Ὁ Παῦλος Μελᾶς, θὰ μποροῦσε νὰ χαρακτηριστῇ ὡς ὁ ἥλιος τῆς Μακεδονίας μας, καθὼς ὅπως ὁ ἥλιος φωτίζει καὶ ἀφυπνίζει τὴ φύση, ἔτσι καὶ αὐτός, ἐπέδρασε καταλυτικά, στὶς ψυχὲς τῶν Μακεδόνων, ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν Ἑλλήνων, τὸν πόθο τῆς ἐπανένωσης, ὅλων τῶν ἁγιασμένων βορείων τμημάτων μας, μὲ τὴν μητέρα Ἑλλάδα.
Ὁ Παῦλος Μελᾶς, γεννήθηκε στὴν Μασσαλία τῆς Γαλλίας στὶς 19 Μαρτίου 1870. Ἦταν τὸ τρίτο ἀπὸ τὰ ἑπτὰ παιδιὰ τοῦ πλούσιου ἐμπόρου Μιχαὴλ Μελᾶ καὶ τῆς Κεφαλλονίτισσας Ἑλένης Βουτσινά. Ἡ οἰκογένεια τῶν Μελάδων εἶχε ρίζες, ποὺ ἔφθαναν μέχρι τὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου, ἐπὶ Ρωμανίας, τὰ μέλη της ἦταν ἀνώτεροι ἀξιωματοῦχοι[1]. Τὸ ἀρχικὸ ἐπώνυμο τῆς οἰκογένειας λέγεται ὅτι ἦταν «Στρατηγόπουλος»[2], τὸ ὁποῖο ἄλλαξε σὲ «Μέλας»[3] καὶ κατόπιν σὲ «Μελανιᾶς»[4] γιὰ νὰ καταλήξῃ σὲ «Μελάς»[5]. Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας, οἱ Μελάδες ἔμεναν στὸ Κάστρο τῶν Ἰωαννίνων, ἀλλά, μετὰ τὴν καταστολὴ τῆς ἐπανάστασης τοῦ Διονυσίου τοῦ Φιλοσόφου, διασκορπίστηκαν στὴν Ρωσία, στὴν δυτικὴ Εὐρώπη καὶ σὲ ἄλλες περιοχὲς τῆς τότε Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας.