ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ
Ἀπομαγνητοφωνημένη
ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«ΜΕΣΤΟΙ ΑΓΑΘΟΣΥΝΗΣ, ΠΟΥ ΕΚΦΡΑΖΕΤΑΙ
ΜΕ ΤΗ ΣΥΓΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ,ΤΗ ΝΗΣΤΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 28-2-1982]
Β67
Μήνυμα ἀγαθοσύνης, ἀγαπητοί μου, σήμερα, ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς δίνει. Ἐνόψει τῆς
Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, μᾶς λέγει ποιοὶ πρέπει νὰ εἴμαστε. Καὶ ἔτσι στὴ σημερινὴ
εὐαγγελικὴ περικοπή, μᾶς δίνει αὐτὸ τὸ μήνυμα τῆς ἀγαθοσύνης.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ [:Ματθ. 6,14-21]
Ἱεροῦ Χρυσοστόμου, Η ΘΕΑΡΕΣΤΗ ΝΗΣΤΕΙΑ
«Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν (:Ὅταν νηστεύετε, μὴ γίνεστε ὅπως οἱ ὑποκριτές, σκυθρωποὶ καὶ κατηφεῖς· διότι αὐτοὶ ἀλλοιώνουν καὶ μαραίνουν τὸ πρόσωπό τους, παίρνουν τὴν ἐμφάνιση ἀδυνατισμένου ἀνθρώπου, γιὰ νὰ φανοῦν στοὺς ἄλλους ὅτι νηστεύουν· ἀληθινά σᾶς λέγω ὅτι ἀπολαμβάνουν ὁλόκληρο τὸν μισθό τους ,δηλαδὴ τοὺς ἐπαίνους τῶν ἀνθρώπων)». [Ματθ. 6,16]
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ[:Ματθ. 6, 14-21]
Πνευματικὰ θησαυρίσματα ἀπὸ ὁμιλίες τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
Γιὰ ποιόν λόγο, πές μου, εἶναι ἐχθρός σου ὁ ἀδελφός σου; Μήπως σὲ ἔβρισε; Μήπως
σὲ ἔκλεψε; Μήπως σὲ ἀδίκησε; Ὅ,τι κι ἂν σοῦ ἔκανε, μὴν ἀναβάλλεις νὰ κόψεις τὰ
σκοινιά, ποὺ σὲ κρατοῦν δεμένο μὲ τὴν ἔχθρα. Ἄν δὲν τὸ κάνεις σήμερα, αὔριο θὰ
εἶναι δυσκολότερο. Μεθαύριο ἀκόμα πιὸ δύσκολο. Μέρα μὲ τὴ μέρα ἡ ντροπή σου θὰ
μεγαλώνει καὶ ἡ ἔχθρα θὰ ριζώνει βαθύτερα στὴν καρδιά σου.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ[:Ματθ. 6, 14-21]
Πνευματικὰ θησαυρίσματα ἀπὸ ὁμιλίες τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ [:Ματθ. 6,14-21]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
[...] Ἔπειτα, ὅπως εἶπα παραπάνω, θέλοντας ὁ Κύριος νὰ δείξει ὅτι περισσότερο ἀπὸ ὅλα τὰ πάθη ἀποστρέφεται καὶ μισεῖ τὴ μνησικακία καὶ πιὸ πολὺ ἀπὸ ὅλα ἐπιδοκιμάζει τὴν ἀρετὴ τῆς συγχωρητικότητας ποὺ εἶναι ἀντίθετη στὴν κακία αὐτή, καὶ ἀμέσως μετὰ τὴν παράδοση τῆς Κυριακῆς προσευχῆς, ὑπενθύμισε πάλι τὸ κατόρθωμα αὐτό, ὁδηγῶντας τὸν ἀκροατὴ στὴν τήρηση τῆς ἐντολῆς αὐτῆς καὶ μέσῳ τῆς ἐπικείμενης τιμωρίας ἀπὸ τὴν παράβασή της καὶ μέσῳ τῆς καθορισμένης ἀμοιβῆς ἀπὸ τὴν ὑπακοὴ σὲ αὐτήν. «Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν (:Πρέπει λοιπὸν νὰ ἔχετε ὑπόψη σας ὅτι, ἂν καὶ ἐσεῖς συγχωρεῖτε μὲ ὅλη σας τὴν καρδιὰ τὰ ἁμαρτήματα ποὺ ἔκαμαν σὲ σᾶς οἱ ἄλλοι)», λέγει, «ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος (:καὶ ὁ Πατέρας σας ὁ οὐράνιος θὰ συγχωρήσει τὰ δικά σας ἁμαρτήματα)· ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν (:ἐὰν ὅμως δὲν δώσετε συγχώρηση στοὺς ἀνθρώπους γιὰ τὰ ἁμαρτήματά τους ἀπέναντι σὲ σᾶς, τότε οὔτε ὁ Πατέρας σας θὰ συγχωρήσει τίς δικές σας ἁμαρτίες πρὸς Αὐτόν)» [Ματθ. 6,14-15].
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Καὶ τοῦτο, εἰδότες τὸν καιρόν, ὅτι ὥρα ἡμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι (:Ἄς κάνουμε λοιπὸν τὰ ἔργα αὐτὰ τῆς ἀγάπης, ἀκούραστοι καὶ χωρὶς ἀναβολή, γνωρίζοντας σὲ ποιόν καιρὸ ζοῦμε. Ζοῦμε σὲ ἐποχὴ ποὺ ἀπαιτεῖ ἐπειγόντως τὴν ἄσκηση τῆς ἀρετῆς· διότι εἶναι πλέον ὥρα νὰ σηκωθοῦμε ἀπὸ τὸν ὕπνο τῆς ἀμέλειας, ποὺ μᾶς κάνει δυσκολοκίνητους στὸ καλό)» [Ρωμ. 13,11].
Ἀφοῦ ὑπέδειξε ὅλα ὅσα ἔπρεπε ὁ Παῦλος, τοὺς παρακινεῖ πάλι πρὸς τὴν ἐκτέλεση τῶν ἀγαθῶν ἀπὸ τὸ πιὸ ἐπεῖγον. «Γιατί ὁ καιρὸς τῆς Κρίσεως», λέγει, «εἶναι πολὺ κοντά», ὅπως ἀκριβῶς ἔγραφε καὶ στοὺς Κορινθίους, ὅτι «ὁ καιρὸς συνεσταλμένος τὸ λοιπὸν ἐστιν (:ὁ καιρὸς τῆς ζωῆς αὐτῆς εἶναι πολὺ μικρὸς καὶ λιγοστός)» [Α΄ Κορ. 7,29]· καὶ στοὺς Ἑβραίους πάλι: «Ἒτι γὰρ μικρὸν ὅσον ὅσον, ὁ ἐρχόμενος ἥξει καὶ οὐ χρονιεῖ (:Δεῖξτε ὑπομονὴ διότι πολὺ λίγος χρόνος μένει ἀκόμη καὶ ὁ Κύριος ποὺ περιμένουμε νὰ ἔλθει καὶ πάλι, θὰ ἔλθει καὶ δὲν θὰ ἀργήσει)» [Ἑβρ.10,37]. Ἀλλὰ ἐκεῖ τὰ ἔλεγε αὐτὰ γιὰ νὰ τονώσει ἐκείνους ποὺ κοπίαζαν καὶ γιὰ νὰ τοὺς παρηγορήσει γιὰ τοὺς ἱδρῶτες γιὰ τοὺς διαδοχικοὺς πειρασμούς, ἐνῶ ἐδῶ γιὰ νὰ ξυπνήσει ἐκείνους ποὺ κοιμοῦνταν· καθόσον αὐτὸς ὁ λόγος μᾶς εἶναι χρήσιμος καὶ γιὰ τὰ δύο.
Πόση λοιπόν χαρά νομίζεις ότι νιώθει η ψυχή εκείνου που άρχισε να εργάζεται για τον Θεό και ολοκλήρωσε αυτό το έργο; Και όταν θα φύγει από τη ζωή, τα έργα του θα προπορεύονται, και θα χαρούν μαζί του οι άγγελοι, όταν τον δουν ότι ελευθερώθηκε από τις δυνάμεις του σκότους.
Γιατί όταν βγει η ψυχή από το σώμα, τη συνοδεύουν οι άγγελοι, και τότε βγαίνουν να τη συναντήσουν όλες οι δυνάμεις του σκότους, θέλοντας να την κρατήσουν, εξετάζοντας μήπως έχει κάτι από τα δικά τους.
ΕΥΧΗ ΔΙΑ ΤΟΝ ΓΑΜΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΝ
Δέσποτα Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Θεέ τοῦ ἐλέους, ὁ πάσης ἀγαθότητος χορηγός καί τῶν θαυμασίων Θεός, ἡ τῆς φιλανθρωπίας ἀκένωτος πηγή, ὁ πάντα τά καθ’ ἡμᾶς συμφερόντως διευθύνων καί διακυβερνῶν, ὁ σοφῇ σου προνοίᾳ τόν ἡμέτερον βίον διεξάγων, ὁ ἀπ᾿ ἀρχῆς δημιουργήσας ἄνδρα καί γυναῖκα καί συναρμόσας αὐτούς εἰς ἀλλήλων βοήθειαν καί διαδοχήν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων, ὁ τοῖς ὑπερηφάνοις ἀντιτασσόμενος, ταπεινοῖς δέ διδούς χάριν·
Αὐτός, Δέσποτα παντοκράτορ, ἔπιδε ἐφ’ ἡμᾶς καί πρόσχες τῇ δεήσει ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν, οἵτινες, εἰδότες σου τό φιλάνθρωπον, τό εὔσπλαγχνον, τό πολυέλεον, τό μακρόθυμον, τό ἀνεξίκακον, ἀποτολμοῦντες αἴρομεν χεῖρας καί ἐκτενῶς βοῶμέν σοι.
-Πες μας, σοφέ γέροντα, στους διάφορους τρόπους της ζωής, ποια αρετή ζητάει τον πιο πολύ κόπο;
-Δεν υπάρχει άλλος κόπος πιο δύσκολος, από το να προσεύχεσαι; Απορεί η σκέψη!
Μα δεν είναι η επικοινωνία με τον Θεό, χαρά και τέρψη και αγαλλίαση και ανάταση ψυχής και ειρήνη βαθιά και απόλαυση θεϊκή;
Πώς κατάντησε απόψε αυτή η ήσυχη επαρχιακή πόλη; Θαρρείς καί δέν τήν κατοικούν άνθρωποι αλλά ανθρωπόμορφα τέρατα πού άλλος μέ κεφάλι γαϊδάρου, άλλος λιονταριού, άλλος πιθήκου τρέχουν νά προλάβουν νά γλεντήσουν, νά μεθύσουν, νά άμαρτήσουν όσο γίνεται περισσότερο.
Η Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού θα είναι το συγκλονιστικό επιστέγασμα της ιστορίας του κόσμου, η τελική αποκατάσταση της όλης δημιουργίας του Θεού, η οποία μέχρι τη στιγμή εκείνη θα συστενάζει και θα συνωδίνει με τον εκπεσόντα στην αμαρτία άνθρωπο. Τα πρωτόγνωρα γεγονότα θα συγκλονίσουν τη σύμπασα κτίση, φυσική και πνευματική, ανθρώπους και αγγέλους. Ακόμα «και αι δυνάμεις των ουρανών (οι αγγελικές τάξεις) σαλευθήσονται». Τα γεγονότα αυτά θα είναι η ανάσταση των νεκρών, η ανακαίνιση του σύμπαντος, η θριαμβευτική παρουσία του Χριστού και η τελική κρίση των ανθρώπων (Κυριακή της Απόκρεω).
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ
Ὑπομνηματισμὸς στὸ ἐδάφιο Ματθ. 25,31
«Ὅταν δὲ ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ᾿ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ (:ὅταν λοιπὸν ἔλθει ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴ δόξα Του καὶ μαζὶ Του ὅλοι οἱ ἅγιοι ἄγγελοι, τότε θὰ καθίσει σὲ θρόνο ἔνδοξο καὶ λαμπρό)» [Ματθ. 25,31].
Πῶς ὅμως θὰ ἔρθει, πῶς θὰ ἐμφανιστεῖ; Ὅπως δήλωσε ὁ ἴδιος ἀλλοῦ, λέγοντας: «Καὶ τότε ὄψονται τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ μετὰ δυνάμεως καὶ δόξης πολλῆς (:Καὶ θὰ δοῦν τὸν υἱὸ τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἔρχεται καθισμένος στὰ σύννεφα τοῦ οὐρανοῦ μὲ δύναμη καὶ συνοδεία ἀγγέλων καὶ μὲ δόξα πολλή)» [Ματθ. 24,30]. Θὰ ἔρθει δηλαδή, ὄχι πιὰ μὲ ταπεινὴ ὄψη, οὔτε μὲ τὴ μικροπρέπεια τὴ δική μας, ἀλλὰ μὲ δόξα καὶ δύναμη θεϊκή. Θὰ ἀκούσεις καὶ στὰ δύο οὐσιαστικὰ τὸ ἐπίθετο «πολλή»· διότι μὲ δύναμη πολλὴ καὶ μὲ δόξα πολλὴ θὰ κάνει τὴ δεύτερη θεϊκὴ παρουσία Του, γιατί τὴν προηγούμενη τὴν ἔκανε μὲ ἀδύναμη καὶ περιφρονημένη ὄψη, ὅση δηλαδὴ ἦταν σὲ θέση νὰ δοῦν οἱ πολλοί. Γιατί ὅμως ἐπάνω σε σύννεφο; Ἐπειδὴ ἔτσι ἐμφανίζεται πάντοτε ὁ Θεός: «Νέφη καὶ γνόφος κύκλῳ αὐτοῦ (:Ἀπρόσιτη καὶ ἀκατάληπτη εἶναι ἡ τελειότητά Του, σὰν μιὰ νεφέλη καὶ γνόφος νὰ ἁπλώνεται γύρω Του)» [Ψαλμ. 96,2] καὶ «Ἰδοὺ Κύριος κάθηται ἐπὶ νεφέλης κούφης (:Ἰδού,ὁ Κύριος κάθεται ἐπάνω σε ἐλαφριὰ ταχυκίνητη νεφέλη)» [Ἠσ. 19,1].
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ[:Ματθ. 25,31-46]
Ρίζα κάθε καλοῦ ἔργου εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς ἀναστάσεως. Ἡ προσδοκία τῆς ἀνταποδόσεως παρακινεῖ τὴν ψυχὴ στὴν ἀγαθοεργία. Ὁ ἐργάτης ποὺ ἐλπίζει στὸν μισθὸ τῶν κόπων του, εἶναι πρόθυμος νὰ ὑπομείνει κάθε δυσκολία, ἐνῶ ὅσοι κοπιάζουν χωρὶς τὴν ἐλπίδα τῆς ἀμοιβῆς, γρήγορα ἐγκαταλείπουν τὸ ἔργο τους. Ὁ στρατιώτης ποὺ προσδοκᾷ νὰ βραβευθεῖ, εἶναι ἑτοιμοπόλεμος. Κανεὶς ὅμως δὲν προθυμοποιεῖται νὰ διακινδυνεύσει γιὰ χάρη ἀσύνετου βασιλιᾶ, ποὺ δὲν ἐπιβραβεύει τὰ κατορθώματα τῶν στρατιωτῶν του.
Μὲ παρόμοιο τρόπο καὶ κάθε ψυχή, ὅταν πιστεύει στὴν ἀνάσταση καὶ στὴ μέλλουσα ἀνταπόδοση, φροντίζει γιὰ τὸν ἑαυτό της. Ἐνῶ ὅταν δὲν πιστεύει στὴν ἀνάσταση καὶ στὴ μέλλουσα κρίση, παραδίνεται στὴν ἁμαρτία καὶ στὴν καταστροφή. Ὅποιος πιστεύει ὅτι τὸ σῶμα του θὰ ἀναστηθεῖ, δὲν τὸ μολύνει μὲ ἀσέλγειες. Ἐνῶ ὅποιος δὲν πιστεύει στὴν ἀνάσταση, παραδίνεται στὴν ἁμαρτία καὶ κακομεταχειρίζεται σὰν ξένο τὸ σῶμα του. Εἶναι λοιπὸν πολὺ σπουδαῖο παράγγελμα καὶ τρισμέγιστη διδασκαλία καὶ δόγμα τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας μας, ἡ πίστη στὴν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν. Εἶναι βασικὴ διδασκαλία τῆς Ὀρθοδοξίας μας. Καὶ ἐνῶ ἀπὸ πολλοὺς ἀμφισβητεῖται, ἀπὸ τὴν ἀλήθεια ἐπιβεβαιώνεται. Οἱ εἰδωλολάτρες ἀμφισβητοῦν, οἱ Σαμαρεῖτες ἀπιστοῦν, οἱ αἱρετικοὶ διαστρεβλώνουν τὸ δόγμα αὐτό. Πολλὲς οἱ ἀντιρρήσεις. Μία ὅμως εἶναι ἡ ἀλήθεια.
