Ἐκ δεξιᾶς κάθισας πατρικῆς Λόγε,
Μύσταις παρασχὼν πίστιν ἀσφαλεστέραν.
«Ὁ Κύριος ἀνελήφθη εἰς οὐρανούς, ἵνα πέμψῃ τὸν Παράκλητον τῶ κόσμω, οἱ οὐρανοὶ ἡτοίμασαν τὸν θρόνον αὐτοῦ, νεφέλαι τὴν ἐπίβασιν αὐτοῦ, Ἄγγελοι θαυμάζουσιν, ἄνθρωπον ὁρῶντες ὑπεράνω αὐτῶν, ὁ Πατὴρ ἐκδέχεται, ὃν ἐν κόλποις ἔχει συναϊδιον, Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον κελεύει πᾶσι τοὶς Ἀγγέλοις αὐτοῦ, Ἄρατε πύλας οἱ ἄρχοντες ἡμῶν, Πάντα τὰ ἔθνη κροτήσατε χείρας, ὅτι ἀνέβη Χριστός, ὅπου ἣν τὸ πρότερον».
Η ΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ[:Λουκ. 24,36-53]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΥΡΙΛΛΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
«Ταῦτα δὲ αὐτῶν λαλούντων αὐτὸς ὁ ᾿Ιησοῦς ἔστη ἐν μέσῳ αὐτῶν καὶ λέγει αὐτοῖς· εἰρήνη ὑμῖν (:Καὶ ἐνῶ μιλοῦσαν γι᾿ αὐτά, ξαφνικὰ ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς στάθηκε ἀνάμεσά τους καὶ τοὺς λέει: ''Νὰ εἶναι μαζί σας εἰρήνη'')»[ 24,36].
Συνεχίζοντας ἐδῶ λέμε ὅτι ἐπειδὴ ὁ λόγος γιὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου ἔφθανε ἀπὸ πολλὰ μέρη στοὺς ἀποστόλους καὶ διεγειρόταν ὁ πόθος τους νὰ δοῦν τὸν Ἀναστημένο Κύριο, ἐπειδὴ Τὸν ποθοῦσαν, ἐρχόταν, καὶ ἐπειδὴ ζητοῦσαν νὰ Τὸν δοῦν καὶ Τὸν περίμεναν, ἐμφανιζόταν καὶ ἀποκαλυπτόταν σὲ αὐτούς. Ἀλλὰ ὅμως δὲν ἐμφανιζόταν πλέον σὲ αὐτοὺς ἔχοντας τὰ μάτια τους κρατημένα, οὔτε καὶ μιλοῦσε σὰν γιὰ κάποιον ἄλλο, ἀλλὰ παρουσίαζε τὸν ἑαυτό Του φανερά, καὶ τοὺς παρακινοῦσε νὰ ἔχουν θάρρος. Ἐκεῖνοι ὅμως καὶ ἔτσι εἶχαν ἀμφιβολία καὶ φοβοῦνταν. Γιατί νόμιζαν ὅτι δὲν ἔβλεπαν αὐτόν, ἀλλὰ κάποιο φάντασμα καὶ σκιά. Ἔπειτα καθησυχάζει καὶ τὴν ἀνησυχία τους ἀπὸ τίς σκέψεις αὐτές, λέγοντας τὴ γνωστὴ καὶ ὄχι ἀσυνήθιστη σὲ αὐτοὺς φράση. Γιατί τοὺς εἶπε: «Εἰρήνη σὲ σᾶς».
Η ΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ [:Πράξ. 1, 1-12]
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Τὸν μὲν πρῶτον λόγον ἐποιησάμην περὶ πάντων,ὦ Θεόφιλε, ὧν ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς ποιεῖν τε καὶ διδάσκειν ἄχρι ἧς ἡμέρας ἐντειλάμενος τοῖς ἀποστόλοις διὰ Πνεύματος Ἁγίου οὓς ἐξελέξατο ἀνελήφθη(:το πρώτο βιβλίο, που ονομάζεται Ευαγγέλιο, το έγραψα, Θεόφιλε, για να εξιστορήσω σε αυτό περιληπτικά όλα όσα έκανε και δίδαξε ο Ιησούς από την αρχή της δημόσιας δράσεώς Του μέχρι την ημέρα που αναλήφθηκε στους ουρανούς, αφού προηγουμένως με συνεργό και το Άγιο Πνεύμα έδωσε εντολές στους αποστόλους που είχε διαλέξει ο Ίδιος)»[Πράξ. 1,1-2]
Κάποτε είχε χιονίσει και τον έβλεπε ο παπα-Διονύσιος από απέναντι να πηγαινοέρχεται ξυπόλυτος πάνω στο χιόνι. Ύστερα τον ρώτησε γιατί το έκανε αυτό, και του εκμυστηρεύτηκε ότι είχε σαρκικό πόλεμο και βγήκε ξυπόλυτος στο χιόνι για να πολεμήση την πύρωση.
Όχι, καθόλου δεν έχουν δίκαιο, δεν κατανοούν κάτι που εμείς πρέπει να το ξέρουμε πολύ καλά. Όχι μόνο σ’ αυτό τον ψαλμό του Δαβίδ, αλλά και σε πολλά άλλα σημεία υπάρχουν στην Αγία Γραφή οι ανθρωπομορφικές παραστάσεις. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Θεός έχει το κεφάλι, τα αυτιά, τα μάτια, τα χέρια, τα πόδια και τους μυς. Ότι κινείται, κοιμάται και ξυπνάει, κάθεται και περπατάει. Όλα αυτά όμως δεν πρέπει να τα καταλαβαίνουμε κυριολεκτικά, αλλά να βλέπουμε την συγκατάβαση του Θεού προς την δική μας ανθρώπινη αδυναμία.
Γέροντας: Βέβαια, οπωσδήποτε γίνεται. Όταν πολύ επιμείνει ο άνθρωπος στην προσευχή, ο Θεός είναι αγάπη και οπωσδήποτε «υπακούει». Να, μέσα στην ιστορία βλέπουμε τι έγινε με τους Νινευΐτες. Ενώ άλλο ήταν το σχέδιο του Θεού, άλλο έγινε. Με την ζωή τους, με την προσευχή τους αλλάζουν το σχέδιο του Θεού. Ναι, οπωσδήποτε γίνεται.
Ὁσίου Πέτρου τοῦ Δαμασκηνοῦ*
Χωρὶς προσοχὴ καὶ ἐγρήγορση τοῦ νοῦ εἶναι ἀδύνατον νὰ σωθοῦμε καὶ νὰ λυτρωθοῦμε ἀπ’ τὸν διάβολο, ὁ ὁποῖος περπατᾶ σὰν λιοντάρι ποὺ βρυχιέται καὶ ζητάει ποιόν νὰ καταπιεῖ1, λέει ὁ Δαμασκηνός. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος ἔλεγε συχνὰ στοὺς μαθητές Του: «Νὰ εἶσθε ἄγρυπνοι καὶ νὰ προσεύχεσθε, γιατὶ δὲν ξέρετε κλπ.»2 προκαταγγέλοντας σ’ ὅλους μ’ αὐτὰ τὴν μνήμη τοῦ θανάτου, γιὰ νἄμαστε ἕτοιμοι νὰ δώσουμε εὐπρόσδεκτη ἀπολογία, ἡ ὁποία γίνεται ἀπὸ ἔργα καὶ προσοχή.
Οἱ δαίμονες, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἱλαρίων, εἶναι ἄϋλοι, ἄϋπνοι κι ὅλη ἡ φροντίδα τους εἶναι νὰ μᾶς πολεμοῦν καὶ νὰ ὁδηγήσουν στὴν ἀπώλεια τὶς ψυχές μας, μὲ λόγο, μὲ ἔργο καὶ λογισμό, ἐνῶ ἐμεῖς δὲν εἴμαστε ἔτσι. Ἀλλ’ ἄλλοτε φροντίζουμε γι’ ἀπόλαυση καὶ δόξα ποὺ περνάει, ἄλλοτε γιὰ πράγματα τοῦ βίου καὶ γι’ ἄλλα πολλά, καὶ δὲν θέλουμε οὔτε λίγο ν’ ἀναλάβουμε νὰ ἐξετάζουμε τὸν βίο μας, γιὰ νὰ συνηθίσει μ’ αὐτὸ ὁ νοῦς καὶ νὰ μπορέσει νὰ προσέχει στὸν ἑαυτό του χωρὶς προσπάθεια.
Αγ. Γρηγορίου του Παλαμά:
ΣΤΟ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗ ΙΩΑΝΝΗ
Η΄ ΕΩΘΙΝΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ[Ιω.20,11-18]
(το οποίο διαβάζεται κατά την Κυριακή του Τυφλού)
Όπου εκτίθεται και ότι μεγάλων δωρεών θα αξιωθούν όσοι παραμένουν έως το τέλος με ευλάβεια στις ιερές συνάξεις.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ο Ιωάννης ο Παρθένος είναι ο μόνος που απέκτησε και πλούτισε κατά χάρη μητέρα την μόνη από τις μητέρες Παρθένο, ο εξαιρετικά αγαπημένος του Χριστού, ο περισσότερο από τους άλλους ευαγγελιστές θεωρούμενος ως υιός βροντής, την οποία ο Κύριος ανέβηκε στους ουρανούς και κρότησε· γι΄αυτό, χρησιμοποιώντας πιο μεγαλόφωνο κήρυγμα, για να μας διατρανώσει το συμβάν της δεσποτικής αναστάσεως από τους νεκρούς και να ιστορήσει τον τρόπο της φανερώσεως μετά την ανάστασή Του, την περασμένη Κυριακή[:Κυριακή της Σαμαρείτιδος, ανάγνωση στον όρθρο του Ζ΄ Εωθινού Ευαγγελίου, Ιω.20,1-10] ακούστηκε να λέγει δια της περικοπής του ευαγγελικού συγγράμματός του: «Τῇ δὲ μιᾷ τῶν σαββάτων Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ ἔρχεται πρωΐ σκοτίας ἔτι οὔσης εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ βλέπει τὸν λίθον ἠρμένον ἐκ τοῦ μνημείου. τρέχει οὖν καὶ ἔρχεται πρὸς Σίμωνα Πέτρον καὶ πρὸς τὸν ἄλλον μαθητὴν ὃν ἐφίλει ὁ Ἰησοῦς(:Αφού πέρασε το Σάββατο, την επόμενη ημέρα, που ήταν η πρώτη ημέρα της εβδομάδος, η Μαρία η Μαγδαληνή έρχεται στο μνημείο πρωί, όταν ήταν ακόμη σκοτάδι, και βλέπει ότι ο λίθος που έφραζε την είσοδο του τάφου ήταν σηκωμένος από το μνήμα. Όταν λοιπόν είδε το μνήμα ανοιχτό, τρέχει κι έρχεται στον Σίμωνα Πέτρο και στον άλλο μαθητή τον οποίο αγαπούσε ο Ιησούς)»[Ιω.20,1-2], δηλώνοντας στο σημείο αυτό τον εαυτό του.
Η ορθή έννοια της αργίας
28-5-1995, Β316
Το θαύμα της θεραπείας του εκ γενετής τυφλού, που ακούσαμε στη σημερινή ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί μου, είχε εκπλήξει τους άρχοντας της Ιερουσαλήμ. Δεν εγνώριζαν τι εξήγηση να δώσουν. Ρωτούσαν τον ίδιον τον τυφλόν, ρωτούσαν τους γονείς του και ξαναρωτούσαν και επανήρχοντο. Αλλά το θαύμα έμενε θαύμα. Φθονούσαν οι άρχοντες τον Ιησούν. Γι'αυτό ακριβώς και πολυπραγμονούσαν περί την θεραπεία του, γιατί δεν ηνείχοντο να ακούν κάτι μεγάλο γι’ Αυτόν. Εξάλλου ο φθόνος των οδήγησε τον Ιησούν εις τον Σταυρόν. Γι'αυτό προσπαθούν τώρα να βρουν, όπως πάντοτε το έκαναν, κάτι δήθεν κατηγορήσιμο για να ψέξουν, να κατηγορήσουν τον Ιησούν και να δείξουν ότι είναι αμαρτωλός και συνεπώς δεν είναι ο Μεσσίας. Όλο το θέμα εκεί ήτο. Και συνεπώς δεν είναι ο Μεσσίας.
Φωτὸς χορηγός, ἐκ φάους πέλων φάος,
Τὸν ἐκ γενετῆς ὀμματοῖς Τυφλόν, Λόγε.
Το
ευαγγέλιο της Κυριακής του Τυφλού, αποτελεί μια αδιάψευστη απόδειξη ότι
ο Χριστός δεν ήταν μόνο τέλειος άνθρωπος αλλά και τέλειος Θεός.
Όπως
διαβάζουμε στο Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (κεφ. 9, 1-38), ο Χριστός,
περνώντας μέσα από την Ιερουσαλήμ, συναντάει έναν εκ γενετής τυφλό. Ο
Κύριος, έκανε πυλό, αφού έφτυσε στο χώμα, του άλειψε τα μάτια και τον
έστειλε στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Ο τρόπος αυτός θεραπείας, μας
υπενθυμίζει τον τρόπο που ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο, πλάθοντάς τον.
Ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη, πλάθει τον άνθρωπο από χώμα, τώρα ο
Χριστός, πλάθει τα μάτια του εκ γενετής τυφλού πάλι από χώμα. Ο ίδιος
Θεός! Δοκιμάζει την πίστη του τυφλού και τον στέλνει στην κολυμβήθρα του
Σιλωάμ. Σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου, και ζητάει τη δική του
εκούσια και ελεύθερη συμμετοχή του στο θαύμα. Ο τυφλός όμως με πίστη,
υπακούει στην εντολή του Θεού, πηγαίνει και πλένεται και επιστρέφει
βλέποντας.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ[:Ἰω. 9, 1-38]
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
«ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 4-6-2000]
(Β415)
Ὁ Κύριος Ἰησοῦς, ἀγαπητοί μου, εἶπε κάποτε: «Πλὴν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐλθὼν ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;». Ἀλλὰ ποιά πίστη ὁ Κύριος θὰ ζητοῦσε νὰ βρεῖ ὅταν κατὰ τὴ Δευτέρα Του Παρουσία θὰ ἐπανήρχετο εἰς τὴν Γῆν;
Εἶναι ἕνα χωρίο, τὸ ὁποῖο πάρα πολὺ μὲ ἔχει, προσωπικά, ἐντυπωσιάσει· ποὺ ἔμμεσα δίδεται ἡ πληροφορία ὅτι δὲν θὰ ὑπάρχει ἡ πίστις ἐπὶ τῆς Γῆς. Δηλαδὴ συγκεκριμένα, θὰ εἶναι σπάνια ἡ πίστις ἐπὶ τῆς Γῆς. Καὶ ποία πίστις; Στὸ Θεανθρώπινο πρόσωπό Του. Δηλαδὴ προϊόντος τοῦ χρόνου, οἱ ἄνθρωποι θὰ παύσουν νὰ πιστεύουν εἰς τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν ὡς τέλειον Θεὸν καὶ τέλειον ἄνθρωπον. Καὶ τοῦτο γιατί ὅλοι μιλοῦν περὶ πίστεως, ἀλλὰ σὲ πολλοὺς χριστιανούς μας, διαφοροποιεῖται ἡ πίστις. Προσέξτε, διαφοροποιεῖται ἡ πίστις. Ὑπάρχει μία πίστις ὑποκειμενική, μὲ πλεῖστες ὅσες παραλλαγές.
Φοβάται ο άνθρωπος να μείνει μόνος, διότι δεν υπάρχει ο Χριστός. Ο πιο μεγάλος ερημίτης δεν είναι μόνος. Ρωτούν πολλοί, πώς περνάς χωρίς τηλεόραση; Κι εσείς πώς περνάτε χωρίς μοναξιά; Χωρίς ησυχία;
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ [:Ιω.9,1-38]
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ
«Καὶ παράγων εἶδεν ἄνθρωπον τυφλὸν ἐκ γενετῆς. καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· ῥαββί, τίς ἥμαρτεν, οὗτος ἢ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλὸς γεννηθῇ;(: καθώς ο Ιησούς περνούσε από το κέντρο της πόλεως, είδε έναν άνθρωπο που είχε γεννηθεί τυφλός. Τότε οι μαθητές Του Τον ρώτησαν: ‘’Διδάσκαλε, ποιος αμάρτησε για να γεννηθεί ο άνθρωπος αυτός τυφλός; Αμάρτησε ο ίδιος, όταν ήταν ακόμη μέσα στην κοιλιά της μητέρας του, ή αμάρτησαν οι γονείς του και τιμωρείται αυτός για τις αμαρτίες τους;’’)»[Ιω.9,1].
Επειδή ο Κύριος είναι πάρα πολύ φιλάνθρωπος και φροντίζει για τη σωτηρία μας και επειδή θέλει να κλείσει τα στόματα των αχαρίστων, δεν παραλείπει να κάνει τίποτε από αυτά που έπρεπε να κάνει, και αν ακόμη κανένας δεν έδινε προσοχή. Αυτά λοιπόν γνωρίζοντας καλά και ο προφήτης Δαβίδ έλεγε: «ὅπως ἂν δικαιωθῇς ἐν τοῖς λόγοις σου, καὶ νικήσῃς ἐν τῷ κρίνεσθαί σε (:για να φανεί έτσι πόσο δίκιο είχες στις καταδικαστικές Σου αποφάσεις σε βάρος μου και να εξέλθεις έτσι νικητής, όταν ασεβείς και μωροί θελήσουν να Σε επικρίνουν)»[Ψαλμ.50,6].
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ [:Πράξ.16,11-34]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Ἀναχθέντες οὖν ἀπὸ τῆς Τρῳάδος εὐθυδρομήσαμεν εἰς Σαμοθρᾴκην, τῇ δὲ ἐπιούσῃ εἰς Νεάπολιν, ἐκεῖθὲν τε εἰς Φιλίππους, ἥτις ἐστὶ πρώτη τῆς μερίδος τῆς Μακεδονίας πόλις κολωνία. Ἦμεν δὲ ἐν αὐτῇ τῇ πόλει διατρίβοντες ἡμέρας τινάς, τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω τῆς πόλεως παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζετο προσευχὴ εἶναι, καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις γυναιξί. καὶ τίς γυνὴ ὀνόματι Λυδία, πορφυρόπωλις πόλεως Θυατείρων, σεβομένη τὸν Θεόν, ἤκουεν, ἧς ὁ Κύριος διήνοιξε τὴν καρδίαν προσέχειν τοῖς λαλουμένοις ὑπὸ τοῦ Παύλου(:ἀπὸ τὴν Τρωάδα πλεύσαμε στὸ ἀνοιχτὸ πέλαγος καὶ ἤλθαμε κατευθεῖαν στὴ Σαμοθράκη. Καὶ τὴν ἄλλη μέρα ἤλθαμε στὴ Νεάπολη(:στὴ σημερινὴ Καβάλα). Ἀπὸ ἐκεῖ ἤλθαμε στοὺς Φιλίππους, ποὺ εἶναι ἡ σπουδαιότερη ρωμαϊκὴ ἀποικία στὴν περιφέρεια τῆς Μακεδονίας. Παρατείναμε μάλιστα τὴ διαμονή μας στὴν πόλη αὐτὴ γιὰ μερικὲς ἡμέρες. Καὶ τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου βγήκαμε ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη σὲ κάποιο μέρος ποὺ ἦταν κοντὰ σ᾿ ἕνα ποτάμι καὶ θεωροῦνταν τόπος προσευχῆς τῶν Ἰουδαίων. Ἐκεῖ καθίσαμε κι ἀνοίξαμε συνομιλία μὲ τίς γυναῖκες ποὺ εἶχαν συναχθεῖ ἐκεῖ. Αὐτὰ ποὺ λέγαμε ἐκεῖ τὰ ἄκουγε ἰδιαιτέρως κάποια γυναῖκα ποὺ ὀνομαζόταν Λυδία καὶ ἦταν ἔμπορος ποὺ πουλοῦσε πορφύρες (:δηλαδὴ τὰ πολυτελῆ ἐκεῖνα ὑφάσματα ποὺ βάφονται μὲ κόκκινο χρῶμα). Ἡ γυναῖκα αὐτὴ καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη τῆς Μικρᾶς Ἀσίας Θυάτειρα˙ ἦταν προσήλυτη καὶ εἶχε εὐλάβεια στὸν ἀληθινὸ Θεό. Ὁ Κύριος τῆς ἄνοιξε τὰ πνευματικὰ αἰσθητήρια τοῦ νοῦ καὶ τῆς διήγειρε τὸ πνευματικὸ ἐνδιαφέρον, γιὰ νὰ προσέχει σὲ ὅσα ἔλεγε ὁ Παῦλος)»[Πράξ.16,11-15].
Ο Άγιος Ιεράρχης Νικόλαος της Σερβίας
Η μέρα διαδέχεται τη νύχτα και η νύχτα την ημέρα. Έτσι, και η δική μας μετάνοια της ημέρας ας διαδέχεται τη μετάνοια της νύχτας και η νυχτερινή διαδέχεται τη μετάνοια της ημέρας. Η μετάνοια της ημέρας εκδηλώνεται κυρίως με τις καλές πράξεις, ενώ η μετάνοια της νύχτας εκφράζεται με προσευχές και αναστεναγμούς. Έτσι αποτίουμε φόρο τιμής στην ημέρα και στη νύχτα.
Η μετάνοια είναι εξέγερση του ανθρώπου ενάντια στον εαυτό του. Ο άνθρωπος εγείρεται και επαναστατεί, όταν αισθανθεί τον εχθρό μέσα του. Όσο μαραζώνει στην αυταπάτη και θεωρεί ότι όλοι οι εχθροί του βρίσκονται έξω από τα όρια της προσωπικότητάς του, δεν αγανακτεί εναντίον του εαυτού του. Όμως, όταν μια μέρα ανοίξουν τα μάτια του και δει τους ληστές και τους κακοποιούς μέσα στο ίδιο του το σπίτι, τότε ξεχνάει αυτούς που επιτίθενται στην οικία του από τα έξω και διαθέτει όλες τις δυνάμεις του στο να διώξει τους ξένους που εισέβαλαν βίαια και θρονιάστηκαν στα εσωτερικά του δωμάτια.
Ο Ηγούμενος Νεκτάριος Μορόζοβ
…για να μετανοήσει ο άνθρωπος, δεν απαιτούνται κάποιοι ιδιαίτεροι αγώνες και αθλήματα. Απαιτείται μόνο να συνειδητοποιήσει τις αμαρτίες του, να νιώσει πόσο μακριά είναι από τον Θεό και να μετανοήσει, δηλαδή, να ζητήσει συγχώρεση από τον Θεό. Αυτή η παράκληση μπορεί να εκφραστεί με απλά λόγια: «Κύριε, αμάρτησα, αλλά θέλω να επιστρέψω σε Σένα και να ζω με τρόπο που να Σε ευαρεστεί. Συγχώρεσέ με!» Βεβαίως, η μετάνοια δεν εξαντλείται σε μια στιγμιαία μόνο αλλαγή του νου του ανθρώπου, δηλαδή, στην αλλαγή της καρδιάς του μια συγκεκριμένη μόνο στιγμή. Επειδή αμαρταίνουμε για μεγάλο διάστημα, συνηθίζουμε σε αυτό, αποκτούμε συνήθειες, οι οποίες λέγονται ακριβώς έτσι, αμαρτωλές συνήθειες, και δεν μπορούμε να απαλλαγούμε άμεσα από αυτές. Ουσιαστικά, μπορούμε να πούμε ότι όλη η ζωή μας στην Εκκλησία, από τη στιγμή που μπαίνουμε σε Αυτήν, είναι ο δρόμος της μετανοίας…
Ο Πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Σμέμαν
Όσο ελλειμματική και να είναι η νηστεία μας, αν είναι πραγματική νηστεία, θα μας φέρει μπροστά σε πειρασμούς, αδυναμία, αμφιβολίες και εκνευρισμούς. Με άλλα λόγια, θα είναι μια πάλη, στην οποία, πιθανόν, θα νικηθούμε πολλές φορές. Αν, όμως, η νηστεία μας, στην ουσία της είναι πραγματική, τότε αποκαλύπτεται η ζωή μας εν Χριστώ, η ζωή πάλης και αγώνα.
Ο γέροντας Παΐσιος Αγιορείτης
Ο άνθρωπος με την νηστεία γίνεται αρνί. Όταν γίνεται θηρίο, σημαίνει ότι η άσκηση που κάνει ή είναι πάνω από τις δυνάμεις του ή την κάνει από εγωισμό, γι’ αυτό δεν δέχεται θεία βοήθεια.
Ο ιερέας Αλέξανδρος Ελτσανίνοβ
…στον πνευματικό μας πρέπει να φέρνουμε όχι λίστα με αμαρτίες, αλλά την συναίσθηση της μετανοίας, όχι την λεπτομερή αναφορά, αλλά την συντετριμμένη καρδιά. Όμως, το να ξέρεις τις αμαρτίες σου δε σημαίνει ότι μετανοείς για αυτές. Βέβαια, ο Κύριος δέχεται την ομολογία μας, την ειλικρινή, την ευσυνείδητη, ακόμα και όταν δε συνοδεύεται από βαθιά συναίσθηση της μεταμέλειας (αρκεί, βεβαίως, να εξομολογούμαστε με θάρρος τη συγκεκριμένη αμαρτία, δηλαδή την «λιθώδη αναισθησία» μας). Κι όμως, η συντριβή καρδιάς και η θλίψη για τις αμαρτίες μας είναι τα πιο σημαντικά από αυτά που μπορούμε να φέρουμε στην εξομολόγηση.
Ο Αρχιμανδρίτης Εφραίμ Μοραΐτης
Λέει κάποιος: «Αφού θα ξαναπέσω, γιατί να πάω να εξομολογηθώ; Ξέρω ότι θα ξανακάνω τα ίδια…»
Αδελφέ μου· η αμαρτία είναι σαν την αρρώστια. Δεν αρρωσταίνεις μια φορά. Πολλές φορές αρρωσταίνεις από την ίδια αρρώστια. Και κάθε φορά που αρρωσταίνεις πηγαίνεις στο γιατρό και παίρνεις φάρμακα που σου δίνει. Το ίδιο κάνε και για την ψυχή σου. Κάθε φορά που πληγώνεσαι, έστω και αν πληγώνεσαι στο ίδιο μέρος, μετανόησε και εξομολογήσου. Κάποτε το φάρμακο της χάριτος θα γιατρέψει ολότελα την συγκεκριμένη πληγή.
Ο Μητροπολίτης Σούροζ Αντώνιος
– …Αν θέλεις πραγματικά να μετανοείς, να εξομολογείσαι αληθινά και να αλλάζεις, δε χρειάζεται να επικεντρώνεσαι μόνο στα άσχημα που έχεις. Πρέπει να αφήσεις το φως να μπει μέσα σου. Και για αυτό χρειάζεται να δίνεις βαρύτητα σε αυτό που έχεις φωτεινό. Και στο όνομα αυτού του φωτός να παλεύεις το σκότος που έχεις μέσα σου.
– Ναι, αλλά πώς να το κάνω; Άραγε, θα σκέφτομαι ότι να, τι καλός που είμαι στο ένα ή στο άλλο;
– Όχι! Να διαβάζεις το Ευαγγέλιο και να σημειώνεις τα αποσπάσματα που ακουμπάνε στην ψυχή σου, για αυτά που νιώθει δέος η καρδιά, αυτά με τα οποία γίνεται πιο φωτεινός ο νους, αυτά που παρακινούν τη θέλησή σου να επιθυμείς νέα ζωή. Και να γνωρίζεις ότι σε αυτόν τον λόγο, σε αυτήν την εικόνα, σε αυτήν την εντολή, σε αυτό το παράδειγμα του Χριστού βρήκες μια αναλαμπή του Θείου φωτός. Και η βεβηλωμένη και μαυρισμένη εικόνα, που είσαι εσύ, έγινε πιο φωτεινή. Αρχίζεις και ομοιάζεις λίγο με τον Χριστό. Αρχίζει σιγά-σιγά να αποκαλύπτεται μέσα σου η εικόνα του Θεού. Και αν είναι έτσι, τότε να το θυμάσαι. Αν θα αμαρταίνεις, τότε θα βεβηλώνεις το κειμήλιο που έχεις μέσα σου, που ζει, που ενεργεί, που μεγαλώνει. Θα σβήνεις μέσα σου την εικόνα του Θεού, θα σβήνεις το φως ή θα το περιβάλλεις με σκότος. Μην το κάνεις αυτό. Αν είσαι πιστός στις αναλαμπές του φωτός, που έχεις ήδη μέσα σου, τότε σιγά-σιγά το σκότος γύρω σου θα εκλείπει.
Ο Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Κρεστιάνκιν
…άνθρωπος που έχει συνηθίσει να παρακολουθεί την αγνότητα της καρδιάς του και την καθαρότητα της ψυχής του δεν μπορεί να ζει χωρίς τη μετάνοια. Ένας τέτοιος άνθρωπος περιμένει και διψάει για κάθε εξομολόγηση, όπως η ξερά γη διψάει για ζωοποιό ύδωρ. Σύμφωνα με τον προφητάνακτα Δαβίδ, «ἡ ψυχή μου ὡς γῆ ἄνυδρός Σοι» (Ψαλ.142: 6). Φανταστείτε έναν άνθρωπο που δεν έχει ξεπλύνει σε όλη τη ζωή του την σωματική βρωμιά! Έτσι και η ψυχή απαιτεί λούσιμο. Τι θα γινόταν αν δεν υπήρχε το Μυστήριο της Μετανοίας, αυτό το θεραπευτικό και καθαρτικό «δεύτερο Βάπτισμα»!
Πηγή:https://gr.pravoslavie.ru/152673.html
Όσα λέγονται στη Γραφή, έχουν λεχθεί όχι μόνο για να τα εννοήσουμε, αλλά και για να τα κάνουμε. Μερικοί όμως νόμισαν ότι αυτά είναι απλά νοήματα και γι’ αυτό απέκτησαν βιβλία, κατανόησαν τα κείμενά τους, και χωρίς να κάνουν τίποτε από αυτά, φουσκώνουν πάρα πολύ για την απλή γνώση των νοημάτων και προβάλλουν τον εαυτό τους με λόγια και συζητήσεις. Έτσι αυτοί, χωρίς, όπως είπαμε, να αρχίσουν να τα πράττουν με φιλοπονία και χωρίς καθόλου να μυηθούν σε αυτό το έργο, επαινούνται πολύ από εκείνους που είναι άπειροι της κατά Θεόν φιλοσοφίας. Από τον Θεό όμως και από τους φιλόπονους και ευσεβείς ανθρώπους αποδοκιμάζονται πολύ, επειδή, με το να χρησιμοποιήσουν την εισαγωγική γνώση των Γραφών όχι ως αφορμή έργου αλλά για επίδειξη, στερήθηκαν τη γνώση που είναι αποτέλεσμα της ενέργειας του αγίου Πνεύματος. Αυτοί καυχιούνται γι’ αυτό που φαίνονται εξωτερικά και όχι για ό,τι είναι στην καρδιά, όπως λέει η Γραφή (Β’ Κορ. 5:12), η οποία και δίκαια τους κόβει την καύχηση λέγοντας: «Να στηρίζεσαι με όλη σου την καρδιά στον Κύριο και να μην υπερηφανεύεσαι για τη δική σου σοφία» (Παροιμ. 3:5).
