν έχουν λίγο μυαλό αυτοί οι άνθρωποι!». Έχουνε μυαλό. Αλλά τα πάθη σκοτίζουν το μυαλό και δεν μπορούν να σκεφθούν.

      Πάλι το Πνεύμα το Άγιον μάς προτρέπει και μας λέγει στο βιβλίο των Παροιμιών: «Ζητήσατε φρόνησιν». «Αναζητήσατε την φρόνησιν». Να βρει κανείς γυναίκα φρόνιμη; Λέγει πάλι στο βιβλίο των Παροιμιών: «Ποιος», λέει, «βρήκε γυναίκα ανδρεία;». Ανδρεία θα πει πολλά πράγματα. Πρώτο η φρόνηση. Βρήκε τέτοια γυναίκα; Φρόνιμη; «Βρήκε θησαυρόν». Ναι. Θησαυρόν. Στο βάθος σημαίνει: «Ζητήσατε την Ενυπόστατον Σοφίαν». Όταν λέγει το Πνεύμα  του Θεού: «Ζητήσατε φρόνησιν». Γι'αυτό, όταν ετοιμάζει η Ενυπόστατος Σοφία το μεγάλο της τραπέζι, διαβάζομε πάλι, στο βιβλίο της Σοφίας Σολομώντος- λέει: «Καλε μετ ψηλο κηρύγματος» και λέει στους ανθρώπους: «ς στν φρων(: Όποιος είναι άφρων) κκλινάτω πρς μ(:ας ξεκόψει από τον δρόμο του να ‘ρθει σε μένα). Κα τος νδεέσι φρενν επεν(:Κι εκείνοι που ΄ναι φτωχοί στις φρένες, στο μυαλό, τους είπε): λθετε, φάγετε τν μν ρτον κα πίετε ονον, ν κέρασα μν. πολείπετε φροσύνην(:αφήστε την αφροσύνην), να ες τν αἰῶνα βασιλεύσητε κα ζητήσατε φρόνησιν κα κατορθώσατε ν γνώσει σύνεσιν». Δεν το μεταφράζω, είναι εύκολο. Είδατε; Ποιος καλεί; Η Ενυπόστατος Σοφία. Ποιος; Ο Χριστός. Η πηγή της φρονήσεως. Γι'αυτό πάλι λέγει η Γραφή: «Μακάριος ς ερε φρόνησιν», λέγει η Σοφία Σειράχ.

     Και τέλος, ο συγγραφεύς του Δ΄ βιβλίου των Μακκαβαίων παρατηρεί: «Κυριωτάτη δ πάντων φρόνησις». Κυριωτάτη. Στην κορυφή. Εκεί είναι μάλιστα, εις το Δ΄Μακκαβαίων, οι τέσσερις αναφερθείσες αρετές που προηγουμένως σας είπα. Έτσι, κυριωτάτη λοιπόν είναι η φρόνησις. Κορυφαία.

      Και όσο υπάρχει ευσέβεια, τότε είναι αδιάπτωτος η ρίζα της φρονήσεως· που είναι η αρετή, όπισθεν της οποίας είναι ο Χριστός. Και όταν η φρόνησις δεν υπάρχει, τότε γι’ αυτόν τον άνθρωπον δεν υπάρχει ο Θεός. Βαρύς ο λόγος; Ο Κύριος το είπε: «Επεν φρων ν καρδί ατο -είναι στν 13ον Ψαλμόν. Το Πνεύμα το Άγιον το είπε -«Επεν φρων ν καρδί ατο(:στον νου του) οκ στι Θεός». Πότε είπε «οκ στι Θεός»; Δηλαδή «δεν υπάρχει ο Θεός». Ο άφρων, ο άμυαλος. Εκείνος λοιπόν που λέγει ότι δεν υπάρχει ο Θεός, είναι άμυαλος, είναι άφρων. Δεν έχει μυαλό. Γιατί αν είχε μυαλό, ποτέ δεν θα έλεγε: «Δεν υπάρχει ο Θεός».

     Αναφέρει ο προφήτης Βαρούχ ότι εκείνοι οι προϊστορικοί γίγαντες, είναι στο 3ο του κεφάλαιο, χάθηκαν. Ένας ήταν απ’ αυτούς από τους σωζομένους ήταν και ο Γολιάθ. «Χάθηκαν», λέει, «γιατί δεν είχαν φρόνηση». Ακούστε να σας το διαβάσω. Δεν θα σας το ερμηνεύσω περισσότερο. Δεν έχομε χρόνο δηλαδή: «κε γεννήθησαν ο γίγαντες ο νομαστο ο π' ρχς, γενόμενοι εμεγέθεις(:τεράστιοι - μεγάλο σώμα, δυνατό σώμα, σαν κάπου περίπου με τους συγχρόνους μας αθλητάς) πιστάμενοι πολέμου(:γνωρίζοντες να πολεμούν). Ο τούτους ξελέξατο Θες οδ δν πιστήμης δωκεν ατος· κα πώλοντο παρ τ μ χειν φρόνησιν». Χάθηκαν γιατί δεν είχαν φρόνησιν. Είπα για τους αθλητάς. Ξέρετε ότι πολλοί από τους αθλητάς μας, φροντίζουν πάρα πολύ το σώμα τους, όχι το μυαλό τους. Και με τον τρόπον αυτόν, αγαπητοί μου, αναπτύσσεται ο λεγόμενος «βιταλιστικός άνθρωπος». Vita θα πει ζωή,  λατινικά. Ο «βιταλιστικός» άνθρωπος, ο «ζωικός» άνθρωπος. Να το πω πιο έτσι; Ο ζωώδης άνθρωπος. Τι κρίμα! Τι κρίμα!

    Και οι λαοί που δεν έχουν φρόνησιν, χάνονται ιστορικά. Πολλές φορές ο Θεός απεκάλεσε τον λαόν Του του Ισραήλ, τον απεκάλεσε «μωρόν». «Μωροί», λέγει, «είσαστε;». Αγαπητοί, η φρόνησις είναι μεγίστη αρετή. Και συνεπώς «Μακάριος νθρωπος ς εδε φρόνησιν», λέει το βιβλίον των Παροιμιών. Αλλά η φρόνησις πρέπει να προέρχεται από τον Θεό. Γιατί; Γιατί σ’ αυτήν αντιτάσσεται η ανθρωπίνη φρόνηση, που τις πιο πολλές φορές είναι έξω από την σώζουσα φρόνησιν. Γι’ αυτήν, μάλιστα, την κοσμικήν φρόνησιν, ο Χριστός είπε μία παραβολή. Δεν είναι της ώρας. Ας πούμε: «Πού θα επενδύσω τα χρήματά μου;». Φρόνησις είναι. Αλλά δεν είναι σώζουσα φρόνησις.

      Ακόμη, αν θέλετε, έχομε και την δαιμονικήν φρόνησιν. Γι΄ αυτό ο διάβολος πήρε την μορφήν του φιδιού και ήρθε στους πρωτοπλάστους. Έχομε και την δαιμονικήν φρόνησιν. Προσέξτε επάνω σ’ αυτό. Διότι απλούστατα ο διάβολος πρέπει να διαθέτει μίαν φρόνησιν για να σε εξαπατήσει. Αλλά θα σε εξαπατήσει για την απώλειά σου. Θα εξαπατήσει και για την δική του την απώλεια. Αυτή είναι η δαιμονική φρόνησις.

      Εμείς, ας ζητούμε, αγαπητοί, επιμόνως από τον Κύριον την δική Του την φρόνηση, την θείαν φρόνησιν· πίσω από την οποίαν είναι Αυτός ο Ιησούς Χριστός, όπως σας εξήγησα. Ή , αν θέλετε, να γνωρίζομε περισσότερο και περισσότερο τον Ιησούν Χριστόν. Είναι εκείνο που λέγει ο Απόστολος Παύλος χρησιμοποιώντας την εξής λέξη: «Ες πίγνωσιν το Υο το Θεο». Δεν λέει «ες γνσιν». Λέει «ες πίγνωσιν». Δηλαδή σε μια βαθιά και καλή γνώση πρέπει να φτάσομε να γνωρίσομε τον Ιησούν Χριστόν. Τότε, εάν έχομε τον Χριστόν ν πιγνώσει, τότε, αγαπητοί, τότε θα έχομε αποκτήσει την τόσο σπουδαία και αναγκαιοτάτην φρόνησιν.

           ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ

   και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή

            μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,

          ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας:

                           Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

  • Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
  • https://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/omiliai_kyriakvn/omiliai_kyriakvn_701.mp3
«Πᾶνος»

4 σχόλια:

  1. Το να μας αποκαλέσουν οι άνθρωποι ότι είμαστε άφρονες, μικρή ή και καθόλου σημασία δεν έχει.
    Το να μας αποκαλέσει ο Ίδιος ο Θεός άφρονα, είναι ότι πιο τραγικό μπορεί να συμβεί στη ζωή μας.
    Ο Κύριος λέει, ότι δεν είχε μυαλό κουκούτσι, τον ονομάζει «άφρονα».
    Ένα πράγμα να ευχόμαστε πάντοτε στη ζωή μας, να μη μας αποκαλέσει ποτέ ο Κύριος μας, άφρονα.

    Στους έσχατους καιρούς που ζούμε ο άφρονας πλούσιος για τους κοσμικούς ανθρώπους φαίνεται (λογικός).
    Και ο Χριστιανός που θυσιάζεται για τον πλησίον του φαίνεται (άφρονας).

    Ανεβάζω και το άρθρο του Αδερφού μας Χρήστου που σας είχα υποσχεθεί:

    https://ethnegersis.blogspot.com/2023/11/blog-post_450.html?m=0#more







    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σε όλη την Αγία Γραφή δύο φορές χρησιμοποιεί ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, την λέξη "άφρονα".

    Η μία είναι στην παραβολή του άφρονος πλουσίου.

