Τρίτη 3 Μαρτίου 2020

Περί λαϊκῶν καί κληρικῶν, ὡς καί περί Ἐκκλησίας - Πρωτοπρ. Ιωάννου Σ. Ρωμανίδου (♱)



Μέσα σ᾿ αὐτὰ τὰ πλαίσια ὅμως βλέπομε μία περίεργη ἐξέλιξι μέσα στήν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας, κατὰ τὴν ὁποία τὸ βασίλειον ἱεράτευμα56, τῆς Ἐκκλησίας δὲν παρέμεινε ποιοτικὰ ἐκεῖνο ποὺ ἦταν αρχικά57.

Ἀρχικά, δηλαδὴ στὴν ἐποχὴ τῶν πρώτων Χριστιανῶν, ἔχομε τοὺς λαϊκοὺς καὶ τοὺς κληρικούς. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τοὺς λαϊκοὺς ὀνομάζει ἰδιῶτες καὶ οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ ἑρμηνεύουν τοὺς ἰδιῶτες τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ὡς λαϊκούς. 

Λαϊκὸς εἶναι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἔχει μὲν βαπτισθῆ, ἀλλὰ δὲν ἔχει ἀκόμη κληθῆ ἄνωθεν, ὥστε νὰ γίνη βασίλειον ἱεράτευμα, δηλαδὴ κληρικός. Ὡς κληρικὸς ἐθεωρεῖτο ὁ θεόκλητος, ἐκεῖνος δηλαδὴ ποὺ εἶχε δεχθῆ μέσα στήν καρδιά του τὴν ἐπίσκεψι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ποὺ τὸ Πνεῦμα εἶχε ἀρχίσει νὰ προσεύχεται μέσα του. 

Ἐκεῖνος, δηλαδὴ ποὺ εἶχε γίνει ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ γι᾿ αὐτὸ μέλος τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ τῆς Ἐκκλησίας.

Γι᾿ αὐτὸ ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέγει «...οὖς ἔθετο ὁ Θεὸς ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ...» ἀφοῦ προηγουμένως εἶχε πεῖ: «ὑμεῖς δὲ ἔστε σῶμα Χριστοῦ»58. Μᾶς δίνει δηλαδὴ ὁ ἴδιος τον ὁρισμό του τί εἶναι Σῶμα Χριστοῦ.

Ἀργότερα, ἀπὸ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ξέρομε ὅτι ἦλθε ἐποχή, κατὰ τὴν ὁποία ἐχειροτονοῦντο ὡς κληρικοὶ ἄνθρωποι, ποὺ στὴν ἀρχαία Ἐκκλησία θὰ ἐθεωροῦντο ὡς λαϊκοί. Καὶ μετὰ αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι ἐχειροτονοῦντο καὶ ἐπίσκοποι. Ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος κάνει ὁλόκληρη ἀνάπτυξι ἐπάνω στὸ θέμα αὐτό.

Αὐτὸ σημαίνει ὅτι εἰσῆλθε ἡ παράδοσις στὴν Ἐκκλησία νὰ χειροτονοῦνται ὡς κληρικοὶ ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχαν τὰ προσόντα νὰ εἶναι κληρικοὶ τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν εἶχαν δηλαδὴ τὶς πνευματικὲς προϋποθέσεις τῆς ἱερωσύνης.

Ἐναντίον αὐτῆς τῆς ἀνωμάλου καταστάσεως ἐπανεστάτησε ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος μὲ τόσο μεγάλη ἐπιτυχία, ὥστε ἡ Ἐκκλησία τον ὠνόμασε Νέο Θεολόγο. Ἀπὸ τὴν ἐποχὴ του μέχρι τὴν ἐποχὴ τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ ἔγινε μία μεγάλη διαμάχη μέσα στήν Ἐκκλησία, ὅσον ἀφορᾶ στὰ προσόντα ἐκλογῆς τῶν ἐπισκόπων. 

Ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς Ἡσυχαστικῆς ἔριδος, ὅπως ὀνομάσθηκε, κατὰ τὴν ὁποία ἐπεκράτησε τελικὰ ἡ γραμμὴ τοῦ ἁγίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου, καθιερώθηκε οἱ ἐπίσκοποι τῆς Ἐκκλησίας νὰ λαμβάνωνται ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς τῆς Ἡσυχαστικῆς παραδόσεως, τῆς καθάρσεως τοῦ φωτισμοῦ καὶ τῆς θεώσεως.
______________________________

Σημειώσεις

56. Ἅ' Πέτρ. 2, 9.

57. Βλ. Μητρ. Ἱεροθέου (Βλάχου), ένθ' ανωτ., σ. 96: «... Ἡ ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ἀνακάλυψη τῆς καρδιᾶς, ἡ εὕρεση τῆς ὑποστατικῆς ἀρχῆς ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ἀναπτυχθῆ ἔντονα μέσα του ἡ ἀγάπη γιὰ ὅλο τὸν κόσμο. Καὶ αὐτὸ ἐκφράζεται μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὴν θυσία ὑπὲρ ὅλου τοῦ κόσμου. Ἡ καρδιὰ φλέγεται ἀπὸ ἀγάπη. Βγαίνει τότε ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὰ στενὰ περιοριστικὰ ὅρια τοῦ ἐγὼ καὶ εἰσέρχεται ἀπὸ ἀγάπη καὶ μὲ ἀγάπη στὴν ὑπόσταση τοῦ ἄλλου. Ζῆ τὴν κένωση τοῦ Χριστοῦ σὲ ἕνα βαθμὸ καὶ τὴν ἀγωνία τοῦ Χριστοῦ στὴν Γεθσημανή. Θρηνεῖ γιὰ ὅλον τὸν κόσμο. Στὴν ζωὴ πολλῶν ἁγίων βλέπουμε ὅτι εἶχαν αὐτὴν τὴν συμπάσχουσα καρδία ὑπὲρ ὅλης τῆς κτίσεως, ἀκόμη καὶ γιὰ τὸν διάβολο. Αὐτὴ ἡ θυσιαστικὴ προσευχή, ποὺ γίνεται μέσα ἀπὸ τὴν ἐμπειρία τῆς θείας ἐμφανείας καὶ τὴν ἀνακάλυψη τοῦ προσώπου, λέγεται βασίλειον ἱεράτευμα. Καὶ ὅσοι προσεύχονται νοερά, ἔχουν τὴν λεγομένη πνευματικὴ ἱερωσύνη».

58. Ἅ' Κορ. 12, 27.

«Πᾶνος» 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου