ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ [: Ματθ. 1,21]
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 22-12-1984]
Σὲ λίγες μέρες, ἀγαπητοί μου, θὰ γιορτάσομε τὸ πιὸ μεγάλο ἱστορικὸ γεγονός. Εἶναι ἐκεῖνο ποὺ στάθηκε τὸ κέντρον τῆς Ἱστορίας. Καὶ ποὺ μέχρι τώρα αὐλακώνει τὴν Ἱστορία καὶ ἐπηρεάζει τὴν Ἱστορία. Εἶναι ἡ εἴσοδος τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ μέσα εἰς αὐτὴν τὴν Ἱστορίαν. Καὶ ποὺ δὲν εἶναι τί ἄλλο παρὰ αὐτὸ ποὺ λέμε: ἡ Γέννησις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Μὲ πολλὴ σαφήνεια ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης μᾶς παρουσιάζει ἀκριβῶς αὐτὸ τὸ γεγονός: «Ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». «Ὁ Λόγος σαρκώθηκε καὶ ἦλθε καὶ σκηνώθηκε, σκήνωσε ἀνάμεσά μας». Ἀπὸ τότε ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἐμφανίζεται μέσα στὴν ἀνθρώπινη Ἱστορία, ἀναταράσσει τίς ἀνθρώπινες καρδιὲς καὶ θέτει ἕνα βαθύ, ὅσο κανένα ἄλλο, ἐρώτημα, στὴν κάθε ψυχή της κάθε ἐποχῆς: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». «Οἱ ἄνθρωποι τί λένε γιὰ μένα; Ποιός εἶμαι;».
Πράγματι, στέκεται τὸ πιὸ μυστηριῶδες πρόσωπο τῆς Ἱστορίας ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Εἶναι τόσο μυστηριῶδες τὸ πρόσωπό Του, ἀλλὰ καὶ τόσο μεγάλο καὶ φοβερό, ποὺ ἐξαρτᾷται ἡ εὐτυχία ἢ ἡ δυστυχία τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν λαῶν, ἀπὸ τὴν στάση ποὺ θὰ πάρουν ἀπέναντί Του. Ἄν θὰ πάρω μία στάση Α ἢ Β ἀπέναντι στὸν Πλάτωνα ἢ στὸν Ἀριστοτέλη, ἂν θὰ πάρω μία στάση Α ἢ Β ἀπέναντι στοὺς σύγχρονους φιλοσόφους ἢ κοινωνιολόγους, δὲν ἔχει καὶ πολλὴ σημασία. Μόδες εἶναι ὅλα καὶ παρέρχονται. Ἄν ὅμως πάρω μιὰ θετικὴ ἢ ἀρνητικὴ στάση ἀπέναντι στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἔχει ἐπιπτώσεις ἢ θετικὲς ἢ ἀρνητικές. Ἐδῶ εἶναι τὸ καταπληκτικό. Ἔτσι τὸ ἐρώτημα τοῦ Κυρίου: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;», στέκεται ὄχι ἐπίκαιρο, ἀλλὰ τρομακτικὰ ἐπίκαιρο σὲ κάθε στιγμή. Θὰ τὸ δεῖτε -πολὺ ἁπλό- πῶς ἀκριβῶς οἱ ἄνθρωποι ἢ θὰ Τὸν ἀγαποῦν ἢ θὰ στρέφονται ἐναντίον Του. Καὶ σήμερα· καὶ αὔριο· μέχρι ποὺ νὰ τελειώσει ὁ κόσμος.
Ἄν ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν εἶναι σημαντικό, δὲν εἶναι κεντρικὸν πρόσωπον τῆς Ἱστορίας, τότε γιὰ ποιό λόγο νὰ μιλᾶνε γι᾿ Αὐτὸν καὶ νὰ λέγουν ἂν εἶναι ἢ δὲν εἶναι Θεός; Γιατί νὰ στρέφονται ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἂν ὑποτεθεῖ ὅτι δὲν εἶναι -ἐπαναλαμβάνω- κεντρικὸν πρόσωπον; Εἶναι λοιπὸν κεντρικὸν πρόσωπον. Σήμερα τί ἀντιθρησκευτικὸς ἀγὼν γίνεται; Ἀναμφισβήτητα ὄχι ἐναντίον τοῦ Βουδισμοῦ. Οὔτε ἐναντίον τοῦ Ἰσλαμισμοῦ. Ἀλλὰ ἐναντίον τοῦ Χριστιανισμοῦ. Γιατί; Γιατί ἄραγε; Μάλιστα, ὁ Ἰσλαμισμός; Ἐν ὀνόματί του; Ὦωωω... Σωβινισμὸς καὶ ἐθνικισμὸς ὀρθώνεται τόσο ποὺ νὰ ἀπειλεῖται ἡ Δύσις. Ἀλλά, γιατί στρέφεται ὁ κόσμος ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ; Τί συμβαίνει; Τί εἶναι τὸ πρόσωπο αὐτό; Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός; Εἶναι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον εἶπε ὁ Ἀπόστολος Πέτρος στὸ ἐρώτημα τοῦ Κυρίου «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». Καὶ ἐξ ὀνόματος τῶν λοιπῶν μαθητῶν λέγει: «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». «Σὺ εἶσαι ὁ Χριστός -δηλαδὴ ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας-, ὁ Ὁποῖος ἔχεις τὴν ἀνθρωπίνη διάσταση. Ἀλλὰ ταυτοχρόνως εἶσαι καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Δηλαδὴ ὁ αἰώνιος Θεός. Δηλαδὴ ὁ ἀληθινὸς Θεός, ὁ ζωντανὸς Θεός, ὁ πραγματικὸς Θεός. Ὁ ἀεὶ ὑπάρχων. Σὺ ποὺ πάντα ὑπάρχεις. Σὺ ποὺ εἶπες ''πρὶν Ἀβραὰμ γενέσθαι, ἐγώ'', ὄχι ''ἤμουν'', ἀλλά: ''εἰμί''. Ἐγὼ εἶμαι. Εἶμαι πάντοτε. Ὁ ἀεὶ ὑπάρχων, ὁ πάντοτε ὑπάρχων. Αὐτὸς εἶσαι».
Αὐτὸ λοιπὸν ἀποτελεῖ, ἀγαπητοί μου, καὶ τὴν «λυδίαν λίθον», τὸ κριτήριο τοῦ Χριστιανισμοῦ. Δὲν μπορεῖς νὰ πεῖς ὅτι εἶσαι Χριστιανός, ἀδελφέ μου, ἂν δὲν πιστεύεις στὸ θεανθρώπινο πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἶναι τόσο θεμελιῶδες. Ξαναλέγω, τὸ πρόσωπο τὸ Θεανθρώπινο τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ κριτήριον τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ τοῦ κάθε Χριστιανοῦ. Ἀπὸ ἐκεῖ ἀκριβῶς θὰ φανεῖ τί πιστεύει.
Ἀλλὰ πλάϊ, θὰ λέγαμε, στὰ θαύματα τοῦ Κυρίου, τὴν σοφή Του διδασκαλία καὶ τὴν ἁγιότητά Του, στέκεται ὡς πίστις ἀδιάσειστος, ὁ προφητικὸς λόγος, ἡ προφητεία. Διότι ποῦ μπορῶ νὰ ξέρω ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός; Ἡ διδασκαλία Του; Σοφή. Τὰ θαύματά Του; Καταπληκτικά. Ὁ βίος Του; Ἅγιος. Ποιός ἔχει νὰ ἐπιδείξει, ὅ,τι ἐπιδεικνύει ὁ Κύριος; Ὁ ἴδιος εἶπε «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου;». «Τί λέγουν οἱ ἄνθρωποι γιὰ μένα; Ποιός εἶμαι; Τίς ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας;», λέγει ὁ Κύριος. «Ποιός μὲ ἐλέγχει γιὰ ἁμαρτία; Ποιός μπορεῖ νὰ βρεῖ ἕνα ψεγάδι τόσο δά; Τί λέτε γιὰ μένα;».
Ἀγαπητοί, παρὰ ταῦτα, ἐνῶ ὅλα μαζὶ μποροῦν νὰ ἀποδείξουν τὸ θεανθρώπινο πρόσωπό Του, ὅμως ἐκεῖνο ποὺ στέκεται ἀδιάσειστο πραγματικά, εἶναι, ἐπαναλαμβάνω, ὁ προφητικὸς λόγος. Εἶναι ἡ προφητεία. Δηλαδὴ εἶναι τὸ πρόσωπο ποὺ προεφητεύθη. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Σημειώσατε ὅτι ὁλόκληρη ἡ Παλαιὰ Διαθήκη, εἴτε σὰν προφητεία, μὲ τὴν ἔννοια τὴν γνωστή, δηλαδὴ μὲ τὴν ἔννοια τῆς προρρήσεως, εἴτε ὡς τυπολογία, ὅπως θὰ λέγαμε αὐτὸς οὗτος ὁ λαὸς τοῦ Ἰσραήλ, μέσα στὰ γεγονότα του τὰ ἱστορικά, ἀποτελεῖ στοὺς σταθμούς του τοὺς ἱστορικούς, ἀποτελεῖ τύπον τοῦ Μεσσίου, εἶναι ὁ πρωτότοκος υἱός, ὁ ὁποῖος ἔρχεται ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας. Εἶναι ὁ πρωτότοκος υἱός. Εἶναι λοιπὸν τύπος τοῦ πρωτότοκου υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὅλα αὐτὰ συγκλίνουν σὲ ἕνα πρόσωπο. Ἄν κανεὶς ἔχει λίγο γνώση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ ἔχει κάποιες προϋποθέσεις μελέτης, τότε θὰ ἀντιληφθεῖ πολὺ καθαρὰ ὅτι ὅλες οἱ προφητεῖες μιλᾶνε γιὰ κάποιο πρόσωπο. Ὅλες συγκλίνουν σὲ κάποιο πρόσωπο, σὲ μία ἑστία. Καὶ αὐτὸ τὸ πρόσωπον εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός.
Γι᾿ αὐτὸ λέγει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος: «Καὶ ἔχομεν βεβαιότερον τὸν προφητικὸν λόγον -γράφει στὴν ἐπιστολή του τὴν δευτέρα-, ᾧ (:τῷ ὁποίῳ προφητικῷ λόγῳ) καλῶς ποιεῖτε προσέχοντες ὡς λύχνῳ φαίνοντι ἐν αὐχμηρῷ τόπῳ (:καλὰ κάνετε καὶ προσέχετε. Καλὰ κάνετε καὶ μελετᾶτε)». Διότι πραγματικὰ ὅταν ἄκουγαν τὸ κήρυγμα περὶ τοῦ Χριστοῦ, οἱ Ἑβραῖοι κυρίως, γιατί σ᾿ αὐτοὺς ἀνήκει ὁ προφητικὸς λόγος, ἄνοιγαν τὴν Γραφή. Νὰ δοῦν τί λέει ἡ Γραφὴ γι᾿ αὐτὸ τὸ πρόσωπο. «Καλὰ κάνετε», λέγει, «καὶ προσέχετε, διότι ἡ προφητεία μιλάει γιὰ τὸν Χριστόν, οἱ προφητεῖες ''ἕως οὗ ἡμέρα διαυγάσῃ καὶ φωσφόρος ἀνατείλῃ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν'', ἕως ὅτου φωτιστεῖ ἡ καρδιά σας καὶ ἀντιληφθεῖτε Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός».
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὶς Συναγωγὲς χρησιμοποιοῦσε τὸν προφητικὸ λόγο, γιὰ νὰ καταδείξει Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἰδίως καὶ κυρίως, κυριότατα, θὰ λέγαμε, ὅταν φυσικὰ ὁμιλοῦσε σὲ ἀκροατήριο ἑβραϊκό, δηλαδὴ στὶς Συναγωγές, ὄχι στοὺς Ἕλληνας, ὄχι δηλαδὴ στοὺς ἐθνικούς.
Ἔτσι, βλέπει κανένας πραγματικὰ τὸν προφητικὸν λόγον νὰ ἔρχεται νὰ δώσει τὴν μαρτυρίαν του περὶ τοῦ προσώπου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μάλιστα μιὰ μαρτυρία μέχρι λεπτομερειῶν καταπληκτικῶν. Γι᾿ αὐτό, στὴν ἀγάπη σας, γιὰ λίγα λεπτά, ἂς ἀναφερθοῦμε, ἔτσι, σὲ πολὺ ἁδρὲς γραμμές, πῶς ἀκριβῶς οἱ προφῆται μίλησαν γιὰ τὸ πρόσωπον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Εἶναι γνωστὸ ὅτι ὅταν οἱ πρωτόπλαστοι ἁμάρτησαν καὶ ὁ Θεός τοὺς κρίνει καὶ τοὺς διώχνει ἀπ᾿ τὸν Παράδεισον, ἔστησε δικαστήριο ὁ Θεὸς μέσα εἰς τὸν Παράδεισον, γιὰ νὰ κρίνει τρεῖς ἐνόχους. Τὸν Ἀδάμ, τὴν Εὔα καὶ τὸν διάβολον. Γιὰ κάποια στιγμὴ παραμερίζεται ὁ Ἀδάμ, ἐνῶ εἶναι τὸ κύριον πρόσωπον. Δὲν εἶναι ἡ Εὔα τὸ κύριον πρόσωπον. Εἶναι ὁ Ἀδὰμ τὸ κύριον πρόσωπον. Καὶ στρέφεται στὸν διάβολο καὶ στὴν Εὔα καὶ λέγει: «Ἒχθραν θήσω ἀνὰ μέσον σοῦ -τοῦ ὄφεως· «Θὰ βάλω», λέγει, «ἔχθρα, θὰ στήσω ἔχθρα, ἀνάμεσα σὲ σένα, τὸν διάβολο»- καὶ ἀνὰ μέσον τῆς γυναικὸς (:καὶ ἀνάμεσα στὴν γυναῖκα. Ἀνάμεσα σέ σᾶς τοὺς δυὸ) καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματός σου (:ἀνάμεσα στὸ σπέρμα σου -Καὶ ποιό εἶναι τὸ σπέρμα τοῦ διαβόλου; Οἱ κακοὶ ἄνθρωποι. Σπέρμα τοῦ διαβόλου. Ὁ διάβολος δὲν ἔχει σῶμα. Τὸ σπέρμα λοιπὸν τοῦ διαβόλου εἶναι νοητόν, εἶναι ἐν ἐννοίᾳ πνευματικῇ, ἐν ἐννοίᾳ ἠθικῇ. Εἶναι οἱ κακοὶ ἄνθρωποι-) καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματος αὐτῆς». Ἀλλὰ ἡ γυναῖκα εἶναι ἄνθρωπος. Εἶναι ἄνθρωπος καὶ συνεπῶς ἔχει ἀπογόνους. Ἀπογόνους σωματικούς, ὀντολογικοὺς ἀπογόνους. Ὄχι ἠθικούς, ὄχι πνευματικοὺς ἀπογόνους. Ἀλλὰ ἡ γυναῖκα δὲν ἔχει σπέρμα, ὁ ἄνδρας ἔχει σπέρμα. Γιατί λοιπὸν βλέπομε νὰ ὁμιλεῖ ἔτσι; Ἀκούσατε προηγουμένως στὴν εὐαγγελικὴ περικοπή: «Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακὼβ» κ.ὅ.κ. Ὥστε ὁ Ἀβραὰμ γεννᾷ. Δὲν γεννᾷ ἡ Σάρα. Πῶς λοιπὸν ἐδῶ λέγει «ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματος αὐτῆς» καὶ δὲν λέγει «ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματος αὐτοῦ»; Δηλαδὴ τοῦ Ἀδάμ. Τὸν Ἀδὰμ τὸν παραμερίζει, τὸ ξαναλέγω αὐτό. Γιὰ νὰ καταδείξει, ἀλλὰ σὲ ὑπαινιγμὸ σαφέστατο, ὅτι θὰ γεννηθεῖ κάποιος ἄνευ σπέρματος ἀνδρός. Καὶ Αὐτὸς ποὺ θὰ γεννηθεῖ, θὰ εἶναι ἐκ παρθένου. Γιατί τὴν στιγμὴ ποὺ μιλάει γιὰ τὴν Εὔα, ἡ Εὔα ἐκείνη τὴν ὥρα εἶναι παρθένος ἡ Εὔα. Γάμος ἀκόμη δὲν ἔχει ἐπιτελεστεῖ μέσα εἰς τὸν Παράδεισον. Ὁ γάμος θὰ ἐπιτελεστεῖ μετὰ ταῦτα, ἔξω ἀπὸ τὸν Παράδεισον.
Καὶ ποιά αὐτή, θὰ λέγαμε, ἡ συνάφεια, ἀνάμεσα στοὺς ἀπογόνους σου τοὺς πνευματικούς, διάβολε, καὶ εἰς Αὐτὸν τὸν κάποιον ποὺ θὰ γεννηθεῖ ἀπὸ αὐτὴν τὴν γυναῖκα, τὴν Εὔα; Νὰ ποιά θὰ εἶναι ἡ σχέσις: «Αὐτὸς σοῦ τηρήσει κεφαλὴν καὶ σὺ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν». «Αὐτὸς θὰ σοῦ συντρίψει τὸ κεφάλι, σύ, δέ, θὰ τοῦ δαγκώσεις τὴν φτέρνα». Ἡ φτέρνα δὲ μιὰ ἀκρούλα τοῦ σώματος· ποὺ σημαίνει ὅτι ἡ ζημιὰ δὲν εἶναι πολλή. «Θὰ τὸν ἀνεβάσεις στὸν Σταυρό, ἀλλὰ Ἐκεῖνος θὰ ἀναστηθεῖ. Ἀλλὰ μὲ τὸν Σταυρό Του καὶ τὴν Ἀνάστασή Του, θὰ συντρίψει τὸ δικό σου τὸ κεφάλι». «Πρωτευαγγέλιον» ὀνομάστηκε. Μέσα σὲ ἐκεῖνο τὸ ζοφερὸ δειλινό, ἔρχεται μία ἀκτῖνα ἐλπίδος: Θά ᾿ρθει Ἐκεῖνος ποὺ θὰ σώσει τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα καὶ τοὺς ἀπογόνους του. Εἶναι καταπληκτικό... Εἶναι ἡ πρώτη προφητεία, ἀγαπητοί μου, μέσα στὴν Ἁγία Γραφή. Ἀλλὰ ἔκτοτε, αὐτὴ ἡ προφητεία θὰ μείνει σὰν πόθος, σὰν προσδοκία στοὺς λαούς. Καὶ ὅλοι οἱ λαοὶ θὰ τὸν ἀναμένουν. Γιατί ὅλοι καταγόμεθα ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα. Καὶ αὐτὸ τὸ Πρωτευαγγέλιον πέρασε μέσα στοὺς λαούς, ἔστω κι ἂν περιεβλήθῃ μὲ πολλὰ περιβλήματα μύθου. Ὁ πυρῆνας ὅμως εἶναι ἀληθινός: «Περιμένομε κάποιον». Καὶ ὅπως θὰ πεῖ ὁ Ἰακὼβ ἀργότερα εὐλογῶντας τὸ παιδί του τὸν Ἰούδα: «Καὶ Αὐτὸς ποὺ θὰ ᾿ρθεῖ, ἀπὸ σένα, Ἰούδα, ἀπόγονός σου, προσδοκία ἐθνῶν». Αὐτὸς εἶναι ἡ προσδοκία τῶν Ἐθνῶν. Νὰ μιὰ δεύτερη προφητεία. Γένεση 49,10.
Ἀλλὰ προφητεύεται, ἀγαπητοί μου, ἀκόμη καὶ ὁ τόπος ποὺ θὰ γεννηθεῖ ὁ Μεσσίας. Λέγει ὁ Μιχαίας καὶ ἐπαναλαμβάνει ὁ Ματθαῖος: «Καὶ σύ, Βηθλεέμ - στρέφεται πρὸς τὴν Βηθλεέμ. Ὦ, πρὸς τὴν Βηθλεέμ! Ἐκεῖ ποὺ γεννήθηκε ὁ Δαβίδ, ποὺ εἶναι ἡ περιοχὴ τοῦ Ἰούδα καὶ ποὺ ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Μεσσίας, θὰ κατάγεται ἀπὸ τὸν Δαβίδ. Ἀγαπητοί μου, γι᾿ αὐτὸ ἀκούστηκε αὐτὸ τὸ γενεαλογικὸ δένδρο σήμερα στὴν εὐαγγελικὴ περικοπή. Γιὰ νὰ καταδειχθεῖ ποιά εἶναι ἡ καταγωγὴ Του κατ᾿ ἄνθρωπον, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Δηλαδὴ βασιλικὴ καταγωγή. Ὅτι κατάγεται ἀπὸ τὸν Δαβίδ. Ἀλλ᾿ ὁ Δαβὶδ εἶναι ἀπόγονος τοῦ Ἀβραάμ. Καλύτερα, εἶναι ἀπόγονος τοῦ Ἰούδα, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀπόγονος τοῦ Ἀβραάμ. Εἶναι καταπληκτικό, καταπληκτικό! «Καὶ σύ, Βηθλεέμ, γῆ Ἰούδα (:Καὶ σύ, Βηθλεέμ, ποὺ εἶσαι ἀπὸ τὴν περιοχὴ τοῦ κλήρου τοῦ Ἰούδα, τῆς ἐπαρχίας τοῦ Ἰούδα) οὐδαμῶς ἐλαχίστη εἶ ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα (: καθόλου δὲν εἶσαι μικρὴ ἀνάμεσα στὶς πόλεις καὶ πρωτεύουσες τῆς ἐπαρχίας τοῦ Ἰούδα)· ἐκ σοῦ γὰρ ἐξελεύσεται ἡγούμενος, ὅστις ποιμανεῖ τὸν λαὸν μου τὸν Ἰσραήλ (:γιατί ἀπὸ σένα θὰ βγεῖ ἀρχηγὸς ποὺ θὰ ποιμάνει τὸν λαόν μου τον Ἰσραήλ)». Καὶ αὐτὰ προφητεύει ὁ Μιχαίας. Ἀλλὰ ὁ Μιχαίας εἶναι μετὰ τὸν Δαβίδ, τὸν μεγάλο βασιλέα, ποὺ ἐποίμανε τὸν λαόν. Τὸν ἐποίμανε ὅμως ὡς βασιλιᾶς. Δὲν τὸν ἐποίμανε ὡς μέγας ἀρχιερεὺς καὶ βασιλιᾶς. Καὶ Αὐτὸς εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ αἰώνιος βασιλεύς.
Ἀλλὰ καὶ ὁ τρόπος, ἀγαπητοί μου, προφητεύεται. Λέγει ὁ προφήτης Ἠσαΐας ἐκεῖνο τὸ καταπληκτικό, στὸ 7ο κεφάλαιο, στίχος 14: «Ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει (: Ἰδού. -Αὐτὸ τὸ ἰδοὺ ποὺ δείχνει ὅτι προκαλεῖ τὴν προσοχὴν τοῦ ἀναγνώστου- Νά. Νὰ ἡ παρθένος -πρόκλησις- Νά, ἡ παρθένος θὰ ἐγκυμονήσει) ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν». «Καὶ θὰ γεννήσει υἱόν». Καὶ τὸ ὄνομά του; Ἐμμανουήλ. Δηλαδή, «μαζί μας ὁ Θεός». Τὸ Ἐμμανουὴλ εἶναι περιφραστικὸν ὄνομα· ποὺ δείχνει ἰδιότητα· ποὺ δείχνει Ποιό θὰ εἶναι τὸ πρόσωπο αὐτό, τί θὰ κάνει τὸ πρόσωπον αὐτό. Καὶ τὸ ὄνομὰ Του; Δηλαδή τοῦ Ποιός θὰ εἶναι; Γιατί ἔτσι συνήθιζαν στοὺς Ἑβραίους, τὸ ὄνομα νὰ ἐκφράζει τὸ πρόσωπο. Καὶ τὸ ὄνομὰ Του; «Μαζί μας ὁ Θεός». Δηλαδὴ θὰ εἶναι ὁ Θεός. Ἀλλὰ ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μαζί μας; Γιατί τονίζει ὅτι ὁ Θεὸς θὰ εἶναι μαζί μας; Πάντα ὁ Θεὸς δὲν ἦταν μαζὶ μέ τὸν Ἰσραήλ; Ναί, ἀλλὰ ἦταν ὅμως καὶ ταυτόχρονα μακριά. Εἶναι ὁ κοντινὸς καὶ ταυτόχρονα ὁ ἀπρόσιτος Θεός. Τώρα ὅμως γιατί Ἐμμανουήλ; Γιατί ''μαζί μας ὁ Θεός''; Ποὺ δείχνει ὅτι θὰ εἶναι πολὺ κοντά μας, πάρα πολὺ κοντά μας. Πόσο κοντά μας; Ὅσο μπορεῖ νὰ εἶναι δύο ἄνθρωποι μεταξύ τους. Δηλαδὴ θὰ γίνει ἄνθρωπος.
Ἀλλὰ ἀκόμη καὶ ὁ χρόνος ποὺ προφητεύεται, ἀγαπητοί μου· ποὺ εἶναι οἱ περίφημες ἑβδομήκοντα ἑβδομάδες τοῦ Δανιήλ. Ἄν διαβάσετε τὸν προφήτη Δανιήλ, θὰ ἰδεῖτε ὅτι ἀναφέρεται ἀπὸ κάποιο ἱστορικὸ σημεῖο ποὺ θὰ συνέβαινε μελλοντικά, δηλαδὴ ἀπὸ τὸ διάταγμα τοῦ Πέρσου βασιλέως διὰ τὴν ἀνοικοδόμηση τοῦ ναοῦ, ἀπὸ ἐκεῖ μετράται ὁ χρόνος, ἕως τὸν χρόνον τῆς Σταυρώσεως. Καὶ μάλιστα ἡ τελευταία ἑβδομὰς χωρίζεται στὴν μέση -ποὺ εἶναι ἡ ἑβδομὰς ἑπτὰ χρόνια- χωρίζεται στὴ μέση, 3 ½ χρόνια, ἀκριβῶς δημιουργεῖ μία δαιδαλότητα στὴν προφητεία του, γιὰ νὰ βγάλει κάθε ὑποψία ὅτι μποροῦσε ποτὲ ἀνθρώπινη πρόβλεψη νὰ μιλήσει.
Ἀλλὰ καὶ τὰ πάθη Του ἀκόμη προφητεύονται. Λέγει ὁ Ἠσαΐας στὸ 53ο κεφάλαιο, ὁλόκληρο τὸ κεφάλαιο: «Καὶ εἴδομεν αὐτόν (: Τὸν εἴδαμε. -Τὸν βλέπει στὸν Σταυρὸ ὁ Ἠσαΐας, 800 χρόνια πρὸ Χριστοῦ...), καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος οὐδὲ κάλλος (:Δὲν εἶχε ὀμορφιά. Τὸ ἀνθρώπινο εἶδος Του ἔφυγε· δηλαδὴ κακοποιήθηκε)· ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον (: ἀλλὰ ἡ μορφή Του, τὸ εἶδος Του, ἦταν χωρὶς τιμή· εἶχε ἐξαφανιστεῖ. - Ὅπως ἕνας ἄνθρωπος ποὺ κακοποιεῖται καὶ φονεύεται, χάνει τὸ πρόσωπό του τρόπον τινά, ὄχι μόνον τὴν ὀμορφιά του. Ἐννοεῖται τὸ ἀνθρώπινο, τὸ ἐξωτερικὸ πρόσωπον). Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει -Ποιός εἶναι ὅμως αὐτὸς ποὺ εἶναι «τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον;»: Αὐτὸς εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ φέρει τίς ἁμαρτίες μας) καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται (:καὶ γιὰ μᾶς πονᾷ)· ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ κείροντος αὐτὸν ἄφωνος, οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα αὐτοῦ (:Σὰν πρόβατο ὁδηγήθηκε στὴ σφαγή. Καὶ ὅπως ἀκριβῶς τὸ ἀρνὶ μπροστὰ σὲ ἐκεῖνον ποὺ τὸ κουρεύει, τὸν ποιμένα, ἔτσι καὶ Ἐκεῖνος ὁ ἀμνός, τὸ στόμα του δὲν τὸ ἀνοίγει νὰ διαμαρτυρηθεῖ καὶ νὰ φωνάξει ἐναντίον ἐκείνων ποὺ Τὸν κακοποιοῦν)».
Ἀλλά, μεγαλειώδης, ἀγαπητοί μου, εἶναι καὶ ἡ προφητεία ἐκείνη τοῦ Δανιήλ, ἢ καλύτερα τοῦ Ναβουχοδονόσορος τὸ ὅραμα, τὸ ὁποῖον ἑρμηνεύει ὁ Δανιήλ. Καὶ εἶναι περίεργο πῶς ὁ Θεὸς τὰ οἰκονομεῖ. Τὸ ὅραμα, τὸ ὄνειρο ἐκεῖνο, τὸ βάζει στὸν Ναβουχοδονόσορα ὁ Θεός. Δηλαδὴ σὲ ἕναν ἄνθρωπο... θέλετε; Εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος κατέστρεψε, κατακατέστρεψε, θὰ λέγαμε, τοὺς Ἑβραίους. Ὁ Ναβουχοδονόσορ. Ἅρπαξε τὰ σκεύη τοῦ ναοῦ, ἦταν ὁ βέβηλος γιὰ τὸν ναό. Καὶ τοῦ βάζει ὁ Θεός, ἀγαπητοί μου, ὄνειρο, ποὺ τὸ προφητεύει ὁ Δανιὴλ καὶ εἶναι καταπληκτικό. Γιατί ἄραγε ἔβαλε σὲ ἕναν ἐχθρὸ τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, ἕνα τέτοιο ὄνειρο; Γιὰ νὰ δημιουργήσει τὸ ἀνύποπτον τῆς προφητείας. Τὸ ἀνύποπτον! Νὰ μὴν πεῖ κανεὶς ὅτι... νά, ὅτι τὰ πράγματα παρασκευάστηκαν. Ἀλλά, τὸ σπουδαιότερον· ὅτι τίς προφητεῖες, μέχρι σήμερα κατέχουν καὶ κρατοῦν οἱ ἄπιστοι Ἑβραῖοι. Αὐτοὶ εἶναι οἱ θεματοφύλακες τῆς γνησιότητος τῶν προφητειῶν. Οἱ ἄπιστοι Ἑβραῖοι. Ὅπως ἀκριβῶς ἄπιστος ἄνθρωπος ὁ Ναβουχοδονόσορ, ὁμιλεῖ γι᾿ αὐτό.
Τί λέγει; «Εἶδα», λέγει, «ἕνα βουνὸ ἀλατόμητον -Δὲν εἶχε γίνει λατομεῖο, δὲν ὑπῆρχε κάτι ποὺ νὰ εἶναι σκαμμένο· ἀλατόμητον-. «Καὶ ἀπὸ ἐκεῖ φεύγει», λέγει, «μία πέτρα, ἀποσπᾷται, ἄνευ χειρὸς ἀνθρώπου καὶ πηγαίνει καὶ πέφτει ἐπάνω σὲ ἕνα ἄγαλμα, ποὺ εἶναι τετραμερὲς στὴ σύνθεση τῆς ὕλης του καὶ τὸ λιάνισε». Εἶναι οἱ τέσσερις μεγάλες δυναστεῖες: ἡ Βαβυλωνιακή, ἡ Περσική, ἡ Ἑλληνικὴ ἢ Μακεδονική, τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καὶ ἡ Ρωμαϊκή. «Καὶ στὸν τόπο», λέει, «ἐκεῖνον, ἐκείνη ἡ πέτρα ἡ ἀποσπαθεῖσα ἀπὸ τὸ ἀλατόμητον ὄρος, ἔγινε μέγα ὄρος καὶ κάλυψε τὴν γῆν». Καὶ λέγει ὁ Δανιήλ: «Βασιλιᾶ μου, Αὐτὸς εἶναι ὁ Μεσσίας. Αὐτὸς εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ θά ᾿ρθεῖ ἀπὸ Παρθένον». «Ἀλατόμητον ὄρος». Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ Θεοτόκος λέγεται «ἀλατόμητον ὄρος». Ἐπειδὴ εἶναι Παρθένος. Ἀπὸ ἐκείνην ἀπεσπάσθῃ ἄνευ χειρὸς ἀνδρός, δηλαδὴ χωρὶς τὴν ἐπέμβασιν ἀνδρός. «Καὶ ἡ βασιλεία Αὐτοῦ», λέγει, ὁ Δανιήλ, «οὐκ ἒσται τέλος». «Δὲν ἔχει τέλος ἡ βασιλεία Του, ποὺ θὰ ἐγκαθιδρυθεῖ πάνω στὰ ἐρείπια τῶν ἀνθρωπίνων βασιλειῶν καὶ δυναστειῶν». Εἶναι καταπληκτικό. Ἀγαπητοί, εἶναι καταπληκτικό. Εἶναι στὸ 2ο κεφάλαιο, ἂν ἔχετε Παλαιὰ Διαθήκη -πρέπει νὰ ἔχετε- διαβάσατέ το στὸ σπίτι σας).
Ἀγαπητοί μου, θὰ ἔλεγα ἀκόμα, ὅτι ὁ Κύριός μας δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνας μεγάλος ἀναμορφωτὴς ἢ ἕνας ἀρχηγὸς ἢ φιλόσοφος. Εἶναι Αὐτὸς ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Εἶναι Αὐτὸς ὁ Ἐνανθρωπήσας Υἱός. Εἶναι ὁ Σωτῆρας τοῦ κόσμου. Ὅλα μαρτυροῦν γι᾿ Αὐτόν. Προπαντὸς ὅμως ἡ προφητικὴ ἀπόδειξις. Προπαντὸς δηλαδὴ ἡ προφητεία. Γι᾿ αὐτὸ ἂς μελετᾶμε τὴν Ἁγία Γραφή, ὅπως μᾶς συνιστᾷ καὶ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος. Ἐκεῖ θὰ δοῦμε τὸν Χριστό. Τὴν Γραφὴ μελετοῦσαν κι ἐκεῖνοι οἱ δύο οἱ μαθηταί Του -ὅλοι οἱ μαθηταί Του, ἀλλὰ τοὐλάχιστον κατεγράφῃ αὐτό- ὁ Φίλιππος καὶ ὁ Ναθαναήλ. Καὶ ὅταν ὁ Φίλιππος βρῆκε τὸν Χριστόν... δυνάμει τίνων χαρακτηριστικῶν; Δυνάμει τῶν χαρακτηριστικῶν τῆς μελέτης ποὺ ἔκανε στὴν Ἁγία Γραφή. Δυνάμει τῶν χαρακτηριστικῶν τῶν προφητῶν γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Μεσσίου. Βρίσκει τὸν Ναθαναὴλ καὶ τοῦ λέγει: «Εὑρήκαμε τὸν Μεσσία». «Τὸν Μεσσία;». «Τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ», λέγει. «Ἀπὸ Ναζαρέτ; Ὄχι», τοῦ λέγει. «Ἐμεῖς διαβάσαμε ὅτι δὲν κατάγεται ἀπὸ τὴν Ναζαρὲτ ὁ Μεσσίας». Ἐμεῖς διαβάσαμε. Ἐμεῖς ξέρομε.
Πράγματι ὁ Ἰησοῦς δὲν κατήγετο ἀπὸ τὴν Ναζαρέτ. Κατήγετο ἀπὸ τὴν Βηθλεέμ. Γνωρίζετε τὸ περιστατικό, τὸ γιατί ἔφυγε ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴν Βηθλεέμ. Ἐπῆγε στὴν Αἴγυπτο. Ὅταν δὲ ἐπέστρεψε, καὶ ἀντὶ τοῦ Ἡρώδου, ἐβασίλευε ὁ Ἀρχέλαος, φοβηθεὶς δέ, γιατί κι αὐτὸς ἦταν ὠμὸς ἄνθρωπος, μήπως εἶχε καμία περιπέτεια, κατέφυγε εἰς τὸ Βόρειον Βασίλειον, στὴν Ναζαρὲτ καὶ ἐπειδὴ ἐκεῖ πέρασε τὰ παιδικά του χρόνια ὁ Κύριος καὶ τὰ μετέπειτα χρόνια Του, ὀνομάστηκε Ναζωραῖος· ἐνῶ δὲν ἦτο Ναζωραῖος. Δηλαδὴ δὲν εἶναι Ναζαρηνὸς ὁ Μεσσίας. Καὶ τοῦ λέγει ὁ Φίλιππος: «Ἔρχου καὶ ἴδε». Βέβαια τὰ πράγματα μπερδεύτηκαν ἐκεῖ. Ποῦ μπερδεύτηκαν; Ὄχι στὴν Γραφή, ἀλλὰ στὸν Ναθαναήλ. «Ἔλα καὶ θὰ δεῖς».
Καὶ πράγματι, ἀγαπητοί μου, θὰ μπορούσαμε κι ἐμεῖς, ἂν ψάχναμε τὴν Ἁγία Γραφή, αὐτὸ τὸ ζωντανὸ βιβλίο τοῦ Θεοῦ, τότε ἐκεῖ, ἂν διαθέτομε καὶ μία εὐσεβῆ ψυχή, μιὰ καθαρὴ ψυχή, καὶ χωρὶς προκατάληψη μελετοῦμε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἐκεῖ θὰ βροῦμε τὸν Μεσσίαν. Ὁπωσδήποτε θὰ βροῦμε τὸν Μεσσίαν. Ἐκεῖ ὁπωσδήποτε θὰ ἀναγνωρίσουμε Ποιός εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Αὐτὸς ποὺ γεννήθηκε ταπεινὰ καὶ ἁπλὰ σὲ ἕνα σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, ἐδῶ καὶ δύο χιλιάδες χρόνια. Καὶ τότε θὰ ἀναφωνήσομε μαζὶ μὲ τὸν Ἀπόστολο Πέτρο: «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος».
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
καὶ μὲ ἀπροσμέτρητη εὐγνωμοσύνη στὸν πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστὸ γέροντα Ἀθανάσιο Μυτιληναῖο,
ψηφιοποίηση τῆς ἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας καὶ ἐπιμέλεια:
Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
• Ἀπομαγνητοφώνηση ὁμιλίας διὰ χειρὸς τοῦ ἀξιοτίμου κ. Ἀθανασίου Κ.
• http://www.arnion.gr/mp3/omilies/p athanasios/omiliai kyriakvn/omiliai kyriakvn 260.mp3
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου