Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης *
Μία συγκλονιστική εκδήλωση πραγματοποιήθηκε από τον Ελληνισμό της Μεγάλης Ελλάδας, της Κάτω Ιταλίας, της Καλαβρίας, όπου τιμήθηκε, μετά το θάνατον, ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης για το βιβλίο του στην ελληνική και την ιταλική γλώσσα, «Καλαβρία: η βαθιά Ελλάδα», (εκδόσεις Στράβων, Αθήνα 2023).
Η βράβευση για το έργο και την προσωπικότητα του Μιχάλη Χαραλαμπίδη, έγινε στην Μπόβα της Καλαβρίας, εκεί όπου με την παρέμβαση του σπουδαίου διανοούμενου, του χαρισματικού ανθρώπου και ανιδιοτελούς πολιτικού, ο Δήμος της πόλης είχε αναγνωρίσει τη Γενοκτονία που υπέστη ο Ελληνισμός από την Τουρκία από το 1908 έως το 1923!
Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος
Ὁ Κύριός μας, ἔχοντας πλέον ξεκινήσει τὴν ἐπίγεια δράση Του, πορεύεται μὲ τοὺς μαθητές Του, διέρχεται ἀπὸ πόλεις καὶ χωριὰ καὶ στὸν δρόμο Του νόσους ἀποδιώκει, λεπροὺς καθαρίζει, χωλοὺς καὶ κωφοὺς θεραπεύει, σὲ τυφλοὺς δίνει τὸ φῶς Του, ἀκόμη καὶ νεκροὺς ἀνεγείρει. Ἕνα τέτοιο θαῦμα, μιὰ νεκρανάσταση, παρουσιάζει τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Γ’ Κυριακῆς τοῦ Λουκᾶ (ζ’ 11-16).
Πλῆθος κόσμου συνοδεύει τὸν Κύριο στὴν πορεία Του. Καθώς, λοιπόν, πλησιάζει στὴν πόλη Ναῒν τῆς Γαλιλαίας, ἀπαντάει ἄξαφνα («ἰδού») μιὰ ἐξόδιο πορεία: «ἐξεκομίζετο τεθνηκώς, υἱὸς μονογενὴς τῇ μητρὶ αὐτοῦ﮲ καὶ αὕτη ἦν χήρα.» (ὅ. π. 12) Ξάφνιασμα νὰ συναπαντιέται ἡ ζωὴ μὲ τὸν θάνατο﮲ ἀλλὰ καὶ τὸ θέαμα διπλᾶ θλιβερό: Ὁ τεθνηκὼς εἶναι μονογενὴς υἱὸς μιᾶς χαροκαμένης χήρας. Ὁ θάνατος τῆς πῆρε καὶ αὐτὸ τὸ μονάκριβο τέκνο της, τὴν τελευταία της παρηγοριὰ στὸν πόνο ποὺ βίωνε, ὕστερα ἀπὸ τὴν ἀπώλεια τοῦ συζύγου της. Ποιός θὰ τὴν παρηγορῇ τώρα στὴν μοναξιά της; Ποιός θὰ τῆς δίνῃ δύναμη καὶ κουράγιο στὴν ἀπέραντη θλίψη της;
ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκᾶ 7,11-16]
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
μὲ θέμα:
Η ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΜΑΣ
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 19-10-1986]
(Β166)
Ἡ σκηνή, ἀγαπητοί μου, τῆς ἀναστάσεως τοῦ υἱοῦ τῆς χήρας τῆς Ναΐν, περιγράφεται λιτὰ μὲν ἀλλὰ πολὺ ζωηρά. Μὲ ἕνα Του λόγο ὁ Κύριος, ὅπως ἀκούσαμε στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, ἀνέστησε ἐκεῖνο τὸ παλληκάρι ποὺ ἦταν μοναχοπαίδι ἐκείνης τῆς φτωχιᾶς, χήρας γυναίκας. Καὶ τοῦ εἶπε: «Νεανίσκε, σοὶ λέγω, ἐγέρθητι». «Νεανίσκε, νέε μου, σὲ ἐσένα τὸ λέγω· σήκω ἐπάνω». Καὶ ὁ νεανίσκος ἀνεστήθῃ.
Φόβος καὶ ἔκσταση κατέλαβε τὸν λαό, ὅπως μᾶς περιγράφει ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς. Καὶ πολὺ δίκαια, ἔβγαλε τὸ συμπέρασμα ὁ λαὸς «ὅτι προφήτης μέγας ἐγήγερται ἐν ἡμῖν, καὶ ὅτι ἐπεσκέψατο ὁ Θεὸς τὸν λαὸν αὐτοῦ».
ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΛΟΥΚΑ[:Λουκᾶ 7, 11-16]
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία μακαριστοῦ γέροντος Ἀθανασίου Μυτιληναίου
σχετικὰ μὲ τὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς Κυριακῆς Γ΄ Λουκᾶ μὲ θέμα:
«ΟΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ»
[ἐκφωνήθηκε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Κομνηνείου Λαρίσης στὶς 6-10-1996]
(Β 345)
Κάποια μέρα, ἀγαπητοί μου, θέλησε ὁ Ἰησοῦς νὰ ἐπισκεφτεῖ τὴν πόλιν Ναΐν. Τὸν ἀκολουθοῦσαν οἱ μαθηταί Του καὶ ὄχλος πολύς. Ὅταν ἔφθασαν εἰς τὴν πύλην τῆς πόλεως, γιατί ἦταν πόλις ὀχυρωμένη, τὴν ἴδια στιγμή, «ἐξεκομίζετο», ὅπως μᾶς σημειώνει ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, «ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς». Κάποιος ποὺ εἶχε πεθάνει. Ἦταν νεκρὸ κάποιο παλληκάρι, νεανίσκος χαρακτηρίζεται καὶ μονογενὴς μιᾶς χήρας γυναίκας. Τὴν ὅλη ἐκφορὰ συνόδευε ἀρκετὸς κόσμος, ποὺ ἦλθαν βέβαια νὰ παρηγορήσουν αὐτὴν τὴν πενθοῦσα μάνα. Ἡ συνάντησις ἔγινε ἐκεῖ, στὴν πύλη τῆς πόλεως. Ὁ ὄχλος ποὺ ἠκολούθει καὶ οἱ μαθηταὶ τὸν Κύριον καὶ ὁ ὄχλος ποὺ ἠκολούθει τὴ νεκρώσιμη ἐκφορά.
ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΛΟΥΚΑ [:Λουκᾶ 7,11-17]
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΙΟΥ ΤΗΣ ΧΗΡΑΣ ΤΗΣ ΝΑΪΝ
«Ἐπορεύετο εἰς πόλιν καλουμένην Ναΐν» [Λουκ. 7,11]
Πρόσεχε ὅμως πῶς σὲ παράδοξα συνάπτει παράδοξα. Καὶ στὴν περίπτωση ὅμως τῆς θεραπείας τοῦ ἄρρωστου δούλου τοῦ ἐκατόνταρχου στὴν ὁποία ἀναφέρθηκε ἀμέσως προηγουμένως βέβαια ἀφοῦ Τὸν κάλεσαν νὰ βοηθήσει ἀπάντησε, ἐδῶ ὅμως, στὴν πόλη Ναΐν, ἂν καὶ δὲν καλεῖται γιὰ βοήθεια, πηγαίνει· γιατί κανένας δὲν Τὸν καλοῦσε σὲ ἀνάσταση νεκροῦ, ἀλλὰ πηγαίνει σὲ αὐτὴν ἀπὸ μόνος Του. Καὶ νομίζω μὲ πάρα πολλὴ σοφία, γιὰ νὰ συνδυάσει μὲ τὸ προηγούμενο θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ ἀσθενοῦς δούλου τοῦ πιστοῦ ἐκατόνταρχου καὶ αὐτό· δὲν ἦταν βέβαια καθόλου παράδοξο νὰ φανταστεῖ κανείς, ὅτι κάποιος θὰ μποροῦσε νὰ ἀντιδράσει πολεμῶντας τὴ δόξα τοῦ Σωτῆρα καὶ λέγοντας:
ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΗΣ ΧΗΡΑΣ ΣΤΗ ΝΑΪΝ
Ο μέγας Παύλος, αποδεικνύοντας το θείο και κοινωφελές της πίστεως και εξαγγέλλοντας τα έργα της και τα κατορθώματα και τους καρπούς και την δύναμή της, αρχίζει από τους αιώνες, από τους οποίους δεν υπάρχει τίποτε αρχαιότερο. Λέει ότι «Πίστει νοοῦμεν κατηρτίσθαι τοὺς αἰῶνας ῥήματι Θεοῦ, εἰς τὸ μὴ ἐκ φαινομένων τὰ βλεπόμενα γεγονέναι(:Με την πίστη και όχι με τις εξωτερικές μας αισθήσεις κατανοούμε και γνωρίζουμε ότι ο ορατός κόσμος, που έγινε μέσα στον χρόνο, δημιουργήθηκε άρτιος και αρμονικός με τον λόγο και το πρόσταγμα του Θεού. Και συνεπώς όσα κτίσματα βλέπουμε τώρα, έχουν γίνει ενώ δεν υπήρχαν πριν και δεν φαίνονταν με τις σωματικές αισθήσεις)»[Εβρ.11,3], και τελειώνει με την μελλοντική παγκόσμια ανάσταση και την τελείωση των αγίων που θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκειά της και που τίποτα δεν είναι τελειότερο από αυτήν[ βλ. Εβρ.11,39-40:
ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ΛΟΥΚΑ [:Β΄Κορ.4,6-15]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Ὁ Θεὸς ὁ εἰπών, ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὃς ἔλαμψεν ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν(:Και κηρύττουμε αποκλειστικά και μόνο για τη δόξα του Χριστού, διότι ο Θεός, ο οποίος στη δημιουργία του κόσμου διέταξε από το σκοτάδι να λάμψει το φως, Αυτός και τώρα έλαμψε στις καρδιές μας)»[Β΄Κορ.4,6].
Είδες ότι πάλι δείχνει ο Παύλος σε εκείνους που ζητούσαν να δουν τη δόξα εκείνη την υπερβολική, εννοώ του θεόπτη Μωυσή, να αστράπτει υπερβολικά; «Όπως ακριβώς στο πρόσωπο του Μωυσή, έτσι», λέγει, «έλαμψε και στις δικές σας καρδιές». Και προηγουμένως υπενθυμίζει εκείνα που έγιναν στην αρχή της δημιουργίας, για να δείξει ότι αυτή η δημιουργία[:η πνευματική μας αναγέννηση] είναι μεγαλύτερη. Και πότε είπε «Γενηθήτω φῶς(:Να γίνει φως επί της γης)»; Στην αρχή και στο προοίμιο της δημιουργίας· γιατί λέγει: «Σκότος ἐπάνω τῆς ἀβύσσου, καὶ πνεῦμα Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος. καὶ εἶπεν ὁ Θεός· γενηθήτω φῶς· καὶ ἐγένετο φῶς(: Σκοτάδι απλωνόταν επάνω από τα ύδατα που τη σκέπαζαν, ενώ το ζωοποιό Πανάγιο Πνεύμα φερόταν επάνω από τα ύδατα και την περιέβαλλε. Και είπε ο Θεός: ’’Να γίνει φως επί της γης’’· και έγινε φως)»[Γέν.1,2-3]. Αλλά τότε βέβαια είπε: «να γίνει φως και έγινε», ενώ τώρα δεν είπε, αλλά ο Ίδιος έγινε Φως σε εμάς· γιατί δεν είπε ότι και τώρα είπε, αλλά ότι ο Ίδιος έλαμψε. Γι' αυτό δεν βλέπουμε αισθητά πράγματα ενώ λάμπει αυτό το φως, αλλά τον ίδιο τον Θεό μέσω του Χριστού.
Πού θα μπορούσαμε να βασισθούμε, ποια σημεία επαφής να βρούμε για να βοηθήσουμε τους νέους να προσεγγίσουν το μυστήριο της Μετανοίας; Νομίζω στην επίκληση των οδυνηρών υπαρξιακών προβλημάτων των νέων. Οι νέοι σήμερα από μικρή ηλικία δεν ζουν παραδοσιακή ζωή, εκτός εξαιρέσεων· ζουν την εκκοσμίκευση και έχουν προχωρημένες εμπειρίες απογοητεύσεως. Μετά από πολλές αναζητήσεις, δοκιμές και απογοητεύσεις έχουν μία πίκρα μέσα τους. Εκείνη την ώρα λοιπόν που αρχίζουν να βιώνουν αυτή την πίκρα, μπορεί να τους συναντήσει ο θεολόγος ή ο ιερεύς ή ο πιστός χριστιανός και να τους πει: «Κοίταξε, αδελφέ, όλα αυτά που δοκίμασες είναι μία απελπισία, μία αποτυχία, όμως υπάρχει κάτι που δεν το δοκίμασες και αυτό μπορεί να σου δώσει την όντως, την αληθινή, χαρά».
Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης *
Η Γενοκτονία που υπέστη ο Ελληνισμός από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς από το 1908 έως το 1922, αποτελεί μαζί με τη Γενοκτονία εναντίον των Αρμενίων, δύο από τα μεγαλύτερα εγκλήματα που γνώρισε η ανθρωπότητα. Δυστυχώς , τα εγκλήματα αυτά έμειναν ατιμώρητα και αποτέλεσαν το «παράδειγμα» και για τις αντίστοιχες μαζικές δολοφονίες τα επόμενα χρόνια. Μέσα στη Γενοκτονία εναντίον των Ελληνίδων και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, υπάρχουν επιμέρους εγκληματικές πράξεις που αποκαλύπτουν το μέγεθος και τη βαρβαρότητα, τη στόχευση, το οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης. Μία τέτοια περίπτωση είναι στις Κυδωνιές (Αϊβαλί), όταν η Γενοκτονία είχε στόχο την ολοκληρωτική εξαφάνιση του Ελληνισμού, αλλά και το στιγματισμό, τη διαπόμπευση, την ύβρη εναντίον των ηγετών του.
Τον περασμένο Απρίλιο, ο πρωθυπουργός είχε στήσει μια επικοινωνιακή φανφάρα σε Γυμνάσιο της Πολίχνης, όπου βρέθηκε (με συνοδεία… δεκάδων αυτοκινήτων) για να κηρύξει τον… ανένδοτο αγώνα του ενάντια στα φαινόμενα σχολικής βίας. Εκεί είχε παρουσιάσει ένα σχέδιο με ξαναζεσταμένα μέτρα, όπως η απαγόρευση του κινητού, ο περιορισμός των αδικαιολόγητων απουσιών, η επαναφορά της πενταήμερης αποβολής κ.λπ. Παρέα με αυτά τα ρηχά μέτρα, πλασαρίστηκαν τα ψηφιακά πειράματα του Πιερρακάκη στα σχολεία.
Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος
Καθοριστικῆς σημασίας εἶναι ὁρισμένα γεγονότα στὴν πορεία τῆς ζωῆς κάθε ἀνθρώπου. Ἕνα τέτοιο γεγονὸς ὑπῆρξε, γιὰ τὸν Διονύσιο Ἀρεοπαγίτη, ἡ συνάντησή του μὲ τὸν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο. Συγκεκριμένα, ὅταν ὁ τελευταῖος κατῆλθε ἀπὸ τὴν Μακεδονία στὴν πόλη τῶν Ἀθηνῶν, «τὴν κατείδωλον οὖσαν», βρῆκε πρόσφορο ἔδαφος γιὰ συζήτηση μὲ διαφόρους φιλοσόφους, στωϊκοὺς καὶ ἐπικουρείους, ποὺ ἐνδιαφέρονταν νὰ μάθουν «τίς ἡ καινὴ αὕτη ἡ ὑπ’ αὐτοῦ λαλουμένη διδαχή».
Η μία είναι η γενική πίστη όλων των ορθοδόξων Χριστιανών, στην οποία από την αρχή βαπτιστήκαμε και στην οποία είθε να πεθάνουμε. Την άλλη πίστη την έχουν σπάνιοι, εκείνοι δηλαδή που με την εκπλήρωση όλων των θεοποιών εντολών επανήλθαν στο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση κι έτσι απέκτησαν με το φως της θείας χάρης το να στηρίξουν όλη τους την ελπίδα στον Κύριο· και μάλιστα τόσο πολύ, ώστε – τι μεγαλείο! – να μην αμφιβάλλουν διόλου τον καιρό της προσευχής στα αιτήματά τους προς το Θεό, αλλά να ζητούν με πίστη και να λαμβάνουν έτσι αμέσως ό,τι είναι συμφέρον, σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου (Ματθ. 21:21). Έτσι οι μακάριοι αυτοί με έργα καθαρά απέκτησαν τη βέβαιη πίστη, επειδή απέρριψαν κάθε γνώση και διάκριση και αμφισβήτηση και δισταγμό και καταβυθίστηκαν εξ ολοκλήρου μέσα στη θεία μέθη της πίστεως και της ελπίδας και της αγάπης στο Θεό και υπέστησαν τη θεία και μακάρια αλλοίωση που είναι, κατά τον μακάριο Δαβίδ, έργο της δεξιάς του Υψίστου (Ψαλμ. 76:11).
Ο ξεριζωμός του Ελληνισμού από τις προαιώνιες, πατρογονικές του εστίες, την Ιωνία, την Ανατολική Θράκη, τον Πόντο εξακολουθεί εκατόν δύο χρόνια μετά από την ανείπωτη εθνική τραγωδία να συγκινεί τις αγαθές και ευαίσθητες καρδιές των Ελλήνων, που αναπολούν νοσταλγικά τις λησμονημένες πατρίδες, στις οποίες επί τρεις σχεδόν χιλιετίες ήκμασε το μεγαλείο του αθάνατου ελληνικού πνεύματος και πολιτισμού.
