Ὁ 4ος μ. Χ. αἰῶνας ὑπῆρξε ἡ πιὸ κρίσιμη ἐποχὴ τόσο γιὰ τὴν Ἐκκλησία, ὅσο καὶ γιὰ τὴν παγκόσμια ἱστορία. Κι᾿ αὐτὸ διότι οἱ χρόνοι ἐκεῖνοι ἦταν ἡ μεταβατικὴ περίοδος ἀπὸ τὸν παλιὸ προχριστιανικὸ κόσμο, στὸν καινούριο, τὸν χριστιανικό. Σὲ αὐτὴ τὴν μετάβαση, ἡ ὁποία δὲν ἦταν πάντα ἤρεμη, συνέβαλλαν τὰ μέγιστα οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς ἦταν καὶ ὁ ἅγιος Μελέτιος Ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας.
Γεννήθηκε στὴν πόλη Μελιτηνὴ τῆς Μικρᾶς Ἀρμενίας τὸ 310. Δὲν γνωρίζουμε σχεδὸν τίποτε γιὰ τὴν παιδικὴ καὶ νεανική του ζωή. Γιὰ πρώτη φορὰ ἀναφέρεται τὸ ἔτος 357, ὁ ὁποῖος ἐμφανίζεται ὡς ἀντίπαλος τῶν αἱρετικῶν Ὁμοιουσιανῶν, μιᾶς ἀρειανικῆς παρατάξεως, καὶ ὀπαδὸς τοῦ Ἐπισκόπου Καισαρείας τῆς Παλαιστίνης Ἀκακίου. Μὲ εἰσήγηση τοῦ Ἀκακίου, ὁ Μελέτιος ἐξελέγῃ ἀπὸ τὴν Σύνοδο τοῦ 358, Ἐπίσκοπος Σεβαστείας. Ἀπ᾿ ὅτι φαίνεται, δὲν ἔμελλε νὰ στερεώσει στὸ θρόνο του, διότι, οἱ φανατικοὶ ὀπαδοὶ τοῦ προηγουμένου Ἐπισκόπου Σεβαστείας Εὐσταθίου, τοῦ εἶχαν κηρύξει τὸν πόλεμο καὶ γι᾿ αὐτὸ ἀναγκάστηκε νὰ παραιτηθεῖ σὲ λίγο καιρὸ καὶ νὰ μεταβεῖ στὴ Βέροια τῆς Συρίας.