Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2022

Λάμπρος Σκόντζος: Ἁγία Μελάνη ἡ Ρωμαία


ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ
 
Ἡ Ρώμη, ὅσο διατηροῦσε τὴν ἁγία ὀρθόδοξη πίστη, ἀνάδειξε πάμπολλους ἁγίους, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, οἱ ὁποῖοι λαμπρύνουν τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Μιὰ ἀπὸ αὐτὲς τίς ἅγιες μορφὲς εἶναι καὶ ἡ ἁγία Μελάνη, ὁ ὁποία ἀποτελεῖ λαμπρὸ παράδειγμα πιστῆς χριστιανῆς καὶ ἁγνότητας.
 
Γεννήθηκε στὴ Ρώμη τὸ ἔτος 338 ἀπὸ γονεῖς πλουσίους καὶ εὐγενεῖς, τοὺς ὁποίους διέκρινε ἡ βαθειὰ πίστη τους στὸ Θεό. Ἡ γέννηση τῆς Μελάνιας τοὺς γέμισε χαρά. Ἀπὸ μικρὴ ἔδειξε ἀσυνήθιστη ὡριμότητα καὶ σύνεση. Οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς της τῆς ἐνέπνευσαν τὴν εὐσέβεια καὶ τῆς ἑδραίωσαν τὴν πίστη στὸ Θεό.
 
Ὅταν ἔγινε δεκατεσσάρων ἐτῶν, ἀποφάσισαν νὰ τὴν παντρέψουν μὲ ἕνα δεκαεπτάχρονο νέο τὸν Ἀπελλιανό, γόνο εὐγενοῦς οἰκογένειας. Ἄς μήν μᾶς ξενίζει ἡ μικρή της ἡλικία, στὰ χρόνια ἐκεῖνα δὲν ἦταν σπάνιο νὰ παντρεύουν τὰ παιδιά τους σὲ μικρὴ ἡλικία. Τὴν πάντρεψαν, διότι προσδοκοῦσαν νὰ ἀποκτήσουν διάδοχο, ὁ ὁποῖος θὰ κληρονομοῦσε καὶ θὰ διαχειρίζονταν τὴν μεγάλη περιουσία τους. Ἀλλὰ ἡ Μελάνη δὲν ἤθελε νὰ παντρευτεῖ, διότι ποθοῦσε τὴν μοναχικὴ ζωή. Ὅμως, ὑπέκυψε στὴ θέληση τῶν γονιῶν της καὶ δέχτηκε το γάμο.
 
Μετά το γάμο της παρακάλεσε τὸν σύζυγό της Ἀπελλιανὸ νὰ διατηρήσει τὴν παρθενία της, νὰ ζήσουν μὲ ἁγνότητα, σὰν ἀδέλφια, χαρίζοντάς του ὅλα τὰ πλούτη της, ἀλλὰ ἐκεῖνος δὲν δέχτηκε, διότι ἤθελε διάδοχο καὶ ἔτσι ἀπέκτησαν ἕνα χαριτωμένο κορίτσι. Παρ᾿ ὅλα αὐτὰ ἡ Μελάνη ζοῦσε ἀσκητικὴ ζωή, μὲ ἀδιάλειπτη προσευχή, ἐγκράτεια νηστεία καὶ ἐλεημοσύνη. Μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου ἀποκτοῦσε ὅλο καὶ περισσότερες ἀρετές.
 
Ἡ Μελάνη ἔμεινε καὶ πάλι ἔγκυος καὶ παρ᾿ ὅλη τὴν προχωρημένη ἐγκυμοσύνη της συμμετεῖχε σὲ ἀγρυπνία πρὸς τιμὴν τοῦ ἁγίου Λαυρεντίου. Σιμὰ τὸ πρωὶ αἰσθάνθηκε τοὺς πόνους τῆς γέννας. Ὅμως τὸ ἀγόρι ποὺ περίμενε ὁ Ἀπελλιανὸς γεννήθηκε νεκρὸ καὶ ὕστερα ἀπὸ καιρὸ ἀρρώστησε καὶ τὸ κορίτσι τους καὶ πέθανε. Ἀφάνταστη λύπη ἔνοιωσε τὸ νεαρὸ ζευγάρι. Τὸ διπλὸ αὐτὸ κτύπημα τὸ θεώρησαν ὡς σημάδι νὰ ξεκινήσουν πλέον πνευματικὴ ζωή. Ἔτσι ἀποφάσισαν νὰ φύγουν ἀπὸ τὴ Ρώμη καὶ νὰ πᾶνε νὰ ζήσουν σὲ ἕνα ἥσυχο καὶ ἤρεμο τόπο, μὲ προσευχὴ καὶ ἐλεημοσύνη. Σκορποῦσαν ἀφειδῶς τὰ πλούτη τους σὲ ἔργα φιλανθρωπίας.
 
Ὅμως ὁ μισόκαλος διάβολος, ὁ ὁποῖος μισεῖ θανάσιμα τὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ, ἐνέβαλε πειρασμὸ στὸν ἀδελφὸ τοῦ Ἀπελλιανοῦ, τὸν Σεβῆρο, νὰ ἁρπάξει μὲ δόλο τὴν περιουσία τοῦ ἀδελφοῦ του. Ἀφοῦ ἀπήγαγε τοὺς δούλους τοῦ Ἀπελλιανοῦ, τοὺς ἀνάγκασε νὰ ψευδομαρτυρήσουν, βεβαιώνοντας ὅτι ἡ περιουσία τοῦ ἀδελφοῦ του ἀνῆκε σ᾿ αὐτόν.
 
Τὸ ἱερὸ ζευγάρι ἀντιμετώπισε μὲ ψυχραιμία καὶ πραότητα αὐτὴ τὴ δοκιμασία καὶ συνέχιζε τὸ πνευματικό τους ἀγῶνα. Ὅμως ἡ ἔλλειψη πόρων τοὺς στέρησε τὴ δυνατότητα τῆς φιλανθρωπίας. Ὁ Θεὸς εἶχε ἄλλα σχέδια. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἔφτασε ὡς τὸ παλάτι καὶ ἡ βασίλισσα Βερίνα τοὺς κάλεσε γιὰ νὰ λύσει τὸ πρόβλημα. Ἡ Μελάνη παρουσιάστηκε στὴν βασίλισσα μὲ σεμνότητα, τὴν ὁποία ἐκτίμησε ἐκείνη. Ἐξέτασε τὴν ὑπόθεση καὶ τοὺς δικαίωσε, ἀποδίδοντάς τους ἕνα μεγάλο μέρος ἀπὸ τὴν περιουσία τους. Μετὰ ἀπὸ αὐτό, ἡ Μελάνη καὶ ὁ Ἀπελλιανὸς περιόδευσαν σὲ διάφορα μέρη, ὅπως τὴ Σικελία, τὴν Ἱσπανία, τὴν Βρετανία καὶ ἀλλοῦ, εὐεργετῶντας τοὺς ἐνδεεῖς.
 
Ἀλλὰ ὁ διάβολος ἑτοίμασε νέα πίκρα γι᾿ αὐτούς. Ὅταν ἔφυγαν ἀπὸ τὴ Ρώμη, ὁ ἐκεῖ φιλάργυρος καὶ ἅρπαγας ἔπαρχος, τοὺς κατάσχεσε κι ἅρπαξε την ἐναπομείνασα περιουσία τους. Τὸ ἱερὸ ζευγάρι ἀντιμετώπισε καὶ πάλι μὲ καρτερία καὶ ἀνεξικακία τὴ νέα δοκιμασία. Ὅμως δὲν ἄργησε νὰ ξεσπάσει σ᾿ αὐτὸν ἡ θεία δικαιοσύνη. Δέν
πρόλαβε νὰ χαρεῖ τὸ προϊὸν τῆς ἁρπαγῆς του, διότι ὁ λαὸς σὲ κάποια στάση ἐναντίον του καὶ τὴν εἰσβολὴ βαρβάρων δολοφονήθηκε!
 
Τώρα χωρὶς χρήματα ταξίδευαν γιὰ τὴν Καρχηδόνα τῆς Βορείου Ἀφρικῆς. Ὅμως ἀδίστακτοι πειρατὲς κατέλαβαν τὸ πλοῖο καὶ τὸ ὁδήγησαν σὲ κάποιο νησί, ὅπου κρατοῦσαν ἀθώους, ζητῶντας λύτρα. Τὸ εὐσεβὲς ζευγάρι ἔδωσαν ὅ,τι τοὺς εἶχε ἀπομείνει καὶ ἀπελευθέρωσαν πολλοὺς κρατουμένους. Τελικὰ κατέληξαν στὴν πόλη Θαγαστή, ὅπου ἐγκαταστάθηκαν καὶ ἔκτισαν δύο ὀνομαστὰ μοναστήρια, ἕνα ἀνδρικὸ καὶ ἕνα γυναικεῖο, ὅπου οἱ δυὸ τους δημιούργησαν ἀντίστοιχες ἀδελφότητες, ζῶντας ἀσκητικὴ ζωὴ καὶ προκόβοντας πνευματικά.
 
Ἡ Μελάνη ἀσκοῦσε τὸ διακόνημα τῆς ταχυγραφίας καὶ καλλιγραφίας, ἀντιγράφοντας πατερικὰ συγγράμματα. Αὐτὸ τὴ βοήθησε νὰ ἐντρυφήσει καὶ νὰ ἐμβαθύνει περισσότερο στὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία. Παράλληλά διάβαζε μὲ πάθος τίς ἅγιες Γραφές. Ὡς συνεπὴς πνευματικὴ καθοδηγήτρια δίδασκε στὶς μοναχὲς τὴν χριστιανικὴ πίστη καὶ τίς καθοδηγοῦσε στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα τους. Ἡ ἴδια ζοῦσε ὡς ἐπίγειος ἄγγελος. Ἡ φήμη της ἔφτασε μακριά, ὡς καὶ τὴ Ρώμη, ὅπου ἡ μητέρα της πληροφορήθηκε μὲ χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση τίς πνευματικὲς προόδους τῆς κόρης της. Γι᾿ αὐτὸ ἀποφάσισε νὰ πάει νὰ μονάσει μαζί της. Ἔτσι μητέρα καὶ κόρη ζοῦσαν στὸ κοινόβιο πιὰ σὰν ἀδελφές.
 
Ὕστερα ἀπὸ ἑπτὰ χρόνια ἀποφάσισε μὲ τὴ μητέρα της νὰ μεταβοῦν στὰ Ἱεροσόλυμα νὰ προσκυνήσουν τὰ ἅγια χώματα ποὺ πάτησε ὁ Χριστὸς καὶ τὰ ἱερὰ σεβάσματα τῶν Ἁγίων Τόπων. Συγκλονίστηκε ὅταν προσκύνησε τὸν Πανάγιο Τάφο, ὅπου τῆς ἄρεσε νὰ μένει ὧρες, ἡμέρες, ὁλόκληρες γονατισμένη νὰ προσεύχεται. Στὸ ὄρος τῶν Ἐλαιῶν ἔκτισε, μὲ τὰ λιγοστά της χρήματά της  ἕνα μικρὸ κελλὶ γιὰ τὴ μητέρα της.  Κατόπιν ταξίδεψε στὴν Ἀλεξάνδρεια, γιὰ νὰ γνωρίσει πνευματικοὺς καὶ ἁγίους ἀνθρώπους. Μετὰ ἀπὸ λίγο καιρὸ ἐπέστρεψε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἔμεινε μὲ τὴ μητέρα της στὸ Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, συναντῶντας μόνο τὸν Ἀπελλιανὸ καὶ μιὰ ἀνηψιά της. Ἡ σχέση της μὲ τὸν Ἀπελλιανὸ ἦταν πλέον ἀδελφική, θεωροῦσε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο ὡς ἀδελφὸ καὶ ὄχι ὡς σύζυγο.
 
Μετὰ ἀπὸ δεκατέσσερα χρόνια κοιμήθηκε ἡ μητέρα της. Ἡ Μελάνη, μὲ τὴν ἄσκησή της ἔφτασε σὲ μεγάλο ὕψος ἁγιότητας. Ἡ φήμη της διαδόθηκε παντοῦ καὶ ἔτσι ἔτρεχαν κοντά της πολλὲς νέες, ἄλλες εὐσεβεῖς καὶ ἄλλες ἀσεβεῖς νὰ μονάσουν ὑπὸ τὴ δική της καθοδήγηση. Ἡ ἴδια ἀρνιόταν νὰ δεχτεῖ τὴ θέση τῆς ἡγουμένης ἀπὸ ταπείνωση.
 
Μετὰ ἀπὸ καιρὸ κοιμήθηκε καὶ ὁ Ἀπελλιανός. Ἡ Μελάνη ἀποφάσισε νὰ κτίσει ἀνδρικὸ μοναστήρι στὴ μνήμη του. Δὲν εἶχε χρήματα, ἀλλὰ αὐτὰ βρέθηκαν, τὰ κατέβαλε κάποιος πλούσιος ἄρχοντας τῆς περιοχῆς.
 
Στὴ Ρώμη εἶχε ἀναδειχτεῖ ἔπαρχος κάποιος θεῖος της, ὁ Βολοσιανός, ὁ ὁποῖος βρισκόταν γιὰ ὑπηρεσιακοὺς λόγους στὴν Κωνσταντινούπολη. Κάλεσε τὴ Μελάνη στὴ Βασιλεύουσα γιὰ νὰ τὴ γνωρίσει μὲ τὴν αὐτοκράτειρα Εὐδοκία. Ἡ πρωτεύουσα συνταράσσονταν ἀπὸ τὴν αἵρεση τοῦ Νεστορίου. Ἐκεῖ ἡ Μελάνη ἔδωσε μεγάλους ἀγῶνες γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία. Ἀφοῦ κόπασε ἡ αἵρεση ἀποφάσισε νὰ γυρίσει ξανὰ στοὺς Ἁγίους Τόπους, νὰ πεθάνει στὴν Ἁγία Γῆ. Ἀνοικοδόμησε καὶ ἄλλο μοναστήρι, μὲ χρήματα ποὺ τῆς δώρισε ἡ Εὐδοκία.
 
Μετὰ ἀπὸ καιρὸ προεῖδε τὸ θάνατό της. Ἦταν παραμονὲς Χριστουγέννων. Ζήτησε ἀπὸ τίς μοναχὲς νὰ τὴν ὁδηγήσουν στὴ Βηθλεέμ, ὅπου προσκύνησε τὸν τόπο ποὺ γεννήθηκε ὁ Χριστός, μετέλαβε τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων καὶ κοιμήθηκε εἰρηνικά. Ἦταν ἡμέρα Κυριακή, 31 Δεκεμβρίου. Πλῆθος κληρικῶν καὶ ἁπλῶν πιστῶν παρακολούθησαν τὴν ἐξόδιο ἀκολουθία της, μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν Ἐπίσκοπο Ἐλευρουπόλεως. Ἡ μνήμη της τιμᾷται στὶς 31 Δεκεμβρίου.
 
__________________________________
Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
«Πᾶνος»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου