Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Σπυρίδων ὁ θαυματουργός

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

Ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον δημοφιλεῖς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι καὶ ὁ ἅγιος Σπυρίδων ὁ θαυματουργός, τοῦ ὁποίου τὸ τίμιο λείψανο βρίσκεται στὴν Κέρκυρα, ἄφθαρτο ἐδῶ καὶ χίλια ἑπτακόσια χρόνια.
 

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Κύπρο. Γεννήθηκε στὸ χωριὸ Ἄσσια περὶ τὸ 270, ἀπὸ ἀγρότες, ἁπλοϊκοὺς καὶ φτωχούς, ἀλλὰ εὐσεβεῖς γονεῖς. Ὁ ἴδιος δὲν εἶχε τὴν εὐκαιρία νὰ λάβει σπουδαῖα ἐκπαίδευση, παρὰ μόνο τὴ στοιχειώδη. Ὅμως οἱ γονεῖς του ἐνστάλαξαν στὴν ψυχή του τὴν εὐσέβεια. Τὰ λίγα γράμματα, ποὺ ἔμαθε, τὰ χρησιμοποιοῦσε γιὰ τὴ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ ἄλλων ψυχωφελῶν ἀναγνωσμάτων. Ἀκολούθησε τὸ ἐπάγγελμα τῶν γονέων του, τοῦ ποιμένα προβάτων. Ἐκεῖ στὰ λιβάδια καὶ στὰ δάση μελετοῦσε μὲ πάθος τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ προσευχόμενος ἀδιάλειπτα. Μέσα στὸ ποιμενικὸ σακκίδιό του, μαζὶ μὲ τὸ λιτὸ φαγητό του, ἔφερε καὶ τὴν Ἁγία Γραφή, τὴν ὁποία μελετοῦσε μὲ τίς ὧρες. Ὅταν δὲν μελετοῦσε, ἔψελνε ὕμνους δοξολογίας καὶ εὐχαριστίας στὸ Θεὸ γιὰ τίς ἄπειρες δωρεές Του, ποὺ ἀπολάμβανε στὴ ζωή του. Πολὺ συχνὰ σύναζε καὶ ἄλλους ποιμένες, στοὺς ὁποίους δίδασκε τὴν πίστη στὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ τὴν χριστιανικὴ ζωή. Μιὰ ἄσβεστη φλόγα ἔτρεφε στὴν καρδιά του: νὰ ὁδηγήσει καὶ ἄλλους ἀνθρώπους στὴν ἀληθινὴ ἐν Χριστῷ ζωὴ καὶ σωτηρία.
 

Φρόντιζε νὰ ἀποκτᾷ ἀρετὲς καὶ νὰ μοιάζει ὅλο καὶ περισσότερο στὸ Χριστό. Μέρα μὲ τὴ μέρα αὔξανε τὴν πνευματική του καλλιέργεια καὶ γινόταν ὅλο καὶ πιὸ φωτεινὸς καὶ ξεχωριστὸς στὴν εὐρύτερη περιοχὴ τοῦ τόπου του. Ζοῦσε ὅμως σὲ ἐποχὴ ποὺ ὁ Χριστιανισμὸς ἦταν ἀκόμη μειοψηφία καὶ διωκόμενος ἀπὸ τὸ ρωμαϊκὸ κράτος. Δὲν ἦταν καθόλου εὔκολη ὑπόθεση νὰ εἶναι κανεὶς Χριστιανός, διότι, ἂν ἐκδήλωνε τὴν πίστη του στὸ Χριστὸ καὶ δὲν πειθαρχοῦσε νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα, συλλαμβάνονταν, βασανίζονταν καὶ συχνὰ ἔχανε τὴ ζωή του. Ἔτσι καὶ ὁ ἔνθερμος Σπυρίδων ἔγινε στόχος τῶν φανατικῶν εἰδωλολατρῶν τῆς περιοχῆς. Ἐπὶ αὐτοκράτορα Μαξιμίνου (308-313) συνελήφθῃ καὶ βασανίστηκε ἄγρια γιὰ νὰ ἀρνηθεῖ στὸ Χριστό. Ὅμως ἐκεῖνος ἔμεινε ἑδραῖος στὴν πίστη του. Ἀπὸ τὰ σκληρὰ βασανιστήρια ἐξαρθρώθηκε τὸ πόδι του καὶ ἔπαθε ζημιὰ τὸ μάτι του.
 

Ὅμως ἦρθε ἡ εὐλογημένη μέρα ὅπου ὁ Μ. Κωνσταντῖνος ὑπέγραψε τὸ περίφημο διάταγμα τῶν Μεδιολάνων (313), τὸ ὁποῖο, γιὰ πρώτη φορὰ στὴν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας, κατοχύρωνε τὴν ἀνεξιθρησκία. Ὁ Σπυρίδων ἀπελευθερώθηκε καὶ ἐπέστρεψε στὴν πατρίδα του. Νυμφεύτηκε μιὰ εὐσεβῆ νέα καὶ ἔκαμε μιὰ ὑπέροχη οἰκογένεια. Ὅμως, δυστυχῶς, ἡ σύζυγός του ἀρρώστησε καὶ πέθανε νωρίς, μένοντας ὁ Σπυρίδων μόνος νὰ ἀναθρέφει τὴν ἀγαπημένη του κόρη Εἰρήνη. Μόνη του παρηγοριὰ στὸν μεγάλο πόνο του ἡ μελέτη τῶν ἁγίων Γραφῶν. Πίστευε πὼς τὰ παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ εἶναι μέσα παιδαγωγίας γιὰ τὴν πνευματική του πρόοδο. Τότε εἶναι ποὺ ἀνάλαβε νὰ συντηρεῖ ὀρφανὰ καὶ δυστυχισμένους τῆς περιοχῆς.
 

Ἡ φήμη του ἄρχισε νὰ γίνεται γνωστὴ σὲ ὅλη τὴν Μεγαλόνησο. Πλῆθος ἀναξιοπαθούντων ἔτρεχαν σ᾿ αὐτὸν νὰ πάρουν ψυχικὴ δύναμη καὶ νὰ ἀνακουφιστοῦν ἀπὸ τίς ἀντιξοότητες τῆς ζωῆς. Ἐν τῷ μεταξὺ εἶχε κοιμηθεῖ ὁ ἱερέας τοῦ χωριοῦ του καὶ οἱ χωριανοί του πρότειναν νὰ πάρει τὴ θέση του ὁ εὐλαβὴς Σπυρίδων. Δέχτηκε ὕστερα ἀπὸ μεγάλη πίεση. Λίγο ἀργότερα τὸν ἀνάδειξαν, καὶ πάλι χωρὶς τὴ θέλησή του, ἐπίσκοπο τῆς πόλεως Τριμυθοῦντος. Ὡς ἐπίσκοπος πλέον ἀνάδειξε ὅλες τίς ἀρετὲς καὶ τὴν ἁγιότητά του. Ἔγινε πρότυπο ποιμένα ψυχῶν. Ζοῦσε νὰ διακονεῖ τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ, ποὺ τοῦ ἐμπιστεύτηκε Ἐκεῖνος, ὁδηγῶντας χιλιάδες ψυχὲς στὴ σωτηρία. Ταυτόχρονα εἶχε νὰ ἐπιδείξει ἕνα ἀξιοθαύμαστο κοινωνικὸ ἔργο. Ὁ Θεὸς τὸν ἀξίωσε νὰ ἐπιτελεῖ καὶ θαύματα, πρὸς δόξα δική Του.
 

Στὶς μέρες του εἶχε ξεσπάσει στὴν Ἐκκλησία ὁ μεγάλος σάλος τῆς φοβερῆς αἵρεσης τοῦ Ἀρείου. Γιὰ τὴν ἀντιμετώπισή της ὁ Μ. Κωνσταντῖνος εἶχε συγκαλέσει τὸ 325 τὴν Α΄ ἐν Νικαία τῆς Βιθυνίας Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ὅπου ἔλαβε μέρος καὶ ὁ Σπυρίδων, ἐκπροσωπῶντας τὴν ἐπισκοπὴ Τριμυθοῦντος. Ἐκεῖ ὁ ἅγιος ἐπίσκοπος ἀπόδειξε, μὲ τὴν ἁπλότητα ποὺ τὸν διέκρινε, τὴν ἀλήθεια τοῦ τριαδικοῦ δόγματος. Διέσπασε θαυματουργικὰ ἕνα κεραμίδι ἐνώπιον τῆς Συνόδου, σὲ φωτιά, νερὸ καὶ χῶμα, παραλληλίζοντας ἔτσι τὸ μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος, συμβάλλοντας μὲ τὸν δικό του τρόπο, στὴν καταδίκη της αἱρέσεων. Ἀργότερα τὸ 342 ἔλαβε μέρος καὶ στὴν ἐν Σαρδικὴ (Σόφια Βουλγαρίας) Τοπικὴ Σύνοδο, σύμφωνα μὲ μαρτυρία τοῦ Μ. Ἀθανασίου.
 

Ποίμανε θεοφιλῶς τὴν ἐπισκοπή του ὡς τὸ 348, ὅταν ὁ Θεὸς τὸν κάλεσε κοντά του, νὰ τὸν ἐπιβραβεύσει γιὰ τὴν ἐνάρετη ζωή του καὶ τὸ σπουδαῖο ἔργο του στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἀμέτρητα πλήθη εἶχαν συρρεύσει στὴν Τριμυθούντα ἀπὸ κάθε μέρος τῆς Μεγαλονήσου νὰ ἀποχαιρετίσουν τὸν καλὸ καὶ ἄξιο ποιμένα τους, τὸν πνευματικό τους πατέρα, τὸν σοφὸ συμβουλάτορά τους καὶ τὸ στήριγμά τους. Νὰ τοῦ ζητήσουν νὰ πρεσβεύει ἀενάως στὸ Θεὸ ἀπὸ τοῦ οὐράνιο θυσιαστήριο.
 

Μὲ μεγάλες τιμὲς ἔθαψαν τὸ σῶμα του. Ὅμως ὅταν ἔκαμαν τὴν ἐκταφὴ  τὸ βρῆκαν ἄφθορο νὰ εὐωδιάζει καὶ νὰ θαυματουργεῖ. Τὸ ἔβαλαν σὲ μαρμάρινη λάρνακα καὶ τὸ τοποθέτησαν στὸ νάρθηκα τοῦ ναοῦ νὰ τὸ προσκυνοῦν καὶ νὰ ἁγιάζονται ἀπὸ αὐτὸ οἱ πιστοί. Τὸ ἔτος 648 ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστινιανὸς Β΄ τὸ μετέφερε στὴν Κωνσταντινούπολη γιὰ ἀσφάλεια, λόγῳ τῶν συχνῶν ἐπιδρομῶν τῶν Σαρακηνῶν στὸ νησί. Ἀπὸ ἐκεῖ λίγο πρὶν τὴν ἅλωση, κάποιος εὐλαβὴς ἱερέας, ὀνόματι Γρηγόριος Πολύευκτος, γιὰ νὰ μὴν πέσει στὰ χέρια τῶν Τούρκων, τὸ μετέφερε, μαζὶ μὲ τὸ λείψανο τῆς ἁγίας Θεοδώρας τῆς Αὐγούστας, στὴν Παραμυθιὰ τῆς Ἠπείρου. Τὸ 1460 τὸ μετέφερε στὴν Κέρκυρα, ὅπου τὸ κληροδότησε σὲ κάποιον ἄλλο εὐλαβῆ κερκυραῖο ἱερέα, ὀνόματι Γεώργιο Καλοχαιρέτη.   Ἐκεῖ φυλάσσεται μέχρι σήμερα, ἐπιτελῶντας ἄπειρα θαύματα. Ἡ μνήμη του ἑορτάζεται στὶς 12 Δεκεμβρίου.

 

__________________________________

Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ

«Πᾶνος»