    Η δεύτερη είναι στην Παλαιά Διαθήκη.
    Στους Ψαλμούς του Δαυίδ : «Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· οὐκ ἔστι Θεός» (Ψαλμ. 52,2)·

    Για δύο περιπτώσεις έδωσε ο Κύριος μας αυτόν τον βαρύ χαρακτηρισμό.
    Για τον άφρονα πλούσιο.
    Και για αυτόν που λέει ότι δεν υπάρχει Θεός.

    Ποια είναι η τραγική κατάληξη για αυτούς τους δύο;
    Η τιμωρία και η αιώνια κόλαση.
    Γιατί νομίζουν ότι επειδή δεν υπάρχει Θεός όλα επιτρέπονται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θα κάνω και μία διευκρίνιση σε αυτό που γράφω στην αρχή:

    (Σε όλη την Αγία Γραφή δύο φορές χρησιμοποιεί ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, την λέξη "άφρονα".)

    Εσκεμμένα έβαλα ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός και δεν έγραψα απλά ο Θεός ότι το είπε.

    Μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος δικαιολογημένα, ότι στην Παλαιά Διαθήκη δεν το είπε ο Κύριος μας είσαι Ιησούς Χριστός αλλά ο Προφητάναξ Δαυίδ, αφού δεν είχε γεννηθεί ακόμα ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός .

    Θα τονίσω για ακόμα μία φορά ότι αυτά που θα γράψω είναι όλα μέσα από ομιλίες του Μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου.
    Που κάνει μεγάλο κόπο η Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος, για να τις απομαγνητοφωνήσει.
    Και φυσικά ο Αδερφός μας Πανούλης για να τις ανεβάσει.

    Όταν οι Προφήτες ξεκινούσαν να ομιλούν, ξεκινούσαν με τη φράση:
    Τάδε λέγει Κύριος Παντοκράτωρ..

    Ο Κύριος Παντοκράτωρ, είναι Αυτός που βρίσκεται επάνω σε όλους τους τρούλους που έχουν οι Ιεροί Ναοί.

    Όταν ομιλούσαν οι Προφήτες, ομιλεί το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, ο Υιός και Λόγος του Θεού.

    Και τις Δέκα Εντολές στον Μωυσή ο Υιός και Λόγος του Θεού της έδωσε.
    Και όταν είπε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός στους ομοεθνείς του ότι εγώ είμαι παλαιότερος του Μωυσή. (Δηλαδή Μεγαλύτερος).
    Αυτοί γέλασαν και είπαν: καλά πόσο χρονών νομίζει ότι είναι;

    Στην Παλαιά Διαθήκη μέσω των Προφητών ομιλεί το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος ο Υιός και Λόγος του Θεού που ήρθε και Ενανθρώπισε.
    Γι αυτό και οι Μόνοι που είναι αλάθητοι είναι οι Προφήτες και οι Απόστολοι.

    Αν δεν μελετήσουμε την Παλαιά Διαθήκη δεν θα κατανοήσουμε ποτέ την Καινή Διαθήκη.

    Η Παλαιά Διαθήκη έχει άπειρες προτυπώσεις για την Ενανθρώπιση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

    Όταν ο Αβραάμ οδηγούσε τον γιο του Ισαάκ για να τον θυσιάσει, ο ίδιος ο Ισαάκ κουβαλούσε το δεμάτι με τα ξύλα για να θυσιαστεί.
    Ο Θεός όμως δεν επέτρεψε τον Αβραάμ να θυσιάσει τον γιο του.

    Ενώ όμως ο Ίδιος ο Θεός Πατήρ, το Πρώτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, δεν λυπήθηκε να θυσιάσει τον μονογενή Του Υιό για την δική μας σωτηρία.
    Πρέπει να ανατριχιάζουμε όταν σκεφτόμαστε την αγάπη που έχει ο Θεός για μας.

    Και θα κλείσω με αυτό:
    Όταν τους Ισραηλίτες τους θανάτωναν στην έρημο τα φίδια, μετά την αποστασία τους να φτιάξουν ένα χρυσό μοσχάρι και να το προσκυνάνε.
    Ο Θεός έδωσε εντολή στον Μωυσή να στήσει σε ένα ύψωμα ένα χάλκινο όφη.
    Και όποιος είχε τσιμπηθεί από φαρμακερό φίδι αν έβλεπε το χάλκινο όφη αμέσως θεραπεύονταν.

    Θεραπεύονταν γιατί βλέποντας το χάλκινο όφη, ήταν το μόνο φίδι που δεν είχε δηλητήριο γιατί ήταν χάλκινο.

    Το ίδιο συμβαίνει με τον Εσταυρωμένο και Αναστάντα Κύριό μας Ιησού Χριστό.
    Είναι ο Μόνος που είναι αναμάρτητος.

    Γι αυτό και όποιος φάγει το Σώμα Του και ποίει το Αίμα Του έχει ζωή αιώνια.

    Και μην ξεχνούμε πάντοτε να λέμε την ευχούλα:

    Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με τον αμαρτωλό.
    Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Χρήστο τι εννοείς όταν γράφεις ότι οι προφήτες και οι Απόστολοι είναι αλάθητοι; μόνο ο Θεός είναι αλάθητος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή