Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2022

Γιάννης Κατσέας: Ὁδοιπορικὸ στὴν Ἱερὰ Μονὴ Πορφύρας


Φωτογραφικὸ ὑλικό: Γιάννης Κατσέας
 

Πρέπει να είναι συννεφιά. Αν σιγανοψiχαλίζει ακόμα καλύτερα. Γιατί το μέρος που βρίσκεται η Μονή της Παναγίας Πορφύρας (Πρέσπες) σου δίνει την αίσθηση πως είσαι στην Ιρλανδία ή στη Σκωτία με τις όμορφες λίμνες.

Από τα ερείπια του Αγίου Αχιλλείου( νησάκι) ακολουθούμε το μονοπάτι. Απέναντί μας αντικρύζουμε το ψηλότερο σημείο του νησιού με το χαρακτηριστικό σταυρό. 

Σε κάποιο σημείο (λίγο πριν αρχίσουμε να ανεβαίνουμε για το ψηλότερο σημείο) υπάρχει ένα μονοπάτι που κινείται αριστερά. Αυτό το μονοπάτι μέσα από φοβερή βλάστηση θα μας οδηγήσει στη Μονή.


Από τη μονή,μόνο ο ναός διατηρείται σε καλή κατάσταση σήμερα,ενώ η διερεύνηση των ερειπίων των προσκτισμάτων της θα μας δώσει σημαντικά στοιχεία για τη δομή και την οργάνωσή της. Το παλαιότερο τμήμα του ναού ανήκει στις αρχές του 16ου αιω,ενώ τα κελιά και τα προσκτίσματα που διακρίνονται σήμερα τοποθετούνται στο 18 αιω. Την ίδια εποχή έγινε και η ριζική ανακαίνηση του ναού,κατά την οποία αυξήθηκαν και οι διαστάσεις του νότια και ανατολικά.


Από τον αρχικό ναό διατηρείται μόνο ο μεσότοιχος, ο οποίος σώζει και τις αρχαιότερες τοιχογραφίες,στην πλευρά προς τον κυρίως ναό, οι οποίες σύμφωνα με την επιγραφή πάνω από την είσοδο χρονολογούνται στο 1524. Μια δεύτερη επιγραφή,πάνω από το παράθυρο του νότιου τοίχου τοποθετεί τη ζωγραφική του ιερού βήματος και του νότιου τοίχου στο 1741. Ενδιάμεσα,πιθανώς το 16ο αιω,τοποθετούνται από ορισμένους μελετητές οι τοιχογραφίες του μεσότοιχου, προς την πλευρά του νάρθηκα.
 

Ο ναός στα βόρεια είχε στοά με δύο εισόδους: η κύρια στα βόρεια σχημάτιζε πλακόστρωτο πρόπυλο και η δευτερεύουσα στα ανατολικά προς τη λίμνη ήταν απλή και έκλεινε με θυρόφυλλα. Στα δυτικά αποκαλύφθηκε εξωνάρθηκας, ο οποίος μαζί με τη στοά σχημάτιζε αρικά ένα κλειστό γάμα. Πιθανώς στην ανακαίνηση που έγινε στο 18ο αιω. κλείστηκε η πρόσβαση από τη βόρεια στοά στον εξωνάρθηκα και δημιουργήθηκαν δύο ανεξάρτητοι χώροι,εξωνάρθηκας και χαγιάτι.



Στα βόρεια του ναού εντοπίστηκαν άφθονα σπαράγματα τοιχογραφιών,οι οποίες καταστράφηκαν με την πτώση του βόρειου τοίχου από βομβαρδισμό το 1941. Στα σπαράγματα αυτά διακρίνονται δύο στρώματα, το παλαιότερο του 1524 και το νεώτερο που ανάγεται πριν από το 1741. Ο βόρειος τοίχος ανακτίστηκε το 1954. Τάφοι στα βόρεια και στα νότια του ναού αποδεικνύουν την κοιμητηριακή χρήση του χώρου από τους γέροντες της μονής. Τη δεκαετία του 1980 ανακατασκευάστηκε και η στέγη του ναού.


Οι εργασίες που ξεκίνησαν το 1997 και ολοκληρώθηκαν το 1998, αφορούσαν τη στερέωση των τοιχοποιών του ναού, την ανασκαφική έρευνα στο άμεσο περιβάλλοντα χώρο του και τη στερέωση των ευρυμάτων και γενικότερα τον καθαρισμό και τη διευθέτηση του χώρου.

 
«Πᾶνος»

1 σχόλιο:

  1. ΑΧ ΒΡΕ ΓΙΑΝΝΗ ΕΣΥ ΚΑΙ Η ΚΑΜΕΡΑ ΣΟΥ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΑΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή