Τετάρτη 21 Ιουνίου 2023

«Tήν μεν πίστιν ὀμολογοῦμεν πάντες, οὐκέτι δέ πάντες κατά τάς ἐντολάς πολιτευόμεθα» (Μ. Βασίλειος – Εἰς τόν Προφήτην Ἠσαΐα – P.G. 30, 236)


Γράφει ὁ ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ
 
Τρεῖς αἰῶνες μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ὁ ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης μὲ ἀνείπωτη εὐλάβεια καὶ συντριβὴ παρακινεῖται, ἀπὸ μιὰ βαθύτερη προσευχητικὴ κίνηση τῆς ψυχῆς, στὸ κάλεσμα τῆς πολλῆς καὶ βαθειᾶς ποιμαντικῆς θεολογίας τοῦ Μ. Βασιλείου: «Βασίλειε, ποίμαινε ἡμᾶς» (παρ. Μαύρου, «ἕνα πολύεδρο διαμάντι» -Μ. Βασίλειος – Σελ. 48).
 
Στερεὰ ἐκκλησιαστικὴ φωνὴ ὁ Ἅγ. Ἀνδρέας, ὡς κραυγὴ ἱκεσίας (διαχρονικῆς) τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἀποδεικνύει καὶ ὁ «Μέγας Κανών» του. Γιὰ ὅλα ὁμίλησε ὁ Μ. Βασίλειος, ἀκούραστα ἔσκυψε καὶ ἀφουγκράσθηκε τὰ βάθη χιλιάδων πιστῶν – ψυχῶν, ἱκετεύοντας τὸν Κύριο γιὰ χάρη μας· γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ προσευχητικὴ ἱκεσία: «Βασίλειε, ποίμαινε ἡμᾶς».
 
Γιὰ τὴν πληρέστατη γνώση τῆς διδασκαλίας τοῦ Μ. Βασιλείου ἀρκεῖ νὰ ἀνοίξης τὴν παγκοσμίως γνωστὴ Ἑλληνικὴ Πατρολογία (τοῦ Migne 161 τόμοι), τοὺς τόμους 29 ἕως καὶ 32, ποὺ ἀνήκουν στὸν Μ. Βασίλειο. Σχῆμα λόγου τὸ «νὰ τοὺς ἀνοίξης». Χρειάζεται αἴσθημα καρδιᾶς, διευθυντικό τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ὥστε οἱ λόγοι του νὰ γίνουν καρποφόρο μπόλι στὴν σημερινὴ ἄγρια χλιαρότητα τῶν ἡμερῶν μας.
 
Αὐτὴ τὴν χαρὰ καὶ ἐλπίδα ποὺ σκορποῦσε ὁ Ι. Πατὴρ στοὺς Ὀρθοδόξους τῆς ἐποχῆς του, τίς βιώνουμε καὶ ἐμεῖς ἀναλλοίωτες, σήμερα, ἀντλοῦντες ὕδωρ ἀπὸ τοὺς λόγους του, εὑρισκόμενοι μέσα στὴν ἰσοπεδωτικὴ ἐποχὴ τοῦ οἰκουμενισμοῦ ὅπου, δυστυχῶς, οἱ σύγχρονοι ἐπίσκοποι τὸν ἔχουν ἐγκολπωθεῖ, πιστεύοντας ὅτι εἶναι ἡ ὁρατὴ θεία λύση στὸ αἴτημα τῆς χριστιανικῆς ἑνότητος. Οἰκτρὰ πλάνη καὶ αἵρεση!
 
Καμμιὰ ἄλλη σημερινὴ σκέψη πνευματικοῦ ἢ γέροντα δὲν ἀφυπνίζει, δὲν στηρίζει, νοῦ καὶ καρδιά, ὅσο οἱ λόγοι (κυρίως) τῶν Καππαδοκῶν Πατέρων.
 
Γιὰ τὸ Μ. Βασίλειο στὴ σύγχρονη ἔκδοση (Δεκάτομη) τῶν Ε.Π.Ε., ὑπάρχει ἡ ἑξῆς σειρὰ (πληροφοριακά, πρὸς ὠφέλεια):
 
Στοὺς τόμους 1,2,3 εὑρίσκονται οἱ 366 Ἐπιστολές του.
 
Στοὺς 4 καὶ 9, ὁμιλίες στὴν Ἑξαήμερο.
 
Στὸν 5 τόμο, πρακτικὲς – θεολογικὲς ὁμιλίες στοὺς Ψαλμούς.
 
Στὸν 6 τόμο οἱ λόγοι: «πρὸς πλουτοῦντας» καὶ στὸ «καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας».
 
Στὸν 7ο οἱ ὁμιλίες: «ὅτι οὐκ ἐστιναίτιυς τῶν κακῶν ὁ Θεὸς», «ἐν λιμῷ καὶ αὐχμὼ», «σὲ μάρτυρας» καὶ «πρὸς τοὺς νέους».
 
Στοὺς τόμους 8 καὶ 9 «τὰ Ἀσκητικά».
 
Τέλος, στὸν 10ο τόμο, ἡ «περὶ Πνεύματος Ἁγίου» πραγματεία του.
 
Μέχρι τώρα ἡ ἔκδοση τῶν Ε.Π.Ε. (Ἕλληνες Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας) δὲν περιλαμβάνει ἀκόμη, τίς Ὁμιλίες τοῦ Μ. Βασιλείου «στὸν Προφήτη Ἠσαΐα».
 
Στὸ κεφ. Β 2-3, τοῦ Ἠσαΐα, διαβάζουμε:
 
«ὅτι ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις ἐμφανὲς τὸ ὄρος Κυρίου καὶ ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ ἐπ᾿ ἄκρων τῶν ὀρέων καὶ ὑψωθήσεται ὑπεράνω τῶν βουνῶν· καὶ ἤξουσιν ἐπ᾿ αὐτὸ πάντα τὰ ἔθνη καὶ πορεύσονται ἔθνη πολλὰ καὶ ἐροῦσι· δεῦτε καὶ ἀναβῶμεν εἰς τὸ ὄρος Κυρίου...»
 
Στὴν Ὁμιλία του ὁ Μ. Βασίλειος ἑρμηνεύει – παρατηρεῖ ἐπὶ τοῦ (Β΄, 2-3):
 
Α) «Ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ, ἐπ᾿ ἄκρων τῶν ὀρέων ἡ Ἐκκλησία ἐστὶ κατὰ τὴν τοῦ Ἀποστόλου φωνήν».
 
Β) «ὠκοδόμηται γὰρ (ἡ Ἐκκλησία) ἐπὶ τῷ θεμελίῳ τῶν Ἀποστόλων καὶ Προφητῶν».
 
Γ) «Τὸ μὲν ἤξουσιν, ἐπὶ τοῦ πιστεύειν τέτακται· τὸ δὲ πορεύεσθαι, ἐπὶ τοῦ πολιτεύεσθαι. Ἐπείουν τὴν μὲν πίστιν ὁμολογοῦμεν πάντες, οὐκέτι δὲ πάντες κατὰ τὰς Ἐντολάς πολιτευόμεθα, διὰ τοῦτο ἤξουσι μὲν πάντα τὰ ἔθνη, πορεύσονται δὲ πολλά. Ὅτι δὲ τὸ πορεύεσθαι ἐπὶ τοῦ βιοῦν κατὰ τὸν νόμον λαμβάνεται. Μακάριοι (φησὶν) οἱ ἄμωμοι ἐν ὁδῷ, οἱ πορευόμενοι ἐν νόμῳ Κυρίου».
 
1ο Σχόλιο: Δὲν παρέθεσα μιὰ ἁπλὴ μετάφρασή του (Β, 2-3), ὅπως τοῦ Τρεμπέλα, Κολιτσάρα, π. Ἰωὴλ Γιαννακόπουλου κλπ, διότι δὲν καλύπτουν τὰ νοήματα τοῦ κειμένου, ὅπως τὰ ἀναδεικνύει ὁ Μ. Βασίλειος.
 
Στὴν ὁμιλία του ὁ Μ. Βασίλειος διευκρινίζει – τονίζει:
 
α) Ὁ στίχος «ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ, ἐπ᾿ ἄκρων τῶν ὀρέων» τοῦ ἀρχαίου κειμένου, προφητεύει τὴν Ἐκκλησία.
 
β) Διευκρινίζει ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἔχει κτισθεῖ ἐπάνω στὰ θεμέλια ποὺ ἔθεσαν οἱ Ἀπόστολοι καὶ οἱ Προφῆτες. Ὁμιλεῖ περὶ ΜΙΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ὅτι ἕνας εἶναι ὁ ΟΙΚΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ.
 
γ) Δίνει ἑρμηνεία ὁ Μ. Βασίλειος στοὺς χρόνους (γραμματικῆς) «ἤξουσιν» καὶ «πορεύεσθαι».
 
Πολλὰ ἔθνη θὰ ἔλθουν πρὸς τὸν Χριστιανισμὸ (ἤξουσιν), ὀλίγοι δὲ ἄνθρωποι θὰ βιώσουν ὀρθὰ τὴν Ἐκκλησία, σύμφωνα μὲ τοὺς νόμους της (πορεύσονται).
 
Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Ἱ. Πατὴρ τονίζει, κατηγορηματικά:
 
«Ἐπείουν τὴν μὲν πίστιν ὁμολογοῦμεν πάντες, οὐκέτι δὲ πάντες κατὰ τὰς ἐντολάς πολιτευόμεθα».
 
Ὅλοι δηλ. ὁμολογοῦν (οἱ Χριστιανοὶ) πίστη στὴν Ἁγία Τριάδα, στὴ Γραφή, στὸ μεγαλεῖο της, λίγοι, ὅμως, ἀκολουθοῦν τὴν Ἐκκλησία μὲ βίο ὀρθό, ὅπως τὸν ἔχουν καθορίσει οἱ κανόνες της.
 
2ο Σχόλιο: Πράγματι, μέγας προφήτης ὁ Ἠσαΐας. Στὸ (Β, 2-3) ἀγκαλιάζει προφητικὰ ὅλη τὴν πορεία τῆς Ἐκκλησίας, τῶν πιστῶν· αὐτὴ ἀκριβῶς την πορεία ἀναλύει ὁ Μ. Βασίλειος στὴν ὁμιλία του «Εἰς τὸν προφήτην Ἠσαΐαν».
 
3ο Σχόλιο: Ἡ σημερινὴ οἰκουμενικὴ (αἱρετικὴ) κίνηση κινητοποιεῖται στὸ «Ἤξουσιν» τὰ ἔθνη πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν ἀναιρῶντας – καταργῶντας τό «πορεύεσθαι» πρὸς τὴν Ἐκκλησία. Τό «πορεύεσθαι» ἐπὶ τοῦ «βιοῦν κατὰ τὸν νόμον», ὅπως γράφει ὁ Μ. Βασίλειος, τὸ καθόρισαν ὁ Κύριος, οἱ Προφῆται, οἱ Ἀπόστολοι καὶ οἱ Οἰκουμενικὲς Σύνοδοι. Στὸν ἄξονα αὐτὸν ἀναδείχθησαν οἱ Μάρτυρες καὶ οἱ Ἅγιοι.
 
Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Μ. Βασίλειος εἶναι κατηγορηματικός:
 
«Τὴν ἀκρίβειαν τῆς λέξεως μὴ παραδράμης ἀβασανίστως. Πῶς ἐν μὲν τῷ Ἤξουσι πάντα εἴρηται, ἐν δὲ τῷ πορεύσονται οὐκέτι πάντα, ἀλλὰ πολλά; Ὅτι τὸ μὴν Ἤξουσιν, ἐπὶ τοῦ πιστεύειν τέτακται· το δὲ πορεύεσθαι, ἐπὶ τοῦ πολιτεύεσθαι».
 
4ο Σχόλιο:
 
Ἀναμφίβολα τὸ ἐδάφιο (Β, 2-3) τοῦ Προφήτου Ἠσαΐα εἶναι ὁρόσημο καὶ φράγμα ἀμετάθετο ἔναντι τῆς εἰσβολῆς (παναιρέσεως) τοῦ οἰκοιμενισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἐπιθυμεῖ συσπείρωση στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, συσπείρωση οἰκουμενική, τὴν ὁποία ὀνομάζει (ψευδῶς) «ἐκκλησία», σ᾿ ἀντίθεση ἐμφανῆ μὲ τὴν προφητεία τοῦ Ἠσαΐου, ἡ ὁποία διακρίνει τὸ «ἤξουσι» ἀπὸ τὸ πορεύσονται· διακρίνει δηλ. τὴν ἀπώλεια ἀπὸ τὴν σωτηρία (Ὀρθοδοξία).
 
«Οἱ Προφήται ὡς εἶδον, οἱ Ἀπόστολοι ὡς ἐδίδαξαν, ἡ Ἐκκλησία ὡς παρέλαβεν, οἱ Διδάσκαλοι ὡς ἐδογμάτισαν» (ἐκ τοῦ Συνοδικοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας).
 
ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ

__________________________________
Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
«Πᾶνος»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου