(Εἰσαγωγικὸ θεολογικὸ σχόλιο στὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα)
ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ
Θεολόγου – Καθηγητοῦ
Γιὰ μιὰ ἀκόμα φορά, μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, ὁδεύουμε στὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα, στὴν ἱερότερη ἑορτολογικὴ περίοδο τοῦ ἔτους. Γιὰ μιὰ ἀκόμη φορὰ θὰ ἀκολουθήσουμε τὰ ἴχνη τοῦ Νυμφίου τῆς Ἐκκλησίας μας Χριστοῦ καὶ θὰ γίνουμε συνοδοιπόροι τοῦ Θείου Πάθους Του. Σύμφωνα μὲ τὸν ἱερὸ ὑμνογράφο, καλούμαστε ὅπως «συμπορευθῶμεν αὐτῷ καὶ συσταυρωθῶμεν καὶ νεκρωθῶμεν δι᾿ αὐτὸν ταῖς τοῦ βίου ἡδοναῖς· ἵνα καὶ συζήσωμεν αὐτῷ». Μὲ αὐτὴ τὴν προϋπόθεση θὰ γίνουμε πραγματικοὶ κοινωνοὶ τῆς Ἀναστάσεώς Του. Μόνο ἔτσι θὰ νοιώσουμε πραγματικὰ τὴ χαρὰ τῆς Θείας Ἐγέρσεως.
Ἡ ἀφετηρία αὐτῆς τῆς τόσο σημαντικῆς ἑορτολογικῆς περιόδου εἶναι πανάρχαια καὶ ἀνάγεται στοὺς ἀποστολικοὺς χρόνους. Ἡ νηστεία καὶ ἡ πνευματικὴ προετοιμασία τῶν πιστῶν τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας εἶναι πιθανὸν νὰ ἔχῃ καθιερωθεῖ ἀπὸ τοὺς ἴδιους τοὺς Ἀποστόλους, σύμφωνα μὲ τοὺς λόγους τοῦ Κυρίου πρὸς αὐτούς: «Ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι, ὅταν ἀπαρθὴ ἀπ᾿ αὐτῶν ὁ νυμφίος καὶ τότε νηστεύσουσιν» (Ματθ. 9,15). Ὁ ἅγιος Διονύσιος Ἀλεξανδρείας (+264) μᾶς δίνει πολύτιμες πληροφορίες γιὰ τὸν ἑορτασμὸ τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος τὸν 3ο αἰῶνα. Ἰδιαίτερα κατατοπιστικὴ εἶναι ἡ προσκυνήτρια Αἰθερία (5ος αἰῶνας), ἡ ὁποία στὸ περίφημο Ὁδοιπορικό της στοὺς Ἁγίους Τόπους μᾶς πληροφορεῖ πὼς ἡ Ἱεροσολυμίτικη Ἐκκκλησία ἑόρταζε τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ τὸ Πάσχα στὰ πρωτοχριστιανικὰ χρόνια.
Σύμφωνα μὲ τὸ ἱερὸ Χρυσόστομο «Μεγάλην καλοῦμεν τὴν Ἑβδομάδα, οὐκ ἐπειδὴ πλέον ἔχει τὸ μῆκος τῶν ὡρῶν· καὶ γὰρ εἰσὶ ἕτεραι πολλῷ μείζους ὥρας ἔχουσαι· οὐκ ἐπειδὴ πλείους ἡμέρας ἔχει· καὶ γὰρ ὁ αὐτὸς ἀριθμὸς καὶ ταύτης καὶ ταῖς ἄλλαις πάσαις. Τίνος οὗν ἕνεκεν μεγάλην ταύτην καλοῦμεν; Μεγάλα τινὰ καὶ ἀπόρρητα τυγχάνει τὰ ὑπάρξαντα ἡμῖν ἐν αὐτῇ ἀγαθά. Ἐν γὰρ ταύτῃ ὁ χρόνιος ἐλύθη πόλεμος, θάνατος ἐσβέσθη, κατάρα ἀνηρέθη, τοῦ διαβόλου ἡ τυραννὶς κατελύθη, τὰ σκεύη αὐτοῦ διερπάγη, Θεοῦ καταλλαγὴ πρὸς ἀνθρώπους γέγονεν» (Ὀμιλ. 30, Εἰς Γένεσιν, P.G.53,273).
Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ ἀναμφίβολα σπουδαιότατο σταθμὸ πλουσίου πνευματικοῦ ἀνεφοδιασμοῦ τῶν ψυχῶν μας. Ἡ μνεία τῶν ἱερῶν γεγονότων μαζὶ μὲ τὶς θεσπέσιες ἀκολουθίες τῶν ἁγίων ἡμερῶν, δημιουργοῦν ἀτμόσφαιρα κατάνυξης καὶ περισυλλογῆς. Τὰ Ἅγια καὶ Σεπτὰ Πάθη τοῦ Χριστοῦ μας ἐλάχιστες ψυχὲς ἀνθρώπων ἀφήνουν ἀσυγκίνητες. Μόνο οἱ πωρωμένοι ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὸ κακὸ ἐλάχιστοι ἄνθρωποι παραμένουν ἀπαθεῖς τὶς ἅγιες αὐτὲς ἡμέρες. Τὸ μεγάλο πλῆθος τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι μᾶλλον θὰ μποροῦσε κάποιος νὰ τοὺς χαρακτηρίσῃ ἀδιάφορους, αὐτὲς τὶς ἅγιες ἡμέρες κατακλύζουν τοὺς ναοὺς μὲ τὴ «Σύνοψη» στὸ χέρι νὰ σιγοψάλλουν μαζὶ μὲ τοὺς ψάλτες τοὺς ὕμνους τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν.
Πρέπει νὰ ἐπισημάνουμε σὲ αὐτοὺς ποὺ δὲν γνωρίζουν τὴν ἐκκλησιαστικὴ τάξη, πὼς ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει καθιερώσει τὴν Μ. Ἑβδομάδα νὰ τελεῖται ὁ Ὄρθρος τῆς ἡμέρας τὸ προηγούμενο βράδυ, π.χ. ὁ Ὄρθρος τῆς Μ. Δευτέρας τελεῖται τὸ βράδυ τῆς Κυριακῆς, ὁ Ὄρθρος τῆς Μ. Τρίτης τὸ βράδυ τῆς Μ. Δευτέρας κ.ο.κ. Αὐτὸ γίνεται γιὰ νὰ μποροῦν οἱ ἐργαζόμενοι πιστοὶ νὰ συμμετέχουν στὶς ἱερὲς ἀκολουθίες.
Ἡ δομὴ τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος εἶναι ἀκριβῶς ἡ ἀναπαράσταση τῆς τελευταίας ἑβδομάδος τῆς ἐπὶ γῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ μας. Κάθε ἡμέρα «μνείαν ποιούμεθα», ὅπως ἀναφέρει τὸ ἱερὸ συναξάρι, κάποιου ἀπὸ ἐκεῖνα τὰ σωτήρια γεγονότα. Τὴ Μεγάλη Δευτέρα τιμᾶμε μιὰ μεγάλη προσωπικότητα τῆς Π.Δ. τὸν Ἰωσὴφ τὸν Πάγκαλο, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ ἴδιος, μὲ τὰ ἄδικα παθήματά του, τύπος τοῦ
Χριστοῦ καὶ ἐπίσης ἐνθυμούμαστε τὸ γεγονὸς τῆς «ξηρανθείσης συκῆς» ἀπὸ τὸν Κύριο, ὡς ζωντανὴ προτροπὴ στοὺς πιστοὺς γιὰ παραγωγὴ πνευματικῶν καρπῶν. Τὴ Μεγάλη Τρίτη ἐνθυμούμαστε τὶς διδακτικότατες παραβολὲς τῶν Δέκα Παρθένων καὶ τῶν Ταλάντων, οἱ ὁποῖες ἔχουν ὑψίστη σημασία γιὰ τὴ σωτηρία μας, ὑπενθυμίζοντάς μας τὴν φοβερὴ καὶ ἀδέκαστη Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου. Τὴν Μ. Τετάρτη τιμᾶμε τὴ μετάνοια τῆς ἁμαρτωλῆς γυναικός, ἡ ὁποία ἄλειψε μὲ μύρο ἀπὸ εὐγνωμοσύνη τὰ πόδια τοῦ Κυρίου, λίγο πρὶν τὸ Πάθος Του καὶ ἀκόμα τὴ μέρα αὐτὴ θυμόμαστε τὴν προδοσία τοῦ ἄθλιου Ἰούδα. Τὴ Μ. Πέμπτη ἑορτάζουμε τὰ σωτήρια γεγονότα ποὺ συνέβηκαν κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, τὸν ἱερὸ Νιπτῆρα, τὴν παράδοση τῆς Θείας Εὐχαριστίας, τὴν Ἀρχιερατικὴ Προσευχὴ τοῦ Κυρίου καὶ τὴν σύλληψη τοῦ Κυρίου. Τὴν Μ. Παρασκευὴ προσκυνοῦμε τὰ ἅγια καὶ σωτήρια καὶ φρικτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὸ Μ. Σάββατο τιμᾶμε τὴ θεόσωμο Ταφὴ τοῦ Κυρίου μας καὶ τὴν εἰς Ἅδου Κάθοδόν Του.
Χριστοῦ καὶ ἐπίσης ἐνθυμούμαστε τὸ γεγονὸς τῆς «ξηρανθείσης συκῆς» ἀπὸ τὸν Κύριο, ὡς ζωντανὴ προτροπὴ στοὺς πιστοὺς γιὰ παραγωγὴ πνευματικῶν καρπῶν. Τὴ Μεγάλη Τρίτη ἐνθυμούμαστε τὶς διδακτικότατες παραβολὲς τῶν Δέκα Παρθένων καὶ τῶν Ταλάντων, οἱ ὁποῖες ἔχουν ὑψίστη σημασία γιὰ τὴ σωτηρία μας, ὑπενθυμίζοντάς μας τὴν φοβερὴ καὶ ἀδέκαστη Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου. Τὴν Μ. Τετάρτη τιμᾶμε τὴ μετάνοια τῆς ἁμαρτωλῆς γυναικός, ἡ ὁποία ἄλειψε μὲ μύρο ἀπὸ εὐγνωμοσύνη τὰ πόδια τοῦ Κυρίου, λίγο πρὶν τὸ Πάθος Του καὶ ἀκόμα τὴ μέρα αὐτὴ θυμόμαστε τὴν προδοσία τοῦ ἄθλιου Ἰούδα. Τὴ Μ. Πέμπτη ἑορτάζουμε τὰ σωτήρια γεγονότα ποὺ συνέβηκαν κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, τὸν ἱερὸ Νιπτῆρα, τὴν παράδοση τῆς Θείας Εὐχαριστίας, τὴν Ἀρχιερατικὴ Προσευχὴ τοῦ Κυρίου καὶ τὴν σύλληψη τοῦ Κυρίου. Τὴν Μ. Παρασκευὴ προσκυνοῦμε τὰ ἅγια καὶ σωτήρια καὶ φρικτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὸ Μ. Σάββατο τιμᾶμε τὴ θεόσωμο Ταφὴ τοῦ Κυρίου μας καὶ τὴν εἰς Ἅδου Κάθοδόν Του.
«Αἱ μνῆμαι καὶ τὰ γεγονότα τῶν ἡμερῶν τῆς Μ. Ἑβδομάδος, γράφει σύγχρονος λόγιος κληρικός, ἔχουν ὁρισθῇ κατὰ τὴν ἱστορικήν των σειράν, ὥστε δι’ αὐτῶν νὰ δύνανται οἱ Χριστιανοὶ νὰ παρακολουθοῦν, ὡς νὰ εἷσαν παρόντες, πρῶτον τὴν πορείαν τοῦ Κυρίου πρὸς τὸ πάθος, ἔπειτα αὐτὸ τὸ πάθος καὶ τὴν ταφὴν καὶ τέλος τὴν ἀνάστασίν του» (Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάς, ἔκδοσις Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, Ἀθῆναι 1990, σελ.10).
Οἱ ἅγιοι Πατέρες στόλισαν τὴ Μ. Ἑβδομάδα μὲ ὑμνολογικὸ περιεχόμενο ὑψίστης ποιητικῆς καὶ μουσικῆς ἀξίας. Οἱ μεγαλύτεροι ὑμνογράφοι τῆς Ἐκκλησίας μας, ἐμπνευσμένοι ἀπὸ τὸ Θεό, μὲ πίστη καὶ εὐλάβεια, συνέθεσαν γιὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα ὕμνους ὕψιστης θεολογικῆς καὶ αἰσθητικῆς ἀξίας. Ἡ ὑμνολογία τῆς Μ. Ἑβδομάδος ἀποτελεῖ τὸ ἀπόγειο τῆς παγκοσμίου ποιήσεως. Μεγάλοι μουσουργοὶ ἔντυσαν αὐτοὺς μὲ ἔξοχη μελωδία. Ποιά ἀνθρώπινη καρδιὰ δὲν μένει ἀσυγκίνητη στὸ ἄκουσμα τοῦ κατανυκτικοῦ τροπαρίου «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται», ἢ τοῦ ἄφθαστου δοξαστικοῦ «Κύριε ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή», ἡ τοῦ συγκλονιστικοῦ καθίσματος «Σήμερον Κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου», ἢ τοῦ περίφημου δοξαστικοῦ «Ἐξέδυσάν με τὰ ἱμάτιά μου» ἢ τῶν μελωδικότατων ἐγκωμίων τοῦ Ἐπιταφίου «Ἡ Ζωὴ ἐν τάφῳ»;
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, ἡ μόνη ἀληθινὴ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, βιώνει ὀντολογικὰ τὸ μυστήριο τῆς Μεγάλης Θυσίας τοῦ Χριστοῦ. Τὰ ἑκατομμύρια τῶν ζωοθυσιῶν καὶ τὸ χειρότερο τῶν ἀνθρωποθυσιῶν τῶν εἰδωλολατρικῶν θρησκειῶν, ἀλλὰ τῆς ἑβραϊκῆς θρησκείας, εἶχαν ἀποβεῖ μάταιες καὶ ἀναποτελεσματικὲς καὶ γι’ αὐτὸ ἐπαναλαμβάνονταν μὲ δραματικὸ τρόπο συνεχῶς. Ἡ προσέγγιση τοῦ Θεοῦ ἀπὸ μέρους τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶχε ἐπιτευχθεῖ. Τὸ χάσμα μεταξὺ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἀνθρώπου, ὄχι μόνο δὲν γεφυρώνοντας, ἀλλὰ μᾶλλον βάθαινε περισσότερο. Ἡ ἀπολυτρωτικὴ Θυσία τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρξε ἀποτελεσματική, γεφύρωσε αὐτὸ τὸ χάσμα καὶ ἐπανένωσε τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸ Θεό, ἐπειδὴ ὁ θύτης καὶ τὸ θῦμα τῆς θυσίας δὲν ἦταν ἄνθρωπος μόνον ἀλλὰ ὁ Θεάνθρωπος. Ὁ θάνατός του κατάργησε τὸ θάνατό μας, διότι ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ ζωὴ καὶ ὁ θάνατος δὲν μπορεῖ νὰ ἔχῃ ὀντολογικὲς ἐπιπτώσεις στὴν θεία Του ὕπαρξη, ὅπως δὲν μπορεῖ νὰ ἔχῃ ὀντολογικὲς ἐπιπτώσεις καὶ στὴ δική μας τὴν ὕπαρξη, ὡς μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλὰ αὐτὰ εἶναι «ψιλὰ γράμματα» γιὰ τοὺς ἀθέους καὶ τοὺς μωροορθολογιστές, οἱ ὁποῖοι προσπαθοῦν νὰ ξεγελάσουν τὸν ἑαυτό τους ὅτι τὰ «ξέρουν ὅλα» καὶ πὼς τὸ φτωχὸ καὶ πεπερασμένο μυαλό τους εἶναι τὸ «φίλτρο» τῆς ἀλήθειας. Ἀπάντηση σὲ αὐτὴ τὴ νοητικὴ ἀθλιότητα δίνει ἡ ἐκκλησιαστική μας αὐτοσυνειδησία αὐτὲς τὶς ἅγιες ἡμέρες μὲ τὸ στόμα τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ τὸ ἄφθαστο μεγαλεῖο τῆς ὑμνολογίας.
Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ αὐτὲς τὶς ἡμέρες νὰ βιώσουμε μὲ συντριβὴ καὶ κατάνυξη τὰ ἅγια καὶ σεπτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καλούμαστε νά
γίνουμε συνειδητοὶ κοινωνοὶ τῶν παθημάτων τοῦ Λυτρωτῆ μας, διότι ἔτσι θὰ νοιώσουμε τὸ μέγεθος τῆς θείας ἀγάπης καὶ φιλανθρωπίας. Μόνο ἔτσι θὰ καταλάβουμε πὼς «οὐ φθαρτοῖς ἀργυρίῳ ἢ χρυσίῳ ἐλυτρώθημεν ἐκ τῆς ματαίας ἀναστροφῆς πατροπαραδότου, ἀλλὰ τιμίῳ αἵματι ὡς ἀμνοῦ ἀμώμου καὶ ἀσπίλου Χριστοῦ» (Α΄ Πέτρ. 1,19-20). Ἡ σωτηρία μας εἶναι ἀποτέλεσμα τῶν Παθημάτων καὶ τῆς ἀδίκου Θυσίας τοῦ Κυρίου μας, καθ᾿ ὅτι «τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν αὐτὸς ἀνήνεγκεν ἐν τῷ σώματι αὐτοῦ ἐπὶ τὸ ξύλον, ἵνα ταῖς ἁμαρτίαις ἀπογενόμενοι τὴ δικαιοσύνη ζήσωμεν» (Α΄ Πέτρ. 2,24). Ὁ Χριστὸς «ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ... ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν, ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι» (Ρωμ. 5,15). Αὐτὸ προϋποθέτει ἡ βίωση ἀπὸ μέρους μας τῶν σωτηρίων Παθημάτων τοῦ Λυτρωτῆ μας Χριστοῦ νὰ μὴν εἶναι τυπικὴ ἢ μόνο συναισθηματική, ἀλλὰ πρέπει νὰ εἶναι καθολικὴ ὀντολογικὴ μέθεξη τῶν σωτηριωδῶν ἐνεργειῶν, οἱ ὁποῖες ἀπορρέουν ἀπὸ «τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. 12,2). Μόνο μέσα ἀπὸ τὴν βίωση τῶν Ἀχράντων Θείων Παθῶν καὶ τοῦ φυσίζωου Θανάτου τοῦ Λυτρωτῆ μας Χριστοῦ, μποροῦμε νὰ ἀτενίσουμε μὲ καθάριο βλέμμα τὸ ὑπέρλαμπρο γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως. Μόνο μέσα ἀπὸ τὴ βίωση τοῦ Σταυροῦ θὰ μπορέσουμε νὰ ἑορτάσουμε μὲ τὴ δέουσα χαρὰ καὶ λαμπρότητα τοῦ κορυφαίου γεγονότος τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, τὴν Ἔγερση τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία εἶναι καὶ ἡ ἀπαρχὴ τῆς δικῆς μας ἐγέρσεως! Καλὴ καὶ εὐλογημένη Μεγάλη Ἑβδομάδα!
γίνουμε συνειδητοὶ κοινωνοὶ τῶν παθημάτων τοῦ Λυτρωτῆ μας, διότι ἔτσι θὰ νοιώσουμε τὸ μέγεθος τῆς θείας ἀγάπης καὶ φιλανθρωπίας. Μόνο ἔτσι θὰ καταλάβουμε πὼς «οὐ φθαρτοῖς ἀργυρίῳ ἢ χρυσίῳ ἐλυτρώθημεν ἐκ τῆς ματαίας ἀναστροφῆς πατροπαραδότου, ἀλλὰ τιμίῳ αἵματι ὡς ἀμνοῦ ἀμώμου καὶ ἀσπίλου Χριστοῦ» (Α΄ Πέτρ. 1,19-20). Ἡ σωτηρία μας εἶναι ἀποτέλεσμα τῶν Παθημάτων καὶ τῆς ἀδίκου Θυσίας τοῦ Κυρίου μας, καθ᾿ ὅτι «τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν αὐτὸς ἀνήνεγκεν ἐν τῷ σώματι αὐτοῦ ἐπὶ τὸ ξύλον, ἵνα ταῖς ἁμαρτίαις ἀπογενόμενοι τὴ δικαιοσύνη ζήσωμεν» (Α΄ Πέτρ. 2,24). Ὁ Χριστὸς «ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ... ἵνα οἱ ζῶντες μηκέτι ἑαυτοῖς ζῶσιν, ἀλλὰ τῷ ὑπὲρ αὐτῶν ἀποθανόντι καὶ ἐγερθέντι» (Ρωμ. 5,15). Αὐτὸ προϋποθέτει ἡ βίωση ἀπὸ μέρους μας τῶν σωτηρίων Παθημάτων τοῦ Λυτρωτῆ μας Χριστοῦ νὰ μὴν εἶναι τυπικὴ ἢ μόνο συναισθηματική, ἀλλὰ πρέπει νὰ εἶναι καθολικὴ ὀντολογικὴ μέθεξη τῶν σωτηριωδῶν ἐνεργειῶν, οἱ ὁποῖες ἀπορρέουν ἀπὸ «τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. 12,2). Μόνο μέσα ἀπὸ τὴν βίωση τῶν Ἀχράντων Θείων Παθῶν καὶ τοῦ φυσίζωου Θανάτου τοῦ Λυτρωτῆ μας Χριστοῦ, μποροῦμε νὰ ἀτενίσουμε μὲ καθάριο βλέμμα τὸ ὑπέρλαμπρο γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως. Μόνο μέσα ἀπὸ τὴ βίωση τοῦ Σταυροῦ θὰ μπορέσουμε νὰ ἑορτάσουμε μὲ τὴ δέουσα χαρὰ καὶ λαμπρότητα τοῦ κορυφαίου γεγονότος τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, τὴν Ἔγερση τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία εἶναι καὶ ἡ ἀπαρχὴ τῆς δικῆς μας ἐγέρσεως! Καλὴ καὶ εὐλογημένη Μεγάλη Ἑβδομάδα!
__________________________________
Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
«Πᾶνος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου