Δημήτρης Νατσιός: Ἡ πονεμένη καὶ ἀπροσκύνητη Ρωμιοσύνη

 

 Γράφει ὁ Δημήτρης Νατσιός

 

Ἔγραφε ἡ τότε ἐφημερίδα Νέα Ἡμέρα στὶς 21.1.1913 γιὰ τὸν ἡρωικὸ θάνατο τοῦ ἀνθυπολοχαγοῦ Ἰωάννη Μαυροδήμου: «Μοῦ διηγήθηκαν σήμερα μερικὰς λεπτομερείας τοῦ θανάτου τοῦ ἀνθυπολοχαγοῦ Μαυροδήμου. Μοιάζει μὲ ποίημα. Οἱ Μαυροδημαῖοι εἶναι μία παλαιὰ στρατιωτικὴ οἰκογένεια τῆς Ἑλλάδος. Εἰς κάθε πόλεμον σκοτώνεται κι ἀπὸ ἕνας Μαυροδῆμος. Στὸ Εἰκοσιένα, στό '86, στό '97... 

 

Ὁ ἀνθυπολοχαγὸς Μαυροδῆμος μόλις εἶχε βγεῖ ἀπὸ τὸ στρατιωτικὸν σχολεῖον. Τὴν ἡμέρα ποὺ ὁ λόχος του ἐπρόκειτο νὰ λάβει μέρος εἰς τὴν μάχην, ἐσηκώθῃ πρωί, ἐξυρίσθῃ, ἐκτενίσθῃ, διέταξε καὶ τοῦ ἔφεραν τὴν καλή του στολή, τίς καινούργιες του τίς μπότες, τὰ ἄσπρα του γάντια, τέλος στολίστηκε σὰν γαμπρός, ἐτράβηξε τὸ σπαθὶ καὶ εἶπε στοὺς ἄνδρας του: ἐμπρὸς παιδιά... Καὶ σκοτώθηκε ἀπὸ τοὺς πρώτους». (Ἐφημερίδα Νέα Ἡμέρα στὶς 21.1.1913).  

 

Εἶναι ὁ πρῶτος πεσὼν ἀξιωματικὸς τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ, στὶς 6 Ὀκτωβρίου τοῦ 1912, στοὺς Βαλκανικοὺς Πολέμους. Τέτοιες ἱστορίες ἀνήκουν στὸ Συναξάρι τοῦ Γένους. Εἶναι οἱ ἄγνωστοι ἥρωες, τὰ πολυτίμητα εἰκονίσματα τοῦ ἔθνους μας... 

 

Τὸ διάβασα στοὺς μαθητές μου. Αὐτὸ τὸ μικρό, λακωνικὸ γιὰ τόσο μεγάλη θυσία ἀφιέρωμα τῆς τότε ἐφημερίδας. Θυμήθηκα μιὰ ξεχασμένη παιδαγωγικὴ ἀρχή. «Ὁ διδάσκων δὶς διδάσκεται». Σὲ τέτοια κείμενα καθρεφτιζόμαστε πρῶτα ἐμεῖς, ποὺ τὰ προσφέρουμε στὰ παιδιά. Σηκώθηκε, στολίστηκε σὰν γαμπρὸς γιὰ νὰ πάει, ποῦ; Στὴν μάχη, στὸν ὑπὲρ Πίστεως καὶ Πατρίδος γάμο του. Στὶς χαρὲς τῆς νύμφης του πατρίδας Ἑλλάδας. Καὶ θυσιάστηκε, ἔδωσε τὸ αἷμα του γι᾿ αὐτήν, τόσο τὴν ἀγαποῦσε.

Καὶ τὰ παιδιὰ ἄκουγαν μὲ συγκίνηση. Μὲ χαρμολύπη. Ὑπερηφάνεια γιὰ τὴν ἀνδρεία καὶ τὴν λεβεντιά. Λύπη γιὰ τὴν νιότη του. Αὐτὸ θέλουμε.  Αὐτὴ εἶναι ἡ πατρίδα. Μὲ τὰ «πάθια καὶ τοὺς καημοὺς της» (Παπαδιαμάντης) καὶ μὲ τίς τρανὲς χαρές της, τίς ἀναστάσιμες ἡμέρες τῆς ἱστορίας της. Τίς Θερμοπύλες τοῦ Λεωνίδα, τὴν Πύλη τοῦ Ρωμανοῦ μὲ τὸν Κωνσταντῖνο Παλαιολόγο, τὸ Μανιάκι μὲ τὸν ἀρχιμανδρίτη Παπαφλέσσα, τὴν Σιάτιστα τοῦ Παύλου Μελᾶ, τὸ μοναστήρι τῆς Παναγίας τοῦ Μαχαιρᾶ μὲ τὸν Γρηγόρη Αὐξεντίου. Μοσχοβολοῦν λευτεριὰ αὐτοὶ οἱ τόποι μὲ τὴν θυσία τους... ὅπως οἱ μάρτυρες καὶ οἱ ἅγιοι τῆς ἀμωμήτου Πίστεώς μας ἁγιάζουν τὰ χώματα μὲ τὸ αἷμα τους καὶ τὸν ἱδρῶτα τῶν ἀσκητικῶν ἀγώνων τους.

 

Ἀναστάσιμη ἡμέρα, Πασχαλιά, ἦταν γιὰ τοὺς σκλάβους Μακεδόνες, ἡ ἡμέρα ποὺ πατοῦσε ὁ ἑλληνικὸς στρατὸς τὴν αἱματοβαμμένη γῆ τους. (Καὶ ἦρθε ἡ σταύρωσή της, ὅταν ἄθλιοι προδότες, ποὺ καμαρώνουν ἀκόμη στὰ ἑδώλια, ὄχι τοῦ δικαστηρίου, ἀλλὰ τῆς Βουλῆς, τὴν ξεπούλησαν γιὰ μιὰ γραβάτα).

Διαβάζω καὶ πάλι ἀπὸ τὰ ἡρωικά μας συναξάρια τοῦτα τὰ σπουδαῖα: «Ὅταν ὁ στρατός μας μπῆκε στὰ Σέρβια Κοζάνης ἐλευθερωτὴς τὸ 1912, στὶς 10 Ὀκτωβρίου, βρῆκε σφαγμένους ἀπὸ τοὺς Τούρκους τοὺς 115 προκρίτους τῆς πόλης, ποὺ τοὺς εἶχαν κρατήσει ὡς ὁμήρους. Τὴν ἄλλη μέρα γινόταν μνημόσυνο τῶν μαρτύρων αὐτῶν σὲ πάνδημη συγκέντρωση λαοῦ καὶ στρατοῦ. Ὁ παπᾶς ἄρχισε νὰ ἀπαγγέλλει τὴν ἐπιμνημόσυνον ἀκολουθίαν, ὅταν μιὰ βροντερὴ φωνὴ ἀκούσθηκε:

Στάσου, παπᾶ!!

 

Ἦταν ἡ φωνὴ τοῦ Σπύρου Ματσούκα, ἱδρυτοῦ τοῦ Λευκοῦ Σταυροῦ. Καὶ τὸ αὐτοσχέδιον τραγούδι ποὺ ἔκαμε τὸν παπᾶ νὰ σιγήσῃ καὶ 3.500 στρατιώτας καὶ ἄλλους τόσους πολίτας νὰ γονατίσουν καὶ νὰ ἀναλυθοῦν εἰς δάκρυα, ἔλεγε:

 

Ξυπνᾶτε ἀπὸ τὰ μνήματα, ἀδικοσκοτωμένοι.
 

Νὰ ἰδῆτε τὴν Πατρίδα σας, ἐλευθερωμένη.

Ξυπνᾶτε κι ἀναστήσαμε, δὲν εἶστε πιὰ ραγιᾶδες.

Ξυπνᾶτε κι ἦρθε Πασχαλιά, χαθήκαν οἱ ἀγᾶδες».

(Βασίλη Περσείδη, Τὸ ἐθνικό μας τραγούδι, σελ.33, Ἀθήνα 1983).

Ὡραῖα μαθήματα πατριδογνωσίας, διδάσκουν στὰ παιδιὰ ὅτι ἔχουμε ἱστορικὰ δικαιώματα πάνω στὰ χώματα καὶ στὰ κύματα τῶν θαλασσῶν μας, ποὺ μὲ τόσες θυσίας οἱ πρόγονοί μας ἀπελευθέρωσαν. «Ὅσοι γῆ περιαγκαλιάζει ὁ εὔμορφος αἰθέρας μας εἶναι ἡ ἀγαπητή  μας πατρίδα», ὅπως εἶπε ὁ Γεώργιος Τερτσέτης στὴν περίφημα ἀπολογία του.
 

Καμαρώνει καὶ κλασαυχενίζεται τὸ «ὑπουργεῖο Ὑπνοπαιδείας», ὅπως εὐφυῶς τὸ ἀποκαλοῦσε ὁ μακαριστός, σπουδαῖος Σαράντος Καργάκος, διότι φέτος καθιέρωσε τὴν ἑξῆς μεγαλειώδη, παγκοσμίου ἐμβέλειας καινοτομία: Διεύρυνε τὸ ὁλοήμερο σχολεῖο, μέχρι τίς 5:30. Μιὰ προαιρετικὴ ὥρα παραπάνω καὶ αὐτὸ θεωρεῖται «τομή», περίπου ἀπογείωση τῆς Παιδείας. Τί νὰ πεῖ κανείς; Καλῶς εἰπώθηκε πὼς «ὅταν ὁ ἥλιος τοῦ πολιτισμοῦ εἶναι χαμηλὰ στὸν ὁρίζοντα... ἀκόμα καὶ οἱ νᾶνοι ρίχνουν μεγάλες σκιές».

Ἄν θέλουμε νὰ ἐπιβιώσουμε στὴν παρανοϊκὴ ἐποχή μας, ἀπαιτεῖται μέσα ἀπὸ τίς σχολικὲς αἴθουσες νὰ ἀρχίσει ἡ ἀνάταση. Νὰ προβάλλουμε στοὺς μαθητές μας τὴν πονεμένη καὶ ἀπροσκύνητη Ρωμιοσύνη. Πρὶν ἀπὸ 110 χρόνια, τὸ 1912, τέτοιες ἡμέρες τὸ Γένος ἑνωμένο κατατρόπωνε «καὶ νύχτα καὶ μέρα» τοὺς Τούρκους στὶς ἀετοφωλιὲς τῆς Μακεδονίας καὶ τῆς Ἠπείρου. Ἐνῶ τὸ ἀήττητο ναυτικό μας ἔστελνε στὸν πάτο τοῦ Αἰγαίου τοὺς Τούρκους, γιὰ νὰ γνωρίσουν καὶ «νὰ γευτοῦν» τὰ γαλανὰ νερά του. Παραθέτω ἐπιστολὴ μαχητῆ τῶν Βαλκανικῶν Πολέμων, ἡ ὁποία περιεχόταν στὰ παλιὰ βιβλία Γλώσσας, τότε ποὺ ἦταν ὄντως Παιδεία καὶ ὄχι παιδομάζωμα...

«Ἀδελφέ, μοῦ γράφεις ἂν ὑποφέρω. Οἱ κόποι καὶ τὰ βάσανα δὲν ἔχουν καμμία σημασία γιά μᾶς. Ἐλησμονήσαμε ὅτι εἴμαστε ἄνθρωποι. Καὶ τὸ σπουδαιότερο, ὅτι μᾶς ἐλησμόνησε καὶ ἡ φύσις, ἡ ὁποία ἐκουράσθηκε νὰ μᾶς πειράζῃ μὲ τίς ἀρρώστιες της. Ὁ βίος ἐδῶ εἶναι εὐχάριστος. Μόνον ἡ ἰδέα, ὅτι μᾶς ἀπειλοῦν οἱ γείτονες, μᾶς ἔχει σκυλιάσει ὅλους. Ἐμεῖς δὲν εἴμαστε γι᾿ αὐτοῦ πλέον. Ἐδῶ εἶναι ἡ θέσις μας καὶ ὁ τάφος μας. Τὰ μέρη αὐτὰ εἶναι πληρωμένα μὲ αἷμα. Κάθε βουνὸ καὶ κάμπος εἶναι στολισμένα μὲ σταυρούς. Κοιμῶνται ἐκεῖ οἱ σύντροφοί μας. Ἄς μὴν ἀνησυχῇ κανείς. Ὅσο εἶναι ἐδῶ ὁ στρατός, ἡ μεγάλη Ἑλλὰς θὰ εἶναι ἀπρόσβλητη. Ἐμάθαμε πλέον τὸ μυστικὸ τῆς νίκης. Ἔχομε τὸ μονοπώλιο τῆς παλληκαριᾶς. Ἄς τὸ μάθουν ὅλοι αὐτό.

-Τί δουλειὰ κάνεις;

-Πολεμῶ, ἀπαντᾷ ὁ ἐρωτώμενος στρατιώτης.

Σὲ φιλῶ, ὁ ἀδελφός σου».

Δημήτρης Νατσιός
δάσκαλος-Κιλκίς

__________________________________

Πολυτονισμὸς καὶ προσθήκη

φωτογραφιῶν ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ 

«Πᾶνος»