Σάββας Ἠλιάδης: Ἐπειδὴ ὁ διάβολος, μὲ τὸν γνωστὸ λοιμώδη ἰό, βρῆκε τὴν εὐκαιρία νὰ ξεσηκωθῆ...

Ἐπειδὴ αὐτὲς τὶς ἡμέρες δοκιμάζεται ἡ ἀνθρωπότητα ἀπὸ τὸν γνωστὸ λοιμώδη ἰὸ καὶ ὁ διάβολος βρῆκε τὴν εὐκαιρία νὰ ξεσηκωθεῖ καὶ νὰ βάλει μπροστά τους δικούς του συνεργάτες, γιὰ νὰ τρομοκρατήσει τὶς ψυχές, ποὺ πιστεύουν στὸν Χριστὸ καὶ στὰ Ἅγια Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας του, δημοσιεύουμε τὶς πνευματικὲς συμβουλὲς τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, γιὰ τοὺς πιστοὺς καὶ τοὺς καλοπροαίρετους βαπτισμένους Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, σχετικὰ μὲ τὴν συμμετοχὴ στὴν θεία Κοινωνία καὶ εἰδικότερα γιὰ τὶς ὠφέλειες ποὺ παίρνει ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴ χάρη τοῦ Μυστηρίου.

______________________

Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ - ΜΕΛΕΤΗ ΚΣΤ'.

Περὶ τοῦ ὅτι στὸ μυστήριο τῆς θείας εὐχαριστίας φανερώνεται ἡ ὠφέλεια ἐκείνου ποὺ τὸ λαμβάνει:

γ. Συλλογίσου ἀδελφέ, τὴν ὠφέλεια ποὺ παίρνεις ἀπὸ αὐτὸ τὸ δῶρο τῆς εὐχαριστίας, τὸ ὁποῖο λέγεται κοινωνία, ὅπως προείπαμε, γιὰ νὰ μᾶς δείξει πὼς αὐτὸ καθιστὰ κοινὰ μέσα στήν ψυχὴ μας ὅλα τὰ ἀγαθὰ καὶ τὴν βασιλεία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, γιὰ τὸ ὁποῖο λέγει καὶ ὁ ἅγιος Ἰσίδωρος ὁ Πηλουσιώτης· «κοινωνία ἔχει ὀνομαστεῖ ἡ μετάληψη τῶν θείων μυστηρίων, διότι μᾶς χαρίζει τὴν ἕνωσή μας μὲ τὸν Χριστὸ καὶ μᾶς καθιστὰ κοινωνοὺς τῆς βασιλείας του». 

Ἄρα λοιπόν, ὅλο ἐκεῖνο τὸ ἄπειρο κεφάλαιο καὶ τὸ συνάθροισμα τῶν ἀγαθῶν καὶ τῆς δόξης, ποὺ συγκέντρωσε ὁ Ἰησοῦς στὸν ἑαυτό του, μὲ τὴν ζωή του καὶ μὲ τὸν θάνατό του, μᾶς τὸ προσφέρει όλο· ὅλο, μ᾿ αὐτὸ τὸ μέγα μυστήριο, διὰ μέσου τοῦ ὁποίου θέλει ὁ Κύριος νὰ ἀνανεώσει ἐπὶ μέρους στὸν καθένα μας τὰ ἀποτελέσματα καὶ τὴν ὠφέλεια ἐκείνη τὴν ὁποία ἔδειξε σὲ ὅλον τὸν κόσμο τὸ θεῖο πάθος του.

Ὁ Χριστός, μὲ αὐτὸ τὸ μυστήριο, ὄχι μόνο δὲν νομίζει πὼς κόπιασε πολύ, ποὺ ἔπαθε μιὰ φορὰ μὲ ἕνα μόνο σῶμα γιὰ τὴν σωτηρία μας, ἀλλὰ φαίνεται πὼς ἐπιθυμεῖ νὰ πάθει πάλι γιὰ λογαριασμό μας καὶ γι᾿ αὐτὸ θέλει νὰ πολλαπλασιάζει διὰ τοῦ μυστηρίου σὲ κάθε θυσιαστήριο αὐτὸ τὸ ἴδιο σῶμα ἀναρίθμητες φορὲς καὶ πάνω σ᾿ αὐτὸ νὰ παίρνει μυστηριωδῶς ὅλα τὰ πάθη, γιὰ νὰ πολλαπλασιάζει μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ἀναρίθμητες φορὲς καὶ τὴν δική μας ὠφέλεια «ἐν παντὶ τόπῳ θυμίαμα προσάγεται τῷ ὀνόματί μου καὶ θυσία καθαρά». (Μαλαχ. 1,11).

Μποροῦσε ὁ Κύριος νὰ μᾶς δώσει τὴν χάρη του καὶ νὰ μᾶς ὠφελήσει διὰ μέσου τῶν κτισμάτων, ὅπως κάνει μὲ τὰ ἄλλα μυστήρια. Ἀλλά, σ᾿ αὐτὸ τὸ μυστήριο, στὸ ὁποῖο βρίσκεται ὁ ἴδιος κατ᾿ οὐσίαν, θέλει νά μᾶς τὴν δώσει μὲ τὸ ἴδιο του τὸ χέρι καὶ νὰ μᾶς ὠφελήσει, φωτίζοντας τὸν νοῦ μας, θερμαίνοντας τὴν καρδιά μας, νεκρώνοντας τὰ πάθη μας, δυναμώνοντας τὶς ἀδυναμίες μας, φυλάγοντας τὴν ὑγεία μας, βάζοντας πάλι σὲ τάξη τὶς αἰσθήσεις μας. 

Αὐτὲς τὶς ὠφέλειες μας τὶς περιγράφουν καθαρότατα τὰ εὔλαλα στόματα τῶν θεολόγων, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἀρκοῦν δύο μόνο, γιὰ νὰ τὸ μαρτυρήσουν· διότι ὁ θεολόγος Γρηγόριος λέγει ὡς ἐξῆς· «τὸ ἱερότατο σῶμα τοῦ Χριστοῦ ὅταν τρώγεται μὲ τὶς σωστὲς προϋποθέσεις, γι᾿ αὐτοὺς μὲν ποὺ πολεμοῦν εἶναι ὅπλο, γι᾿ αὐτοὺς ποὺ ξεστράτισαν ἐπιστροφή, ἐνισχύει τοὺς ἀδύναμους, εὐχαριστεῖ τοὺς ὑγιεῖς, θεραπεύει τὶς ἀρρώστιες, ἀσφαλίζει τὴν ὑγεία καὶ γι᾿ αὐτὸ δεχόμαστε πιὸ ἤρεμα τοὺς ἐλέγχους γιὰ διόρθωση, γινόμαστε πιὸ ὑπομονετικοὶ στοὺς πόνους, πιὸ θερμοὶ στὴν ἀγάπη, πιὸ εὔστροφοι στὴν γνώση, πιὸ πρόθυμοι στὴν ὑπακοή, πιὸ ἐνεργητικοὶ στὸ νὰ δραστηριοποιούμαστε μὲ τὰ χαρίσματά μας». 

Ἀλλὰ καὶ ὁ Κύριλλος Ἀλεξανδρείας· «ὅταν μπεῖ μέσα μας ὁ Χριστός, ἀποκοιμίζει τὸν ἄγριο νόμο, ποὺ κατέχει τὰ μέλη τῆς σάρκας καὶ ἀναζωπυρώνει τὴν ψυχὴ μὲ τὴν πρὸς Θεὸν εὐλάβεια`ἀπονεκρώνει δὲ τὰ πάθη». 

Καὶ γιὰ νὰ πῶ τὸ σπουδαιότερο, ὅπως ἡ κάμπια καὶ τὰ ἔντομα ζωύφια τοῦ μεταξιοῦ ἀφήνουν σπέρμα στὰ δέντρα ἢ μέσα στή γῆ καὶ παραμένει ὅσο διαρκεῖ ὁ χειμῶνας καὶ ὅταν ἔλθει ἡ γλυκιὰ ἄνοιξη ἀνοίγει τὸ σπέρμα ἐκεῖνο καὶ ἀποκτᾶ ζωή, ἔτσι καὶ σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμο ὁ Κύριός μας, ἀφοῦ ἑνωθεῖ μαζί μας μὲ τὴ θεία μετάληψη, ἀφήνει ἀκόμη καὶ σ᾿ αὐτὸ τὸ βαρὺ καὶ χοντροκομμένο σῶμα μας σπέρματα ἀθανασίας, διὰ μέσου τῶν ὁποίων θὰ ἀναστηθεῖ αὐτὸ κατὰ τὴν συντέλεια τοῦ κόσμου στὴν αἰώνια ζωή, καθὼς αὐτὸ τὸ ἐννοεῖ ὁ Κύριος λέγοντας· «ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ». (Ιωάν. 6,54). 

Ὦ, Θεέ μου, ἂς εἶναι μύριες φορὲς δοξασμένο τὸ ὄνομά σου, ποὺ προνόησες τόσο, γιὰ νὰ μᾶς ὠφελήσεις μ᾿ αὐτὸ τὸ μυστήριο! 

Ἐσὺ δέ, ἀγαπητὲ ἀδελφέ, τί ἔχεις νὰ πεῖς τώρα ποὺ τὰ ἀκοῦς αὐτά; Ἄν ὁ Κύριος τῶν πάντων σοῦ ἔδωσε τὸ ὑπέρτατο ἀγαθό, διὰ τοῦ σώματός του καὶ τοῦ αἵματός του, ἐσὺ πλέον τί πρᾶγμα μπορεῖς νὰ τοῦ ἀρνηθεῖς; Ἐὰν ὁ Κύριος σὲ ὠφέλησε τόσο μὲ αὐτὸ τὸ μυστήριο, ἐσὺ ἔχεις πλέον καρδιά, γιὰ νὰ τὸν βλάψεις ἐπαναλαμβάνοντας τὶς ἁμαρτίες; Ὦ, ἀλίμονο σὲ σένα! 

Διότι, ἂν συνέβαινε νὰ δώσει ὁ Κύριος μόνο μιὰ φορὰ καὶ κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο τέτοιο μυστήριο, ἀπὸ πάσης ἀπόψεως ὠφελιμότατο, σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ πλέον ὑψηλότερα πνεύματα τοῦ οὐρανοῦ, αὐτὸ δὲν θὰ θεωροῦσε ἀρκετὸ ὡς ἄξιο εὐχαριστίας ἀκόμη καὶ τὸν τέλειο ἐξευτελισμό του, γιὰ νὰ μὴν στραφεῖ πουθενὰ ἀλλοῦ μόνο καὶ μόνο γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ του. 

Κι ἐσύ, τὸ σάπιο σκουλήκι, ποὺ παίρνεις τόσες φορὲς αὐτὸ τὸ ὑπερουράνιο δῶρο, ἐσὺ ποὺ ἐξομολογεῖσαι καὶ ἀποστρέφεσαι τὶς ἁμαρτίες σου προτοῦ νὰ μεταλάβεις, γυρίζεις πάλι ὕστερα σὰν σκύλος στὰ πρῶτα σου ξεράσματα καὶ ἐνεργεῖς πονηρὰ ἔναντι τοῦ Θεοῦ σου μὲ νέες ἁμαρτίες· ὦ, τῆς ἀχαριστίας! Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀνταπόκριση τῆς ἀγάπης σου; Αὐτὴ εἶναι ἡ εὐχαριστία ποὺ ἔπρεπε νὰ κάνεις στὸν εὐεργέτη σου; Αὐτὴ εἶναι ἡ ὠφέλεια ποὺ παίρνεις ἀπὸ τὸ μυστήριο; 

Δεῖξε ντροπὴ ἀδελφέ, γιὰ τὴν ἀθλιότητά σου καὶ ἔλα στὸν ἑαυτό σου καὶ σκέψου πῶς ἔβγαλες τόσο λίγο καρπὸ καὶ ὠφέλεια ἀπὸ αὐτὴν τὴν θεία καὶ ὠφελιμότατη τράπεζα, παραμένοντας μονίμως στὶς ἐπιθυμίες τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν καὶ τῶν ἀγαθῶν, ποὺ μπορεῖ νὰ σοῦ δώσει ὁ κόσμος· «αἰσχύνθητε καὶ ἐντράπητε ἐκ τῶν ὁδῶν ὑμῶν, οἶκος Ἰσραήλ». (Ιεζ.36,32). 

Ἀποφάσισε, νὰ ἑτοιμάζεσαι ἀπὸ δῶ καὶ πέρα μὲ περισσότερη ἐπιμέλεια καὶ προθυμία στὸ νὰ μεταλαβαίνεις μὲ θερμότερη ἐξομολόγηση, συντριβῆ καὶ ἱκανοποίηση, μὲ τὴν κατὰ δύναμη νηστεία καὶ μὲ προσοχὴ τῶν λογισμῶν, μὲ φόβο Θεοῦ καὶ πίστη καὶ ἀγάπη, καθὼς σὲ προσκαλεῖ ὁ ἱερέας, γιὰ νὰ διακονήσεις μ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο τὸν Κύριο καὶ γιὰ νὰ κερδίσεις περισσότερη ὠφέλεια καὶ καρποὺς ἀπὸ τὰ θεῖα μυστήρια. 

Ἐπειδή, ἀνάλογα μὲ τὸ πόσο περισσότερη ἢ λιγότερη προετοιμασία κάνει ὁ ἄνθρωπος, ἔτσι παίρνει καὶ περισσότερη ἢ λιγότερη τὴν χάρη ἀπὸ τὴν θεία κοινωνία. 

Εἶναι δὲ φανερὸ πὼς ὅσο πιὸ τακτικὰ κάνεις μιὰ τέτοια προετοιμασία καὶ συνεχῶς μεταλαβαίνεις, τόσο καὶ συνεχῶς παίρνεις στὴν ψυχή σου τὴν ὠφέλεια ἀπὸ τὰ μυστήρια, καθὼς τὰ δέχεσαι αὐτὰ γιὰ θεραπεία τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, γιὰ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, γιὰ τὴν αὔξηση τῆς θείας σου χάριτος, γιὰ τὴν ἀπονέκρωση τῶν παθῶν, γιὰ τὴν ἀκριβῆ ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ.

Γι᾿ αὐτὸ καὶ οἱ θεῖοι Ἀπόστολοι στοὺς κανόνες τους καὶ οἱ θεῖοι Πατέρες στὶς λειτουργίες καὶ στὶς διδασκαλίες τους, ὅλοι μὲ ἕνα στόμα παρακινοῦν ὅλους· καὶ τοὺς μοναχοὺς καὶ τοὺς λαϊκοὺς χριστιανούς, ὅταν δὲν ἔχουν κώλυμα ἀπὸ τὸν πνευματικό, νὰ προετοιμάζονται, ὅπως προείπαμε καὶ νὰ μεταλαβαίνουν συχνὰ τὰ θεῖα μυστήρια. Διότι, ὅταν ἀργοποροῦν καὶ δὲν μεταλαβαίνουν, τόσο περισσότερο κυριεύονται ἀπὸ τὰ πάθη καὶ τὶς ἁμαρτίες.

Τέλος πάντων, εὐχαρίστησε τὸν Κύριο, ὁ ὁποῖος ὑπέφερε τόσον καιρὸ τὴν ἀχαριστία σου καὶ παρακάλεσέ τον νὰ θελήσει νὰ τὴν ἐξαφανίσει ἀπὸ δῶ καὶ πέρα μὲ τὴν χάρη του.

Καὶ ἐπειδὴ αὐτός, γιὰ νὰ τὸ πῶ ἔτσι, ἐκμηδένισε τόσο τὸν ἑαυτό του, ὥστε νὰ γίνει δική σου τροφὴ καὶ ἔκανε τὸ τόσο μεγάλο θαῦμα γιὰ τὴν δική σου ὠφέλεια, νὰ κάνει τώρα καὶ αὐτὸ τὸ θαῦμα, νὰ ξαναφέρει ἐξ ὁλοκλήρου στὸν ἑαυτό του καὶ στὴν ἀγάπη του καὶ νὰ ἀξιώσει νὰ μεταλαβαίνεις συνεχῶς καὶ καθὼς πρέπει τὴν αὐτοαγιότητα, τὴν αὐτοκαθαρότητα, τὴν αὐτοευμορφία, γιὰ νὰ γίνεις καὶ σὺ ὅλος ἅγιος, ὅλος καθαρός, ὅλος ὄμορφος - ψυχὴ τε καὶ σώματι- (ἐπειδή, κατὰ τοὺς φυσικοὺς νόμους, σύμφωνα μέ τὴν τροφὴ ποὺ τρώει ὁ ἄνθρωπος, ἔτσι διαμορφώνεται. 

Καὶ γι᾿ αὐτὸ εἶναι ἡ γνώμη τῶν ἱστορικῶν ὅτι, οἱ λαγοὶ ποὺ ζοῦν στὰ ψηλὰ βουνὰ ὅλοι ἀσπρίζουν, διότι δὲν τρῶνε τίποτε ἄλλο, παρὰ ἄσπρο χιόνι). Ἔτσι λοιπόν, νὰ γίνεις τέτοιος κι ἐσύ, γιὰ νὰ ἀκούσεις ἀπὸ τὸν νυμφίο Χριστὸ ἐκεῖνο ποὺ λέγει τὸ Ἆσμα Ἀσμάτων· «ὅλη καλὴ εἶ, πλησίον μου, καὶ μῶμος οὐκ ἔστιν ἐν σοί». (Ἆσμα. 4,7). (Σύντροφέ μου, ὅλη εἶσαι ὡραία καὶ δὲν ὑπάρχει ἐπάνω σου κανένα ψεγάδι).

Ἀπόδοση στὴν Νεοελληνική:
Σάββας Ηλιάδης
Δάσκαλος
Κιλκίς, 7-3-2020 

«Πᾶνος»