– Μόνον τὸν ἑαυτό τους δὲν βλέπουν οἱ ἄνθρωποι, ὅλο τὸν κόσμο τὸν βλέπουν. Τώρα καταστρέφεται ὁ κόσμος ἀπὸ τὸ μυαλό του. Δὲν εἶναι ὅτι τούς καταστρέφει ὁ Θεός.
– Γέροντα, ἡ τηλεόραση κάνει πολύ κακό.
Την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα σημειώθηκαν συγκλονιστικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις, όπως η πτώση του τείχους του Βερολίνου, η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η πολιτική ενοποίηση της Γερμανίας, ο διαμελισμός της πολυεθνικής Γιουγκοσλαβίας σε περισσότερες κρατικές οντότητες, που άφησαν άφωνη την ανθρωπότητα, ενώ συγχρόνως έθεσαν τα θεμέλια της παγκόσμιας δυτικής ηγεμονίας.
Εάν το φθινόπωρο η φύση αναδιπλώνεται στον εαυτό της, περιπίπτει σε περισυλλογή και αυτοσυγκέντρωση, εάν την άνοιξη όλη η δημιουργία ξυπνάει και προετοιμάζεται για την παραγωγή, το καλοκαίρι είναι η εποχή όπου στο κορυφαίο της σημείο, στην ολότητά της παρουσιάζει, εκθέτει την εργασία όλου του χρόνου.
Είναι το πανηγύρι της δημιουργίας, ο θρίαμβος της εργασίας. Ό,τι προετοιμαζόταν όλο το χρόνο, το απολαμβάνουμε τώρα.
Μετά το Δημοτικό Σχολείο φοίτησε σε Εκκλησιαστικό Σεμινάριο. Από την 1η Ιανουαρίου του 1898 μέχρι τις 29 Νοεμβρίου του 1902 υπηρέτησε στον στρατό.
ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΓΝΗΣΙΑΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
ΚΑΙ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΚΑΘΕ ΕΠΟΧΗΣ
Ἐντελῶς ἀπαραίτητο γιὰ ἐμᾶς τοὺς ἀνθρώπους εἶναι μὲ ζῆλο νὰ ἐπιδιώκουμε τὰ πνευματικὰ ἀγαθὰ καὶ νὰ ζητοῦμε τὸν Ἄρτο τὸν οὐράνιο καὶ λαμβάνοντάς τον, νὰ ἀπαλλασσόμαστε ἀπὸ κάθε βιοτικὴ φροντίδα. Συνεπῶς ἂς μὴν ἀσχολούμαστε μὲ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, ἀλλὰ νὰ θεωροῦμε τελείως ἀσήμαντα καὶ τὴν ἀπόκτηση καὶ τὴν ἀπώλειά τους. Ὅπως ἀκριβῶς βέβαια καὶ ὁ Ἰώβ, ὁ ὁποῖος οὔτε ἦταν προσκολλημένος σὲ αὐτὰ ὅταν τὰ εἶχε, οὔτε τὰ ζητοῦσε ὅταν τὰ ἔχασε. Καθόσον γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν ὀνομάζονται «χρήματα», ὄχι γιὰ νὰ τὰ παραχώσουμε στὴ γῆ, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὰ χρησιμοποιήσουμε ὅπου εἶναι ἀνάγκη. Καὶ ὅπως ἀκριβῶς ὁ καθένας ἀπὸ τοὺς τεχνῖτες ἔχει τὴ δική του τέχνη καὶ γνώση, ἔτσι καὶ αὐτὸς ποὺ ἔχει πολλὰ πλούτη δὲν γνωρίζει νὰ ἐπεξεργάζεται τὸν χαλκό, οὔτε νὰ κατασκευάζει πλοῖα, οὔτε νὰ ὑφαίνει, οὔτε νὰ κτίζει οἰκίες, οὔτε τίποτε ἄλλο παρόμοιο μὲ αὐτά. Κατὰ συνέπεια ἂς μάθει νὰ χρησιμοποιεῖ τὸν πλοῦτο ἐκεῖ ὅπου εἶναι ἀνάγκη καὶ νὰ ἐλεεῖ τοὺς πτωχοὺς καὶ θὰ γνωρίσει τότε τέχνη πολὺ ἀνώτερη ἀπὸ ὅλες αὐτὲς ποὺ προαναφέρθηκαν.
ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ [:Ματθ.14,14-22]
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«Ἡ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΣ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 2-8-1998]
[Β381] [Β΄έκδοσις]
Ἄς δοῦμε ὅμως πῶς ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος μᾶς τὸ καταγράφει, σὲ μία ἀπόδοση. «Ἐκεῖνον τὸν καιρό, ἀνεχώρησε ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ ἐκεῖ μὲ πλοῖο σὲ ἕναν ἔρημο τόπο, μόνος μαζὶ μὲ τοὺς δώδεκα μαθητάς Του. Ὅταν τὸ πληροφορήθῃ τὸ πλῆθος τοῦ κόσμου, τὸν ἠκολούθησαν πεζοπορῶντες ἀπὸ διάφορες πόλεις. Τότε ὁ Ἰησοῦς, ἐβγῆκε ἀπὸ τὸ ἔρημο καταφύγιό Του καὶ εἶδε πολὺ κόσμο. Τοὺς λυπήθηκε καὶ ἐθεράπευσε τοὺς ἀρρώστους των. Ὅταν ἄρχισε νὰ σουρουπώνει Τὸν πλησιάζουν οἱ μαθηταὶ καὶ Τοῦ λέγουν: ''Ὁ τόπος εἶναι ἐρημικὸς καὶ ἡ ὥρα περασμένη. Ἀπόλυσε τὸν κόσμο, γιὰ νὰ πᾶνε στὰ γύρω χωριὰ καὶ νὰ ἀγοράσουν κάτι γιὰ νὰ φᾶνε''. Ὁ Ἰησοῦς ὅμως τοὺς εἶπε: ''Δὲν ἔχουν ἀνάγκη νὰ πᾶνε πουθενά. Δώσατέ τους ἐσεῖς νὰ φᾶνε''. Κι ἐκεῖνοι Τοῦ ἀπαντοῦν: ''Δὲν ἔχομε μαζί μας παρὰ μόνον πέντε ψωμιὰ καὶ δύο ψάρια''. Καὶ ὁ Ἰησοῦς τοὺς λέγει: ''Φέρτε τά μου ἐδῶ''. Καὶ ἀφοῦ ἔδωσε ἐντολὴ στὸν κόσμο νὰ καθίσουν γιὰ φαγητὸ πάνω στὸ χορτάρι, ἐπῆρε τὰ πέντε ψωμιὰ καὶ τὰ δύο ψάρια, ἔστρεψε τὰ μάτια Του στὸν οὐρανό, τὰ εὐλόγησε, ἔκοψε τὰ ψωμιὰ σὲ κομμάτια καὶ τὰ ἔδωσε στοὺς μαθητάς Του καὶ ἐκεῖνοι στὸ πλῆθος. Καὶ ἔφαγαν ὅλοι καὶ χόρτασαν. Καὶ ἐσήκωσαν τὰ περισσεύματα ἀπὸ τὰ κομμάτια, δώδεκα κοφίνια γεμᾶτα. Καὶ αὐτοὶ ποὺ ἔφαγαν, ἦσαν περίπου πέντε χιλιάδες ἄνδρες, χωρὶς τίς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιά».
ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[: Ματθ.14,14-22]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΠΕΝΤΑΚΙΣΧΙΛΙΩΝ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 1-8-1993]
[Β284]
Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας με την προβολή του θαύματος του χορτασμού των πεντακισχιλίων, όπως μας διηγείται ο ευαγγελιστής Ματθαίος, θέλει να μας διδάξει πολλά. Ο Κύριος, όταν επετέλει ένα θαύμα, πάντοτε με αυτό ήθελε να διδάξει. Έτσι το θαύμα γίνεται διδασκαλία αλλά και η διδασκαλία φανερώνεται σαν ένα θαύμα.
ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ [:Ματθ. 14,14-22]
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΧΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΠΕΝΤΑΚΙΣΧΙΛΙΩΝ
«Ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν ἐν πλοίῳ εἰς ἔρημον τόπον κατ᾿ ἰδίαν· καἰ ἀκούσαντες οἱ ὄχλοι ἠκολούθησαν αὐτῷ πεζῇ ἀπὸ τῶν πόλεων(:Όταν λοιπόν τα άκουσε αυτά ο Ιησούς, αναχώρησε από εκεί με πλοίο σε κάποιον ερημικό τόπο, για να μείνει μόνος Του με τους μαθητές Του. Και όταν άκουσαν τα πλήθη του λαού ότι αποχώρησε σε ερημικό τόπο, Τον ακολούθησαν πεζοί από τις πόλεις)»[Ματθ. 14,13].
Πρόσεξε το ότι ο Κύριος σε κάθε περίπτωση αναχωρεί, και όταν παραδόθηκε ο Ιωάννης και όταν αποκεφαλίστηκε και όταν πληροφορήθηκαν οι Ιουδαίοι ότι οι μαθητές Του γίνονται όλο και περισσότεροι· διότι θέλει τα περισσότερα να τα τακτοποιεί κατά τρόπο πιο ανθρώπινο και να κινείται ως επί το πλείστον μέσα στα ανθρώπινα πλαίσια, επειδή δεν ήταν ακόμη καιρός να αποκαλύψει με σαφήνεια τη θεότητά Του. Για τον λόγο αυτόν και στους μαθητές Του έλεγε να μην πουν σε κανένα ότι Αυτός είναι ο Χριστός· διότι ήθελε αυτό να γίνει περισσότερο γνωστό μετά την Ανάστασή Του. Για τον λόγο αυτόν δεν ήταν αρχικά πολύ αυστηρός προς τους Ιουδαίους εκείνους που έδειξαν δυσπιστία, αλλά ήταν περισσότερο επιεικής.
ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ [:Α΄ Κορ. 1,10-17]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε πάντες, καὶ μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα, ἦτε δὲ κατηρτισμένοι ἐν τῷ αὐτῷ νοΐ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ (:Σᾶς παρακαλῶ λοιπόν, ἀδελφοί, στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, νὰ ὁμολογεῖτε ὅλοι τὴν ἴδια πίστη καὶ νὰ μὴν ὑπάρχουν μεταξύ σας διαιρέσεις, ἀλλὰ νὰ εἶστε ἁρμονικὰ ἑνωμένοι μὲ τὰ ἴδια φρονήματα ὅλοι σας καὶ μὲ τίς ἴδιες γνῶμες καὶ ἀποφάσεις)» [Α΄ Κορ. 1,10].
Αὐτὸ ἀκριβῶς ποὺ ἔλεγα πάντοτε, ὅτι δηλαδὴ οἱ ἐπιπλήξεις πρέπει νὰ γίνονται βαθμιαῖα καὶ μὲ ἤρεμο τρόπο, τοῦτο κάνει ἐδῶ καὶ ὁ Παῦλος· ἐπειδὴ δηλαδὴ πρόκειται νὰ εἰσέλθει σὲ θέμα, τὸ ὁποῖο εἶναι πλῆρες πολλῶν κινδύνων καὶ ἱκανὸ νὰ καταστρέψει ἐκ θεμελίων τὴν Ἐκκλησία, γράφει μὲ περισσότερη πραότητα. Λέγει δηλαδὴ ὅτι τοὺς παρακαλεῖ, καὶ μάλιστα τοὺς παρακαλεῖ διὰ τοῦ Χριστοῦ, σὰν οὔτε αὐτὸς μόνος του ὁ Παῦλος νὰ ἀρκοῦσε νὰ τοὺς ἀπευθύνει αὐτὴν τὴν παράκληση καὶ νὰ τοὺς πείσει.
Η ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«Η ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ 44ο ΨΑΛΜΟ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 13-8-1988]
(Α32)
Ἡ ἑορτὴ μνήμης τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἀγαπητοί μου, μᾶς δίδει τὴν ἀφορμὴ νὰ δοῦμε ἐγκατάσπαρτη μέσα στὴν Ἁγία Γραφὴ τὴν παναγία μορφή της καὶ τὸ οὐρανόμηκες μεγαλεῖο της.
Ὁ 44ος Ψαλμὸς θὰ λέγαμε ὅτι εἶναι τὸ θαυμάσιο ἐκεῖνο ποίημα, ποὺ ἀναφέρεται στὸν Μεσσία καὶ τὴν Κυρία Θεοτόκο. Στὸ πρῶτο ἥμισυ τοῦ ποιήματος ἐξυμνεῖται ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, μὲ ὅλα τὰ θεανθρώπινα γνωρίσματά Του καὶ στὸ δεύτερο ἥμισυ τοῦ ἴδιου ποιήματος ἐξυμνεῖται ἡ Ἐκκλησία, ποὺ ἡ ἐπιτομὴ τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ Παναγία Θεοτόκος. Μὲ ὅλα ἐκεῖνα τὰ θαυμάσια γνωρίσματά της, σὰν ἄμεσος κτίσις τοῦ Θεοῦ.