ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄: ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [Μέρος τέταρτο]

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄:

    ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

[Μέρος τέταρτο]

ΙΘ´ . Τρομοκρατήθηκε ο θάνατος, βλέποντας ένα νεκρό, που δεν έμοιαζε καθόλου στους άλλους νεκρούς, να έχει κατεβεί στον άδη και να μην είναι δεμένος με τα δεσμά με τα οποία ήταν δεμένοι όσοι βρίσκονταν εκεί. Για ποιο λόγο, θυρωροί του άδη, μόλις τον είδατε ζαρώσατε από το φόβο σας; [πρβλ. Ιώβ 38, 17: «ἀνοίγονταί δέ σοι φόβῳ πύλαι θανάτου, πυλωροὶ δὲ ᾅδου ἰδόντες σε ἔπτηξαν;(:ανοίγονται ενώπιόν σου, Ιώβ, όπως συμβαίνει με Εμένα, με φόβο οι κατάκλειστες πύλες της περιοχής, όπου κυριαρχεί ο θάνατος, ενώ οι θυρωροί του άδη, όταν σε είδαν, όπως είδαν Εμένα, τρόμαξαν και ζάρωσαν από τον φόβο τους;)»].

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄: ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [Μέρος τρίτο]

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄:

    ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

[Μέρος τρίτο]

ΙΒ´ . Αλλά πριν να εισέλθει ο Κύριος «τῶν θυρῶν κεκλεισμένων (: ανάμεσα από τις κλειστές πόρτες)» [Ιω. 20, 19.26], οι θαυμάσιες εκείνες και ανδρείες γυναίκες Τον ζητούσαν. Ζητούσαν το Νυμφίο και θεραπευτή των ψυχών τους. Ήλθαν οι ευλογημένες εκείνες στον τάφο [πρβλ. Ματθ. 28, 1: «Ὀψὲ δὲ σαββάτων, τῇ ἐπιφωσκούσῃ εἰς μίαν σαββάτων, ἦλθε Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία θεωρῆσαι τὸν τάφον(:αργά λοιπόν τη νύχτα του Σαββάτου, την ώρα που ξημέρωνε η πρώτη ημέρα της εβδομάδος, ήλθε η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία για να δουν τον τάφο)»] και ζητούσαν με μύρα να αλείψουν το σώμα του Κυρίου τους που όμως είχε ήδη αναστηθεί. Και τα δάκρυα από τα μάτια τους ακόμα έσταζαν, χωρίς να γνωρίζουν ότι θα έπρεπε μάλλον ήδη να ευφραίνονται και να χορεύουν για τον Αναστημένο Κύριο Ιησού Χριστό.

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄: ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [Μέρος δεύτερο]

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄:

    ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

[Μέρος δεύτερο]

Ζ´ . Και Ποιος είναι άραγε Αυτός που θα αναστηθεί και ποιο ξεχωριστό και θαυμαστό γνώρισμα θα μαρτυρεί την Ανάστασή Του; Σαφώς στη συνέχεια, λίγο παρακάτω, ο Προφήτης λέει:« τότε μεταστρέψω ἐπὶ λαοὺς γλῶσσαν εἰς γενεὰν αὐτῆς τοῦ ἐπικαλεῖσθαι πάντας τὸ ὄνομα Κυρίου(:τότε θα μεταβάλω τις γλώσσες των λαών και θα τις ενοποιήσω)» [Σοφον. 3, 9]. Και το λέει αυτό, επειδή μετά την Ανάσταση, με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, δόθηκε στους Μαθητές το χάρισμα των γλωσσών[πρβλ. Πράξ. 2,4: «καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι (:όλοι τους τότε πλημμύρισαν εσωτερικά με Πνεύμα Άγιο, και άρχισαν να μιλούν ξένες γλώσσες, όπως το Πνεύμα τους ενέπνεε και τους έδινε την ικανότητα να μιλούν και να λένε θεϊκά και ουράνια λόγια και διδασκαλίες υψηλές και θεόπνευστες)»], «τοῦ ἐπικαλεῖσθαι πάντας τὸ ὄνομα Κυρίου τοῦ δουλεύειν αὐτῷ ὑπὸ ζυγὸν ἕνα (:ώστε να υπηρετούν όλοι το Όνομα  του Κυρίου κάτω από ένα ζυγό ενωμένοι με την ίδια πίστη και την ίδια λατρεία)» [Σοφον. 3, 9].

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄: ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [Μέρος πρώτο]

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄:

    ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

[Μέρος πρώτο]

     Α´. Είναι καιρός να ευφρανθείς,Ιερουσαλήμ, και να πανηγυρίσετε όλοι όσοι αγαπάτε τον Ιησού [πρβ.Ησ.66,10: «εὐφράνθητι, Ἱερουσαλήμ, καὶ πανηγυρίσατε ἐν αὐτῇ, πάντες οἱ ἀγαπῶντες αὐτήν, χάρητε ἅμα αὐτῇ χαρᾷ, πάντες ὅσοι πενθεῖτε ἐπ᾿ αὐτῇ»], διότι ο Κύριος αναστήθηκε. Χαρείτε όλοι, όσοι προηγουμένως είχατε πένθος, όταν ακούσατε όσα παράνομα και εγκληματικά τόλμησαν να πράξουν οι Ιουδαίοι· διότι Αυτός που εκείνοι ατίμασαν αλαζονικά, ιδού, αναστήθηκε! Και όπως το να ακούει κανείς για τη Σταύρωση είναι κάπως λυπηρό, έτσι η καλή αγγελία της Αναστάσεως ας ευφραίνει τους παρόντες. Το πένθος ας γίνει ευφροσύνη και ο θρήνος ας μεταστραφεί σε χαρά. Και ας γεμίσει το στόμα μας χαρά και αγαλλίαση, γιατί Εκείνος, μετά την Ανάστασή Του, μας είπε: «Χαίρετε(:Νά χαίρεστε)» [Ματθ. 28, 9].

Λάμπρος Σκόντζος: «Δεῦτε ἴδωμεν τήν ζωήν ἡμῶν ἐν τάφῳ κειμένην»

(Θεολογικὸ σχόλιο στὸ περιεχόμενο καὶ τὰ νοήματα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου)

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ  

 

«Τῷ Ἁγίῳ καὶ Μεγάλῳ Σαββάτῳ, τὴν θεόσωμον ταφὴν καὶ τὴν εἰς Ἅδου,Ἄδου κάθοδον τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἑορτάζομεν, δι' ὤν τῆς φθορᾶς τὸ ἡμέτερον γένος ἀνακληθὲν πρὸς αἰωνίαν ζωὴν μεταβέβηκε». Σύμφωνα μὲ τὸ ἱερὸ συναξάρι αὐτὴν τὴν ἅγια ἡμέρα τιμᾶμε καὶ προσκυνᾶμε τὴν ταφὴ τοῦ Κυρίου μας καί την εἰς Ἅδου Κάθοδόν Του.
 

Ἀπόγευμα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς. Ἡ φρικτὴ ἡμέρα ἔβαινε πρὸς τὸ τέλος της. Τὸ φυσικὸ σκοτάδι ἐρχόταν νὰ διαδεχθεῖ τὸ ὑπερφυσικὸ σκοτάδι τῆς σταυρώσεως, ποὺ εἶχε καλύψει ὁλάκερη τὴ γῆ. Ὁ Κύριος εἶχε ἐκπνεύσει ἐπὶ τοῦ σταυροῦ. Τὸ ἄχραντο σῶμα Του κρέμονταν ἄπνουν ἐπὶ τοῦ ξύλου, ἀνάμεσα στοὺς συσταυρωμένους λῃστές, οἱ ὁποῖοι σπάραζαν ἀκόμη ἀπὸ τοὺς ἐπιθανάτιους σπασμούς. Ἀλλά, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστής, τὰ σώματα τῶν ἐσταυρωμένων ἔπρεπε νὰ ταφοῦν καὶ μάλιστα βιαστικά, πρὶν πέσει τὸ σκοτάδι καὶ μπεῖ ἡ ἑπόμενη ἡμέρα, σύμφωνα μὲ τὸν ἰουδαϊκὸ ὑπολογισμὸ τοῦ ἡμερονυκτίου. Ἔτσι  οἱ Ἰουδαῖοι «ἵνα μὴ μείνῃ ἐπὶ τοῦ σταυροῦ τὰ σώματα ἐν τῷ σαββάτῳ, ἐπεὶ παρασκευὴ ἦν· ἦν γὰρ μεγάλη ἡ ἡμέρα ἐκείνη τοῦ σαββάτου· ἠρώτησαν τὸν Πιλάτον ἵνα κατεαγῶσιν αὐτῶν τὰ σκέλη, καὶ ἀρθῶσιν» (Ἰωάν. 19,31). 

Ἅγιος Παΐσιος: «Ἀναστάσεως ἡμέρα»

 

– Γέροντα, κάποια παιδιὰ μὲ ρώτησαν γιατί βά­φουμε κόκκινα αὐγά.

– Τὰ παιδιὰ νὰ μὴν τὰ ἀφήνετε νὰ σκαλώνουν σὲ κάτι τέτοια, γιατὶ τὰ ἐνδιαφέροντά τους θὰ στρέφω­νται συνέχεια ἐκεῖ καὶ δὲν θὰ πηγαίνουν σὲ κάτι βαθύτερο. Πέστε τους μόνον ὅτι τὸ κόκκινο αὐγό, ὅπως εἶναι στρογγυλό, συμβολίζει τὴν γῆ ποὺ βάφτηκε μὲ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ καὶ λυτρώθηκε ὅλος ὁ κόσμος ἀπὸ τὴν ἁμαρτία.

– Γέροντα, μοῦ κάνει ἐντύπωση τὸ θάρρος τῶν Μυροφόρων.

– Οἱ Μυροφόρες εἶχαν μεγάλη ἐμπιστοσύνη στὸν Χριστό, εἶχαν πνευματικὴ κατάσταση, καὶ γι’ αὐτὸ δὲν ὑπολόγισαν τίποτε. Ἂν δὲν εἶχαν πνευματικὴ κατά­σταση, θὰ ἔκαναν αὐτὸ ποὺ ἔκαναν; Ξεκίνησαν χαρά­ματα, ὥρα ποὺ ἀπαγορευόταν ἡ κυκλοφορία, μὲ ἀρώ­ματα στὰ χέρια γιὰ τὸν Πανάγιο Τάφο τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὸν Χριστό. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀξιώθηκαν νὰ ἀκούσουν ἀπὸ τὸν Ἄγγελο τὸ χαρμόσυνο μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως.

Τὰ ἀναγνώσματα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου 19 Ἀπριλίου 2025

 

Εὐαγγέλιον

 

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΚΗ´ 1 - 20

¹ Ὀψὲ δὲ σαββάτων, τῇ ἐπιφωσκούσῃ εἰς μίαν σαββάτων, ἦλθε Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία θεωρῆσαι τὸν τάφον. ² καὶ ἰδοὺ σεισμὸς ἐγένετο μέγας· ἄγγελος γὰρ Κυρίου καταβὰς ἐξ οὐρανοῦ προσελθὼν ἀπεκύλισε τὸν λίθον ἀπὸ τῆς θύρας καὶ ἐκάθητο ἐπάνω αὐτοῦ. ³ ἦν δὲ ἡ ἰδέα αὐτοῦ ὡς ἀστραπὴ καὶ τὸ ἔνδυμα αὐτοῦ λευκὸν ὡσεὶ χιών. ⁴ ἀπὸ δὲ τοῦ φόβου αὐτοῦ ἐσείσθησαν οἱ τηροῦντες καὶ ἐγένοντο ὡσεὶ νεκροί. ⁵ ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἄγγελος εἶπε ταῖς γυναιξί· Μὴ φοβεῖσθε ὑμεῖς· οἶδα γὰρ ὅτι Ἰησοῦν τὸν ἐσταυρωμένον ζητεῖτε· ⁶ οὐκ ἔστιν ὧδε· ἠγέρθη γὰρ καθὼς εἶπε. δεῦτε ἴδετε τὸν τόπον ὅπου ἔκειτο ὁ Κύριος. ⁷ καὶ ταχὺ πορευθεῖσαι εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ ἰδοὺ προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν· ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε· ἰδοὺ εἶπον ὑμῖν. ⁸ καὶ ἐξελθοῦσαι ταχὺ ἀπὸ τοῦ μνημείου μετὰ φόβου καὶ χαρᾶς μεγάλης ἔδραμον ἀπαγγεῖλαι τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ.

ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ - ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025

  Μεγάλο Σάββατο - Η ταφή του Κυρίου

 

Μάτην φυλάττεις τὸν τάφον, κουστωδία.
Οὐ γὰρ καθέξει τύμβος αὐτοζωΐαν.

Το Σάββατο, αφού συγκεντρώθηκαν οι αρχιερείς και οι φαρισαίοι στο Πόντιο Πιλάτο, τον παρακάλεσαν να ασφαλίσει τον τάφο του Ιησού για τρεις ημέρες διότι, καθώς έλεγαν, «έχουμε υποψία μήπως οι μαθητές Του, αφού κλέψουν την νύχτα το ενταφιασμένο Του σώμα κηρύξουν έπειτα στο λαό ως αληθινή την ανάσταση την οποία προείπε ο πλάνος εκείνος, όταν ακόμη ζούσε· και τότε θα είναι η τελευταία πλάνη χειρότερη της πρώτης». Αυτά αφού είπαν στον Πόντιο Πιλάτο και αφού πήραν την άδεια του, έφυγαν και σφράγισαν τον τάφο τοποθετώντας εκεί για ασφάλεια του κουστωδία, δηλαδή στρατιωτική φρουρά.

Λάμπρος Σκόντζος: Τό αἴτιον τῆς ἀπολυτρώσεως

 

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ
 

Τὸ σταυρικὸ Πάθος καὶ ὁ θάνατος τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ πεμπτουσία τῆς ἀπολυτρώσεως τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἀπὸ τὴ δουλεία τῆς ἁμαρτίας καὶ τὰ αἰώνια δεσμὰ τοῦ ἅδη. Ὁ φρικτὸς Γολγοθᾶς εἶναι τὸ κύριο σημεῖο ἀναφορᾶς, πάνω στὸν ὁποῖο συνήφθη ἡ νέα διαθήκη μεταξὺ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ τίμιο Αἷμα τοῦ «ἐσφαγμένου Ἀρνίου» (Ἀποκ. 12,11), τοῦ μόνου «ἀμώμου ἱερείου» (Α΄ Πέτρ. 1,19), τοῦ Χριστοῦ. «Διαθήκης καινῆς μεσίτης ἐστιν, ὅπως, θανάτου γενομένου εἰς ἀπολύτρωσιν τῶν ἐπὶ τῇ πρώτῃ διαθήκῃ παραβάσεων, τὴν ἐπαγγελίαν λάβωσιν οἱ κεκλημένοι τῆς αἰωνίου κληρονομίας» (Ἑβρ. 9,15-17) Ἡ ὀρθόδοξη διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας, στηριζόμενη στὴν Ἁγία Γραφή, διδάσκει ἀπερίφραστα πὼς «οὐδενὶ ἄλλῳ ἐστι ἡ σωτηρία», παρὰ διά τοῦ «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς» θυσιασθέντος Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ «Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα…» (επιλεγμένα αποσπάσματα από την ΙΓ΄Κατήχηση): ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [Μέρος τρίτο]

 

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

 «Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα…»

(επιλεγμένα αποσπάσματα από την ΙΓ΄Κατήχηση): 

  ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

[Μέρος τρίτο]

     [ΛΗ’]. Να παίρνεις λοιπόν πρώτο και αδιάσειστο θεμέλιο τον Σταυρό και εκεί επάνω να οικοδομείς τα υπόλοιπα της πίστεως. Μην αρνηθείς τον Εσταυρωμένο. Αν Τον αρνηθείς, έχεις πολλούς που θα σε ελέγξουν γι᾽ αυτό. Πρώτος θα σε ελέγξει ο Ιούδας ο προδότης. Διότι αυτός που Τον πρόδωσε ήξερε ότι από τους αρχιερείς και πρεσβυτέρους καταδικάστηκε σε θάνατο [πρβλ. Ματθ. 27, 3: «Τότε ἰδὼν Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη, μεταμεληθεὶς ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ τοῖς πρεσβυτέροις (:Τότε ο Ιούδας, που τον παρέδωσε με προδοσία στους Ιουδαίους, σαν είδε ότι ο Ιησούς καταδικάστηκε, μεταμελήθηκε κι επέστρεψε τα τριάντα ασημένια νομίσματα στους αρχιερείς και στους πρεσβυτέρους)»]. Το μαρτυρούν τα τριάντα αργύρια [πρβλ. Ματθ. 26, 15: «Τί θέλετέ μοι δοῦναι, καὶ ἐγὼ ὑμῖν παραδώσω αὐτόν; οἱ δὲ ἔστησαν αὐτῷ τριάκοντα ἀργύρια (:Τι θέλετε να μου δώσετε, κι εγώ θα σας Τον παραδώσω. Αυτοί λοιπόν του παρέδωσαν τριάντα ασημένια νομίσματα)»].

Σοφία Μπεκρῆ: «Τί μετὰ νεκρῶν τὸν ζῶντα λογίζεσθε;»

Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος

Ἁγία καὶ Μεγάλη Παρασκευὴ καὶ ἕνα ἀνάμεικτο συναίσθημα χαρμολύπης κυριαρχεῖ στὶς καρδιὲς ὅλων. Ἀφενὸς μὲν λύπη, διότι «ἡ τῶν πάντων ζωή» ἐν τῷ τάφῳ κεῖται, ἀφετέρου δὲ χαρά, διότι ὁ τῶν ὅλων Κύριος «τάφῳ συνεσχέθη ἀλλ’ οὐ κατεσχέθη», «ἵνα ἀθανατίσας ζωώσῃ ἡμᾶς ὡς ἀθἀνατος» (ἀπὸ τὴν ὑμνολογία τῆς ἡμέρας).

Ἐξ ἄλλου, τὸ πρωὶ τῆς ἡμέρας αὐτῆς, στὶς Ὧρες, τὰ ἀποστολικὰ ἀναγνώσματα ποὺ διαβάζονται μετὰ ἀπὸ τοὺς Ψαλμοὺς καὶ τὶς Προφητεῖες εἶναι ὅλα παρμένα ἀπ’ τὶς ἐπιστολὲς τοῦ Παύλου καὶ τονίζουν, ἀκριβῶς, τὴν λυτρωτικὴ καὶ ἀναγεννητικὴ δύναμη τοῦ Σταυροῦ. Ἔτσι ὁ Σταυρός, στὴν Καινὴ Διαθήκη, δὲν ἀποτελεῖ πλέον ὄργανο τιμωρίας ἀλλὰ σύμβολο τῆς ἀπέραντης ἀγάπης τοῦ Ἐσταυρωμένου, διότι «ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανεν». Συγχρόνως ἀποτελεῖ ὄργανο σωτηρίας, ἀφοῦ «ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ ἡμεῖς σωθησόμεθα» (Ῥωμ. ε’ 10) καὶ ἐν τέλει «ἐν τῷ μώπωπι αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν». Νὰ γιατί ὁ Παῦλος ἀναφωνεῖ: «ἐμοἰ δὲ μὴ γένοιτο καυχάσθω, εἰ μὴ ἐν τῷ Σταυρῷ τοῦ Κυρίου» καὶ «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ οὐκέτι περιτομή, ἀκροβυστία, (…) ζύμη παλαιά, ἀλλὰ καινὴ ζύμη καὶ καινὴ κτίσις» (Γαλ. στ’ 14-16, Κορ. Α’ ε’ 6-8).

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ «Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα…» (επιλεγμένα αποσπάσματα από την ΙΓ΄Κατήχηση): ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [Μέρος δεύτερο]

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

 «Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα…»

(επιλεγμένα αποσπάσματα από την ΙΓ΄Κατήχηση): 

  ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

[Μέρος δεύτερο]

   [Λ΄].Για τους ληστές πάλι που σταυρώθηκαν μαζί του έχει λεχθεί: «Και συγκαταριθμήθηκε μεταξύ των ανόμων»[Λουκ.22,37: «Λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι ἔτι τοῦτο τὸ γεγραμμένον δεῖ τελεσθῆναι ἐν ἐμοί, τὸ καὶ μετὰ ἀνόμων ἐλογίσθη· καὶ γὰρ τὰ περὶ ἐμοῦ τέλος ἔχει(:τώρα λοιπόν ήλθαν καιροί διωγμών και επιβουλών. Και αυτό αποδεικνύεται απ’ όσα θα μου συμβούν σε λίγο. Διότι σας λέω ότι μαζί με τόσα άλλα που εκπληρώθηκαν, πρέπει να εκπληρωθεί και να επαληθευθεί σε μένα κι αυτό που έχει γραφεί στον προφήτη Ησαΐα. Δηλαδή το ‘’και μεταξύ των ανόμων και κακούργων συγκαταλέχθηκε, για να τιμωρηθεί μαζί με αυτούς ως άνομος’’.

Λάμπρος Σκόντζος: «Ἐσταυρώθης δι᾿ ἐμέ, ἵνα ἐμοί πηγάσης τήν ἄφεσιν»

(Θεολογικὸ σχόλιο στὸ περιεχόμενο καὶ τὰ νοήματα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς)

 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

«Τὴ Ἁγία καὶ Μεγάλη Παρασκευὴ τὰ ἅγια καὶ σωτήρια καὶ φρικτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπιτελοῦμεν· τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ραπίσματα, τὰ κολαφίσματα, τὰς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρᾶν χλαίναν, τὸν κάλαμον, τὸν σπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἥλους, τὴν λόγχην καὶ πρὸ πάντων τὸν σταυρὸν καὶ τὸν θάνατον, ἅ δι᾿ ἡμᾶς κατεδέξατο· ἔτι δὲ καί τὴν τοῦ εὐγνώμονος λῃστοῦ, τοῦ συσταυρωθέντος αὐτῷ, σωτήριον ἐν τῷ σταυρῷ ὁμολογίαν». Τὸ ἱερὸ συναξάρι τῆς ἁγίας αὐτῆς ἡμέρας ἀναφέρει μὲ λεπτομέρεια τί τιμοῦμε καὶ προσκυνᾶμε αὐτὴ τὴν ἁγία ἡμέρα.

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ «Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα...» (ἐπιλεγμένα ἀποσπάσματα ἀπὸ τὴν ΙΓ΄Κατήχηση): ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [Μέρος πρῶτο]

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

 «Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα…»

(επιλεγμένα αποσπάσματα από την ΙΓ΄Κατήχηση): 

  ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

[Μέρος πρώτο]

 ΚΓ’. Εμείς όμως ας επανέλθουμε στο θέμα των προφητικών αποδείξεων που μου ζητήσατε. Σταυρώθηκε ο Κύριος, έχεις ακούσει όλες τις μαρτυρίες. Βλέπεις τον τόπο του Γολγοθά. Συμφωνείς και το επικροτείς επαινετικά και δοξολογικά. Πρόσεξε μήπως καμιά φορά, σε περίοδο διωγμού, Τον απαρνηθείς. Να μην ευφραίνεσαι μόνο σε περίοδο ειρήνης για τον Σταυρό, αλλά και σε καιρό διωγμού να έχεις την ίδια πίστη. Να μην είσαι φίλος του Ιησού τον καιρό της ειρήνης και τον καιρό του πολέμου να γίνεσαι εχθρός. (…)

Τὰ ἀναγνώσματα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς 18 Ἀπριλίου 2025

 

Εὐαγγέλιον

 

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΚΖ´ 1 - 38

¹ Πρωΐας δὲ γενομένης συμβούλιον ἔλαβον πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ κατὰ τοῦ Ἰησοῦ ὥστε θανατῶσαι αὐτόν· ² καὶ δήσαντες αὐτὸν ἀπήγαγον καὶ παρέδωκαν αὐτὸν Ποντίῳ Πιλάτῳ τῷ ἡγεμόνι. ³ Τότε ἰδὼν Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη, μεταμεληθεὶς ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ πρεσβυτέροις ⁴ λέγων· Ἥμαρτον παραδοὺς αἷμα ἀθῷον. οἱ δὲ εἶπον· Τί πρὸς ἡμᾶς; σὺ ὄψει. ⁵ καὶ ῥίψας τὰ ἀργύρια ἐν τῷ ναῷ ἀνεχώρησε, καὶ ἀπελθὼν ἀπήγξατο. ⁶ οἱ δὲ ἀρχιερεῖς λαβόντες τὰ ἀργύρια εἶπον· Οὐκ ἔξεστι βαλεῖν αὐτὰ εἰς τὸν κορβανᾶν, ἐπεὶ τιμὴ αἵματός ἐστι.

ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ - ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025

Μεγάλη Παρασκευή - Τα άγια πάθη του Κυρίου

 

Εἰς τὴν Σταύρωσιν
Ζῶν εἶ Θεὸς σύ, καὶ νεκρωθεὶς ἐν ξύλῳ,
Ὦ νεκρὲ γυμνέ, καὶ Θεοῦ ζῶντος Λόγε.

Εἰς τὸν εὐγνώμονα Λῃστὴν
Κεκλεισμένας ἤνοιξε τῆς Ἐδὲμ πύλας,
Βαλὼν ὁ Λῃστὴς κλεῖδα τό, Μνήσθητί μου.

Την Παρασκευή, στέλνεται ο Ιησούς δέσμιος από τον Καϊάφα στον τότε ηγεμόνα της Ιουδαίας Πόντιο Πιλάτο. Αυτός, αφού Τον ανέκρινε με πολλούς τρόπους και αφού ομολόγησε δυο φορές ότι ο Ιησούς είναι αθώος, έπειτα, για να ευχαριστηθούν οι Ιουδαίοι, τον καταδικάζει σε θάνατο• και αφού τον μαστίγωσε σαν δραπέτη δούλο τον Δεσπότη των όλων, Τον παρέδωσε για να σταυρωθεί. Από ’κει και πέρα ο Ιησούς, αφού παραδόθηκε στους στρατιώτες, γυμνώνεται, φοράει κόκκινη χλαμύδα, στεφανώνεται με ακάνθινο στεφάνι, κρατάει κάλαμο σα σκήπτρο, προσκυνείται χλευαστικά, φτύνεται και χτυπιέται στο πρόσωπο και στο κεφάλι.

Ἀρχιμ. Μάξιμος Καραβᾶς: Εἰς τὸν Ἐσταυρωμένον

 

Εἰς τὸν Ἐσταυρωμένον

 

 

Ὅταν σὲ βλέπω στὸν Σταυρὸ ἐπάνω, καρφωμένον,

γυμνόν, μὰ καὶ αἱμόφυρτον καὶ ὅλον πληγιασμένον

 

Αἰσθάνομαι ὅτι ἐγὼ σὲ κάρφωσα, Χριστέ μου·

ναί, μὲ τὶς ἁμαρτίες μου, φιλάνθρωπε Θεέ μου.

Λάμπρος Σκόντζος: «Τῇ μυστικῇ ἐν φόβῳ τραπέζῃ, προσεγγίσαντες πάντες»

(Θεολογικὸ σχόλιο στὸ περιεχόμενο καὶ τὸ νόημα τῆς Μεγάλης Πέμπτης)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ 

 

«Τὴ Ἁγία καὶ Μεγάλη Πέμπτη οἱ τὰ πάντα καλῶς διαταξάμενοι θεῖοι Πατέρες, ἀλληλοδιαδόχως ἐκ τε τῶν θείων Ἀποστόλων καὶ τῶν ἱερῶν Εὐαγγελίων παραδεδώκασιν ἡμῖν τέσσερά τινα ἐορτάζειν· τὸν ἱερὸν Νιπτῆρα, τὸν Μυστικὸν Δεῖπνον (δηλαδὴ τὴν παράδοσιν τῶν καθ᾿ ἡμᾶς  φρικτῶν Μυστηρίων), τὴν ὑπερφυὰ Προσευχὴν καὶ τὴν Προδοσίαν αὐτήν».
 

Αὐτὸ εἶναι τὸ συναξάρι τῆς Μεγάλης Πέμπτης. Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τιμᾷ τὴν  Ἁγία αὐτὴ ἡμέρα ὅσα ἔλαβαν χώρα στὸ ὑπερῶο τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ ὅσα ἀκολούθησαν μετὰ τὸ Μυστικὸ Δεῖπνο.
 

Τὸ Θεῖο Δρᾶμα ὁδεύει πρὸς τὴν ὁλοκλήρωσή του. Ὁ ἑκουσίως καὶ ἀδίκως Παθὼν γιὰ τὴ δική μας σωτηρία Κύριος γνωρίζει ὅτι ἔφτασε τὸ τέλος τῆς ἐπὶ γῆς παρουσίας Του. Ἡ προδοσία τοῦ ἀγνώμονα μαθητῆ, ἡ σύλληψη, οἱ ἐξευτελισμοί, τὸ ψευδοδικαστήριο, ἡ καταδίκη καὶ ὁ σταυρικὸς θάνατος εἶναι θέμα ὡρῶν. Ὡς ἄνθρωπος αἰσθανόταν τὸ διὰ τῆς θυσίας Του βαρὺ φορτίο τῆς ἀπολυτρώσεως τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καὶ γι᾿ αὐτὸ ἀγωνιοῦσε ὑπερβαλλόντως. Δὲν τὸν ἐνδιέφερε τὸ δικό Του μαρτύριο καὶ ὁ θάνατος, ἀλλὰ ἡ συνέχιση τοῦ σωτηριώδους ἔργου Του.

Σοφία Μπεκρῆ: «Εἶδες μαθητήν; Εἶδες μαθητάς;»

Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος

Σὲ μιὰ ὑπέροχη ὁμιλία του «Εἰς τὴν προδοσίαν τοῦ Ἰούδα, καὶ εἰς τὸ Πάσχα, καὶ εἰς τὴν παράδοσιν τῶν μυστηρίων, …» (PG 49, 374- 378), ὁ Χρυσόστομος ἀναφέρεται στὰ γεγονότα ποὺ ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία μας τὴν Μεγάλη Πέμπτη.

Στὴν ἀρχὴ μάλιστα τῆς ὁμιλίας του αὐτῆς ἀναφέρει χαρακτηριστικά: «Σήμερον, ἀγαπητοί, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς παρεδόθη (…) κλαῦσον δὲ πικρῶς, ἀλλὰ μὴ ὑπὲρ τοῦ παραδοθέντος Ἰησοῦ ἀλλ’ ὑπὲρ τοῦ προδότου Ἰούδα», διότι «ὁ μὲν παραδοθεὶς τὴν οἰκουμένην ἔσωσεν, ὁ δὲ προδοὺς τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἀπώλεσε».

Ἔτσι, ὁ ἱερὸς Πατὴρ στρέφει τὸ μεγαλύτερο μέρος τοῦ λόγου του στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰούδα καὶ στὶς συνθῆκες τῆς προδοσίας. Σὲ ὅ τι ἀφορᾶ τὸν χρόνο ἐπισημαίνει: «Τότε πορευθεὶς εἷς τῶν δώδεκα, ὁ λεγόμενος Ἰούδας Ἰσκαριώτης, πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς εἶπε· Τί θέλετέ μοι δοῦναι, καὶ ἐγὼ ὑμῖν παραδώσω αὐτόν;» (Ματθ. κστ’ 14-15). Τί προηγεῖται τοῦ «τότε;» Ἡ μύρωση τοῦ Ἰησοῦ ὑπὸ τῆς πόρνης γυναικός! «Καὶ ὅτε ἡ πόρνη μετενόησεν, τότε ὁ μαθητὴς τὸν διδάσκαλον προέδωκεν», λέει ὁ Χρυσόστομος.

ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ: Μυστικός Δεῖπνος, Ἰούδας ὁ Προδότης καί Δόλιος

Τὸ ὑπέροχο νόημα τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου.

 

Στὸ πρόσωπο τοῦ ἐνανθρωπίσαντος Χριστοῦ ἀποκαλύφθηκε ἡ ἀληθινὴ ζωή, ἡ ὁποία εἶχε ἀρχικὰ δοθεῖ στὸν ἄνθρωπο σὰν πλήρης καὶ τέλεια Εὐχαριστία, σὰν πλήρης καὶ τέλεια κοινωνία μὲ τὸν Θεό.

Ὁ Θεάνθρωπος Χριστὸς ἀρνήθηκε τὸν βασικὸ ἀνθρώπινο πειρασμό: νὰ ζήσει «ἐπ’ ἄρτῳ μόνο». Ἀποκάλυψε ὅτι ὁ Θεὸς καὶ ἡ Βασιλεία Του εἶναι ὁ πραγματικὸς ἄρτος, ἡ πραγματικὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου.

Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 

 

Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

   ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

     «Ταῦτα ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἐπῆρε τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ εἶπε· πάτερ, ἐλήλυθεν ἡ ὥρα· δόξασόν σου τὸν υἱόν, ἵνα καὶ ὁ υἱός σου δοξάσῃ σε(:αυτά είπε ο Ιησούς στους μαθητές Tου κaι έπειτα σήκωσε τα μάτια Tου στον ουρανό και είπε: “Πατέρα, ήλθε η ώρα που η σοφία Σου όρισε για να πάθω και να θυσιαστώ. Δέξου τη θυσία του Πάθους μου και δόξασε τον Υιό Σου και ως προς την ανθρώπινη φύση Του˙ για να σε δοξάσει και ο Υιός Σου με την απολύτρωση και τη σωτηρία των ανθρώπων, η οποία θα ολοκληρωθεί με τη θυσία Του αυτή και με την αιώνια αρχιερατική μεσιτεία Του που θα ακολουθήσει μετά από αυτήν”)»[Ιω.17,1].

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, σύμφωνα με το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον [Υπομνηματισμός των εδαφίων Ιω. 19, 16-35]

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,

            σύμφωνα με το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον

         [Υπομνηματισμός των εδαφίων Ιω. 19, 16-35]

   «Τότε οὖν παρέδωκεν αὐτὸν αὐτοῖς ἵνα σταυρωθῇ. Παρέλαβον δὲ τὸν Ἰησοῦν καὶ ἤγαγον· καὶ βαστάζων τὸν σταυρὸν αὐτοῦ ἐξῆλθεν εἰς τὸν λεγόμενον κρανίου τόπον, ὃς λέγεται ἑβραϊστὶ Γολγοθᾶ, ὅπου αὐτὸν ἐσταύρωσαν(:τότε λοιπόν ο Πιλάτος τούς παρέδωσε τον Ιησού για να σταυρωθεί. Παρέλαβαν τότε οι στρατιώτες τον Ιησού και άρχισαν να Tον οδηγούν προς τον τόπο όπου θα Tον σταύρωναν. Και Aυτός, βαστάζοντας επάνω στον ώμο τον σταυρό Tου, βγήκε έξω από τα τείχη της πόλεως μέχρι κάποια τοποθεσία που λέγεται ‘’Κρανίου τόπος’’ και στην εβραϊκή γλώσσα λέγεται ‘’Γολγοθά’’. Εκεί Tον σταύρωσαν)»[Ιω.19.16-17].