ΚΥΡΙΑΚΗ TΟΥ ΑΣΩΤΟΥ[:Λουκά 15,11-32]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«ΑΠΟΔΗΜΟΙ ΤΗΣ ΧΑΡΙΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 15-02-1998]
[Β 370]
«Εὐαγγέλιον ἐν Εὐαγγελίῳ» εχαρακτηρίσθη, αγαπητοί μου, η παραβολή του Ασώτου Υιού, που ακούσαμε σήμερα. Και τούτο γιατί δείχνει την πτώση του ανθρώπου και την αποστασία του από τον Θεό, αλλά και την αγάπη του Θεού για την επιστροφή και σωτηρία του ανθρώπου.
Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα
Μελέτη ΙΕ΄: Στην παραβολή του Ασώτου
Α΄: Αυτός αναχώρησε από τον οίκο του πατέρα του
Β΄: Ποια ζωή έζησε μετά την αναχώρηση
Γ’: Ποια επιστροφή έδειξε.
Α΄
Σκέψου, αδελφέ, την αναχώρηση, που έκανε εκείνος ο άσωτος υιός από τον οίκο του πατέρα του, όπως διηγείται ο ιερός Λουκάς[Λουκ. 15,11-32], με την οποία αναχώρηση φάνηκε στ’ αλήθεια σαν ένας νέος χωρίς μυαλό και νου, διότι τι του έλειπε, όταν ήταν στο πατρικό σπίτι και βρισκόταν κάτω από την προστασία του γλυκύτατου πατέρα του; Αυτός βρισκόταν κάθε ημέρα μέσα στην πατρική αγκάλη, είχε ό,τι χρειαζόταν, τον υπηρετούσαν όλοι οι δούλοι, είχε τα χάδια και τις τιμές ως κληρονόμος της πατρικής περιουσίας και σχεδόν αναγνωριζόταν ως κύριος και εξουσιαστής κάθε πράγματος, ώστε μπορούσε να έχει κάθε λόγο να λέει εκείνο το ψαλμικό: «Πλησθησόμεθα ἐν τοῖς ἀγαθοῖς τοῦ οἴκου σου(:θα μας χορτάσουν τα πλούσια αγαθά του οίκου σου)»[Ψαλμ. 64,5].Αλλά η επιθυμία της πλανεμένης ελευθερίας, από εκεί που ήταν τέκνο και κληρονόμος, τον έκανε να επιθυμεί να γίνει δούλος και μισθωτός.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ [:Λουκ.15,11 – 32]
Ομιλία αγίου Ιωάννου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου,
«Εἰς τὴν παραβολὴν περὶ τοῦ ἀσώτου»
Πάντοτε μεν, αδελφοί, οφείλουμε να διακηρύττουμε τη φιλανθρωπία του Θεού (διότι μέσω αυτής «ζῶμεν καὶ κινούμεθα καὶ ἐσμέν(:ζούμε και κινούμαστε και υπάρχουμε)»[Πράξ.17,28])· και μάλιστα σε τούτον τον καιρό έχουμε χρέος να το κάνουμε αυτό, για να υπάρξει κοινή ωφέλεια και για να ευεργετηθούν οι αστέρες που πρόκειται να ανατείλουν από την κολυμβήθρα [:όσοι κατηχούμενοι επρόκειτο σε λίγο να βαπτιστούν]. Καθώς και αυτοί μέσω αυτής θα λάμψουν και εμείς μέσω αυτής σωθήκαμε και σωζόμαστε· αυτή δόθηκε από τον Δημιουργό Θεό και Πατέρα μας σε μας αντί κληρονομίας.
ΚΥΡΙΑΚΗ TΟΥ ΑΣΩΤΟΥ[:Α΄Κορ.6,12-20]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΥΠΑΡΞΙΣ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 19-02-1984]
[Β 108]
«Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος».
Οι λόγοι αυτοί, αγαπητοί μου, του Αποστόλου Παύλου στους Κορινθίους, είναι βαρυσήμαντοι. Η Εκκλησία μας καταλλήλως τοποθέτησε την σημερινήν αποστολικήν περικοπήν παράλληλα με την παραβολή του ασώτου υιού. Για να δείξει, με διδασκαλία μεν λόγων, ότι όλα τα πράγματα επιτρέπονται, αλλά δεν συμφέρουν. Ο ευαγγελιστής Λουκάς μάς παρουσιάζει το ίδιο πράγμα, το ίδιο θέμα με μία εικόνα. Με την εικόνα του ασώτου υιού. Ο άσωτος υιός μπορούσε να μένει, μπορούσε και να φύγει. Αλλά δεν συνέφερε να φύγει. Αυτό ακριβώς θέλει να πει ο απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου, εδώ σήμερα.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ[:Α΄Κορ.6,12-20]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος(:ας επανέλθω τώρα στο ηθικό ζήτημα. Όλα έχω εξουσία να τα κάνω, δεν συμφέρουν όμως όλα. Όλα είναι στην εξουσία μου, αλλά εγώ δεν θα εξουσιαστώ και δεν θα γίνω δούλος σε τίποτε)»[Α΄Κορ.6,12].
Εδώ υπαινίσσεται τους λαίμαργους. Επειδή δηλαδή πρόκειται πάλι να στραφεί κατά του πόρνου- καθώς η πορνεία προέρχεται από την τρυφηλότητα και την έλλειψη μέτρου στη ζωή- καταδικάζει με σφοδρότητα το πάθος. Και ούτε λέγει αυτό για τα απαγορευμένα τρόφιμα – διότι εκείνα δεν επιτρέπονται- αλλά και για εκείνα που θεωρούνται ως ουδέτερα. Εννοώ το εξής περίπου: «μου επιτρέπεται», λέει, «να φάω και να πιω, αλλά δεν συμφέρει να τα κάνω με ασωτία». Και το πλέον θαυμαστό και παράδοξο, το οποίο, ως γνωστό, σε πολλές περιπτώσεις συνήθιζε να κάνει στρέφοντας τον λόγο στο αντίθετο, αυτό το κάνει και εδώ, και αποδεικνύει ότι το δικαίωμα να κάνει κανείς κάτι, όχι μόνο δεν συμφέρει, αλλά ούτε καν δικαίωμα είναι, αλλά δουλεία. Και κατά πρώτον μεν τους αποτρέπει χρησιμοποιώντας το επιχείρημα ότι είναι ασύμφορο και λέγοντας: «δεν συμφέρει»· δεύτερον χρησιμοποιεί και το εκ του αντιθέτου επιχείρημα λέγοντας ότι «εγώ δεν θα εξουσιαστώ από τίποτε».
Πατέρες καὶ ἀδελφοί, χαίρετε ἐν Κυρίῳ!
Δυστυχῶς γιὰ μία ἀκόμα φορὰ, ἀναγκαζόμαστε νὰ ἀναστείλουμε τὴν λειτουργία τοῦ ἱστολογίου μας λόγῳ ἀσθενείας τῆς συζύγου μου καὶ ἡ ὁποία βρίσκεται ἐν ὄψη χειρουργικῶν ἐπεμβάσεων σὲ ἰσχία καὶ χέρια.
Ἡ κατάστασή της εἶναι τέτοια, ἀφοῦ ἔχει ἐπιδεινωθῇ σὲ μεγάλο βαθμὸ σὲ σημεῖο ποὺ χρειάζεται ἀνελλιπῶς βοήθεια ἀπὸ ἐμένα, διότι ἀδυνατεῖ νὰ κάνει ἀκόμα καὶ τὰ ἐλάχιστα.
Κατόπιν τούτου, διευκρινίζοντας ὅτι μὲ πολὺ μεγάλο κόπο καὶ περιορισμένο χρόνο καταφέρναμε νὰ ἔχουμε ἐνεργὸ τὸ ἱστολόγιό μας ἕως τώρα, ὁ χρόνος μου τώρα πιά, ἔχει περιοριστῇ στὸ ἐλάχιστο, σὲ σημεῖο ποὺ οἱ ἐξωτερικὲς ἐργασίες οἱ ὁποῖες εἶναι πολλὲς, ὁ χρόνος ποὺ μὲ χρειάζεται ἡ σύζυγος καὶ τὰ τρεξίματα σὲ γιατροὺς, ἐξετάσεις κ.λπ. καὶ τώρα ἐν ὄψη ἐγχειρήσεων ὅπως ἀνέφερα πιὸ πάνω, δὲν μοῦ ἀφήνουν πλέον περαιτέρω χρόνο γιὰ ἀναρτήσεις.
Λήψη βίντεο: Γιάννης Κατσέας
Κείμενο: https://www.wikiwand.com/
Ήταν 24 Φεβρουαρίου του 1821, όταν ένας από τους πιο ανιδιοτελείς αγωνιστές της Επανάστασης, ο Στρατηγός Αλέξανδρος Υψηλάντης εκδίδει στο Ιάσιο την προκήρυξη του Αγώνα Ελευθερίας με τον τίτλο «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος», ενώ δύο μέρες πριν είχε σηκώσει τη σημαία της «Αγιασμένης Επανάστασης» όπως ονομάζει το ξεσηκωμό ενάντια στην μακρόχρονη Οθωμανική τυραννία ο Φώτης Κόντογλου .
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ [:Λουκ. 18, 9-14]
Πνευματικὰ θησαυρίσματα ἀπὸ ὁμιλίες τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Η ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ
Ἄν ἡ ἁμαρτία, ὅταν εἶναι ἑνωμένη μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη, τρέχει τόσο γρήγορα στὸ δρόμο τῆς θεϊκῆς εὐσπλαχνίας, ὥστε μπορεῖ νὰ ξεπεράσει καὶ τὴν ἀρετὴ ποὺ τρέχει μὲ ἀλαζονεία, τότε ποῦ δὲν θὰ φτάσει ἡ ἀρετή, ὅταν συνυπάρχει μὲ τὴν ταπεινοφροσύνη; Ἄν ἐκεῖνοι ποὺ ὁμολογοῦν τὰ ἁμαρτήματά τους, βρίσκουν ἔλεος ἀπὸ τὸν Κύριο, τότε πόσα στεφάνια δὲν θὰ κερδίσουν ἐκεῖνοι ποὺ ἔχουν πλήρη ἐπίγνωση τῶν ἀγαθῶν τους πράξεων καὶ παραμένουν ταπεινοί;
Ἔχεις πραγματοποιήσει ἀναρίθμητα καλὰ ἔργα; Ἔχεις ἀποκτήσει κάθε ἀρετή; Ὅλα αὐτὰ εἶναι μάταια καὶ ἀνώφελα, ἂν δὲν συνοδεύονται ἀπὸ τὴν ταπεινοφροσύνη. Κανένα, μὰ κανένα κατόρθωμα δὲν μπορεῖ νὰ σταθεῖ δίχως αὐτήν.
Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος
Εἰσαγωγικὴ περίοδος - οἱ τέσσερις πρῶτες Κυριακές
Τὸ Τριῴδιο ἀποτελεῖ γιὰ τὴν Ἐκκλησία τὴν πνευματικὴ ἄνοιξη. Ὅπως ἡ φύση εἰσέρχεται τὴν περίοδο αὐτὴν στὴν φάση τῆς ἀναγέννησης, ἔτσι καὶ ἡ Ἐκκλησία μᾶς εἰσάγει διὰ τοῦ Τριῳδίου στὴν πνευματική μας ἀναγέννηση. Καὶ ὅπως τὴν ἄνοιξη κορυφώνονταν οἱ ἑορτὲς γιὰ τὴν ἀνάσταση τῆς φύσεως καὶ τὴν λύτρωσή της ἀπὸ τὸν μαρασμὸ καὶ τὴν φθορά, ἔτσι καὶ τὴν περίοδο τοῦ Τριῳδίου κορυφώνεται ἡ πνευματικὴ προετοιμασία γιὰ τὸν ἑορτασμὸ τῆς ἑορτῆς τῶν ἑορτῶν, τῆς Ἀναστάσεως, τῆς λυτρώσεως δηλαδὴ τοῦ ὅλου ἀνθρώπου ἀπὸ τὴν φθορὰ τῆς ἁμαρτίας καὶ ἀπὸ τὸν θάνατο.
Οἱ τὰ πάντα σοφῶς διαταξάμενοι Πατέρες φρόντισαν βεβαίως ἡ εἴσοδός μας στὴν κατ’ ἐξοχὴν πνευματική αὐτὴν περίοδο νὰ γίνεται ὁμαλά, ὥστε καὶ τὸ πνεῦμα νὰ προετοιμάζεται μὲ τὶς κατάλληλες ἀκολουθίες καὶ τὸ σῶμα νὰ ἀκολουθῇ μὲ τὴν ἀντίστοιχη προετοιμασία.
Ο τελώνης και ο φαρισαίος είναι οι δυο εμβληματικότερες ίσως μορφές στη διδασκαλία του Χριστού. Αποτυπώνουν δυο οριακές, διαμετρικά αντιμέτωπες μεταξύ τους, καταστάσεις της ανθρώπινης ψυχής. Του ύψους και του βάθους. Δυο καταστάσεις που η έννοιά τους κινείται με ανεστραμμένο τρόπο. Αυτό που υψώνεται και φαίνεται σπουδαίο και τρανό στα ανθρώπινα μάτια, είναι κατ’ ουσίανμηδαμινό γιατον Θεό και απορριπτέο. Και αντιστρόφως. Το χαμηλό και ασήμαντο για τον κόσμο μπορεί να πάρει απροσμέτρητες διαστάσεις στα μάτια του Θεού.
Τί είμαστε οι σημερινοί Χριστιανοί; Φαρισαίοι ή τελώνες; Για την ακρίβεια, θα λέγαμε και το ένα και το άλλο, ή μάλλον ούτε το ένα ούτε το άλλο. Γιατί έχουμε πάρει κάτι από τον καθένα και μάλιστα το κακό και όχι το καλό. Πήραμε την καύχηση του φαρισαίου χωρίς τις αρετές του και τις αμαρτίες του τελώνη χωρίς τη μετάνοιά του. Και την καύχηση μεν του φαρισαίου εύκολα μπορεί να την αποκτήσει ο καθένας, αλλά τις αμαρτίες του τελώνη; Είμαστε τόσο αμαρτωλοί;
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ[:Β΄Τιμ.3,10-15]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«Πλανῶντες καὶ πλανώμενοι»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 16-2-1997]
[Β351]
Σήμερα, αγαπητοί μου, ανοίγει το «Τριώδιον»· Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου. Το «Τριώδιον» είναι ένα λειτουργικό βιβλίο της Εκκλησίας μας· που αρχίζει από σήμερα να εκδιπλούται και να ψάλλεται το περιεχόμενό του, από σήμερα Κυριακή έως το Μεγάλο Σάββατο. Λέγεται «Τριώδιον», επειδή έχουν επινοηθεί από τον άγιον Κοσμάν τον ποιητήν κανόνες, είναι είδος φιλολογικόν, κανόνες με τρεις μόνον ωδές, εις τιμήν του Αγίου Τριαδικού Θεού. Επειδή λοιπόν οι ωδές που χρησιμοποιεί στον κανόνα του είναι τρεις, γι'αυτό λέγεται «Τριώδιον».
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ [:Λουκ. 18, 9-14]
Ἁγίου Κυρίλλου, ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας,
Ἐξήγησις ὑπομνηματικὴ εἰς τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιον,
κεφ.ιη΄, ἐδάφια 9-14: ἡ παραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου
[...] Γιὰ νὰ μάθεις ὅμως πόση ζημία προκαλεῖ τὸ νὰ κατακρίνουμε τοὺς ἄλλους καὶ νὰ μὴ μετανοοῦμε γιὰ τὰ δικά μας πταίσματα, θά σοῦ τὸ ἐπιβεβαιώσω καὶ ἀπὸ τὰ ἴδια τὰ Εὐαγγέλια. Λέγει πράγματι αὐτὸς ὁ μακάριος Λουκᾶς γιὰ τὸν Σωτῆρα μας Χριστό: «Εἶπε δὲ καὶ πρὸς τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ᾿ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶ δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς, τὴν παραβολὴν ταύτην (:Σὲ μερικοὺς μάλιστα ποὺ εἶχαν τὴ βεβαιότητα καὶ τὴν αὐτοπεποίθηση ὅτι εἶναι δίκαιοι καὶ ἐνάρετοι, καὶ γι᾿ αὐτὸ περιφρονοῦσαν τοὺς ἄλλους, εἶπε τὴν παραβολὴ αὐτή)» [Λουκ. 18,9]. Καὶ ποιά εἶναι ἡ παραβολή;
Ὁ δημιουργὸς τῶν ἄνω καὶ τῶν κάτω,
Τρισάγιον μὲν ὕμνον ἐκ τῶν Ἀγγέλων,
Τριῴδιον δὲ καὶ παρ' ἀνθρώπων δέχου.
Τριώδιο
Τριώδιο
ονομάζεται το Λειτουργικό Βιβλίο της Εκκλησίας μας το οποίο
περιλαμβάνει τους Ύμνους των Κυριακών, απο την Κυριακή του Τελώνου και
του Φαρισαίου μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο πρίν την Τελετή της
Αναστάσεως. Ονομάζεται έτσι διότι οι περισσότεροι Κανόνες του Όρθρου
(πρωινή Ακολουθία) περιέχουν τρείς Ωδές ενώ συνήθως περιέχουν εννέα Ωδές
- την 8η και την 9η πάντοτε, ύστερα δε διαδοχικά μία από τις πέντε
πρώτες.
