Ἅγιος Παΐσιος: Ὁ περισπασμὸς στὴν προσευχὴ

– Γέροντα, ὅταν προσεύχωμαι στὸ κελλί μου, ἔχω ἀνησυχία μήπως κάποια ἀδελφὴ ἀνοίξη τὴν πόρτα, καὶ αὐτὸ μοῦ φέρνει περίσπαση.

– Ἐγώ, ἂν εἶμαι σὲ κατάσταση προσευχῆς καὶ ἀνοίξη κάποιος τὴν πόρτα, προτιμῶ νὰ μὲ χτυπήση μὲ τὸ τσε­κούρι στὸ κεφάλι, παρὰ νὰ μὲ δῆ ἐκείνη τὴν ὥρα ποὺ προσεύχομαι. Εἶναι σὰν νὰ πετᾶς καὶ ἔρχεται ὁ ἄλλος καὶ σοῦ σπάζει τὰ φτερά. 

Ἐσεῖς δὲν ἔχετε ζήσει ἀκό­μη πνευματικὲς καταστάσεις τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς, γιὰ νὰ καταλάβετε πόσο στοιχίζει σὲ κάποιον νὰ τὸν ἐνοχλήσετε τὴν ὥρα ποὺ προσεύχεται. Δὲν ἔχετε νιώ­σει αὐτὴν τὴν ἐπικοινωνία μὲ τὸν Θεό, ποὺ ὁ ἄνθρωπος φεύγει κατὰ κάποιον τρόπο ἀπὸ τὴν γῆ. 

Ἂν εἴχατε τέ­τοιες ἐμπειρίες, θὰ σεβόσασταν τοὺς ἄλλους, ὅταν προ­σεύχωνται. Ἂν ὑπῆρχε αὐτὴ ἡ εὐαισθησία ἡ πνευματι­κή, θὰ σκεφτόσασταν: «Πῶς νὰ διακόψω τὸν ἄλλον τὴν ὥρα ποὺ προσεύχεται;». Θὰ καταλαβαίνατε τί μεγάλη ζημία τοῦ κάνετε καὶ θὰ προσέχατε. 

Δὲν λέω νὰ προσέ­χετε μὲ ἄγχος καὶ μὲ σφίξιμο, ἀλλὰ μὲ σεβασμὸ πρὸς τὸν ἄλλον ποὺ ἐπικοινωνεῖ μὲ τὸν Θεό. Ἀλλά, ἂν δὲν ὑπάρ­χη αὐτὴ ἡ πνευματικὴ εὐαισθησία, νὰ ὑπάρχη τοὐλά­χιστον ἡ κοσμικὴ εὐαισθησία, μὲ τὴν καλὴ ἔννοια. 

Νὰ συνηθίσετε νὰ χτυπᾶτε τὴν πόρτα καὶ νὰ λέτε δυνατά: «Δι’ εὐχῶν τῶν Ἁγίων Πατέρων», γιὰ νὰ εἶναι ἥσυχος ὁ ἄλλος καὶ νὰ μὴν εἶναι συνέχεια σὲ ἐπιφυλακή. 

Ἄλλο νὰ εἶμαι σὲ ἐγρήγορση πνευματικὴ καὶ ἄλλο νὰ εἶμαι συ­νέχεια σὲ ἐπιφυλακή, μήπως ἀνοίξουν τὴν πόρτα· αὐτὸ κουράζει, τσακίζει.

– Μπορεῖ, Γέροντα, κάποια νὰ τὸ κάνη ἀπὸ ἁπλότητα;

– Δὲν εἶναι ἁπλότητα νὰ χτυπάη μιὰ ἀδελφὴ τὴν πόρ­τα τῆς ἄλλης καί, χωρὶς νὰ ἀκούση τὸ «Ἀμήν», νὰ ἀνοί­γη καὶ νὰ μπαίνη μέσα. Ἀπορῶ, πῶς τὸ κάνετε αὐτό! Μπορεῖ ἡ ἄλλη νὰ κλαίη στὴν προσευχὴ καὶ δὲν θέ­λει νὰ τὴν δοῦν. 

Ἐγώ, ὅταν πηγαίνω σὲ κάποιο γειτο­νικὸ Κελλὶ καὶ ἀκούω νὰ διαβάζουν τὴν Ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ, μπορεῖ νὰ κάνω καὶ μία ὥρα κομποσχοίνι ἔξω στὸ κρύο, γιὰ νὰ μὴν τοὺς διακόψω καὶ κουτσουρέ­ψουν τὴν Ἀκολουθία. 

Ἀφοῦ τοὺς ἀκούω ὅτι ψάλλουν, πῶς νὰ ἀνοίξω τὴν πόρτα; Πῶς νὰ μπῶ; Ἂν μπῶ, εἶναι σὰν νὰ ἔχω δικαιώματα. Μπορεῖ ἐκεῖνοι νὰ μοῦ δίνουν δικαιώματα, ἀλλὰ ἐγὼ δὲν τὸ κάνω αὐτό· εἶναι ἐγωιστι­κό, σὰν νὰ εἶμαι κάτι καὶ δὲν ὑπολογίζω τὸν ἄλλον. 

Νὰ ὑπάρχη αὐτὴ ἡ ἐσωτερικὴ εὐαισθησία. Μιὰ φορά, ὅταν ἤμουν στὸ Σινᾶ, εἶδα δύο Βεδουινάκια, ἕνα ἀγοράκι κι ἕνα κοριτσάκι, νὰ προσεύχωνται στὸν δρόμο μὲ κομπο­λόγια καὶ γύρισα σιγὰ-σιγὰ πίσω, γιὰ νὰ τελειώσουν τὰ καημένα τὴν προσευχή τους καὶ νὰ συνεχίσω μετὰ τὸν δρόμο μου, γιατὶ δὲν ὑπῆρχε ἄλλο πέρασμα.

– Γέροντα, μόλις ἀρχίσω νὰ προσεύχωμαι, ἔρχονται στὸν νοῦ μου οἱ ἐκκρεμότητες ποὺ ἔχω στὸ διακόνημα.

– Κι ἐγώ, ἅμα ἔχω ἐκκρεμότητες, δὲν μπορῶ νὰ ἡσυχάσω. Γι’ αὐτό, ἂν θέλης νὰ μὴν ἔχης περισπασμὸ τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς, νὰ τακτοποιῆς γρήγορα-γρήγορα τὶς ἐκκρεμότητες ποὺ ἔχεις καὶ ὕστερα νὰ ἀρχίζης τὴν προσευχή, λέγοντας στὸν λογισμό σου: 

«Ὅλα εἶναι τα­κτοποιημένα καλύτερα ἀπὸ τὴν ψυχή μου. Ἂς φροντί­σω λοιπὸν νὰ τακτοποιήσω καὶ αὐτήν».

– Γέροντα, σκέφτομαι ὅτι, ἂν εἶχα κάποια δυσκο­λία στὴν ζωή μου, αὐτὸ θὰ μὲ βοηθοῦσε στὴν προσευχή.

– Τί εἶναι αὐτὰ ποὺ λές; Πόλεμος πρέπει νὰ γίνη, γιὰ νὰ ζητήσης τὸν Χριστό; Μιὰ καλὴ ἐξωτερικὴ κατάσταση εἶναι ἡ καλύτερη προϋπόθεση γιὰ τὴν καλὴ ἐσωτερικὴ κατάσταση. 

Ἡ προσευχὴ θέλει νὰ εἶναι κανεὶς ἀπερί­σπαστος ἐξωτερικὰ καὶ τακτοποιημένος ἐσωτερικά. Τὸ ἀπερίσπαστο πολὺ βοηθάει στὴν πνευματικὴ ζωή.

Ἀπὸ τὸ βιβλίο Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου ΛΟΓΟΙ ΣΤ' «Περὶ προσευχῆς»

 «Πᾶνος»