Γράφει ὁ Παναγιώτης Μυργιώτης
Ἡ γλῶσσα κάθε λαοῦ ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ στοιχεῖα τῆς ταυτότητός του. Ἡ γλῶσσα, ἐκτὸς ἀπὸ στοιχεῖο τῆς ταυτότητος, εἶναι καὶ ἐργαλεῖο ἐπικοινωνίας μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων. Ἡ γλῶσσα βοηθᾷ στὴν δημιουργία τοῦ πολιτισμοῦ, τοῦ λεγόμενου πνευματικοῦ, σὲ ἀντίθεση μὲ τὸν ὑλικὸ (γλυπτική, ζωγραφικὴ κλπ). Γιὰ νὰ μποροῦν οἱ ἄνθρωποι νὰ συνεννοοῦνται θὰ πρέπει ἡ γλῶσσα νὰ εἶναι ἀκριβής, νὰ περιγράφει μὲ συντομία καὶ ἐπακριβῶς τὸ μήνυμα, τὸ σημαῖνον καὶ τὸ σημαινόμενο νὰ ταυτίζονται. Θὰ πρέπει νὰ εἶναι εὔκολη γιὰ νὰ γίνεται κτῆμα τοῦ λαοῦ, νὰ μποροῦν νὰ τὴ μαθαίνουν ὅλοι.
Στὴν Κίνα π.χ., ἡ ὁποία χρησιμοποιεῖ ἰδεογράμματα γιὰ νὰ παραστήσει λέξεις καὶ ἔννοιες τὰ σύμβολα εἶναι πάρα πολλὰ μὲ ἀποτέλεσμα ἀκόμα καὶ οἱ ἀκαδημαϊκοὶ τῆς χώρας (οἱ θεωρούμενοι ὡς οἱ πιὸ μορφωμένοι) δὲν τὰ γνωρίζουν ὅλα. Δηλαδὴ οἱ πνευματικὲς κορυφές της δὲν μποροῦν νὰ διαβάσουν ὅλα τὰ κείμενα ποὺ ἔχουν γραφεῖ στὴ γλῶσσα τῆς χώρας τους.
Γιὰ τὴν ἀξία τῆς γλώσσας σημειώνει ὁ «δικός μας» Κωνσταντῖνος Τσάτσος, ἀκαδημαϊκός, φιλόσοφος, πρώην Ὑπουργός, πρώην Πρόεδρος Δημοκρατίας καὶ συγγραφέας: «Ὅσο πιὸ προηγμένος εἶναι ὁ πολιτισμὸς ἑνὸς ἔθνους, τόσο πιὸ πλούσιες σὲ προϊστορία, καὶ συνεπῶς καὶ σὲ οὐσία, εἶναι οἱ λέξεις τῆς γλώσσας... Μὲ τὴν γλῶσσα μεταδίδομε λογικοὺς συνειρμοὺς καὶ διεγείρομε συναισθήματα... Κάθε λαὸς ἔχει τὴν γλῶσσα ποὺ τοῦ ἀξίζει. Στὴν γλῶσσα, ὅπως καὶ στὰ τραγούδια του, ἐναποθηκεύεται ὁ πολιτισμός του... εἶναι ὁ πιὸ ἀδιάψευστος μάρτυρας τῆς ἱστορικῆς του συνείδησης καὶ τῆς ἱστορικῆς του συνέχειας.»
Ἐμεῖς βέβαια οἱ Ἕλληνες τέτοιο κίνδυνο, ὅμοιο μὲ τοὺς κινέζους, δὲν διατρέχουμε. Ἄλλος εἶναι ὁ κίνδυνος γιὰ τὴ γλῶσσα μας. Ἡ ἑλληνικὴ χρησιμοποιεῖ μόνο 24 γράμματα καὶ οἱ διάφοροι συνδυασμοὶ τῶν γραμμάτων αὐτῶν δημιουργοῦν τίς λέξεις-ἔννοιες. Στὴν ἀρχαιότητα ὑπῆρχαν ἐπιπλέον καὶ ἄλλα 3 γράμματα τὰ ὁποῖα στὸ διάβα τῆς ἱστορικῆς διαδρομῆς ἐξαφανίστηκαν. Ἡ δομὴ τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσας (τῆς μητέρας τῆς σημερινῆς) ἦταν δομὴ μαθηματική. Κάθε γράμμα ἀντιπροσώπευε ἕνα ἀριθμὸ καὶ ἕνα μουσικὸ τόνο. ἄρα γράμμα = ἀριθμὸς = τόνος (μουσικός), πρᾶγμα ποὺ φανερώνει ὅτι στὴ γλῶσσα μας πίσω ἀπὸ τὰ γράμματα-λέξεις ὑπάρχουν ἀριθμοὶ (λεξάριθμοι) καὶ μουσικοὶ φθόγγοι (τονάριθμοι).
Ὁ διάσημος Ἕλληνας καὶ διεθνοῦς φήμης μουσικὸς Ἰάνῃς Ξενάκης εἶχε πολλὲς φορὲς τονίσει ὅτι ἡ μουσικότητα τῆς Ἑλληνικῆς εἶναι ἐφάμιλλη τῆς συμπαντικῆς. Ὅπως γράφει καὶ ὁ Ρωμαῖος Ὁράτιος «Ἡ Ἑλληνικὴ φυλὴ γεννήθηκε εὐνοημένη μὲ μία γλῶσσα εὔηχη, γεμάτη μουσικότητα». Γιὰ τὴ συνέχεια τῆς γλώσσας μας ἔχουν καταγραφεῖ: Ὁ ἴδιος ὁ Ὀδυσσέας Ἐλύτης εἶπε «Ἐγὼ δὲν ξέρω νὰ ὑπάρχει παρὰ μία γλῶσσα, ἡ ἑνιαία Ἑλληνικὴ γλῶσσα. Τὸ νὰ λέει ὁ Ἕλληνας ποιητής, ἀκόμα καὶ σήμερα, ὁ οὐρανός, ἡ θάλασσα, ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη, ὁ ἄνεμος, ὅπως τὸ ἔλεγαν ἡ Σαπφὼ καὶ ὁ Ἀρχίλοχος, δὲν εἶναι μικρὸ πρᾶγμα. Εἶναι πολὺ σπουδαῖο. Ἐπικοινωνοῦμε κάθε στιγμὴ μιλῶντας μὲ τίς ρίζες ποὺ βρίσκονται ἐκεῖ. Στὰ Ἀρχαῖα.». Ὁ γνωστὸς Ἀδαμάντιος Κοραῆς εἶχε πεῖ «Ὅποιος χωρὶς τὴν γνώσῃ τῆς Ἀρχαίας ἐπιχειρεῖ νὰ μελετήσει καὶ νὰ ἑρμηνεύσῃ τὴν Νέαν, ἢ ἀπατᾷται ἢ ἀπατᾷ.». Ἐνῶ ὁ Γιῶργος Σεφέρης γράφει «Ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ποὺ μίλησε ὁ Ὅμηρος ὡς τὰ σήμερα, μιλοῦμε, ἀνασαίνουμε καὶ τραγουδοῦμε τὴν ἴδια γλῶσσα.». Παρ᾿ ὅλο ποὺ πέρασαν χιλιάδες χρόνια.
Κάποιοι, ἐντελῶς λαθεμένα, ἰσχυρίζονται ὅτι οἱ Ἕλληνες τὸ ἀλφάβητο τὸ δανειστήκαμε ἀπὸ τοὺς Φοίνικες. Σύμφωνα μὲ μελέτες τῆς Τζιροπούλου καὶ ἄλλων τὸ 2300 π.Χ. καὶ ὄχι τὸ 800 π.Χ. ὁ Ὅμηρος ἤδη ἔχει στὴν διάθεσή του 6.500.000 πρωτογενεῖς λέξεις (πρῶτο πρόσωπο ἐνεστώτα & ἑνικοῦ ἀριθμοῦ) τίς ὁποῖες ἂν τίς πολλαπλασιάσουμε Χ72 ποὺ εἶναι οἱ κλήσεις, θὰ βγάλουμε ἕνα τεράστιο ἀριθμὸ ὁ ὁποῖος δὲν εἶναι ὁ τελικός, διότι μὴν ξεχνᾶμε ὅτι ἡ γλῶσσα μας γεννᾷ.
Ἄν ἀναλογιστοῦμε ὅτι ἡ ἀγγλικὴ γλῶσσα ἔχει 80.000 λέξεις καὶ ἐξελίσσεται 100 χρόνια, ὁδηγούμαστε στὸ συμπέρασμα ὅτι ὁ Ὅμηρος παραλαμβάνει μιὰ γλῶσσα ποὺ ἔχει βάθος στὸ χρόνο πολὺ μεγάλο. Ἕνα ἀπὸ τὰ καρφιὰ στὸ φέρετρο τῆς θεωρίας αὐτῆς εἶναι καὶ τὸ κεραμικὸ θραῦσμα ποὺ βρέθηκε στὴν νησῖδα «Γιούρα» τῶν Βορείων Σποράδων ἀπὸ τὸν Ἀρχαιολόγο Α. Σαμψῶν. Χρονολογήθηκε τὸ 5.500-6.000 π.Χ. καὶ φέρει καθαρὰ πάνω του ἐγχάρακτα τὰ γράμματα Α, Δ καὶ Υ. Νὰ σημειώσουμε ἐδῶ ὅτι οἱ Φοίνικες πρωτοεμφανίστηκαν στὴν ἱστορία τὸ 1.300 π.Χ. Καὶ αὐτὸ τὸ εὕρημα δὲν εἶναι «μόνο» του. Τὰ γράμματα Μ, Ν, Κ, Χ, Ξ, Π, Ο, καὶ Ε διακρίνουμε σὲ πρωτοκυκλαδικὰ ἀγγεῖα τῆς Μήλου τὰ ὁποῖα εἶναι τῆς 3ης π. Χ.. χιλιετίας.
Ἐπιπλέον ὑπάρχει καὶ ἡ λίθινη σφραγῖδα τῶν Γιαννιτσῶν ποὺ ἀνακαλύφθηκε ἀπὸ τὸν ἀρχαιολόγο Π. Χρυσοστόμου ἡ ὁποία χρονολογεῖται τὴν 5 π.Χ. χιλιετία. Ἀκόμη ἡ ἐπιγραφὴ τοῦ Δισπηλιοῦ ποὺ ἀνεσύρθῃ ἀπὸ τὸν καθηγητὴ Γ. Χουρμουζιάδη χαρακτηρίστηκε ὡς ἡ πρώτη γραφὴ τοῦ κόσμου, ἀφοῦ χρονολογήθηκε ἀπὸ τὸν «Δημόκριτο» βάσει τῆς μεθόδου τοῦ «ἄνθρακα 14» μὲ ἀπόλυτη ἀκρίβεια στὸ 5.250 π. Χ.. Τέλος νὰ ἀναφέρουμε τὸν δίσκο τῆς Φαιστοῦ ὁ ὁποῖος χρονολογεῖται (μὲ τίς πιὸ συντηρητικὲς ἀπόψεις) στὸ 1.700 π. Χ.. καὶ φέρει σύμβολα τὰ ὁποῖα ὅμως εἶναι τυπωμένα μὲ κινητὰ στοιχεῖα (σφραγῖδες), καὶ γιὰ αὐτὸν τὸν λόγο τὸ εὕρημα αὐτὸ ἀποτελεῖ τὸ ἀρχαιότερο δεῖγμα τυπογραφίας τοῦ κόσμου.
Τὸ 1989, στὸ ὑπὸ ἀριθμὸ 16 τεῦχος τοῦ ἀρχαιολογικοῦ περιοδικοῦ «NESTOR», τὸ ὁποῖο ἐκδίδει τὸ πανεπιστήμιο τῆς Ἰνδιάνας, ὁ καθηγητὴς Πὼλ Φὼρ ἀνακοινώνει ὅτι στὴν Ἰθάκη τοῦ 2.700 π. Χ.. μιλοῦσαν καὶ ἔγραφαν Ἑλληνικά. Μὲ τὴν βοήθεια χαραγμένης εἰκόνας πλοίου ἐπάνω στὸ ὄστρακο καὶ σὲ σύγκριση μὲ τὴν ἤδη ἀποκρυπτογραφημένη Γραμμικὴ Γραφὴ Β' ὁ καθηγητὴς Φὼρ κατόρθωσε νὰ διαβάσει «Νύμφη μὲ ἔσωσε». Διάβασε ἀκόμα, ἀναγνωρίζοντας ἀριθμητικὰ καὶ συλλαβὲς «Ἰδοὺ ἐγὼ ὁ Ἀρεάδης δίδω εἰς τὴν ἄνασσα Θεὰ Ρέα 100 αἶγες, 10 πρόβατα...».... Σημειωτέον ὅτι ἀκόμα καὶ σήμερα διδάσκεται στὰ Ἑλληνικὰ σχολεῖα ἡ ἄποψη ὅτι τὰ χρόνια τοῦ Ὁμήρου δὲν ὑπῆρχε γραφὴ καὶ συνεπῶς τὰ δύο ἔπη ( Ἰλιάδα καὶ Ὀδύσσεια) μεταφέρονταν ἀπὸ γενεὰ σὲ γενεὰ προφορικῶς (κάτι τὸ ὁποῖο οὕτως ἢ ἄλλως μόνο καὶ μόνο βάσει τῆς κοινῆς λογικῆς εἶναι ἀδύνατον).
Ἡ γενεσιουργὸς δύναμη τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας βρίσκεται στὴν ἱκανότητά της νὰ πλάθεται ὄχι μόνο προθεματικὰ ἢ καταληκτικά, ἀλλὰ διαφοροποιῶντας σὲ μερικὲς περιπτώσεις μέχρι καὶ τὴν ρίζα τῆς λέξης (π.χ. «τρέχω» καὶ «τροχὸς» παρ᾿ ὅλο ποὺ εἶναι ἀπὸ τὴν ἴδια οἰκογένεια ἀποκλίνουν ἐλαφρῶς στὴν ρίζα). Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα εἶναι εἰδικὴ στὸ νὰ δημιουργεῖ σύνθετες λέξεις με ἀπίστευτων δυνατοτήτων χρήσεις, πολλαπλασιάζοντας τὸ λεξιλόγιο. Ὁ Γάλλος συγγραφέας Ζὰκ Λακαρριέρ, ἔκθαμβος μπροστὰ στὸ μεγαλεῖο τῆς Ἑλληνικῆς, εἶχε δηλώσει σχετικῶς «Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα ἔχει τὸ χαρακτηριστικὸ νὰ προσφέρεται θαυμάσια γιὰ τὴν ἔκφραση ὅλων τῶν ἱεραρχιῶν μὲ μιὰ ἁπλὴ ἐναλλαγὴ τοῦ πρώτου συνθετικοῦ. Ἀρκεῖ κανεὶς νὰ βάλει ἕνα πᾶν- πρῶτο- ἀρχί- ὑπέρ- ἢ μιὰ ὁποιαδήποτε ἄλλη πρόθεση μπροστὰ σὲ ἕνα θέμα.
Κι ἂν συνδυάσει κανεὶς μεταξύ τους αὐτὰ τὰ προθέματα, παίρνει μιὰ ἀτελείωτη ποικιλία διαβαθμίσεων. Τὰ προθέματα ἐγκλείονται τὰ μὲν στὰ δὲ σὰν μιὰ σημασιολογικὴ κλίμακα, ἡ ὁποία ὀρθώνεται πρὸς τὸν οὐρανὸ τῶν λέξεων.» Στὴν Ἑλληνικὴ γλῶσσα οὐσιαστικὰ δὲν ὑπάρχουν συνώνυμα, καθὼς ὅλες οἱ λέξεις ἔχουν λεπτὲς ἐννοιολογικὲς διαφορὲς μεταξύ τους. Γιὰ παράδειγμα ἔχουμε τίς λέξεις «κεράννυμι», «μίγνυμι» καὶ «φύρω» ποὺ ὅλες ἔχουν τὸ νόημα τοῦ «ἀνακατεύω». Ὅταν ἀνακατεύουμε δύο στερεὰ ἢ δύο ὑγρὰ μεταξύ τους ἀλλὰ χωρὶς νὰ συνεπάγεται νέα ἕνωση (π.χ. λάδι μὲ νερό), τότε χρησιμοποιοῦμε τὴν λέξη «μειγνύω» ἐνῶ ὅταν ἀνακατεύουμε ὑγρὸ μὲ στερεὸ τότε λέμε «φύρω». Ἐξ᾿ οὐ καὶ ἡ λέξη «αἱμόφυρτος» ποὺ ὅλοι γνωρίζουμε ἀλλὰ δὲν συνειδητοποιοῦμε τί σημαίνει.
Ἡ ἐκμάθηση τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς, ἐκτὸς ἀπὸ μέσο διατήρησης τῆς γλωσσικῆς παράδοσης, ἀποτελεῖ ὅπλο κατὰ τῆς δυσλεξίας καὶ ἄλλων μαθησιακῶν δυσκολιῶν, φαινόμενα ποὺ κάνουν ἔντονα τὴν ἐμφάνισή τους τὰ τελευταῖα χρόνια, σύμφωνα μὲ τὰ συμπεράσματα τριετοῦς ἔρευνας τοῦ Aνοικτοῦ Ψυχοθεραπευτικοῦ Kέντρου καὶ τοῦ Iνστιτούτου Διαγνωστικῆς Ψυχολογίας.
Τί ἔχουν πεῖ σπουδαῖες προσωπικότητες γιὰ τὴν Ἑλληνικὴ Γλῶσσα
• Ὁ γνωστὸς Γάλλος Βολταῖρος εἶχε πεῖ «Εἴθε ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα νὰ γίνει κοινὴ ὅλων τῶν λαῶν.»
• Ἡ Μαριάννα Μὰκ Ντόναλντ, καθηγήτρια τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Καλιφόρνιας καὶ ἐπικεφαλῆς τοῦ TLG δήλωσε «Ἡ γνώση τῆς Ἑλληνικῆς εἶναι ἀπαραίτητο θεμέλιο ὑψηλῆς πολιτιστικῆς καλλιέργειας.»
• Ἰωάννης Γκαῖτε (Ὁ μεγαλύτερος ποιητὴς τῆς Γερμανίας, 1749-1832) «Ἄκουσα στὸν Ἅγιο Πέτρο τῆς Ρώμης τὸ Εὐαγγέλιο σὲ ὅλες τίς γλῶσσες. Ἡ Ἑλληνικὴ ἀντήχησε ἄστρο λαμπερὸ μέσα στὴ νύχτα.»
• Μᾶρκος Τίλλιος Κικέρων (Ὁ ἐπιφανέστερος ἄνδρας τῆς ἀρχαίας Ρώμης, 106-43 π.Χ.) «Ἐὰν οἱ θεοὶ μιλοῦν, τότε σίγουρα χρησιμοποιοῦν τὴ γλῶσσα τῶν Ἑλλήνων.»
• Φρειδερίκος Σαγκρέδο (Βάσκος καθηγητὴς γλωσσολογίας - Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Ἀκαδημίας τῆς Βασκωνίας) «Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα εἶναι ἡ καλύτερη κληρονομιὰ ποὺ ἔχει στὴ διάθεσή του ὁ ἄνθρωπος γιὰ τὴν ἀνέλιξη τοῦ ἐγκεφάλου του. Ἀπέναντι στὴν Ἑλληνικὴ ὅλες, καὶ ἐπιμένω ὅλες οἱ γλῶσσες εἶναι ἀνεπαρκεῖς.» «Ἡ ἀρχαία Ἑλληνικὴ γλῶσσα πρέπει νὰ γίνει ἡ δεύτερη γλῶσσα ὅλων τῶν Εὐρωπαίων, εἰδικά τῶν καλλιεργημένων ἀτόμων.» «Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα εἶναι ἀπὸ οὐσία θεϊκή.»
• Ἐρρίκος Σλήμαν (Διάσημος ἐρασιτέχνης ἀρχαιολόγος, 1822-1890) «Ἐπιθυμοῦσα πάντα μὲ πάθος νὰ μάθω Ἑλληνικά. Δὲν τὸ εἶχα κάνει γιατί φοβόμουν πὼς ἡ βαθειὰ γοητεία αὐτῆς τῆς ὑπέροχης γλώσσας θὰ μὲ ἀπορροφοῦσε τόσο πολὺ ποὺ θὰ μὲ ἀπομάκρυνε ἀπὸ τίς ἄλλες μου δραστηριότητες.»
• Ἴμπν Χαλντοὺν (Ὁ μεγαλύτερος Ἄραβας ἱστορικός) «Ποὺ εἶναι ἡ γραμματεία τῶν Ἀσσυρίων, τῶν Χαλδαίων, τῶν Αἰγυπτίων; Ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα ἔχει κληρονομήσει τὴν γραμματεία τῶν Ἑλλήνων μόνον.»
• Φρανγκίσκος Λιγκόρα (Σύγχρονος Ἰταλὸς καθηγητὴς Πανεπιστημίου καὶ Πρόεδρος τῆς Διεθνοῦς Ἀκαδημίας πρὸς διάδοσιν τοῦ πολιτισμοῦ) «Ἕλληνες νὰ εἶστε περήφανοι ποὺ μιλᾶτε τὴν Ἑλληνικὴ γλῶσσα ζωντανὴ καὶ μητέρα ὅλων τῶν ἄλλων γλωσσῶν. Μὴν τὴν παραμελεῖτε, ἀφοῦ αὐτὴ εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ λίγα ἀγαθὰ ποὺ μᾶς ἔχουν ἀπομείνει καὶ ταυτόχρονα τὸ διαβατήριό σας γιὰ τὸν παγκόσμιο πολιτισμό.»
• Μάϊκλ Βέντρις (Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀποκρυπτογράφησε τὴν Γραμμικὴ γραφὴ Β') «Ἡ ἀρχαία Ἑλληνικὴ Γλῶσσα ἦτο καὶ εἶναι ἀνωτέρα ὅλων τῶν παλαιοτέρων καὶ νεοτέρων γλωσσῶν.»
• Ζὰκ Λὰνγκ (Γάλλος Ὑπουργὸς Παιδείας) «Θὰ ἤθελα νὰ δῶ νὰ διδάσκονται τὰ Ἀρχαῖα Ἑλληνικά, μὲ τὸν ἴδιο ζῆλο ποὺ ἐπιδεικνύουμε ἐμεῖς, καὶ στὰ Ἑλληνικὰ σχολεῖα.»
• Σύμφωνα μὲ τὸν Μπὶλ Γκέϊτς «Ἡ Ἑλληνικὴ μὲ τὴν μαθηματικὴ δομή της, εἶναι ἡ γλῶσσα τῆς πληροφορικῆς καὶ τῆς νέας γενιᾶς τῶν ἐξελιγμένων ὑπολογιστῶν, διότι μόνο σ᾿ αὐτὴν δὲν ὑπάρχουν ὅρια.»
• Εἶναι γνωστὴ ἡ ἔκφραση ποὺ χρησιμοποιοῦν οἱ Ἀγγλοαμερικάνοι ὅταν ψάχνουν νὰ βροῦν τὴν κατάλληλη λέξη γιὰ κάποια ἔννοια «Οἱ Ἕλληνες θὰ ἔχουν μιὰ λέξη γιὰ αὐτό».
Τὸ παρὸν ἄρθρο ἀποτελεῖ μιὰ μικρὴ προσφορὰ πρὸς τὴν ἀρτιότερη γλῶσσα τοῦ κόσμου. Τὴν ἀδίκησα καὶ ἐπιφυλάσσομαι εἰς τὸ μέλλον.....
__________________________________
Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
«Πᾶνος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου